Giáo án Vật lí Lớp 10 - Chương trình cả năm - Phạm Văn Điềng

Sở giáo dục và đào tạo thanh hoá trường thpt trần phú giáo án giảng dạy môn vật lí lớp 10 ban cơ bản người giảng dạy: phạm văn điềng chức vụ : giáo viên vật lí Tổ: vật lý - hoá - kỹ thuật Năm học 2007 - 2008 ngày soạn 5 / 9 / 2007 ngày dạy / 9 / 2007 phần I. Cơ học chương I Động học chất điểm Bài 1. Chuyển động cơ (tiết 1) I. Mục tiêu. - 1Kiến thức + Trình bày khái niệm chuyển động quỹ đạo + Nêu ví dụ chất điểm vật làm mốc , mốc thời gian + Phân biệt được hệ tạo độ và hệ quy chiếu + Phân biệt được thời diểm và thời gian,khoảng thời gian - 2 Kỹ năng + Cách xác định vị trí chất điểm trên đường cong và trên mặt phẳng + Giải bài toán đổi mốc thời gian II. Chuẩn bị . Giáo viên xem sách giáo khoa lớp 8 đã học những gì ? lấy một ssố thí đụ chuyển động Học sinh Ôn lại kiến thức lớp 8 III. Tiến trình dạy học Hoạt động 1 ( 5 phút ) Ôn lại kién thức chuyển động cơ học Hoạt động học sinh Trợ giúp giáo viên - Trả lời Chuyển động cơ học là sụ thay đổi vị trí của vật so với vật làm mốc - Chúng ta đã học những gì về chuyển động cơ học lớp 8 - Làm thế nào biết vật đang chuyển động Hoạt động 2 (20 phút ) Ghi nhận các khái niệm . chât điểm quỹ đạo. chuyển động cơ Hoạt động học sinh Trợ giúp giáo viên Đọc sách trả lời Sự thay đổi của vật đó so với vật khác theo thời gian - Ghi nhận các khí niệm châtđiểm - Trả lời c1. Khi vật được coi là chất điểm khối lượng vật tập trung ở chất điểm - Trả lời: Quỹ đạo là tập hợp tất cả các điểm khi vật chuyển động tạo ra 1. Chuyển động cơ là ? 2. Chất điểm ? phân tích các khái iệm chất điểm - Yêu cầu học sinh trả lời c1 3. Khái niệm quỹ đạo ? - lấy ví đụ trong thực tế quỹ đạo khác nhau? Hoạt động 3 (15 phút ) Tìm hiểu cách khảo sát một chuyển động Hoạt động học sinh Trợ giúp giáo viên - Vật làm mốc được coi là đứng yên so với vật chuyển động - Ví dụ - Quan sát h 11 chỉ ra vật làm mốc - Đọc c 2 trả lời - Muốn xác định vị trí vật trong không gian + Chọn chiều dương trên trục toạ độ + Hình chiếu vị trí vật lên trục toạ độ ta xác định được toạ độ vật - Mốc thời gian là thời điẻm bắt đầu tính thời gian khi vật chuyển động. Muốn thế ta phải dùng đồng hồ - Thời điểm là thời gianvật ở toạ độ nhất định tính từ mốc thời gian - Thời gian là khoảng thời gian vật chuyển động từ vị trí này đến vị trí khác - Vật làm mốc gắn với hệ trục toạ độ - Mốc thời gian và đồng hồ II. Cách xác định vị trí của vật trong không gian 1. Vật làm mốc và thước đo - Tù hình vẽ 11 sgk chỉ ra vật làm mốc - Trả lời ch 2 2. Hệ toạ độ - Làm thế nào xác định vị trí của vật tren quỹ đạo và trong không gian bằng vật làm mốc và hệ toạ độ ? - Dùng thước đo - Trả lời ch3 III. Cách xác định thời gian trong chuyển động 1. Mốc thời gian và đồng hồ 2. Thời điểm và thời gian - Từ bảng 11 cho biết thời điểm tàu đến và thời gian tàu chạy từ ga nọ đến ga kia - Trả lời câu hỏi 4 IV. Hệ quy chiếu Hệ quy chiếu gồm những yếu tố nào? Hoạt động 4. Củng cố và ra bài tập Hoạt động học sinh Trợ giúp giáo viên - Nhắc lại kiến thức toàn bài - ghi bài tập về nhà - Hướng dẫn học sinh khái quát lại toàn bài - Ra bài tập về nhà Những điều lưu ý Trả lời câu hỏi Trong sgk (đáp án) C 5.