Giáo án Vật lý 8 cả năm 3 cột

Lý 8: 1 tiết/tuần.Kỳ 1: 18 tuần, kỳ 2: 17 tuần. 1 1 Chuyển động cơ học. 19 16 Cơ năng, thế năng, động năng. 2 2 Vận tốc. 20 17 Sự chuyển hóa và bảo toàn cơ năng. 3 3 Chuyển động đều-Chuyển động không đều. 21 18 Câu hỏi và bài tập tổng kết chương 1: Cơ học. 4 4 Biểu diễn lực. 22 19 Các chất được cấu tạo như thế nào? 5 5 Sự cân bằng lực – quán tính. 23 20 Nguyên tử, phân tử chuyển động hay đứng yên? 6 6 Lực ma sát. 24 21 Nhiệt năng. 7 7 Áp suất. 25 22 Dẫn nhiệt. 8 8 Áp suất chất lỏng- Bình thông nhau. 26 23 Đối lưu-Bức xạ nhiệt. 9 9 Áp suất khí quyển. 27 24 Công thức tính nhiệt lượng. 10 Kiểm tra. 28 Kiểm tra. 11 10 Lực đẩy Ác si mét. 29 25 Phương trình cân bằng nhiệt. 12 11 TH và KTTH: Nghiệm lại lực đẩy Ác si mét. 30 26 Năng suất tỏa nhiệt của nhiên liệu. 13 12 Sự nổi. 31 27 Sự bảo toàn năng lượng trong các hiện tượng cơ và nhiệt. 14 13 Công cơ học. 32 28 Động cơ nhiệt. 15 14 Định luật về công. 33 29 Câu hỏi và bài tập tổng kết chương 2: Nhiệt học. 16 15 Công suất. 34 Kiểm tra học kỳ 2. 17 ÔN tập. 35 Ôn tập. 18 Kiểm tra học kỳ. Chương I: CƠ HỌC MỤC TIÊU: Mô tả chuyển động cơ học và tính tương đối của chuyển động. -Nêu ví dụ về chuyển động thẳng , chuyển động cong. 2. -Biết vận tốc là đại lượng biểu diễn sự nhanh, chậm của chuyển động. -Biết cách tính vận tốc của chuyển động đều và vận tốc trung bình của chuyển động không đều. 3. Nêu được ví dụ thực tế về tác dụng của lực làm biến đổi vận tốc. Biết cách biểu diễn lực bằng véctơ. 4. Mô tả sự xuất hiện lực ma sát. Nêu được một số cách làm tăng và giảm ma sát trong đời sống và kĩ thuật. 5. Mô tả sự cân bằng lực. Nhận biết tác dụng của lực cân bằng lên một vật đang chuyển động. Nhận biết được hiện tượng quán tính và giải thích được một số hiện tượng trong đời sống và kĩ thuật bằng khái niệm quán tính. 6.- Biết áp suất là gì và mối quan hệ giữa áp suất, lực tác dụng và diện tích tác dụng. -Giải thích được một số hiện tượng tăng, giảm áp suất trong đời sống hàng ngày. 7. –Mô tả TN chứng tỏ sự tồn tại của áp suất chất lỏng và áp suất khí quyển. -Tính áp suất chất lỏng theo độ sâu và trọng lượng riêng của chất lỏng. -Giải thích nguyên tắc bình thông nhau. 8.- Nhận biết lực đẩy Ác si mét và biết cách tính độ lớn của lực này theo trọng lượng riêng của chất lỏng và thể tích của phần ngập trong chất lỏng. -Giải thích sự nổi, điều kiện nổi. 9.-Phân biệt khái niệm công cơ học và khái niệm công dùng trong đời sống. Tính công theo lực và quãng đường dịch chuyển. -Nhận biết sự bảo toàn công trong một loại máy cơ đơn giản, từ đó suy ra định luật về công áp dụng cho các máy cơ đơn giản. 10.-Biết ý nghĩa của công suất. -Biết sử dụng công thức tính công suất để tính công suất, công và thời gian. 11.