Giáo án Vật lý 11 - Tiết 59 - Hiện tượng cảm ứng điện từ. suất điện động cảm ứng

Tiết 59 HIỆN TƯỢNG CẢM ỨNG ĐIỆN TỪ. SUẤT ĐIỆN ĐỘNG CẢM ỨNG Hoạt động 1: ( phút): Kiểm tra bài cũ. Hoạt động của thầy Hoạt động của trò GV nêu câu hỏi? Phát biểu định nghĩa và nêu ý nghĩa của từ thông? Goi HS khác nhận xét câu trả lời. GV đánh giá và cho điểm? HS gấp hết sách vở lại và lắng nghe câu hỏi. HS1: Lên bảng trả lời. HS2: Nhận xét câu trả lời của bạn. Hoạt động 2: ( phút): Tìm hiểu hiện tượng cảm ứng điện từ. (Mục này chủ yếu là thông báo) Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Nội dung Dẫn : hôm nay chúng ta sẽ học tiếp bài 38 để làm rõ mục đích , yêu cầu của đề bài. Các em lấy sách –vở ra. Ghi phần 3 lên bảng. a. Dòng điện cảm ứng: H: trong TN 1 và 2 khi nào thì trong mạch xuất hiện dòng điện? Kết luận: Khi có sự biến đổi từ thông qua mạch kín thì trong mạch xuất hiện dòng điện.Dòng điện đó đgl dòng điện cảm ứng. Gọi vài HS nhắc lại. Dặn : Khái niệm này đã có ở sgk/185. HS về nhà học trong sgk (không cần ghi vào vở). b. Suất điện động cảm ứng: Khi xuất hiện dòng điện trong mạch kín, thì trong mạch kín đó phải tồn tại gì để sinh ra dòng điện cảm ứng đó? H: Hiện tượng cảm ứng điện từ là gì? H: Hiện tượng cảm ứng điện từ xuất hiện khi nào? Nhận xét và ghi kết luận lên bảng. Ưùng dụng: nói thêm trường hợp ứng dụng ở hình 38.4/185 và nói HS về nhà đọc thêm. HS lấy vở và ghi phần 3 vào vở. HS1 trả lời:đọc sgk và trả lời: Mỗi khi từ thông qua mạch kín biến thiên thì trong mạch xuất hiện dòng điện, dòng điện đó đgl dòng điện cảm ứng. HS 2 (3,4 – nếu cần) nhận xét câu trả lời . HS 3 nhắc lại kết luận mà GV vừa nêu. HS4: Trong mạch kín phải tồn tại một suất điện động. Suất điện động đó đgl suất điện động cảm ứng. Suy nghĩ và trả lời: Hiện tượng xuất hiện suất điện động cảm ứng trong mạch kín gọi là hiện tượng cảm ứng điện từ. Hiện tượng cảm ứng điện từ chỉ tồn tại trong khoảng thời gian từ thông qua mạch kín biến thiên. HS ghi kết luận vào vở. 3. Hiện tượng cảm ứng điện từ a. Dòng điện cảm ứng: (sgk/185) Suất điện động cảm ứng Khi có sự biến đổi từ thông qua mặt giới hạn bởi một mạch kín thì trong mạch xuất hiện suất điện động cảm ứng Khi có sự biến đổi từ thông qua mặt giới hạn bởi một mạch kín thì trong mạch xuất hiện suất điện động cảm ứng Hiện tượng xuất hiện suất điện động cảm ứng đgl hiện tượng cảm ứng điện từ Hoạt động 3: ( phút): Chiều của dòng điện cảm ứng. Định luật Len-xơ. Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Nội dung ĐVĐ: Trước khi làm TN xác định chiều dòng điện cảm ứng, ta sẽ tiến hành một TN phụ nhằm xác định sự tương ứng giữa chiều dòng điện qua điện kế và phía lệch của kim điện kế. Hướng dẫn HS làm TN như hình 38.5/sgk. Lưu ý HS: quan sát phía lệch của kim điện kế và trả lời câu hỏi: Cho biết chiều dòng điện trong ống dây. Kết luận: chiều của dòng điện qua điện kế cũng có nghĩa là chiều dòng điện cảm ứng trong ống dây. H: Biết chiều dòng điện cảm ứng trong ống dây, hãy xác định đầu 1 của ống dây hình 38. 1a là cưc gì? Ơû đầu 1 h.38.1b là cực gì? Kết luận: nêu định luật Len- xơ như sgk. Gọi HS đọc lại . Khắc sâu: các nhóm thoả luận và trả lời C3 và C4. HS lắng nghe và trả lời các câu hỏi của GV. Hoạt động theo nhóm. Các nhóm tiến hành TN theo sự hướng dânz của GV. Quan sát và trả lời câu hỏi. HS1 trả lời. HS2 nhận xét , hoặc bổ sung thêm, nếu cần. Trả lời:(suy nghĩ): đầu 1 của ống dây hình 38. 1a là cưc Bắc. Ơû đầu 1 h.38.1b là cực Nam . Hs cầm sách đọc nội dung định luật trong sách/186. Trả lời: C3: chiều dòng điện trong ống dây không đổi. Vì theo đ/l Len-Xơ thì đầu 1 của ống dây vẫn là cực Bắc. C4: theo đ/l Len-xơ thì đầu 1 của ống dây phải là cực Nam, vậy dòng điện cảm ứng trong ống dây phải có chiều ngược với chiều đã vẽ ở h.38.5a. ec = -N Hoạt động 4: ( phút): Định luật Faraday về cảm ứng điện từ. Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Nội dung GV thông báo nội dung định luật như sgk. Thực nghiệm chứng tỏ rằng: suất điện động cảm ứng tron mạch kín tỉ lệ với tốc độ biến thiên của từ thông qua mạch: êec ú = k êú . Trong hệ SI : k=1 Þ theo định luật Len-xơ thì: ec = - . dấu trừ biểu thị đ/l Len –xơ. HS đọc lại. Chú ý theo dõi GV dẫn dắt đư ra công thức Đ/l HS ghi biêu thức vào vở. HĐ 5: Vận dụng và củng cố kiến thức trong bài: Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Tại lớp: trả lời câu 2,4/187.sgk Cho Hs suy nghĩ, sau đó gọi trả lời Gv kết luận hoặc trả lời lại nếu sai. Về nhà: học bài và làm BT1 ®7/188-189.sgk Cá nhân độc lập suy nghĩ, hoặc tao đổi theo bàn để đưa ra câu trả lời. Ghi nhớ câu trả lời của Gv. Ghi BTVN vào vở.