Giáo án Vật lý 8 bài 23: Đối lưu – bức xạ nhiệt

Nhóm GV Vật lí Trường THCS Quảng Thành Châu Đức, BRVT Ngày soạn : 23/07/2004 Tiết : Bài 23 ĐỐI LƯU – BỨC XẠ NHIỆT ™&˜ I/ MỤC TIÊU : Biết : F Nhận biết được dòng đối lưu trong chất lỏng và chất khí. F Biết được sự đối lưu xảy ra trong môi trường nào và không xảy tra trong môi trường nào. Hiểu : F Hiểu được đối lưu là sự truyền nhiệt bằng chất lỏng hoặc chất khí, là hình thức truyền nhiệt chủ yếu của chất lỏng và chất khí. F Hiểu được bức xạ nhiệt là là sự truyền nhiệt bằng các tia nhiệt đi thẳng, có thể xãy ra cả ở trong chân không. Vận dụng : Tìm được thí dụ trong thực tế về bức xạ nhiệt . F Giải thích được một số hiện tượng trong thực tế II/ CHUẨN BỊ : Đối với giáo viên : - Dụng cụ dùng để vẽ ở hình 23.2,23.3,23.4,23.5 (SGK). - Một cái phích ( bình thủy) và hình vẽ phóng to của cái phích. Đối với mỗi nhóm học sinh : Dụng cụ để làm thí nghiệm hình 23.2 SGK. III/ TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC GIÁO VIÊN HỌC SINH Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ : - Nêu 3 thí dụ về hiện tượng dẫn nhiệt trong thực tế. Giải thích các hiện tượng đó. - Trong các chất: Rắn, lỏng, khí chất nào dẫn nhiệt tốt nhất, chất nào dẫn nhiệt kém nhất? Cho ví dụ. Hoạt động 2: Nêu tình huống học tập: - GV gọi 1 HS đọc lớn phần đầu bài. - Treo tranh vẽ hình 23.1 (SGK) - Nhắc lại và nhấn mạnh câu hỏi: “Nước đã truyền nhiệt bằng cách nào ?”. Để trả lời câu hoiû trên ta tiến hành thí nghiệm sau : Hoạt động 3 : Tìm hiểu hiện tượng đối lưu: Tiến hành thí nghiệm: - GV mô tả dụng cụ thí nghiệm.Nêu rỏ mục đích làm thí nghiệm . - GV Chia dụng cụ thínghiệm cho từng nhóm. Hướng dẫn từng nhóm làm thí nghiệm. + Quan sát thí nghiệm các em thấy được điều gì ? - Cho HS nghiên cứu nội dung câu hỏi C1, C2, C3 ( SGK ). - Cho HS thảo luận nhóm và thống nhất câu trả lời của nhóm. - GV hướng dẫn và thống nhất câu trả lời . Hoạt động 4: Vận dụng : - GV mô tả cách làm thí nghiệm hình 23.3(SGK) + Các em dự đoán xem hiện tượng gì xãy ra khi đốt nến và hương ? - GV tiến hành làm thí nghiệm. + Kết quả thí nghiệm cho chúng ta biết điều gì ? - GV hướng dẫn HS trả lời câu C5, C6 - Thống nhất câu trả lời chung. Hoạt động 5: Tìm hiểu hiện tượng bức xạ nhiệt. Tạo tình huống học tập: - GV cho học sinh đọc lớn phần II (SGK) - GV nhấn mạnh câu hỏi trọng tâm, yêu cầu HS suy nghĩ tìm câu trả lời. Tiến hành thí nghiệm : - GV mô tả dụng cụ thí nghiệm và mục đích thí nghiệm. - GV tiến hành thí nghiệm hình 23.4, 23.5 (SGK) cho HS quan sát. + Hiện tượng gì xảy ra cho giọt nước màu? + Hiện tượng xảy ra cho giọt nước màu chứng tỏ điều gì ? - GV hướng dẫn HS trả lời câu hỏi C7,C8,C9. - Gọi HS trả lời câu hỏi. - Hướng dẫn HS thảo luận , thống nhất câu trả lời chung. - GV thông báo định nghĩa bức xạ nhiệt và khả năng hấp thụ tia nhiệt. Hoạt động 6: vận dụng : - GV hướng dẫn HS trả lời câu hỏi C10,C11 - GV hướng dẫn thảo luận câu trả lời : + Nêu một số hiện tượng đối lưu, bức xạ nhiệt trong thực tế, giải thích các hiện tượng đó. - GV phát phiếu học tập. (Câu hỏi C12,SGK) + Hình thức truyền nhiệt ở chất lỏng, chất khí là gì ? + Bức xạ nhiệt là gì? - GV gọi một HS đọc lại phần ghi nhớ, yêu cầu HS ghi vào vở. - GV gọi 1 hs đọc phần có thể em chưa biết. - HS lắng nghe, nhớ lại kiến thức cũ. - Tư duy, trả lời câu hỏi của GV. I/ ĐỐI LƯU: - 1 HS đọc lớn phần đầu bài. - Cả lớp quan sát hình vẽ. - Lắng nghe câu hỏi, tư duy dọc lập. 1/ Thí nghiệm : - HS nhận thí nghiệm theo nhóm,nghe hướng dẫn làm thí nghiệm. - HS tiến hành làm thí nghiệm. - Quan sát thí nghiệm, mô tà hiện tượng quan sát được. - Nghiên cứu nội dung câu hỏi C1, C2, C3(SGK). - Thảo luận theo nhóm, thống nhất câu trả lời. - Tham gia thảo luận cả lớp và thống nhất câu trả lời . - Ghi nội dung câu trả lời vào vở. 3/ VẬN DỤNG - Lắng nghe và quan sát dụng cụ thí nghiệm. - Dự đoán kết quả thí nghiệm. - Quan sát kết quả thí nghiệm. - Thảo luận nhóm và cho biết câu trả lời. - Nghiên cứu câu hỏi C5, C6 và thống nhất câu trả lờicủa nhóm. - Tham gia thảo luận cả lớp, ghi kết quả vào vở. II/ BỨC XẠ NHIỆT: -1HS đọc lớn phần II. - Làm việc cá nhân , tư duy trả lời câu hỏi. 1/ Thí nghiệm: - HS lắng nghe. - Quan sát trhí nghiệm GV làm. 2/ Trả lời câu hỏi: - Căn cứ kết quả thí nghiệm, trả lời câu hỏi của GV. - Nghiên cứu câu hỏi C7, C8, C9 (SGK). - Trả lời câu hỏi C7, C8, C9 - Tham gia thảo luận cả lớp, ghi kết quả nội dung trả lời. - lắng nghe. III/ VẬN DỤNG - Nghiên cứu câu hỏi C10, C11, thảo luậnvà trả lời. - Liên hệ thực tế tìm các thí dụ liên quan bài học. - Nhận phiếu học tập theo nhóm, hoàn thành câu trả lời. - Ôn lại kiến thức bài học, trả lời câu hỏi. - 1 HS đọc phần ghi nhớ, cả lớp lắng nghe, nhắc lạivà ghi vào vở. - Đọc phần có thể em chưa biết(SGK), lên hệ thực tế. IV/ CỦNG CỐ – DẶN DÒ: - Qua bài này ta hiểu gì về đối lưu, bức xạ nhiệt. - Hiện tượng đối lưu xảy ra đối với chất nào?, bức xạ nhiệt xảy ra đối với chất nào ? - Xem lại nội dung câu trả lời từ câu C1 đến C12(SGK). - Học thuộc phần ghi nhớ. Trả lời câu 23.1 đến 23.7 (SBT). Xem trước bài 24 “ Công thức tính nhiệt lượng”