Giáo án Vật lý 11 KHTN - Tiết 5 - Công của lực điện. Hiệu điện thế

Ngày soạn : 2.9.2008 PHẦN I: ĐIỆN HỌC – ĐIỆN TỪ HỌC CHƯƠNG 1: ĐIỆN TÍCH – ĐIỆN TRƯỜNG Tiết 4,5: CÔNG CỦA LỰC ĐIỆN .HIỆU ĐIỆN THẾ A.Mục tiêu: 1.Kiến thức: Phát biểu được định nghĩa hiệu điện thế giữa hai điểm của điện trường. Nêu được đơn vị đo hiệu điện thế. Nêu được mối quan hệ giữa cường độ điện trường đều và hiệu điện thế giữa hai điểm của điện trường đó. 2.Kỹ năng: Vận dụng được công thức liên hệ giữa cường độ điện trường và hiệu điện thế. B.Chuẩn bị: 1.Giáo viên: Tĩnh điện kế và những dụng cụ liên quan (nếu có). - Nội dung ghi bảng 2Khái niệm hiệu điện thế. Công của lực điện và hiệu thế năng của điện tích: AMN = WM – WN Hiệu điện thế, điện thế: Khái niệm hiệu điện thế: (sgk). Điện thế của điện trường phụ thuộc vào cách chọn mốc điện thế. Thường chọn điện thế ở mặt đất và ở một điểm xa vô cùng làm mốc (bằng không.) 3Liên hệ giữa cường độ điện trường và hiệu điện thế: d là khoảng cách giữa hai điểm M’, N’. 2.Học sinh: Xem lại kiến thức đã học ở lớp 10. Tính chất thế của trường hấp dẫn. Biểu thức thế năng của một vật trong trường hấp dẫn. C.Tổ chức hoạt động dạy học: HĐ1: Tìm hiểu khái niệm hiệu điện thế.(15p) . 1. Công của lực điện trường - GV yêu cầu HS nhắc lại các công thức xác định công của trọng lực và sau đó nêu ra tính tương tự - GV phân tích đặc điểm chung của công (công của trọng lực và công của lực điện trường) có thể trình bày theo từng bước: + Khái niệm về thế năng một điện tích trong điện trường. + Thế năng của một điện tích q trong điện trường đều. + Thế năng của một điện tích q trong điện trường của một điện trường của một điện tích điểm. + công của lực điện và độ giảm thế năng tĩnh điện. + vai trò thành phần trong công thức tính điện thế đặc trưng cho điện trường về phương diện tạo ra thế năng. Hiệu điện thế, điện thế. - Giáo viên nhắc lại: thế năng của một vật tỉ lệ với khối lượng của vật. Tương tự thế năng điện tích thì tính như thế nào? - GV thông báo: Đặc điểm này có thể khái quát hóa cho trường hợp thế năng tĩnh điện của điện tích q - Hướng dẫn HS đi đến kết luận về công của điện trường thông qua điện thế. - GV thông báo hiệu số (VM-VN) gọi là hiệu điện thế giữa hai điểm M và N. - GV xây dựng định nghĩa của hiệu điện thế dựa vào công của lực điện - Rút ra hệ quả được sử dụng rất nhiều sau này là: A=qU. - Nếu có điều kiện làm thí nghiệm minh họa cách đo hiệu điện thế tĩnh điện bằn tĩnh điện kế. Thông báo cho HS cách chọn mốc thế năng. - HS nhắc lại các công thức tính thế năng trong trường trọng lực. - Nghe GV trình bày và chuẩn bị trả lời câu hỏi khi GV yêu cầu. - kết luận và ghi vào vở - Chỉ ra công thức tính công của lực điện trong mọi trường hợp là: - Hs thảo luận theo nhóm: phân tích các công thức xác định thế năng của điện tích: WM=qVM và WN=qVN trong đó VM và VN là các đại lượng không phụ thuộc vào điện trường - Rút ra kết luận: + Nêu một số ví dụ cụ thể chứng minh điện thế của điện trường tại một điểm phụ thuộc vào mốc điện thế, trả lời câu C3. - HS tiếp thu và có thể xâ dựng khái niệm này dưới sự hướng dẫn của GV. - Có thể rút ra hệ quả và xung phong trả lời. - Quan sát thí nghiệm và củng cố kiến thức của vấn đề. + Làm câu C4, chỉ ra đơn vị của điện thế? + Nêu định nghĩa đơn vị điện thế HĐ2: Tìm hiểu mối liên hệ giữa cường độ điện trường và hiệu điện thế. (10p) Hs trả lời câu hỏi: Viết công thức tính công của lực điện. Từ công thức định nghĩa hiệu điện thế. Tìm mối liên hệ giữa cường độ điện trường và hiệu điện thế. Gv hướng dẫn Hs thiết lập công thức liên hệ giữa cường độ điện trường và hiệu điện thế. Gv giới thiệu sơ về tĩnh điện kế. HĐ3: Vận dụng.(15p) Hs thực hiện theo sự hướng dẫn của Gv: Yêu cầu Hs đọc đề bài và tóm tắt đề. Viết công thức tính công của lực điện. Xác định cường độ điện trường. Hs đọc đề bài 5/23 sgk và trả lời các câu hỏi sau: Chuyển động của electron là chuyển động gì? Electron chuyển động dưới tác dụng của lực nào? Từ ĐL II Niutơn suy ra công thức gia tốc. Dựa vào dữ kiện đề bài, viết công thức phù hợp để tính quảng đường của chuyển động. Gv hướng dẫn Hs vận dụng công thức tính công của lực điện giải bài tập 4/23 sgk để củng cố bài học. Bài 5/23 sgk sử dụng kiến thức ở lớp10, Gv cho Hs nhắc lại để giải bài tập. Gv theo dõi, nhận xét và hoàn chỉnh. HĐ4: Củng cố .Hướng dẫn học ở nhà.(5p) -Thực hiện yêu cầu của GV -Ghi nhớ công việc về nhà . -Các BT 2,6 sgk. -Yêu cầu xem bài sau.làm các bài tập còn lại. D.Rút kinh nghiệm: