Giáo án Vật lý 8 dạy học kì 1

TuÇn 01 Ngµy so¹n: 01/09/06 TiÕt 01 Ngµy d¹y: 07/09/06 Bµi 1. ChuyÓn ®éng vµ ®øng yªn A. Môc tiªu Nªu ®­îc c¸c vÝ dô vÓ chuyÓn ®éng trong ®êi sèng Nªu ®­îc vÝ dô vÒ tÝnh t­¬ng ®èi cña chuyÓn ®éng vµ ®øng yªn, ®Æc biÖt x¸c ®Þnh tr¹ng th¸i vña vËt so víi vËt mèc Nªu ®­îc vÝ dô vÒ chuyÓn ®äng co häc th­êng gÆp B. ChuÈn bÞ Tranh vÏ H1.1, h1.2. H1.3 SGK C. Ho¹t ®éng trªn líp I. æn ®Þnh líp : 8A: 8B: II. KiÓm tra bµi cò III. Bµi míi Ho¹t ®éng cña thÇy Ho¹t ®éng cña trß Néi dung ghi b¶ng - Yªu cÇu HS th¶o luËn nhãm tr¶ lêi c©u C1. §äc phÇn th«ng tin liªn quan. - Yªu cÇu tr¶ lêi c©u C2 - H·y tr¶ líi c©u C3 - Th¶o luËn nhãm tr¶ lêi c©u C4, C5, C6 SGK - H·y t×m vÝ dô minh ho¹ cho nhËn xÐt trªn - §äc phÇn th«ng tin trong SGK vµ lÊy vÝ dô minh ho¹ - XÐt c¸c chuyÓn ®äng trong c©u C10 - Tr¶ lêi c©u C11. - §Ó biÕt vËt ®ang chuyÓn ®äng hay ®øng yªn ta ph¶i c¨n cø vµo vËt mèc, nÕu vËt thay ®æi vÞ trÝ so víi vËt mèc th× ta nãi vËt chuyÓn ®éng, con kh«ng th× vËt ®øng yªn. - LÊy vÝ dô minh ho¹, cã chØ râ vËt mèc. - Khi vÞ trÝ cña mét vËt so víi vËt mèc kh«ng thay ®ái theo thêi gian th× vËt ®øng yªn so víi vËt mèc - VÝ dô: Ng­êi ngåi trªn xe ®¹p lµ ®øng yªn so víi xe ®¹p C4 ChuyÓn ®éng. V× vÞ trÝ cña hµnh kh¸ch thay ®æi so víi nhµ ga C5 §øng yªn C7 ........................................ C8 ...................................... - VÝ dô minh ho¹: ................. - ¤t« ®øng yªn so víi hµnh kh¸ch, chuyÓn ®äng so víi mÆt ®­êng.... - §Çu kim ®ång hå cã khoang c¸ch kh«ng thay ®ái so víi trô, nh­ng nã vÉn chuyÓn ®äng so víi trô ®ã I. Lµm thÕ nµo ®Ó biÕt mét vËt chuyÓn ®äng hay ®øng yªn ? - Khi vÞ trÝ cña mét vËt so víi vËt mèc thay ®ái theo thêi gian th× vËt chuyÓn ®äng so víi vËt mèc. ChuyÓn ®éng nµy gäi lµ chuyÓn ®éng c¬ häc. II. TÝnh t­¬ng ®èi cña chuyÓn ®éng vµ ®øng yªn C6 Mét vËt cã thÓ lµ chuyÓn ®äng so víi vËt nµy nh­ng l¹i lµ ®øng yªn so víi vËt kh¸c. Ta nãi ChuyÓn ®éng hay ®øng yªn cã tÝnh t­¬ng ®èi III. Mét sè chuyÓn ®äng th­êng gÆp IV. VËn dông IV. Cñng cè Nh¾c l¹i nh÷ng