Giáo án Vật lý 11 - Bài 76 - Tương tác giữa hai dây dẫn song song mang dòng điện

§76 TƯƠNG TÁC GIỮA HAI DÂY DẪN SONG SONG MANG DÒNG ĐIỆN Mục đích và yêu cầu - Cách giải thích vì sao 2 dây dẫn mang hai dòng điện cùng chiều thì hút nhau, hai dòng điện ngược chiều thì đẩy nhau. - Cách tính lực tác dụng lên mỗi đơn vị chiều dài của dây dẫn. - Định nghĩa đơn vị cường độ dòng điện. - Cảm ứng từ của dòng điện tại M có phương chiều, độ lớn như thế nào ? - Xác định chiều của lực F1 tại M. - Dây dẫn I2 đặt tại M song song với I1 cũng chịu lực từ F1. - Chú ý phương chiều F1. - Độ lớn cảm ứng từ B tại điểm cách I1 là r thế nào ? - Công thức lực từ F của B tác dụng lên I2 ra sao ? - Quan tâm lực từ tác dụng lên 1 đơn vị chiều dài của dòng điện. Theo định luật Niutơn của I1 tác dụng lên I2 một lực từ thì của I2 cũng tác dụng 1 lực từ hay . - Định nghĩa độ lớn mẫu cường độ dòng điện có đơn vị là ampe . NỘI DUNG 1. Thí nghiệm Xét trường hợp hai dòng điện ngược chiều nhau, AB và CD cùng nằm trong mặt phẳng hình vẽ. - Cảm ứng từ của dòng điện I1 vuông góc với mặt phẳng hình vẽ, hướng từ trước ra sau mặt ẳng hình vẽ. - Lực từ lên đoạn dây mang dòng điện I2 vuông góc với CD nằm trong mặt phẳng ABCD chiều từ trái sang phải đẩy dây CD ra xa dây AB. - Nếu xét lực từ của từ trường của dòng điện I2 tác dụng lên dây AB cũng đẩy dây AB ra xa CD. - Trường hợp hai dòng điện cùng chiều thì cũng giải thích tương tự Þ Hai dây dẫn sẽ hút nhau. 2. Độ lớn của lực từ tác dụng lên mỗi chiều dài của dòng điện - Giả sử khoảng cách giữa 2 dây dẫn là r ; cảm ứng từ gây bởi dòng điện I1 tại những điểm đặt dây CD là: (2 dây dẫn đặt trong chân không). - Mặt khác lực từ của từ trường lên dòng điện I2 có chiều dài l là : Suy ra lực từ tác dụng lên mỗi đơn vị dài của dòng điện I2 là 3. Định nghĩa đơn vị cường độ dòng điện Nếu r = 1m; I1 = I2 = 1A thì F = 2.10-7N. Vậy : Ampe là cường độ của dòng điện không đổi khi chạy trong hai dây dẫn song song dài vô hạn, tiết diện ngang ra nhỏ đặt cách nhau 1m trong chân không thì mỗi mét chiều dài của dây có 1 lực từ tác dụng là 2.10-7N. Củng cố - Nếu hai dây dẫn mang dòng điện đặt song song thì dựa vào phươngchiều của lực từ ta có thể giải thích tại sao I1 ­­ I2 thì hút nhau, I1­¯ I2 thì đẩy nhau. - Độ lớn của lực từ tương tác giữa 2 dây dẫn mang dòng điện cùng chiều ( hay ngược chiều) đều có độ lớn (Tính trên một đơn vị chiều dài). - Dựa vào lực tương tác giữa 2 dây dẫn thẳng song song mang dòng điện định nghĩa ampe. Dặn dò - Làm bài tập SGK 4, 5 trang 166. - Xem trước bài : “ Lực từ tác dụng một khung dây mang dòng điện”.