-Nêu ví dụ chứng tỏ một vật chuyển động có động năng, một vật ở trên cao có thế năng, một vật đàn hồi bị dãn hay nén cũng có thế năng. -Mô tả sự chuyển hoá giữa động năng, thế năng và sự bảo toàn cơ năng. So¹n: 25/08/2008 Gi¶ng8a:/8/2008 8b::/8/2008 8c::/8/2008 8d::/8/2008 Ch­¬ng I : C¬ häc TiÕt 1- ChuyÓn ®éng c¬ häc I. Môc tiªu: * KiÕn thøc: - Nªu ®­îc nh÷ng thÝ dô vÒ chuyÓn ®éng c¬ häc trong thùc tÕ. - Nªu ®­îc thÝ dô vÒ tÝnh t­¬ng ®èi cña chuyÓn ®éng vµ ®øng yªn, ®Æc biÖt biÕt x¸c ®Þnh tr¹ng th¸i cña vËt ®èi víi mçi vËt ®­îc chän lµm mèc. - Nªu ®­îc thÝ dô vÒ c¸c d¹ng chuyÓn ®éng c¬ häc: chuyÓn ®éng th¼ng, chuyÓn ®éng cong, chuyÓn ®éng trßn. * KÜ n¨ng: - VËn dông ®­îc kiÕn thøc vµo thùc tÕ. * Th¸i ®é: - Cã ý thøc t×m hiÓu th«ng tin , xö lÝ th«ng tin, yªu thÝch bé m«n. II. ChuÈn bÞ: GV: SGK- Gi¸o ¸n: HS: §äc tr­íc néi dung bµi: III. C¸c ho¹t ®éng d¹y vµ häc: 1.KiÓm tra bµi cò: 2.Bµi míi: Ho¹t ®éng cña thÇy Ho¹t ®éng cña trß Néi dung *Ho¹t ®éng 1: Giíi thiÖu ch­¬ng tr×nh vËt lÝ líp 8: 3’ - Giíi thiÖu mét sè néi dung c¬ b¶n cña ch­¬ng vµ ®Æt vÊn ®Ò nh­ trong SGK. *Ho¹t ®éng 2: T×m hiÓu c¸ch x¸c ®Þnh vËt chuyÓn ®éng hay ®øng yªn.14’ H: Em h·y nªu vÝ dô vÒ vËt chuyÓn ®éng vµ vÝ dô vÒ vËt ®øng yªn? . - ChuÈn l¹i VD H:T¹i sao nãi vËt ®ã chuyÓn ®éng? - KÕt luËn: vÞ trÝ cña vËt ®ã so víi gèc c©y thay ®æi chøng tá vËt ®ã ®ang chuyÓn ®éng , vÞ trÝ vËt ®ã so víi gèc c©y kh«ng ®æi chøng tá vËt ®ã ®øng yªn . H:VËy, khi nµo vËt chuyÓn ®éng , khi nµo vËt ®øng yªn? - GVKhi nµo vËt ®­îc coi lµ ®øng yªn ? - HD cho h/s th¶o luËn c©u tr¶ lêi vµ chèt l¹i c©u tr¶ lêi ®óng nhÊt. Ho¹t ®éng 3: TÝnh t­¬ng ®èi cña chuyÓn ®éng vµ ®øng yªn: 14’ - §Ò ra th«ng b¸o nh­ SGK. - Yªu cÇu h/s quan s¸t H1.2 SGK ®Ó tr¶ lêi C4, C5. -L­u ý h/s nªu râ vËt mèc trong tõng tr­êng hîp . - Yªu cÇu h/s lÊy vÝ dô vÒ mét vËt bÊt kú HD:NhËn xÐt nã chuyÓn ®éng so víi vËt nµo, ®øng yªn so víi vËt nµo?vµ rót ra nhËn xÐt: -VËt chuyÓn ®éng hay ®øng yªn lµ phô thuéc vµo yÕu tè nµo ? - Yªu cÇu cÇu h/s tr¶ lêi C8. *Ho¹t ®éng 4: nghiªn cøu mét sè chuyÓn ®éng th­êng gÆp. 5’ - Yªu cÇu HS quan s¸t H1.3abc SGK ®Ó tr¶ lêi C9 . - Cã thÓ cho hs th¶ bãng bµn xuèng ®Êt, x¸c ®Þnh quÜ ®¹o. *Ho¹t ®éng 5: VËn dông. 5’ - GV cho h/s quan s¸t H1.4 SGK vµ tr¶ lêi c©u hái C10 ; C11. - GV yªu cÇu h/s ®äc vµ häc thuéc phÇn ghi nhí. - Dù ®o¸n vÒ sù chuyÓn ®éng cña mÆt trêi vµ tr¸i ®Êt . - Th¶o luËn theo bµn vµ nªu vÝ dô. - NX - KL - LËp luËn chøng tá vËt trong vÝ dô ®ang chuyÓn ®éng hay ®øng yªn. - Th¶o luËn nhãm vµ tr¶ lêi C1 - §äc kÕt luËn SGK. - Trao ®æi th¶o luËn – kÕt luËn c©u C2, C3 . LÊy VD VD: Ng­êi ngåi trªn thuyÒn ®ang tr«i theo dßng n­íc , v× vÞ trÝ cña ng­êi ë trªn thuyÒn kh«ng ®æi nªn so víi thuyÒn th× ng­êi ë tr¹ng th¸i ®øng yªn. - Th¶o luËn c©u hái cña gi¸o viªn yªu cÇu vµ kÕt luËn c©u hái ®ã. - Dùa vµo nhËn xÐt tr¹ng th¸i ®øng yªn hay chuyÓn ®éng cña mét vËt nh­ C4;C5 ®Ó tr¶ lêi C6. - Dùa vµo kÕt luËn – trao ®æi th¶o luËn – kÕt luËn ? C8. - NhËn xÐt vµ rót ra c¸c d¹ng chuyÓn ®éng th­êng gÆp vµ tr¶ lêi C9. - HS ho¹t ®éng c¸ nh©n vËn dông tr¶ lêi c©u hái. - §äc phÇn ghi nhí 1.Lµm thÕ nµo ®Ó biÕt mét vËt chuyÓn ®éng hay ®øng yªn C1: So s¸nh vÞ trÝ cña « t« , thuyÒn , ®¸m m©y víi 1 vËt nµo ®ã ®øng yªn bªn ®­êng , bªn bê s«ng . * KÕt luËn : Khi vÞ trÝ cña vËt so víi vËt mèc thay ®æi theo thêi gian th× vËt chuyÓn ®éng so víi vËt mèc. ChuyÓn ®éng nµy gäi lµ chuyÓn ®éng c¬ häc. C2: ¤ t« chuyÓn ®éng so víi hµng c©y bªn ®­êng C3: VËt kh«ng thay ®æi vÞ trÝ ®èi víi vËt mèc th× ®­îc coi lµ ®øng yªn. 2 . TÝnh t­¬ng ®èi cña chuyÓn ®éng vµ ®øng yªn: C4:Hµnh kh¸ch chuyÓn ®éng so víi nhµ ga. V× vÞ trÝ cña hµnh kh¸ch so víi nhµ ga lµ thay ®æi . C5: So víi toa tµu, hµnh kh¸ch ®øng yªn v× vÞ trÝ cña hµnh kh¸ch so víi toa tµu lµ kh«ng ®æi . C6 : Mét vËt cã thÓ chuyÓn ®éng so víi vËt nµy, nh­ng l¹i ®øng yªn ®èi víi vËt kia. C7: VËy: chuyÓn ®éng hay ®øng yªn cã tÝnh t­¬ng ®èi . * KÕt luËn: ( SGK) C8: NÕu coi mét ®iÓm g¾n víi tr¸i ®Êt lµ mèc th× vÞ trÝ cña mÆt trêi thay ®æi tõ ®«ng sang t©y . 3 . Mét sè chuyÓn ®éng th­êng gÆp: C9 : - ChuyÓn ®éng th¼ng. - ChuyÓn ®éng cong. - ChuyÓn ®éng trßn. 4. VËn dông: C10: ¤ t« ®øng yªn so víi ng­êi l¸i xe, chuyÓn ®éng so víi cét ®iÖn. C11: Cã lóc sai. VÝ dô: VËt chuyÓn ®éng trßn quanh vËt mèc. + Ghi nhí: SGK. 4.Cñng cè.3’ - GV hÖ thèng néi dung chÝnh cña bµi vµ kh¾c s©u néi dung ®ã cho h/s. - §äc cã thÓ em ch­a biÕt. 5.H­íng dÉn häc ë nhµ.1’ - Häc bµi theo vë vµ SGK. - Lµm bµi tËp tõ 1.1®Õn 1.6 SBT. - ChuÈn bÞ bµi : VËn tèc . . So¹n: 28/08/2008 Gi¶ng8a:/9/2008 8b::/9/2008 8c::/9/2008 8d::/9/2008 TiÕt2– Bµi 2 –– VËn tèc I.Môc tiªu: 1.KiÕn thøc: - So s¸nh qu·ng ®­êng chuyÓn ®éng trong 1 gi©y cña mçi chuyÓn ®éng ®Ó rót ra c¸ch nhËn biÕt sù nhanh , chËm cña chuyÓn ®éng . - N¾m ®­îc c«ng thøc vËn tèc vµ ý nghÜa kh¸i niÖm vËn tèc. §¬n vÞ chÝnh cña vËn tèc lµ m/s ; km/h vµ c¸ch ®æi ®¬n vÞ vËn tèc . 2. Kü n¨ng : BiÕt vËn dông c«ng thøc tÝnh vËn tèc ®Ó tÝnh qu·ng ®­êng , thêi gian cña chuyÓn ®éng . 3. Th¸i ®é : Cã th¸i ®é häc tËp nghiªm tóc vµ høng thó trong häc tËp. II.ChuÈn bÞ: - GV:B¶ng phô ghi néi dung b¶ng 2.1 sgk : - HS : Nghiªn cøu tr­íc néi dung bµi. III. C¸c ho¹t ®éng d¹y vµ häc: 1. KiÓm tra 5’: ThÕ nµo lµ chuyÓn ®éng vµ ®øng yªn? LÊy mét vÝ dô vÒ chuyÓn ®éng vµ ®øng yªn? LÊy mét vÝ dô ®Ó lµm râ tÝnh t­¬ng ®èi cña chuyÓn ®éng?. - §/A( ghi nhí SGK)- VD: HS 2. Bµi míi: Ho¹t ®éng cña thÇy Ho¹t ®éng cña trß Néi dung *Ho¹t ®éng 1: Tæ chøc t×nh huèng häc tËp : 2’ - GV nªu vÊn ®Ò theo phÇn më bµi trong SGK. *Ho¹t ®éng 2: Nghiªn cøu kh¸i niÖm vËn tèc lµ g×?18’ - H­íng dÉn h/s vµo vÊn ®Ò so s¸nh sù nhanh chËm cña chuyÓn ®éng. Yªu cÇu h/s hoµn thµnh b¶ng 2.1. - Yªu cÇu h/s s¾p xÕp thø tù chuyÓn ®éng nhanh chËm cña c¸c b¹n nhê sè ®o qu·ng ®­êng chuyÓn ®éng trong 1 ®/vÞ thêi gian. - Yªu cÇu h/s lµm C3. -H:­íng dÉn, gi¶i thÝch ®Ó h/s hiÓu râ h¬n vÒ kh¸i niÖm vËn tèc. *Ho¹t ®éng 3: X©y dùng c«ng thøc tÝnh vËn tèc:14’ - Cho h/s t×m hiÓu vÒ c«ng thøc tÝnh vËn tèc vµ ®¬n vÞ cña vËn tèc. - H­íng dÉn h/s c¸ch ®æi ®¬n vÞ cña vËn tèc. - Giíi thiÖu vÒ tèc kÕ. - Yªu cÇu h/s tr¶ lêi C4, C5, C6, C7, C8. - H­íng dÉn h/s tr¶ lêi nÕu h/s gÆp khã kh¨n. - ChuÈn kiÕn thøc C4, C5, C6, C7, C8. - Yªu cÇu h/s ®äc vµ häc thuéc phÇn ghi nhí. - HS nhËn biÕt vÊn ®Ò cÇn t×m hiÓu cña bµi. - Th¶o luËn nhãm tr¶ lêi C1;C2 ®Ó rót ra kh¸i niÖm vÒ vËn tèc chuyÓn ®éng. - Ho¹t ®éng c¸ nh©n