néi dung chÝnh trong bµi §äc néi dung phÇn in ®Ëm SGK §äc th«ng tin phÇn “Cã thÓ em ch­a biÕt” V. H­íng dÉn häc ë nhµ Häc bµi theo SGK Tr¶ lêi c¸c c©u hái trong SBT TuÇn 02 Ngµy so¹n: 07/09/06 TiÕt 02 Ngµy d¹y: 14/9/06 Bµi 2. VËn tèc A. Môc tiªu - Tõ vÝ dô, so s¸nh qu·ng ®­êng chuyÓn ®éng trong 1s cña mçi chuyÓn ®äng ®Ó rót ra c¸ch nhËn biÕt vÒ sù nhanh chËm cña chuyÓn ®éng ®ã ( gäi lµ vËn tèc) - N¾m v÷ng c«ng thøc tÝnh vËn tèc vµ ý nghÜa cña kh¸iniÖm vËn tèc. §¬n vÞ vËn tèc hîp ph¸p lµ m/s, km/h vµ c¸ch ®æi ®¬n vÞ vËn tèc. VËn dông c«ng thøc ®Ó tÝnh qu·ng ®­êng trong chuyÓn ®éng. B. ChuÈn bÞ GV: - Tranh vÏ tèc kÕ cña xe m¸y - B¶ng phô ghi B¶ng 2.1 HS: C. Ho¹t ®äng trªn líp I. æn ®Þnh líp : 8A: 8B: II. KiÓm tra bµi cò HS1: Lµm thÕ nµo ®Ó biÕt mét vËt ®ang chuyÓn ®éng hay ®øng yªn ? Tr¶ lêi c¸c c©u 1.1, 1.2, 1.3 SBT HS2: ThÕ nµo lµ tÝnh t­¬ng ®èi cña chuyÓn ®äng vµ ®øng yªn ? Tr¶ líi c©u hái 1.5 SBT III. Bµi míi Ho¹t ®éng cña thÇy Ho¹t ®éng cña trß Néi dung ghi b¶ng - Lµm thÕ nµo ®Ó nhËn biÕt sù nhanh chËm cña chuyÓn ®éng ? - Yªu cÇu HS ®äc b¶ng kÕt qu¶ th¶o luËn nhãm c©u C1, C2, C3 - C¸c nhãm h·y ®äc kÕt qu¶ ®Ó ®iÒn vµo b¶ng - NhËn xÐt g× vÒ qu·ng ®­êng chuyÓn ®éng trong 1s cña mçi b¹n ? - Th«ng b¸o kh¸i niÖm vËn tèc: Trong tr­êng hîp nµy, qu·ng ®­êng ch¹y ®­îc trong mét gi©y gäi lµ vËn tèc. - Yªu cÇu th¶o luËn ®iÒn vµo c©u C3 - Giíi thiÖu c«ng thøc tÝnh vËn tèc - §¬n vÞ vËn tèc phô thuéc vµo ®¹i l­îng nµo ? - Giíi thiÖu ®¬n vÞ hîp ph¸p cña vËn tèc: - Giíi thiÖu ®é lín cña vËn tèc ®­îc ®o b»ng tèc kÕ - Yªu cÇu c¸ nh©n tr¶ lêi c©u C5 - Yªu cÇu lµm nh¸p c¸c bµi tËp C6, C7, C8 – Theo ba nhãm kh¸c nhau - C¸c nhãm lªn tr×nh bµy trªn b¶ng (m¸y chiÕu) B¶ng 2.1 ®Ó HS ®iÒn: Ssssssssssssssssbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbb - C1 Cïng mét qu·ng ®­êng nh­ nhau b¹n nµo mÊt Ýt thêi gian h¬n th× ch¹y nhanh h¬n - Trong mét ®¬n vÞ thêi gian nÕu b¹n nµo chËy ®­îc qu·ng ®­êng lín h¬n thÞ nhanh h¬n - Phô thuéc vµo vËn tèc vµ thêi gian C5 a. - Mçi giê «t« ®i ®­îc 36km - Mçi giê xe ®¹p ®i ®­îc 10,8 km - Mçi gi©y tµu ®i ®­îc 10 m b. Ta cã 36 km/h = 10 m/s 10,8 km/h = 3 km/s VËy tµu vµ « t« ch¹y nhanh nhÊt, xe ®¹p ch¹y nhanh nhÊt. C8 Ta cã 30 phót = h V× v = nªn s = v.t = 4. = (2 km) 1. VËn tèc lµ g× ? C1 C2 Tªn H¹ng Q® trong 1s An 3 6 m B×nh 2 6,32 m Cao 5 5,45 m Hïng 1 6,67 m ViÖt 4 5,71 m C3 §é lín cña vËn tèc cho biÕt sù nhanh, chËm cña chuyÓn ®éng §é lín cña vËn tèc ®­îc tÝnh b»ng qu·ng ®­êng trong mét ®¬n vÞ thêi gian II. C«ng thøc tÝnh vËn tèc - VËn tèc ®­îc tÝnh b»ng c«ng thøc: v = , trong ®ã: v lµ vËn tèc, s lµ qu·ng ®­êng, t lµ thêi gian ®i hÕt qu¸ng ®­êng ®ã III. §¬n vÞ vËn tèc C4 m m km .... s phót h .... m/s m/phót km/h .... §¬n vÞ hîp ph¸p cña vËn tèc lµ m/s vµ km/h ; 1 km/h 0,28 m/s C6 VËn tèc cña tµu lµ: V× v = , ta cã: v = = 54 (km/h) VËy v= 54 km/h = 15 m/s Sè ®o vËn tèc cña tµu tÝnh c¸c ®¬n vÞ kh¸c nhau lµ kh¸c nhau C7 40 phót = h Ta cã v = , suy ra s = v.t s = 12 . = 8 km IV. Cñng cè. - Kh¸i niÖm vËn tèc cho ta biÕt ®iÒu g× ? - §¬n vÞ vËn tèc lµ g× ? - C«ng thøc tÝnh vËn tèc lµ g× ? V. H­íng dÉn häc ë nhµ - Häc bµi theo SGK, Lµm bµi tËp tr¶ lêi c©u hái trong SBT - Ngiªn cøu tr­íc bµi häc tiÕp theo. TuÇn 03 Ngµy so¹n: 14/09/05 TiÕt 03 Ngµy d¹y: 20/09/05 Bµi 3. ChuyÓn ®éng ®Òu – ChuyÓn ®éng kh«ng ®Òu A. Môc tiªu - Ph¸t biÓu ®­îc ®Þnh nghÜa chuyÓn ®éng ®Òu, nªu ®­îc vÝ dô vÒ chuyÓn ®éng ®Òu - Nªu ®­îc nh÷ng vÝ dô vÒ chuyÓn ®äng kh«ng ®Òu th­êng gÆp, x¸c ®Þnh ®­îc dÊu hiÖu ®Æc tr­ng cña chuyÓn ®éng vËn tèc thay ®æi theo thêi gian - VËn dông ®Ó tÝnh vËn tèc trung b×nh trªn mét ®o¹n ®­êng - M« t¶ thÝ nghiÖm H3.1 SGK vµ dùa b¶ng d÷ kiÖn 3.1 trong thÝ nghiÖm ®Ó tr¶ lêi ®­îc nh÷ng c©u hái trong bµi. B. ChuÈn bÞ GV: - Cho mçi nhãm HS: m¸ng nghiªng, b¸nh xe, ®ång hå ®iÖn tö - CÇn h­íng dÉn HS tËp trung xÐt hai qu¸ tr×nh chuyÓn ®éng trªn qu·ng ®­êng AD vµ DF HS: C. Ho¹t ®éng trªn líp I. æn ®Þnh líp(2’) V¾ng: II. KiÓm tra bµi cò (7’) HS1: - Cho biÕt ý nghÜa cña kh¸i niÖm vËn tèc. §¬n vÞ vµ c«ng thøc tÝnh vËn tèc lµ g× ? §S: Nªu néi dung cña bµi ®· häc - Lµm bµi tËp 