(D) ,C 6 (C) , C 7 (D) , C 8 (kinh độ và vĩ độ ) C 9 Lúc 5h 15 phút kim phút nằm cách kim giờ một cung là: s = 3/8p Mỗi giây kim phút đuổi kịp kim giờ một cung là w = Thời gian để kim phút đuổi kịp kim giờ T = = phút 16,36 giây Cách 2: Gọi t là thời gian kim phút đuổi kịp kim giờ ( t phút) Quãng đường kim phút đi trong thời gian (t - 10 ) phút là (t -10 )s/60 = s1 Quãng đường kim giờ đi trong t phút là: t. s/720 = s2 Quãng đường kim giờ đi trong 15 phút là 15. s/720 = s3 Ta có : S1 = S2 + S3 suy ra t = 12 phút 16,36 giây Ngày soạn 5 / 9 / 2007 Ngày dạy / 9 / 2007 Bài 2. Chuyển động thẳng đều (tiết2) I. Mục tiêu. - Kiến thức Nêu được định nghĩa chuyển động thẳng đều.Viết được phương trình chuyển động thẳng đều và giải bài tập . Vẽ được đồ thị x,t - Kỹ năng Vận dụng được công thức tính đường đi và phương trình chuỷên động để giải các bài tập về chuyển động thẳng đều - Vẽ đồ thị toạ độ và thời gian - Thu thập các thông tin xác định vị trí và thời điểm xuất phát, vị trí và thời điểm và gặp nhau thời điểm chuyển động trong thực tế. II. Chuẩn bị. Gv. - Đọc phần tương ứng sgk 8 - hs trả lời - Chuẩn bị đồ thị toạ độ h22 phục vụ trình bày của giáo viên và hs - Chuản bị bài tập về chuyển động thẳng đều có đồ thị toạ độ khác nhau Hs ôn lại kiến thức hệ toạ độ , hệ quy chiếu III.Tiến trình dạy học Hoạt động 1 (5 phút) Ôn lại kiến thức chuyển động thẳng đều Hoạt động học sinh Trợ giúp giáo viên - Công thức vận tốc và quãng đường đi được THCS - Đặt câu hỏi giúp học sinh ôn lại kiến thức cũ Hoạt động 2(5 phút) Ghi nhận khái niệm vận tốc trung bình chuyển động thẳng đều, đường đi trong chuyển động thẳng đều Hoạt động học sinh Trợ giúp giáo viên - Sự thay đổi vị trí của chất điểm từ toạ độ M1 đến toạ độ M2 có toạ độ x1và x2 vận tốc trung bình=s/t - Quãng đường đI được trong chuyển động thẳng đều S = vtbt = vt - Mô tả sự thay đổi vị trí của chất điểm h 22 - Xác định đường đi của chất điểm - tính vận tốc trung bình - ý nghĩa của vận tốc trung bình - hs đọc sgk suy ra công thức đường đi - nhận xét từ công thức Hoạt động 3 (!0 phút ) Lập phương trình chuyển động thẳng đều Hoạt động học sinh Trợ giúp giáo viên - Làm việc theo nhóm xây dựng phương trình vị trí chất điểm - Giải các bài toán với toạ độ ban đầu x0 với vận tốc ban đầu có đấu khác nhau - Nêu và phân tích bài toán xác định vị trí của chất điểm trên trục toạ độ đã cho trước - Neu và phân tích khái niệm phương trình chuyển động - Lấy ví dụ khác nhau dấu x0 và v Hoạt động 4 (15 phút) Vẽ đồ thị và thời gian Hoạt động học sinh Trợ giúp giáo viên - Lập nhóm vẽ đồ thị (x,t) - Nhận xét chéo - Yêu cầu lập bảng (x,t) và vẽ đồ thị - thảo luận - Nhận xét kết quả của nhóm Hoạt động 5 (5 phút) Vận dụng củng cố Hoạt động học sinh Trợ giúp giáo viên - Xác định thời điểm và vị trí gặp nhaucủa hai chất điểm chuyển động trên cùng một trục toạ độ - Vẽ hình - Hướng dẫn học sinh viết phương trình toạ độ của hai chất điểm