vËn dông tr¶ lêi c©u hái C3 - T×m hiÓu vÒ c«ng thøc, ®¬n vÞ c¸c ®¹i l­îng cã trong c«ng thøc. - N¾m v÷ng c«ng thøc, ®¬n vÞ vµ c¸ch ®æi ®¬n vÞ vËn tèc. - T×m hiÓu vÒ tèc kÕ vµ nªu lªn nhiÖm vô cña tèc kÕ lµ g×. - H§ c¸ nh©n th¶o luËn vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái C4, C5, C6, C7, C8. - NX - KL 1.VËn tèc lµ g×? C1. Cïng ch¹y mét qu·ng ®­êng nh­ nhau, b¹n nµo mÊt Ýt thêi gian sÏ ch¹y nhanh h¬n. C2. B¶ng 2.1. C«t 1 2 3 4 5 STT Tªn HS Qu·ng ®­êng ch¹y s( m) Thêi gian ch¹y t(s) XÕp h¹ng Qu·ng ®­êng ch¹y trong 1 gi©y 1 An 60 10 3 6m 2 B×nh 60 9,5 2 6,32m 3 Cao 60 11 5 5,45m 4 Hïng 60 9 1 6,67m 5 ViÖt 60 10,5 4 5,71m * KÕt luËn: VËn tèc lµ qu·ng ®­êng ®i trong mét ®¬n vÞ thêi gian. C3: (1) Nhanh , (2) ChËm (3) Qu·ng ®­êng ®i ®­îc, (4) §¬n vÞ. 2 . C«ng thøc tÝnh vËn tèc: Trong ®ã: s lµ qu·ng ®­êng. t lµ thêi gian. v lµ vËn tèc. 3 . §¬n vÞ vËn tèc : C4: m/phót, km/h km/s, cm/s 1km/h=1000m/3600s= 0,28m/s. - §é lín cña vËn tèc ®îc ®o b»ng dông cô gäi lµ tèc kÕ ( hay ®ång hå vËn tèc). C5: v=36km/h=36000/3600= 10m/s v= 10800/3600=3m/s v= 10m/s So s¸nh ta thÊy, « t«, tµu ho¶ ch¹y nhanh nh­ nhau. Xe ®¹p chuyÓn ®éng chËm nhÊt. C6: v=== 54km/h= 15m/s C7: t=40phót=2/3h v=12km/h S =v.t=12.2/3=8 km. C8: v=4km/h t=30phót= s=v.t= 4.1/2=2km. * Ghi nhí: SGK. 3.Cñng cè3’ - GVchèt l¹i kiÕn thøc träng t©m cña bµi vµ kh¾c s©u néi dung ®ã cho h/s. - §äc phÇn cã thÓ em ch­a biÕt. 4.H­íng dÉn häc ë nhµ.3’ - Häc bµi theo vë vµ SGK. - Lµm bµi tËp tõ 2.1®Õn 2.5SBT - GV :HD bµi 2.5: + Muèn biÕt ng­êi nµo ®i nhanh h¬n ph¶i tÝnh g×? + NÕu ®Ó ®¬n vÞ nh ®Çu bµi cã so s¸nh ®îc kh«ng ? - ChuÈn bÞ bµi : ChuyÓn ®éng ®Òu – chuyÓn ®éng kh«ng ®Òu . So¹n:9/9/2009 Gi¶ng: 8a:/9/2008 8b::/9/2008 8c::/9/2008 - 8d:: /9/2008 TiÕt3: – bµi 3 – ChuyÓn ®éng ®Òu – chuyÓn ®éng kh«ng ®Òu I.Môc tiªu: 1. KiÕn thøc: - Ph¸t biÓu ®­îc ®Þnh nghÜa cña chuyÓn ®éng ®Òu vµ kh«ng ®Òu. Nªu ®­îc nh÷ng vÝ dô vÒ chuyÓn ®éng ®Òu vµ kh«ng ®Òu th­êng gÆp . - X¸c ®Þnh ®­îc dÊu hiÖu ®Æc tr­ng cho chuyÓn ®éng ®Òu lµ vËn tèc kh«ng thay ®æi theo thêi gian , chuyÓn ®éng kh«ng ®Òu lµ vËn tèc thay ®æi theo thêi gian. - VËn dông ®Ó tÝnh vËn tècªnrung b×nh trªn mét ®o¹n ®­êng. - Lµm thÝ nghiÖm vµ ghi kÕt qu¶ t­¬ng tù nh­ b¶ng 3.1. 2. Kü n¨ng : Tõ c¸c hiÖn t­îng thùc tÕ vµ kÕt qu¶ thÝ nghiÖm ®Ó rót ra ®­îc quy luËt cña chuyÓn ®éng ®Òu vµ kh«ng ®Òu . 3. Th¸i ®é : TËp trung nghiªm tóc , hîp t¸c khi thùc hiÖn thÝ nghiÖm . II.ChuÈn bÞ: - GV:B¶ng phô ghi c¸c b­íc lµm thÝ nghiÖm, b¶ng kÕt qu¶ mÉu 3.1. - HS : §äc tr­íc bµi 3: III. C¸c ho¹t ®éng d¹y vµ häc: 1. KiÓm tra 4’ ? VËn tèc lµ g×? ViÕt c«ng thøc tÝnh vËn tèc? §/A Ghi nhí SGK. 2. Bµi míi: Ho¹t ®éng cña thÇy Ho¹t ®éng cña trß Néi dung *Ho¹t ®éng 1: Tæ chøc t×nh huèng häc tËp : 2’ -Trong chuyÓn ®éng cã nh÷ng lóc vËn tèc thay ®æi nhanh chËm kh¸c nhau, nh­ng còng cã lóc vËn tèc nh­ nhau. VËy khi nµo cã chuyÓn ®éng ®Òu , khi nµo cã chuyÓn ®éng kh«ng ®Òu? *Ho¹t ®éng 2: T×m hiÓu vÒ ®Þnh nghÜa chuyÓn ®éng ®Òu vµ kh«ng ®Òu 10’. - Yªu cÇu h/s ®äc th«ng tin SGK t×m hiÓu vÒ chuyÓn ®éng ®Òu vµ kh«ng ®Òu. - Yªu cÇu h/s quan s¸t (H3.1) chuyÓn ®éng cña trôc b¸nh xe thêi gian 3s vµ b¶ng kÕt qu¶3.1 sgk - - H­íng dÉn h/s tr¶ lêi. - ChuÈn kiÕn thøc C1,2 *Ho¹t ®éng 3: T×m hiÓu vÒ vËn tèc trung b×nh cña chuyÓn ®éng kh«ng ®Òu:10’ - Yªu cÇu h/s tÝnh ®o¹n ®­êng l¨n ®­îc cña trôc b¸nh xe trong mçi thêi gian øng víi c¸c qu·ng ®­êng AB, BC, CD ®Ó lµm râ kh¸i niÖm vËn tèc trung b×nh. - Yªu cÇu h/s tÝnh to¸n vµ hoµn thiÖn C3. - ChuÈn kiÕn thøc. * Ho¹t ®éng 4: VËn dông. 12’ - Yªu cÇu h/s nghiªn cøu néi dung cña c¸c c©u C4, C5, C6, C7 th¶o luËn vµ kÕt luËn c¸c c©u hái ®ã. - H­íng dÉn h/s trao ®æi th¶o luËn - KL - NÕu h/s gÆp khã kh¨n - H­íng dÉn h/s kÕt luËn - ChuÈn kiÕn thøc ? C4, C5, C6, C7. H: Qua bµi cÇn n¾m nh÷ng néi dung chÝnh nµo ? - KL - Yªu cÇu h/s ®äc vµ häc thuéc phÇn ghi nhí. - NhËn biÕt vÊn ®Ò cÇn t×m hiÓu cña bµi. - §äc th«ng tin SGK t×m hiÓu vÒ chuyÓn ®éng ®Òu vµ kh«ng ®Òu. LÊy thÝ dô cho mçi chuyÓn ®éng. - §äc C1 vµ ®iÒn kÕt qu¶ vµo b¶ng nhËn biÕt vÒ chuyÓn ®éng ®Òu vµ kh«ng ®Òu. - NX - KL - Nghiªn cøu C2 ho¹t ®éng c¸ nh©n - KL - NX - T×m hiÓu vÒ kh¸i niÖm vËn tèc trung b×nh. - Hoµn thµnh C3 tõ ®ã rót ra c«ng thøc tÝnh vËn tèc trung b×nh. - NX - KL - VËn dông c¸c néi dung ®· häc trao ®æi th¶o luËn - KL ? C4, C5, C6, C7. - NX - Kl I.§Þnh nghÜa: SGK. C1: + Qu·ng ®­êng A ®Õn D th× chuyÓn ®éng cña xe lµ kh«ng ®Òu. + Qu·ng ®­êng D ®Õn F th× chuyÓn ®éng cña xe lµ chuyÓn ®éng ®Òu. C2: a, lµ chuÓn ®éng ®Òu. b,c ,d lµ chuyÓn ®éng kh«ng ®Òu. II . VËn tèc trung b×nh cña chuyÓn ®éng kh«ng ®Òu: *Trong chuyÓn ®éng kh«ng ®Òu, trung b×nh mçi gi©y vËt chuyÓn ®éng ®­îc bao nhiªu mÐt th× ta nãi vËn tèc trung b×nh cña chuyÓn ®éng nµy lµ bÊy nhiªu m/s. C3. v= 0,017m/s v= 0,05m/s v= 0,08m/s Tõ A ®Õn D xe chuyÓn ®éng nhanh dÇn. * C«ng thøc tÝnh vËn tèc trung b×nh: v= 3 . VËn dông : C4: + ChuyÓn ®éng cña « t« tõ Hµ Néi ®Õn H¶i Phßng lµ chuyÓn ®éng kh«ng ®Òu, 50km/h lµ vËn tècænung b×nh . C5: VËn tèc trung b×nh trªn c¶ 2 qu·ng ®­êng: v== =3,3m/s C6: C7: * Ghi nhí: SGK 3.Cñng cè.3’ - GVchèt l¹i kiÕn thøc träng t©m cña bµi vµ kh¾c s©u néi dung ®ã cho h/s. - §äc cã thÓ em ch­a biÕt. 4.H­íng dÉn häc ë nhµ.2’ - Häc bµi theo vë vµ SGK. - Lµm bµi tËp tõ 3.1®Õn 3.7SBT. - ChuÈn bÞ bµi : BiÓu diÔn lùc . Nhắc HS xem lại bài lực. Hai lực cân bằng ( bài 6 SGK Vật Lí 6 ) So¹n:9/9/2009 Gi¶ng: 8a:/9/2008 8b::/9/2008 8c::/9/2008 8d:: /9/2008 Tiết 4–– Bài 4: BIỂU DIỄN LỰC I.Môc tiªu: * KiÕn thøc: -Nêu được ví dụ thể hiện lực tác dụng làm thay đổi vận tốc. -Nhận biết được lực là đại lượng vectơ.. *KÜ n¨ng: - Biểu diễn được vectơ lực - Rèn luyện khả năng vẽ hình minh hoạ. * Th¸i ®é: Cã ý thøc t×m hiÓu th«ng tin , sö lÝ th«ng tin bµi, yªu thÝch bé m«n. II.ChuÈn bÞ: -GV:Nhắc HS xem lại bài lực. Hai lực cân bằng ( bài 6 SGK Vật Lí 6 ) - Xe lăn, Miếng sắt, nam châm. - HS : T×m hiÓu tr­íc néi dung bµi biÓu diÔn lùc. III.C¸c ho¹t ®éng d¹yu vµ häc: 1. KiÓm tra: (6 phút). -.Chuyển động đều là gì ? Nêu 1 ví dụ về vật chuyển động đều. -.Chuyển động không đều là gì ? Nêu ví dụ. -.Viết công thức tính vận tốc trung bình của 1 chuyển động không đều. * §/ A – Ghi nhí SGK tr13. 2. Bài mới: Ho¹t ®éng cña thÇy Ho¹t ®éng cña trß Néi dung Ho¹t ®éng 1- 4’: §Æt vÊn ®Ò. Lực có thể làm biến đổi chuyển động mà vận tốc xác định sự nhanh chậm và cả hướng của chuyển động, vậy giữa lực và vận tốc có sự liên quan nào không ? -§ưa 1 số ví dụ: viên bi thả rơi, vận tốc của viên bi tăng nhờ tác dụng nào? Làm thế nào để biểu diễn lực tác dụng lên vật? *Ho¹t ®éng 2: 10’ - Nhắc lại ở lớp 6 ta đã biết lực có thể làm biến dạng, biến đổi chuyển động của vật. Yêu cầu HS tìm 1 số ví dụ minh hoạ. Yêu cầu HS quan sát hình 4.1, 4.2 SGK . - Làm TN như hình 4.1 .Hướng dẫn HS trả lời câu C1.’ * Ho¹t ®éng 3:15’ - Thông báo: Một đại lượng vừa có phương và chiều là 1 đại lượng vectơ. - Yêu cầu HS nhắc lại các đặc điểm của lực => lực là một đại lượng vectơ. - Thông báo: Để biểu diễn vectơ lực người ta dùng mũi tên. Cách biểu diển vectơ lực phải thể hiện đầy đủ 3 yếu tố của lực. -§ưa ra ví dụ về lực tác dụng lên vật có vẽ hình và chỉ rỏ điểm đặt, phương chiều và cường độ của lực ( hình 4.3 SGK) * Ho¹t ®éng 4: VËn dông 6’ - Hướng dẫn HS trả lời câu C2. Biểu diển lực Yêu cầu HS trả lời câu C3. - ChuÈn kiÕn thøc C 2.3 - Yªu cÇu h/s ®äc vµ häc thuéc phÇn ghi nhí trong SGK - Tự nêu lại khái niệm lực. Tác dụng của lực, ký hiệu, đơn vị, ký hiệu đơn vị, là đại lượng véc tơ... - Tự tìm ví dụ . - Thảo luận theo nhóm, trả lời câu C1. - NX chÐo - KL - Nhắc lại các đặc điểm của lực và nêu được lực là 1 đại lượng vectơ. -Sự khác nhau giữa cường độ lực và véc tơ lực: +Cường độ lực: +Véc tơ lực: . Quan sát hình 4.3 để hiểu rõ cách biểu diễn lực. -H§ c¸ nh©n g c¸c kiÕn thøc võa häc tr¶ lêi C2, C3. - NX - KL I. Ôn lại khái niệm lực C1: H.4.1: Lực hút của nam châm lên miếng sắt làm tăng vận tốc của xe lăn . H.4.2: Lực tác dụng của vợt lên quả bóng là qua bóng bị biến dạng, ngược lại lực của quả bóng đập vào vợt làm vợt bị biến dạng . II. Biểu diễn lực 1.Lực là một đại lượng vectơ. Một đại lượng vừa có độ lớn vừa có phương và chiều là 1 đại lượng vectơ. Vậy, lực là 1 đại lượng vectơ. 2. Cách biểu diễn và kí hiệu vectơ lực Độ lớn Điểm đặt lực Phương chiều * Ký hiÖu: - VÐc t¬ lùc - §é lín: F. III. Vận dụng C2: + §é lín cña träng lùc lµ: P=10.m= 5.10=50N ; F=15000N 10N 5000NC3: (H4.4- SGK) a, , theo ph­¬ng th¼ng ®øng , chiÒu h­íng tõ d­íi lªn. b, theo ph­¬ng n»m ngang, chiÒu tõ tr¸i sang ph¶i. c, cã ph­¬ng chÕch víi ph­¬ng n»m ngang mét gãc 300. chiÒu h­íng lªn. * Ghi nhí: SGK C3: (H4.4- SGK) a, , theo ph­¬ng th¼ng ®øng ,chiÒu h­íng tõ d­íi lªn. b, theo ph­¬ng n»m ngang, chiÒu tõ tr¸i sang ph¶i. c, cã ph­¬ng chÕch víi ph­¬ng n»m ngang mét gãc 300. chiÒu h­íng lªn. * Ghi nhí: SGK 3.Cñng cè.3’ - GVchèt l¹i kiÕn thøc träng t©m cña bµi vµ kh¾c s©u néi dung ®ã cho h/s . 