2.1 SBT §S: 2.1/ C. km/h HS2: - Lµm bµi tËp 2.5 SBT §S: a. v1 = 18km/h ; v2 = 15km/h. VËy ng­êi thø nhÊt ®i nhanh h¬n b. s1 = 6 km ; s2 = 5 km. VËy hai ng­êi c¸ch nhau 1 km III. Bµi míi(30) Ho¹t ®éng cña thÇy Ho¹t ®éng cña trß Néi dung ghi b¶ng - T×m hiÓu th«ng tin SGK vÒ chuyÓn ®éng ®Òu vµ kh«ng ®Òu. LÊy vÝ dô minh ho¹ - Treo b¶ng th«ng tin 3.1 SGK. Yªu cÇu HS ®äc b¶ng vµ tr¶ lêi c©u hái C1, C2 - §äc th«ng tin SGK t×m hiÓu vÒ vËn tèc trung b×nh vµ lµm c©u C3. - Muèn tÝnh vËn tèc trung b×nh trªn mét qu·ng ®­êng ta lµm thÕ nµo ? - Nªu néi dung chÝnh cña bµi. - Tr¶ lêi c¸c c©u hái C5, C6, C7 SGK - Yªu cÇu c¸ nh©n tr¶ lêi c©u C5 - Yªu cÇu lµm nh¸p c¸c bµi tËp C6, C7, – Theo ba nhãm kh¸c nhau - C¸c nhãm lªn tr×nh bµy trªn b¶ng (m¸y chiÕu) - §äc th«ng tin SGK - VÝ dô chuyÓn ®éng ®Òu: C¸nh qu¹t ®ang quay ... - §äc th«ng tin b¶ng, th¶o luËn vµ tr×nh bµy ý kiÕn tr¶ lêi c©u C1, C2. C3 VAB = 5/300 m/s ........................................... ........................................... - LÊy ®é dµi qu·ng ®­êng chia cho thêi gian ®i hÕt qu·ng ®­êng ®ã. - §äc phÇn ghi nhí in ®Ëm SGK - Tr¶ lêi c¸c c©u hái : C5. s1 = 4 m/s, s2 = 2,5 m/s s = C6 s = 150 km C7 ................................. 1. §Þnh nghÜa C1 Trªn qu¸ng ®­êng AD xe l¨n chuyÓn ®éng kh«ng ®Òu. Trªn DF, xe chuyÓn ®äng ®Òu C2 ChuyÓn ®éng ®Òu: C¸nh qu¹t .... II. VËn tèc trung b×nh cña chuyÓn ®éng kh«ng ®Òu - Trong chuyÓn ®éng kh«ng ®Òu, trung b×nh mçi gi©y vËt chuyÓn ®éng ®­îc bao nhiªu met th× ta nãi vËn tèc trung b×nh cña chuyÓn ®äng nµy lµ bÊy nhiªu met trªn gi©y - VËn tèc trung b×nh trªn mçi ®o¹n ®­êng kh¸c nhau lµ kh¸c nhau. III. VËn dông IV. Cñng cè.(3’) ThÕ nµo lµ chuyÓn ®äng ®Òu ? ThÕ nµo lµ chuyÓn ®éng kh«ng ®Òu ? VËn tèc trung b×nh cña chuyÓn ®éng kh«ng ®Òu ®­îc tÝnh nh­ thÕ nµo ? V. H­íng dÉn häc ë nhµ(3’) Häc bµi theo SGK, Lµm bµi tËp tr¶ lêi c©u hái trong SBT Nghiªn cøu tr­íc bµi häc tiÕp theo. TuÇn 04 Ngµy so¹n: 20/09/05 TiÕt 04 Ngµy d¹y: 27/09/05 Bµi 4. BiÓu diÔn lùc A. Môc tiªu - Nªu ®­îc vÝ dô thÓ hiÖn lùc t¸c dông lµm thay ®æi vËn tèc - NhËn biÕt ®­îc lùc lµ ®¹i l­îng vect¬. BiÓu diÔn ®­îc vÐc t¬ lùc B. ChuÈn bÞ Nh¾c HS xem l¹i bµi Lùc – Hai lùc c©n b»ng ( SGK VËt lÝ 6) C. Ho¹t ®éng trªn líp I. æn ®Þnh líp(2’) V¾ng: II. KiÓm tra bµi cò (7’) HS1: - ThÕ nµo lµ chuyÓn ®éng ®Òu ? LÊy vÝ dô minh ho¹ - Lµm bµi tËp 3.2 §S: Nªu néi dung cña bµi ®· häc - Bµi tËp 3.2. c HS2: - Lµm bµi tËp 3.3 SBT §S: 1.5 m/s III. Bµi míi(30) Ho¹t ®éng cña thÇy Ho¹t ®éng cña trß Néi dung ghi b¶ng - Lùc cã t¸c dông g× ?LÊy vÝ dô minh ho¹. M« t¶ t¸c dông cña lùc trong H4.1 SGK - §äc th«ng tin SGK t×m hiÓu vÒ ®Æc ®iÓm cña lùc - Th«ng b¸o ®Æc ®iÓm cña lùc. Lùc cã mÊy yÕu tè ? - §Ó biÓu diÔn lùc ta dïng g× ? - Ph­¬ng, chiÒu cña lùc lµ g× ? - §é lín cña lùc ®­îc biÓu diÔn nh­ thÕ nµo ? - LÊy vÝ dô minh ho¹ nh­ SGK - §äc vµ tr¶ lêi c©u C2, C3 - Tr¶ lêi yªu cÇu - Nªu vÝ dô minh ho¹ Khi hai nam ch©m t¸c dông lùc víi nhau lµm thay ®æi vËn tèc cña xe - Lùc cã ba yÕu tè : §é lín, ph­¬ng vµ chiÒu - Tr¶ lêi c©u hái - §äc th«ng tin SGK vµ tr¶ lêi c©u hái BiÓu diÔn c¸c lùc trong C2, C3 I. ¤n l¹i kh¸i niÞem lùc C1 Khi hai nam ch©m t¸c dông lùc víi nhau lµm thay ®æi vËn tèc cña xe II. BiÓu diÔn lùc 1. Lùc lµ mét ®¹i l­îng vÐct¬ Mét ®¹i l­îng võa cã ®é lín, võa cã ph­¬ng vµ chiÒu lµ mét ®¹i l­îng vect¬ Lùc lµ mét ®¹i l­îng vect¬ 2. C¸ch biÓu diÔn vµ kÝ hiÖu vect¬ lùc - §Ó biÓu diÔn lùc ta dïngmét mòi tªn cã: + Gèc lµ ®iiÓm mµ lùc t¸c dông lªn vËt ( gäi lµ ®iÓm ®Æt cña lùc) + Ph­¬ng vµ chiÒu lµ ph­¬ng vµ chiÒu cña lùc + §é dµi biÓu diÔn c­êng ®é cña lùc theo mét tØ lÖ xÝch cho tr­íc - VÐc t¬ lùc ®­îc kÝ hiÖu b»ng ch÷ F : , c­êng ®é cña lùc kÝ hiÖu b»ng ch÷ F kh«ng cã mòi tªn ë trªn: F III. VËn dông F IV. Cñng cè.(3’) Lùc cã t¸c dông g× ? §Ó biÓu diÔn lùc ta lµm thÕ nµo ? Tr¶ l­ßi c©u 4.1 , 4,2, 4.3 4.4 SBT §S: 4.1. D 4.2 HS tù lÊy vÝ dô 4.3. hót cña tr¸i, t¨ng, lùc c¶n , gi¶m V. H­íng dÉn häc ë nhµ(3’) Häc bµi theo SGK, Lµm bµi tËp tr¶ lêi c©u hái trong SBT Nghiªn cøu tr­íc bµi häc tiÕp theo TuÇn 06 Ngµy so¹n: 5/10/05 TiÕt 06 Ngµy d¹y: 12/10/05 Bµi 4. Lùc