trên cùng một hệ trục toạ độ cùng mốc thời gian - Nhấn mạnh khi hai chất điểm gặp nhau đồ thị giao nhau Hoạt động 6 (2 phút ) Giao nhiệm vụ về nhà Hoạt động học sinh Trợ giúp giáo viên - Ghi câu hỏi và bài tập về nhà - Kiến thức về chuyển động thẳng đều - Bài tập về nhà 2.1,2.4, 2.7 , 2.9 , 212 sbt - đọc trước bài sau Ngày soạn 5 / 9 / 2007 Ngày dạy / 9 / 2007 Bài tập ( tiết 3) I. Mục tiêu Kiến thức - Nắm được khái niệm hệ quy chiếu - Biết sử dụng công thức chuyển động thẳng đều , Vẽ đồ thị toạ độ theo thời gian Kỹ năng Vận dụng thành thạo các công thức và cách vẽ đồ thị II. Chuẩn bị GV. Các bài tập và giáo án HS. Đọc bài cũ ở nhà III. Tiến trình dạy học Hoạt động1( 35 phút)( làm các bài tập trong sách giáo khoa Hoạt động học sinh Trợ giúp giáo viên - Học sinh xem các câu hỏi và bài tập nào chưa hiểu thắc mắc để cả lớp cùng trao đổi - Câu 6 trả lời câu đúng D, câu 7 câu sai là D, Câu 8 là B - Bài 9. Học sinh trao đổi nhóm đưa ra các kết quả khác nhau ,Công thức đường đI , phương trình toạ độ Và đồ thị x,t . Dựa vào đồ thị xac định toạ độ thời điểm gặp nhau Giới thiệu các bài tập ytong sgk , gợi ý câu đúng , hoặc sai Cho học sinh đọc bài tập 9(15) SGK Phân tích Gốc toạ độ , gốc thời gian ,phương trình chuyển động Cho một học sinh lên bảng vẽ đồ thị Gợi ý dựa vào đồ thị xác điịnh vị trí và thời gian đuổi kịp xe - Đọc SGK câu 10 - Đưa ra cách viết công thức dựa trên lí thuyết đã có - Thảo luận Đua ra đáp án Các nhóm nhận xét đáp án - Học sinh vẽ đò thị - Xác định thời điểm gặp nhau - Cùng gv kiểm tra két quả bằng phép tính - Cho học sinh là bài tập 10 SGK Gọi học sinh đọc bài tập Cho học sinh thảo luận nhóm đưa ra phương án giảI quyết - Viết công thức quãng đường đi được khi chuyển động trên cả hai đoạn đường trên -Vẽ đò thị x,t trên cả hai đoạn đường , Cho biết thời điểm gặp nhau Hoạt động 2 ( 5 phút) Chú ý các nội dung ghép đôi Làm câu hỏi 11và câu hỏi 2.1 SBT, khi còn thời gian Hoạt động3 (5 phút). Cũng cố và cho bài tập về nhà Hoạt động học sinh Trợ giúp giáo viên - Xem lại các bài tập đã làm , thắc mắc vấn đề còn chưa hiểu - Ghi câu hỏi về nhà - Cũng cố lại cho học sinh -Giao bài tập về nhà Ngày soạn 5 / 9 / 2007 Ngày dạy / 9 / 2007 Bài 3 (2 tiết ) chuyển động thẳng biến đổi đều (tiết 4,5) I. Mục tiêu Kiến thức - Viết được biểu thức định định nghĩa và vẽ được biễu diễn của véc tơ vận tốc tức thời , nêu được các đại lượng vật lý trong biểu thức - Nêu được định nghĩa chuyển động thẳng biến đổi đều . Nhanh dần đều và chậm dần đều - Viết được phương trình của vận tốc nêu được ý nghĩa của các đại lượng vật lý trong phương trình và trình bày rõ về mối tương quan về dấu và chiều của vận tốc và gia tốc trong chuyển động đó . - Viết được công thức tính và nêu được đặc điểm về phương chiều và dộ lớn của gia tốc trong chuyển động biến đổi - Viết được côngthức tính đường đi và phương trình chuyển động biến đổi nói đúng được dấu của các đại lượng trong công thức và phương trình đó - Xây dựng được công thức tính gia tốc theo vận tốc và đường đi trong chuỷen động biến đổi Kỹ năng Giải được các bài tập đơn giản về chuyển động biến đổi II. Chuẩn bị Giáo viên : Một máng nghiêng dài chừng 1m Một đường kính khoảng 1cm hoặc nhỏ hơn, một đồng hồ bấm giây (đồng hồ hiện số) Học sinh : Ôn lại kiến thức về chuyển động thẳng đều III. Tiến trình dạy học (Tiết 1) Hoạt động 1( 10 phút ) Ghi nhận các khái niệm chuỷên động thẳng biến đổi , véc tơ vận tốc tức thời Hoạt động của học sinh Trợ giúp của giáo viên - Ghi nhận đai lượng vận tốc tức thời và cách biểu diễn véc tơ vận tốc tức thời - Trả lời câu hỏi 1,2 - Ghi nhận các định nghĩa chuyển động thẳng biến đổi đều - Nêu và phân tích đại lượng vận tốc tức thời và véc tơ vận tốc tức thời - Nêu và phân tích định nghĩa của chuyển động thẳng biến đổi Hoạt động 2 (15 phút) Tìm hiểu về gia tốc trong chuyển động thẳng nhanh dần đều Hoạt động của học sinh Trợ giúp của giáo viên - Xác định độ biến thiên vận tốc và công thức tính gia tốc trong CĐTNDĐ - Ghi nhận đơn vị của véc tơ gia tốc - Biểu diễn véc tơ gia tốc -Gợi ý CĐTND Đ có vận tốc tăng đèu theo thời gian - Nêu và phân tích định nghĩa gia ttốc - Chỉ ra gia tốc là đại lượng véc tơ và được xác định theo độ biến thiên véc tơ vận tốc Hoạt động 3. ( phút) Xây dựng và vận dụng công thức trong chuyển động ND Đ Hoạt động của học sinh Trợ giúp của giáo viên - - Xây dựng công thức tính vận tốc trong chuyển động ND Đ - Trả lời câu h3,4 - Nêu và phân tích bài toán xác định vận tốc khi biết gia tốc của CĐTND Đ - Yêu cầu vẽ đồ thị vạn tốc - thời gian của CĐND Đ. Gợi ý giống cách vẽ đồ thị CĐT Đ. Hoạt động 4. ( phút ) Giao nhiệm vụ về nhà Hoạt động của học sinh Trợ giúp của giáo viên - Ghi câu hỏi và bài tập về nhà - Ghi những chuẩn bị cho bài sau - Nêu câu hỏi và bài tập về nhà - Yêu cầu học sinh chuẩn bị bài sau Tiết 2 Hoạt động 1 ( phút ) Xây dựng các công thức của CĐND Đ. Hoạt động của học sinh Trợ giúp của giáo viên - Xây dựng công thức đường đi và trả lời câu hỏi 5 - Ghi nhận công thức vận tốc và gia tốc và đường đi - Xây dựng phương trình chuyển động Nêu và phân tích công thức tính vận tốc trung bình trong CĐTND Đ - Lưu ý mối quan hệ không phụ thuộc thời gian - Gợi ý toạ độ của chất điểm x = x0 + s Hoạt động 2 ( phút) Thí nghiệm tìm hiểu chuển động TĐ Hoạt động của học sinh Trợ giúp của giáo viên - Xây dựng phương án để xác định chuyển động của hòn bi lăn trên máng nghiêng có phải là chuyển động thẳng đều không - Ghi lại kết quả thí nghiệm và rút ra nhận xét về chuyển động của hòn bi - Giới thiệu bộ dụng cụ - Gợi ý chọn x0 = 0 và v0 = 0 để phương trình chuyển động đơn giản - Tiến hành thí nghiệm Hoạt động 3. ( phút ) Xây dựng các công thức của chuyển động TCD Đ Hoạt động của học sinh Trợ giúp của giáo viên - Xây dựng công thức tính gia tốc và cách biểu diễn gia tốc trong chuyển động cd đ - Xây dựng công thức tính vận tốc và vẽ đồ thị v-t - Xây dựng công thức tính đường đi và phương trình chuyển động - Gợi ý CĐTCD Đ có vận tốc giảm đều theo thời gian - So sánh đồ thị vận tốc theo thời gian của CĐND Đ và CĐCD Đ Hoạt động 4 ( phút) Vận dụng củng cố Hoạt động của học