4.H­íng dÉn häc ë nhµ.1’ - Häc thuéc phÇn ghi nhí . - Lµm bµi tËp tõ 4.1®Õn 4.5 - SBT - ChuÈn bÞ bµi : Sù c©n b»ng lùc – qu¸n tÝnh . So¹n: /9/2008 Gi¶ng: 8a:/9/2008 8b::/9/2008 8c::/9/2008 8d:: /9/2008 Tiết 5 – Bài 5– sù c©n b»ng lùc – qu¸n tÝnh 1> Môc tiªu: - KiÕn thøc: - Nªu ®îc 1 sè vÝ dô vÒ 2 lùc c©n b»ng , nhËn biÕt ®Æc ®iÓm cña 2 lùc c©n b»ng - Tõ kiÕn thøc ®· n¾m ®îc tõ líp 6 , HS dù ®o¸n vµ lµm thÝ nghiÖm kiÓm tra dù ®o¸n ®Ó kh¼ng ®Þnh ®­îc “ vËt ®­îc t¸c dông cña 2 lùc c©n b»ng th× vËn tèc kh«ng ®æi vËt xÏ ®øng yªn hoÆc C§ th¼ng ®Òu m·i m·i . - Nªu ®îc 1 sè vÝ dô vÒ qu¸n tÝnh . gi¶i thÝch ®­îc hiÖn t­îng qu¸n tÝnh . * Kü n¨ng : - BiÕt quan s¸t , suy ®o¸n . * Th¸i ®é : nghiªm tóc hîp t¸c khi lµm thÝ nghiÖm .: B.ChuÈn bÞ : GV: B¶ng phô , thíc th¼ng . - M¸y A tót , ®ång hå bÊm gi©y, xe l¨n , khóc gç h×nh trô ( hoÆc con bóp bª) . HS : §äc tr­íc néi dung bµi. C. C¸c ho¹t ®éng d¹y vµ häc: 1.KiÓm tra (15’) C©u 1( 1,5 ®iÓm ). Minh vµ TuÊn cïng ngåi trªn tµu. Minh ngåi ë toa ®Çu, TuÊn ngåi ë toa cuèi. Ph¸t biÓu nµo sau ®©y lµ ®óng: So víi mÆt ®­êng th× Minh vµ TuÊn cïng ®øng yªn. So víi c¸c toa kh¸c, Minh vµ TuÊn ®ang chuyÓn ®éng. So víi tuÊn th× Minh ®ang chuyÓn ®éng ng­îc chiÒu. So víi TuÊn th× Minh ®ang ®øng yªn. C©u 2( 1,5 ®iÓm ). ChuyÓn ®éng ®Òu lµ chuyÓn ®éng cã: §é lín vËn tèc kh«ng ®æi trong suèt thêi gian vËt chuyÓn ®éng. §é lín vËn tèc kh«ng ®æi trong suèt qu·ng ®­êng ®i. §é lín vËn tèc lu«n gi÷ kh«ng ®æi, cßn h­íng cña vËn tèc cã thÓ thay ®æi. C¸c c©u A, B, C ®Òu ®óng. C©u 3: C©u 3( 7 ®iÓm ). Mét « t« khëi hµnh tõ Hµ Néi lóc 8 giê, ®Õn H¶i Phßng lóc 10 giê. Cho biÕt qu·ng Hµ Néi ®Õn H¶i Phßng dµi 110 km th× vËn tèc cña « t« lµ bao nhiªu km/h, bao nhiªu m/s?. * 2.Bµi míi: Ho¹t ®éng cña thÇy Ho¹t ®éng cña trß Néi dung * Ho¹t ®éng 1: ĐVĐ: Ở lớp 6 ta đã biết một vật đang đứng yªn chịu t¸c dụng của hai lực c©n bằng sẽ tiếp tục đứng yªn.Vậy một vật đang chuyển động chịu t¸c dụng của hai lực c©n bằng sẽ như thế nào?- * Ho¹t ®éng 2: - Yªu cÇu HS đọc th«ng tin ở mục 1, quan s¸t h×nh 5.2 để trả lời C1. - H: Nªu ®Æc ®iÓm cña c¸c lùc c©n b»ng ? - Kh¾c s©u kiÕn thøc H: Khi t¸c dụng của hai lực c©n bằng lên một vật đang chuyển động thÝ cã hiện tượng g× xảy ra với vật, h·y dự đo¸n vận tốc cña chóng thay đổi kh«ng? * Hoạt động 2: - Làm TN để kiểm chứng bằng máy A-tút. - Hướng dẩn HS theo dâi quan s¸t và ghi kết quả TN. Chú ý hướng dẫn HS quan s¸t TN theo 3 giai đoạn - H×nh 5.3a SGK : ban đầu quả cầu A đứng yên - H×nh 5.3b SGK : quả cầu A chuyển động - H×nh 5,3c SGK : quả cầu - Yªu cầu học sinh quan s¸t H5.2 SGK về quyển s¸ch đặt trên bàn, - A tiếp tục chuyển động khi A’ bị giữ lại. Đặc biệt giai đoạn (d) hướng dẫn HS ghi lại qu·ng đường đi được trong các khoảng thời gian 2s liên tiếp. * Ho¹t ®éng 3: t×m hiÓu vÒ qu¸n tÝnh ( 10”) GV kết luận những ý chính và yêu cầu HS ghi nhớ, nhắc lại . Yêu cầu HS trả lời câuC6, C7, C8 . * Ho¹t ®éng 4: n/cøu qu¸n tÝnh lµ g×?VËn dông qu¸n tÝnh trong ®êi sèng vµ trong kü thuËt: -§a ra 1 sè ( t/hîp ) hiÖn tîngvÒ qu¸n tÝnh mµ hs thêng gÆp . VD: «t« , tµu ho¶ ®ang C§ kh«ng thÓ dõng ngay mµ ph¶i trît tiÕp mét ®o¹n. HS: Lµm thÝ nghiÖm C6 . + KÕt qu¶ +Gi¶i thÝch : -T­¬ng tù y/cÇu hs tù lµm thÝ nghiÖm C7 vµ gi¶i thÝch hiÖn tîng. - Dµnh cho hs vµi phót lµm viÖc