ma s¸t A. Môc tiªu - NhËn biÕt thªm mét lo¹i lùc c¬ häc n÷a lµ lùc ma s¸t.B­íc ®Çu nhËn biÕt ®­îc lùc ma s¸t tr­ît, lùc ma s¸t l¨n, lùc ma s¸t nghØ vµ ®Æc ®iÓm cña mçi lo¹i lùc nµy. - lµm thÝ nghiÖm ®Ó ph¸t hiÖn ra lùc ma s¸t nghØ - kÓ vµ ph©n tÝch ®­îc mét sè hiÖn t­îng vÒ lùc ma s¸t cã líi, cã h¹i trong ®êi sèng vµ kÜ thuËt. Nªu ®­îc c¸ch kh¾c phôc t¸c h¹i cña lùc ma s¸t vµ vËn dông l­äi Ých cña lùc nµy. B. ChuÈn bÞ S¸u bé gåm: mét lùc kÕ, mét miÕng gç, mét qu¶ c©n Tranh vÏ vßng bi C. Ho¹t ®éng trªn líp I. æn ®Þnh líp(1) V¾ng: II. KiÓm tra bµi cò (7’) HS1: - ThÕ nµo lµ hai lùc c©n b»ng ? - Nªu nhËn xÐt vÒ qu¸n tÝnh - Tr¶ lêi c¸c bµi tËp 3.1 ; 3.3 HS2: - Lµm bµi tËp 3.2; 3.4 SBT III. Bµi míi(30) Ho¹t ®éng cña thÇy Ho¹t ®éng cña trß Néi dung ghi b¶ng - §äc th«ng tin vÒ phÇn lùc ma s¸t tr­ît vµ lÊy vÝ dô minh ho¹ - §äc th«ng tin vÒ phÇn lùc ma s¸t tr­ît vµ lÊy vÝ dô minh ho¹ - Cho c¸c nhãm lµm thÝ nghiÖm ph¸t hiÖn lùc ma s¸t nghØ - Th«ng b¸o lùc ma s¸t nghØ - Quan s¸t tranh h×nh 6.3 vµ tr¶ lêi c©u hái - Quan s¸t tranh h×nh 6.4 vµ tr¶ lêi c©u hái - Tr¶ lêi c¸c c©u hái vËn dông - Nªu vÝ dô minh ho¹ : - Nªu vÝ dô minh ho¹ : - Lµm thÝ nghiÖm theo h­íng dÉn SGK - LÊy vÝ dô minh ho¹ lùc ma s¸t nghØ - H×nh 6.3a. C¶n trë chuyÓn ®éng, lµm mßn xÝch, lÝp .... - H×nh 6.3b. Lµm mßn bi, trôc. Cã thÓ tra dÇu, mì ... - H×nh 6.3c. NG¨n c¸n chuyÓn ®éng... Thay b»ng b¸nh xe l¨n. - T­¬ng tù nh­ H6.3 I. Khi nµo cã lùc ma s¸t 1. Lùc ma s¸t tr­ît C1 2. Lùc ma s¸t l¨n C2 C3 3. Lùc ma s¸t nghØ * ThÝ nghiÖm: SGK C4 Lùc c©n b»ng víi lùc trong thÝ nghiÖm trªn gäi lµ lùc ma s¸t nghØ C5 II. Lùc ma s¸t trong ®êi sèng vµ kÜ thuËt 1. Lùc ma s¸t cã thÓ cã h¹i 2. Lùc ma s¸t cã thÓ cã lîi III. VËn dông C8 cã lîi Cã h¹i Cã h¹i Cã lîi Cã h¹i IV. Cñg cè.