sinh Trợ giúp của giáo viên - Trả lời c7,8 - Lưu ý dấu của các đại lượng trong công thức Hoạt động 5. Giao nhiệm vụ về nhà Hoạt động của học sinh Trợ giúp của giáo viên - Ghi câu hỏi và bài tạp về nhà - Ghi những chuẩn bị cho bài sau - Nêu câu hỏi và bài tập về nhà - Yêu cầu học sinh chuẩn bị bài sau Ngày soạn 7 / 9 / 2007 Ngày dạy / 9 / 2007 Bài tập ( tiết 6) A. Mục tiêu Kiến thức - Nắm lại các công htức dã học :gia tốc vận tốc , đường đi, toạ độ Kỹ năng - Rèn luyện cách vận dụng công thức ,cách vẽ đồ thị B. Chuẩn bị GV. Các bài tập và các phưng pháp giảI bài tập cách vẽ đồ thị HS. Xem lại những công thức đã học C. Tiến trình dạy học Hoạt động 1 (5 phút) kiểm tra bài cũ Hoạt động học sinh Trợ giúp giáo viên - Lên bảng viết công thưc và vẽ đồ thị cho trường hợp vận tốc - Ra câu hỏi cho học sinh lên bảng vẽ đồ thị vận tốc và thời gian trong CĐTBĐ Đ Hoạt động 2 (30 phút) Cho học sinh làm các bài tập trong sách giáo khoa Hoạt động học sinh Trợ giúp giáo viên - Học sinh đọc sgk trả lời câu hỏi 9,10,11 Đáp án c9 (D) c10 (C) C11(D) - Đọc SGK ,tóm tắt các giá trị - Thảo luận nhóm,tính toán kết quả Đổi đơn vị ,tính gia tốc Tính quãng đường đi được - Đọc SGK Tóm tắt các giá trị trong bài toán , đổi đơn vị đại lượng bằng không khi vật dừng lại vận tốc băng không Để tính gia tốc cần có v,v0,t,t0. - Gợi ý để học sinh làm các bài tập 9,10,11 trong sách - Cho học sinh đọc câu 12 Chú ý đổi đơn vị Tính gia tốc khi biết t,v,v0 Tính đường đI khi biết t,a,v0 - Cho học sinh đọc bài tập 15 SGK Gợi ý tóm tắt, đổi đơn vị Lưu ý khi vật dừng lại đại lượng nào bằng không? Tính thời gian chuyển động càn có đại lượng nào ? Chuyển động đó là chuyển động gì ? Cho học sinh có thể vẽ đồ thị vận tốc của chuyển động Hoạt động 3(5phút) Cũng cố và vận dụng Hoạt động học sinh Trợ giúp giáo viên - Học sinh lên làm dưới sự hướng dẫn của giáo viên - Cho học sinh làm bài tập tương tự 14,15 SGK Hoạt động 4 (5phút) Nhiệm vụ về nhà Hoạt động của học sinh Trợ giúp của giáo viên - Ghi câu hỏi và bài tạp về nhà - Ghi những chuẩn bị cho bài sau - Nêu cau hỏi và bài tập về nhà - Yêu cầu học sinh chuẩn bị bài sau Ngày soạn 9 / 9 / 2007 Ngày dạy / 9 / 2007 Bài 4. ( tiết 7 ) Sự rơi tự do I. Mục tiêu 1.Kiến thức Trình bày , nêu ví dụ và phân tích được khái niệm về rơi tụ do - Phát biêu được định luật rơi tự do - Nêu được đặc điểm của rơI tự do 2. Kỹ năng - GiảI được các bài toán về rơi tự do - Đưa ra những ý kiến nhận xét về hện tượng trong thí nghiệm sơ bộ về rơi tự do II. Chuẩn bị . Giáo viên - Chuẩn bị những dụng cụ thí nghiệm đơn giản trong 4 thí nghhiệm mục 1 + Một vài hòn sỏi +Một vài tờ giấy phẳng nhỏ +Một vài bi xe đạp , miếng giấy bìa mỏng trọng lượng lớn hơn trọng lượng hòn bi +Chuẩn bị sợi dây dọi và vòng kim loại có thể lồng vào hòn bi để làm thí nghiệm phương thẳng đứng Học sinh Ôn lại những bài chuyển động thẳng BĐĐ III. Tiến trình dạy học Tiết 1 Hoạt động 1 (phút ) Tìm hiểu sụ rơi tự do trong không khí Hoạt động của học sinh Trợ giúp của giáo viên Nhận xét sơ bộ về rơi tự do của các vật khác nhau