c¸ nh©n C8 vµ tõng hs tr×nh bµy c©u tr¶ lêi H § c¸ nh©n - kết luạn - NX - KL - Dự đoán được: khi vật đang chuyển động, hay ®øng yªn mà chỉ chịu tác dụng của 2 lực cân bằng thì vật sẽ tiếp tục chuyển động .. - NX - KL - Theo dõi TN trao ®æi kÕt luËn ?C1,C2, C3, C4. C2: quả cầu A chịu tác dụng của 2 lực: trọng lực PA và sức căng T của dây, hai lực này cân bằng. ( do T = PB mà PB= PA nên T = PA ) C3: đặt thêm vật nặng A’ lên A, lúc này PA + PA’ > T nên vật AA’ chuyển động nhanh dần đi xuống, B chuyển động đi lên. C4: khi quả cân A chuyển động qua lổ K thì A’ bị giữ lại. Khi đó quả cân A còn chịu tác dụng của 2 lực PA và T. HS dựa vào kết quả TN để điền vào bảng 5.1 và trả lời câu C5. -Suy nghĩ và ghi nhớ dấu hiệu của quán tính HS nêu 1 số ví dụ về quán tính. I. Lực c©n bằng: 1. Hai lực cân bằng là g×? C1:Đặc điểm của hai lực cân bằng: +Cïng điÓm đặt. +Cïng độ lớn. +Cïng phương. +Ngược chiều. . * Dưới tác dụng của 2 lực cân bằng vật đang đứng yên sẽ tiếp tục đứng yên. 2. Tác dụng của hai lực cân bằng lên một vật đang chuyển động a. Dự đoán. b. Thí nghiệm. Từ TN ta thấy rằng một vật đang chuyển động mà chịu tác dụng của 2 lực cân bằng sẽ tiếp tục chuyển động thẳng đều. II. Quán tính 1. Nhận xét: Khi có lực tác dụng , mọi vật đều không thể thay đổi vận tốc đột ngột được vì mọi vật đều có quán tính . 2. VËn dông: Mçi HS tù lµm thÝ nghiÖm C6, C7. vbbª = 0 F > O ® bóp bª ng· vÒ phÝa sau. Gi¶i thÝch: Bóp bª kh«ng kÞp thay ®æi vËn tèc xe th× thay ®æi vËn tèc vÒ phÝa tríc. Do ®ã bóp bª bÞ ng· vÒ phÝa sau. C7 Gi¶i thÝch t¬ng tù. C8. a) - vhk kh«ng kÞp thay ®æi híng, do ®ã ch©n th× rÏ ph¶i, v ngêi gi÷ nguyªn ® ngêi ng¶ tr¸i. b *H.Đ.4: VẬN DỤNG (10 phút). HS suy nghĩ trả lời câu C6 , C7 , C8. 2. Vận dụng C6:... C7:... C8:... 1.KiÓm tra (15’) C©u 1( 1,5 ®iÓm ). Minh vµ TuÊn cïng ngåi trªn tµu. Minh ngåi ë toa ®Çu, TuÊn ngåi ë toa cuèi. Ph¸t biÓu nµo sau ®©y lµ ®óng: So víi mÆt ®­êng th× Minh vµ TuÊn cïng ®øng yªn. So víi c¸c toa kh¸c, Minh vµ TuÊn ®ang chuyÓn ®éng. So víi tuÊn th× Minh ®ang chuyÓn ®éng ng­îc chiÒu. So víi TuÊn th× Minh ®ang ®øng yªn. C©u 2( 1,5 ®iÓm ). ChuyÓn ®éng ®Òu lµ chuyÓn ®éng cã: §é lín vËn tèc kh«ng ®æi trong suèt thêi gian vËt chuyÓn ®éng. §é lín vËn tèc kh«ng ®æi trong suèt qu·ng ®­êng ®i. §é lín vËn tèc lu«n gi÷ kh«ng ®æi, cßn h­íng cña vËn tèc cã thÓ thay ®æi. C¸c c©u A, B, C ®Òu ®óng. C©u 3: C©u 3( 7 ®iÓm ). Mét « t« khëi hµnh tõ Hµ Néi lóc 8 giê, ®Õn H¶i Phßng lóc 10 giê. Cho biÕt qu·ng Hµ Néi ®Õn H¶i Phßng dµi 110 km th× vËn tèc cña « t« lµ bao nhiªu km/h, bao nhiªu m/s?. Về nhà: (1 phút) Học thuộc phần ghi nhớ, làm bài tập 5.1 → 5.8 SBT, đọc thêm mục có thể em chưa biết. RÚT KINH NGHIỆM: A.Môc tiªu bµi häc: VÐc t¬ lùc ®îc biÓu diÔn nh thÕ nµo ? ch÷a bµi tËp 4.4 sbt 2.Bµi míi: Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Néi dung *Ho¹t ®éng 1:T/c t×nh huèng häc tËp : GV:§V§: VËt ®ang ®øng yªn chÞu t¸c dông cña 2 lùc c©n b»ng sÏ tiÕp tôc ®øng yªn . VËy 1 vËt ®ang C§ chÞu t¸c dông cña 2 lùc c©n b»ng sÏ nh thÕ nµo ? *Ho¹t ®éng 2 : ng