(3’) §äc th«ng tin chÝnh cña bµi Tr¶ l­ßi c©u 6.1 , 6,2, 6.3 6.4 SBT V. H­íng dÉn häc ë nhµ(3’) Häc bµi theo SGK, Lµm bµi tËp tr¶ lêi c©u hái trong SBT Nghiªn cøu tr­íc bµi häc tiÕp theo TuÇn 07 Ngµy so¹n: 12/10/05 TiÕt 07 Ngµy d¹y: 18/10/05 Bµi 4. ¸p SuÊt A. Môc tiªu - HS ph¸t biÓu ®­îc ®Þnh nghÜa ¸p suÊt - ViÕt ®­îc c«ng thøc tÝnh ¸p suÊt, nªu ®­îc tªn vµ ®¬n vÞ c¸c ®¹i l­îng cã trong c«ng thøc - VËn dông d­îc c«ng thøc tÝnh ¸p suÊt ®Ó gi¶i c¸c bµi tËp vÒ ¸p lùc, ¸p suÊt - Nªu ®­îc c¸c c¸ch lµm t¨ng gi¶m ¸p suÊt trong thùc tÕ th­êng gÆp B. ChuÈn bÞ ChuÈn bÞ cho HS mét chËu nhùa ®ùng c¸t h¹t nhá Ba miÕng kim lo¹i h×nh hép chø nhËt M¸y chiÕu C. Ho¹t ®éng trªn líp I. æn ®Þnh líp(1) V¾ng: II. KiÓm tra bµi cò (7’) C©u 1. Lùc ma s¸t tr­ît sinh ra khi nµo ? Lùc ma s¸t l¨n sinh ra khi nµo ? Lùc ma s¸t nghØ cã t¸c dông g× ? C©u 2. Mét «t« chuyÓn ®éng th¼ng ®Òu khi lùc kÐo cña ®éng c¬ 1000 N. TÝnh ®é lín cña lùc ma s¸t t¸c dông lªn c¸c b¸nh xe « t« ( bá qua lùc c¶n cña kh«ng khÝ) NÕu lùc kÐo cña « t« t¨ng lªn hoÆc gi¶m ®i th× « t« sÏ chuyÓn ®éng nh­ thÕ nµo ? ( coi lùc ma s¸t lµ kh«ng thay ®æi) III. Bµi míi(30’) Ho¹t ®éng cña thÇy Ho¹t ®éng cña trß Néi dung ghi b¶ng - §äc th«ng tin vÒ phÇn ¸p lùc - Lµm c©u ?1 SGK - Tr¶ lêi c©u hái ë ®Çu bµi - Lµm thÝ nghiÖm nh­ SGK h­íng dÉn - C¸c nhãm lµm thÝ nghiÖm vµ b¸o c¸o - Chän tõ thÝch hîp vµ ®iÒn vµo chç trèng - §äc th«ng tin trong SGK phÇn c«ng thøc tÝnh ¸p suÊt - §¬n vÞ cña ¸p suÊt lµ g× ? - Cho c¸c nhãm lµm thÝ nghiÖm ph¸t hiÖn lùc ma s¸t nghØ - Tr¶ lêi c©u hái C4 - Tr¶ lêi c©u hái C5 - Nªu vÝ dô minh ho¹ vÒ ¸p lùc ( chØ râ ®iÓm ®Æt c¶u ¸p lùc) - Tr¶ lêi c©u hái - Tr¶ lêi c©u hái ®Çu bµi - Lµm thÝ nghiÖm theo nhãm vµ ®iÒn vµo « vu«ng trªn giÊy trong - NhËn xÐt kÕt qu¶ thÝ nghiÖm §iÒn vµo c©u C3 - §¬n vÞ cña ¸p suÊt lµ N/m2 Cßn gäi lµ paxcan, kÝ hiÖu lµ pa, 1 pa = 1 N/m2 Nªu vÝ dô minh ho¹ : Cã hai c¸ch ®Ó t¨ng ¸p lùc: T¨ng ¸p lùc Gi¶m diÖn tÝch bÞ Ðp VÝ dô :...... - Lµm viÖc c¸ nh©n bµi tËp C5 - Mét HS lªn b¶ng lµm - NhËn xÐt vµ hoµn thiÖn vµo vë I. ¸p lùc lµ g× ? C1 a. Lùc kÐo cña m¸y .... b. C¶ hai lùc ... II. ¸p suÊt 1. T¸c dông cña ¸p lùc phô thuéc vµo nh÷ng yÕu tè nµo ? C2 * ThÝ nghiÖm: ¸p lùc (F) DiÖn tÝch bÞ Ðp ( S) §é lón ( h) F21F1 S21S1 h21h1 F31F1 S31S1 h31h1 * KÕt luËn : t¸c dông cña ¸p lùc cµng lín khi ¸p lùc