trong không khí Kiểm nghiệm sự rơi trong không khí của các vật ,cùng khối lượng khác hình dạng , cùng kích thước khác khối lượng Ghi nhận các yếu tố ảnh hưởng đến sự rơi của các vật trong không khí Tiến hành các thí nghiệm 1,2,3,4. Yêu cầu HS quan sát Yêu cầu nêu dự đoán kết quả trước mỗi thí nghiệm và nhận xét sau thí nghiệm Kết luận về rơi của các vật trong không khí Hoạt động 2. (phút) Tìm hiểu sự rơi trong chân không Hoạt động của học sinh Trợ giúp của giáo viên Dự đoán sự rơi của các vật khi không ảnh hưởng của không khí Nhận xét về cách loại bỏ ảnh hưởng của không khí trong thí nghiệm của Niu tơn và Ga li lê Trả lời câu hỏi 2 Mô tả thí nghiệm ống niu tơn và thí nghiệm của galilê Đặt câu hỏi , nhận xét câu trả lời Định nghĩa rơi tự do Hoạt động 3 ( phút ) Chuẩn bị phương án tìm đặc diểm của chuyển động rơi tự do Hoạt động của học sinh Trợ giúp của giáo viên Chứng minh dấu hiệu nhận biết một CĐTNDĐ hiệu quãng đường đi được giữa hai khoảng thời gian bàng nhau liên tiếp là một hằng số Gợi ý sử dụng công thức đường đi của chuyển động TNDĐ cho các khoảng thời gian liên tiếp để tính được Hoạt đông 4 (phút ) Giao nhiệm vụ về nhà Hoạt động của học sinh Trợ giúp của giáo viên Ghi câu hỏi và bài tập về nhà Những chuẩn bị cho bài sau Nêu câu hỏi và bài tập về nhà Yêu câu chuẩn bị bài sau Tiết 2 Hoạt động 1 ( phút) Tìm hiểu các đặc điểm của chuyển động rơitự do Hoạt động của học sinh Trợ giúp của giáo viên Nhận xét về các đặc điểm của chuyển động rơi tự do Tìm hiểu phương án xác định phương chiều của chuyển động rơitự do Làm việc nhóm trên ảnh hoạt nghiệm để rút ra tính chất của chuyển động rơi tự do Yêu câu học sinh xem sgk Hướng dẫn xác định phương thẳng đứng của dây dọi Giới thiệu phương án chụp ảnh hoạt nghiệm Gợi ý dấu hiệu nhận biết chuyển động thẳng đều Hoạt động 2 ( phút ) Xây dựng và vận dụng các công thức của chuyển động rơitự do Hoạt động của học sinh Trợ giúp của giáo viên Xây dựng công thức vận tốc và đường đi trong chuyển động rơi tự do Làm bài tập 7,8,9 SGK Gợi ý áp dụng công thức NDD cho vật rơi tự do không có vận tốc đầu Hướng dẫn : Hoạt động 3 ( phút ) Giao nhiệm vụ về nhà Hoạt động của học sinh Trợ giúp của giáo viên Ghi câu hỏi và bài tập về nhà Những chuẩn bị cho bài sau Nêu câu hỏi và bài tập về nhà Yêu cầu chuẩn bị bài sau Ngày soạn 11 / 9 / 2007 Ngày dạy / 9 / 2007 Bài tập (tiết 8) A. Mục tiêu Kiến thức -Nắm được thế nào là sự rơI tự do, đặc điểm của rơI tự dogia tốc rơI tự do Kỹ năng - Vận dụng thành thạo các c0ông thức của rơI tự do B. Chuẩn bị GV: Các bài tập trong SGK và bài tập trong SBT HS: Chuẩn bị và học các công thức trong bài C. Tiến trình dạy học Hoạt động 1 (5 phút ) Kiểm tra bài cũ Hoạt động của học sinh Trợ giúp của giáo viên - Học sinh lên bảng trả lời câu hỏi Chú ý giá trị gia tốc không đổi tại một vị trí trên trái đất - Cho học sinh câu hỏi bài cũ, viết các công thức của rơi tự do và nói rõ các đại lượng trong công thức Hoạt động 2 (30 phút) Hướng dẫn học sinh làm các bài tập trong SGK Hoạt động của học sinh Trợ giúp của giáo viên - Dọc SGK trả lời câu hỏi7,8,9 Đáp án đúng C7(D) C8(D) C9(D) - Học sinh thảo luận vận dụng công thức - Thảo luận nhóm trả lời câu hỏi Tương tự câu 10 - Học sinh lên làm bài tập 12 - Cho học sinh đọc các câu hỏi 7,8,9và trả lời theo nhóm - Yêu cầu Học sinh thảo luận nhóm trả lời câu hỏi 10 - Thảo luận nhóm trả ời câu 11 Gợi ý vận dụng công thức đương đI chú ý quãng đường đI là 2 lần chiều cao giếng sâu -Gợi ý đẻ học sinh làm bài 12chú ý rút ra từ công thức đường đi Hoạt động 3 (5 phút) Vận dụng cũng cố Hoạt động của học sinh Trợ giúp của giáo viên Học sinh chú ý các công thức về rơi tụ do -Làm thêm các bài tập ở SBT, và nhắc nhở chú ý các công thức và gia tốc Hoạt động 4 Giao nhiệm vụ về nhà Hoạt động của học sinh Trợ giúp của giáo viên - Ghi câu hỏi và bài tập về nhà - Ghi những chuẩn bị cho bài sau - Nêu câu hỏi và bài tập về nhà - Yêu cầu học sinh chuẩn bị bài sau Ngày soạn 12 / 9 / 2007 Ngày dạy / 9 / 2007 Bài 5 (2 tiết) (tiết 9+10) Chuyển động tròn đều I. Mục tiêu Kiến thức Phát biểu được dịnh nghĩa chuyển động tròn đều Viết được công thức tính độ lớn của vận tốc dài và trình bày đúng được hướng của véc tơ vận tốc trong chuyển động tròn đều Phát biểu được định nghĩa viết được công thức và nêu được đơn vị đo của chu kỳ và tần số Viết được công thức giữa vận tốc dài và vận tốc góc Nêu được hướng của chuyển động tròn đều và viết được biểu thức gia tốc hướng tâm Kỹ năng Chứng minh được công thức trong SGK cũng như sư hướng tâm của véc tơ gia tốc GiảI được các bài tập đơn giản về chuyển động tròn đều Nêu được ví dụ về chuyển động tròn đều II. Chuẩn bị Giáo viên Một vài thí nghiệm minh hoạ về chuyển động tròn đều Hình vẽ cho chứng minh Học sinh Ôn lại khái niệm vận tốc gia tốc III. Tiến trình dạy học Tiết 1 Hoạt động 1 ( phút ) Tìm hiểu chuyển động tròn chuyển động tròn đều Hoạt động của học sinh Trợ giúp của giáo viên Phát biểu được định nghĩa chuyển đọng tròn , chuyển động tròn đều Trả lời câu hỏi 1 Tiến hành các thí nghiệm minh hoạ chuyển động tròn Lưu ý dạng quỹ đạo của chuyển động tròn cách định nghĩa chuyển động thẳng đều đã biết Hoạt động 2 ( phút ) Tìm hiểu các đại lượng của chuyển động tròn đều Hoạt động của học sinh Trợ giúp của giáo viên Xác điịnh độ lớn vận tốc chuyển động tròn đều tại điểm M trên quỹ đạo Trả lời câu hỏi 2 Biểu diễn véc tơ vận tốc tại M Xác định đơn vị của tốc độ góc Trả lời câu hỏi 3,4,5 Tìm công thức liên hệ giữa vận tốc dài và vận tốc góc Trả lời câu hỏi 6 - Mô tả chuyển động của chất điểm trên cung MM, trong thời gian rất ngắn - Nêu đặc điểm độ lớn vận tốc dài trong chuyển động tròn đều - Hướng dẫn sử dụng công thức véc tơ vận tốc tức thời khi cung MM, xem như là một đoạn thẳng - Nêu và phân tích tốc độ góc - Hướng dẫn thời gian kim giây quay trong 1 vòng - Phát biểu được định nghĩa chu kỳ , tần số Tính độ dài cung Hoạt động 3 Giao nhiệm vụ về nhà Hoạt động của học sinh Trợ giúp của giáo viên Ghi câu hỏi và bài tập về nhà Những chuẩn bị cho bài sau Nêu câu hỏi và bài tập về nhà Yêu cầu chuẩn bị bài sau Tiết 2 Hoạt động 1 ( phút ) Xác