Giáo án Vật lý 11 - CT nâng cao - Tiết 1 - Điện tích. Định luật Cu-Lông

Tiết: 1 Ngày soạn: 05/09/2007 Phần một: ĐIỆN HỌC. ĐIỆN TỪ HỌC Chương I: ĐIỆN TÍCH. ĐIỆN TRƯỜNG BÀI 1: ĐIỆN TÍCH. ĐỊNH LUẬT CU-LÔNG Mục tiêu Kiến thức: Biết được trong tự nhiên có hai loại điện tích, các đặc tính của chúng và cách làm nhiểm điện cho một vật. Hoc sinh nêu được các khái niệm điện tích điện tích điểm. Cơ chế của sự tương tác giữa các loại điện tích. Phát biểu được nội dung, viết được biểu thức định luật Cu-Lông Kỹ năng: Áp dụng để giải các bài toán đơn giản về cân bằng của hệ điện tích điểm. Xác định được phương chiều của lực Cu lông tương tác giữa các điện tích Thái độ: Tác phong làm việc khoa học, độc lập nghiên cứu. Chủ động tích cực trong học tập. Phương pháp Kết hợp phương pháp vấn đáp, nêu vấn đề và giải quyết vấn đề với phương pháp thuyết. Thảo luận nhóm. Chuẩn bị Giáo viên: Chuẩn bị kỹ giáo án, SGK, SBT Học sinh: Ôn lại những kiến thức đã được học về điện tích ở lớp 7 và lớp 9 Tiến trình lên lớp Ổn định lớp: Nắm sĩ số Kiểm tra bài củ: Không Nội dung bài mới: Đặt vấn đề: Giáo viên giới thiệu qua chương trình vật lý 11 và nội dung của phần đầu của chương trình. Ở THCS chúng ta đã biết các vật mang điện hút nhau hoặc đẩy nhau. Lực tương tác đó phụ thuộc vào những yếu tố nào và tuân theo quy luật nào? Hôm nay chúng ta sẽ tìm hiểu vấn đề đó Triển khai bài mới: HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ NỘI DUNG KIẾN THỨC Hoạt động 1: Hai loại điện tích. Sự nhiểm điện của các vật GV: Có mấy loại điện tích? Hai điện tích tương tác như thế nào với nhau? GV: Thông báo về điện tích và các loại điện tích, khái niệm điện tích điểm. HS: Tiếp nhận thông tin GV: Yêu cầu học sinh nhắc lại khái niệm chất điểm từ đó khái quát lên kn điện tích điểm. GV: Giới thiệu sơ lược về electron. GV: Hãy cho biết trong thực tế có những cách nào làm cho vật nhiểm điện? HS: Nhiểm điện do cọ xát GV: Thông báo cho học sinh biết thêm về hai loại nhiểm điện do hưởng ứng và do tiếp xúc GV: Yêu cầu hs thảo luận trả lời câu hỏi C1 HS: Trải lời câu hỏi C1 Hai loại điện tích. Sự nhiểm điện của các vật Hai loại điện tích Có hai loại điện tích: điện tích âm và điện tích dương. Các điện tích cùng dấu thì đẩy nhau trái dấu thì hút nhau Đơn vị của điện tích: C (Cu-Lông) Điện tích điểm Sự nhiểm điện của các vật Nhiểm điện do cọ xát Nhiểm điện do tiếp xúc Nhiểm điện do hưởng ứng Chú ý: Khi đưa thanh kim loại ra xa quả cầu thì thanh kim loại trở về trạng thái không nhiểm điện. Hoạt động 2: Định luật Cu-Lông GV: Yêu cầu học sinh nghiên cứu SGK tìm hiểu cấu tạo và hoạt động của cân xoắn HS: Tìm hiểu nguyên tắc hoạt động của cân xoắn. GV: Hãy nêu những kết quả thí nghiệm mà Cu-Lông đã tìm được. GV: Lực tương tác phụ thuộc vào những yếu tố nào? HS: Độ lớn của các điện tích và khoảng cách giữa các điện tích. GV: Hãy xây dựng biểu thức của định luật? HS: Giải thích ý nghĩa các đại lượng GV: Hãy tìm đơn vị của hệ số tỷ lệ k? GV: Hãy nêu đặc điểm vectơ lực Cu-Lông? HS: Nêu và viết biểu thức của định luật dưới dạng vectơ GV: Thông báo định luật cho học sinh và giới thiệu về hằng số điện môi e GV: Hằng số điện môi phụ thuộc vào những yếu tố nào? HS: Phụ thuộc vào bản chất của điện môi. GV: Giới thiệu bảng hằng số điện môi của một số chất và yêu cầu học sinh cho biết ý nghĩa vật lý của hằng số điện môi. Định luật Cu-Lông Định luật Cu-Lông cho các điện tích đặt trong chân không Kết quả thí nghiệm: SGK Định luật: SGK Biểu thức: Trong đó: q1,q2: là độ lớn điện tích r: k/c giữa hai điện tích k: hệ số tỉ lệ. k=9.109Nm2/C2 Định luật Cu-Lông cho các điện tích đặt trong môi trường đồng tính Lực tương tác giữa các điện tích đặt trong môi trường đồng tính giảm đi e so với khi chúng được đặt trong chân không. Biểu thức: Ý nghĩa vật lý của hằng số điện môi: Khi đặt điện tích trong chất đó thì nó cho biết lực đó giảm đi bao nhiêu lần so với khi chúng đặt trong chân không. Củng cố: So sánh sự khác nhau cơ bản giữa nghiểm điện do hưởng ứng và nhiểm điện do tiếp xúc? Phát biểu định luật Cu-Lông cho điện tích đặt trong chân không và trong điện môi? GV chú ý cho học sinh đơn vị của các đại lượng Làm nhanh các bài tập trắc nghiệm. Dặn dò: Về nhà học bài cũ làm bài tập 3. 4 SGK, 1.19, 1.20 SBT Soạn bài mới: Phát biểu nội dung thuyết electron? Vận dụng thuyết electron để giải thích các hiện tượng nhiểm điện? Phát biểu định luật bảo toàn điện tích?