định hướng của vvéc tơ gia tốc Hoạt động của học sinh Trợ giúp của giáo viên - Biểu diễn véc tơ vận tốc tại M1 và M2 - Xác định độ biến thiên vận tốc - Xác định hương của véc tơ gia tốc từ đó suy ra hướng của gia tốc - Biểu diễn véc tơ gia tốc của chuyển động tròn đều tại một điểm trên quỹ đạo - Hướng dẫn . Véc tơ vận tốc của chuyển động tròn đều có phương tiếp tuyến với quỹ đạo - Tịnh tiến đến trung điểm của I của cung M1M2 - Vì cung M1M2rất nhỏ nên có thể coi và - Nhận xét về hướng của gia tốc hướng tâm của chuyển dộng tròn đều Hoạt động 2 ( phút ) Tính độ lớn của gia tốc hướng tâm Hoạt động của học sinh Trợ giúp của giáo viên - Xác định độ lớn của gia tốc hương tâm - Trả lời câu hỏi 7 - Hướng dẫn sử dụng công thức - Vận dụng liên hệ giữa v và Hoạt động 3 ( phút ) Vận dụng cũng cố Hoạt động của học sinh Trợ giúp của giáo viên - Làm bài tập 8,10,12SGK - Gợi ý độ lớn tốc độ dài của một điểm trên vành bánh xe bằng độ lớn vậntốc CĐTĐ của xe Hoạt động 4 (phút ) Giao nhiệm vụ về nhà Hoạt động của học sinh Trợ giúp của giáo viên Ghi câu hỏi và bài tập về nhà Những chuẩn bị cho bài sau Nêu câu hỏi và bài tập về nhà Yêu cầu chuẩn bị bài sau Ngày soạn 12 / 9 / 2007 Ngày dạy / 9 / 2007 Bài tập (tiết 11) A.Mục tiêu Kiến thức - Cũng cố lại các công thức vận tốc góc chu kỳ vận tốc dài gia tốc trong chuyển động tròn đều Kỹ năng - Biết làm thành thạo bài tập về chuyển động tròn đều B. Chuẩn bị GV: Xem các bài tập trong SGK và bài tập SBT HS: Đọc kỹ lạ tất cả các công thức trong chuyển động tròn đều C. Tiến trình dạy học Hoạt động 1 (5 phút) Kiểm tra bài cũ Hoạt động của học sinh Trợ giúp của giáo viên - Lên ghi công thức và nêu rõ các đại lượng trong công thức - Gọi học sinh lên tả lời câu hỏi Viết công thức của chuyển động tròn đều Hoạt động 2 (30 phút) Làm các bài tập trong sách giáo khao Hoạt động của học sinh Trợ giúp của giáo viên - Đọc SGK các câu hỏi 8,9,10 .thảo luận nhóm - Trả llời câu hỏi trên C8(C) C9 (C) C10 (B) - Đỏi đơn vị f= 400vòng/phút = 20/3 Hz V = r.. -Dựa vào công thức vận tốc dài - Trả l0ời câu 14 dựa vào công thức vận tốc dài và đương di trong chuyển động thẳng đều Trả ời câu hỏi 15 lưu ý thời gian trái đất quay một vòng là 86400 s - Cho học sinh làm các bài tập 8,9,10 - Yêu cầu học sinh nghiên cứu bài tập 11SGK tính tốc độ dài và tốc độ góc - Gợi ý cho học sinh lên làm c12giống câu 11 - Yêu cầu HS đọc SGK bài tập 13và làm - Yêu cầu làm bài tập 14,15 Hoạt động 3 Vận dụng củng cố Hoạt động của học sinh Trợ giúp của giáo viên -Ghi nhận những gì đạt được và làm các bài tập SBT - Cũng cố lại toàn bài cho HS và làm bài tập SBT Hoạt động 4( 5 phút) Giao nhiệm vụ về nhà Hoạt động của học sinh Trợ giúp của giáo viên - Ghi câu hỏi và bài tạp về nhà - Ghi nhữnh chuẩn bị cho bài sau - Nêu cau hỏi và bài tập về nhà - Yêu cầu học sinh chuẩn bị bài sau Ngày soạn 5 / 9 / 2007 Ngày dạy / 9 / 2007 Bài 6. Tính tương đối của chuyển động công thức cộng vận tốc (tiết12) A. Mục tiêu Kiến thức - Hiêu được tính tương đối của chuyển động - Trong những trường hợp cụ thể , chỉ ra đâu