cµng m¹nh vµ diÖn tÝch bÞ Ðp cµng nhá 2. C«ng thøc tÝnh ¸p suÊt ¸p suÊt lµ ®é lín cña ¸p lùc trªn mét ®¬n vÞ diÖn tÝch bÞ Ðp p = trong ®ã : p lµ ¸p suÊt F lµ ¸p lùc t¸c dông lªn bÒ mÆt bÞ Ðp cã diÖn tÝch S III. VËn dông C4 C5 F1= 340000 N S1= 1,5 m2 F2 = 20000 N S2 = 250 cm2 P1 = ? So s¸nh P1 vµ P2 Gi¶i. Ta cã p = nªn P1 = 340000 : 1,5 = 222666,68 N/m2 P2 = 20000:0,025 = 800000 N/m2 VËy p2 > p1 IV. Cñg cè.(3’) §äc th«ng tin chÝnh cña bµi Tr¶ l­ßi c©u 71 , 7.2, 7.3 7.4 SBT 7.1 d 7.2 b V. H­íng dÉn häc ë nhµ(3’) Häc bµi theo SGK, Lµm bµi tËp tr¶ lêi c©u hái trong SBT TuÇn 8 TiÕt 8 Ngµy so¹n: 17/10/2005 Ngµy d¹y: 25/10/2005 Bµi 8. ¸p suÊt chÊt láng – b×nh th«ng nhau A. Môc tiªu - M« t¶ ®­îc thÝ nghiÖm chøng tá sù tån t¹i cña ¸p suÊt trong lßng chÊt láng - ViÕt ®­îc c«ng thøc tÝnh ¸p suÊt chÊt láng, nªu ®­îc tªn vµ ®¬n vÞ cña c¸c ®¹i l­îng cã mÆt trong c«ng thøc. - VËn dông ®­îc c«ng thøc tÝnh ¸p suÊt chÊt láng ®Ó gi¶ c¸c bµi tËp ®¬n gi¶n - Nªu ®­îc nguyªn t¾c b×nh th«ng nhau vµ dïng nã ®Ó gi¶i thÝch mét sè hiÖn t­îng th­êng gÆp. B. ChuÈn bÞ Cho mçi nhãm HS: - Mét b×nh trô nh­ H 8.3 SGK - Mét b×nh thuû tinh D nh­ H 8.4 SGK - Mét b×nh th«ng nhau H 8.6 SGK C. Ho¹t ®éng trªn líp I. æn ®Þnh líp (1’) V¾ng : 8A: 8B: 8C: 8D: II. KiÓm tra bµi cò ( 7’) HS tr¶ lêi c¸c c©u hái sau: HS1: ¸p suÊt lµ g× ? ¸p suÊt phô thuéc vµo nh÷ng yÕu tè nµo ? ViÕt c«ng th­c tÝnh ¸p suÊt vµ gi¶i thÝch râ tõng ®¹i l­îng cã trong c«ng thøc. Nªu ®¬n vÞ cña ¸p suÊt Tr¶ lêi bµi tËp 7.2 ; 7.3 ; 7.4 SGK HS2: Lµm bµi tËp 7.6 SGK II. D¹y häc bµi míi (28’) Ho¹t ®éng cña thÇy Ho¹t ®éng cña trß Néi dung ghi b¶ng - Giíi thiÖu bµi nh­ SGK - Giíi thiÖu dông cô thÝ nghiÖm - Nªu râ môc ®Ých thÝ nghiÖm - Dù ®o¸n hiÖn t­îng khi ®æ n­íc vµo b×nh : - Dù ®o¸n vµ tr¶ lêi c©u C2. - M« t¶ dông cô thÝ nghiÖm - Lµm thÝ nghiÖm biÓu diÔn - Qua hai thÝ nghiÖm h·y t×m tõ ®iÒn vµ hoµn thiÖn kÕt luËn. - H·y chøng minh c«ng thøc trªn dùäccong thøc tÝnh ¸p suÊt bµi tr­íc ®· häc - NhËn xÐt g× vÒ ¸p suÊt chÊt láng t¹i c¸c ®iÓm cã cïng ®é s©u ? - Dù ®o¸n tr¶ lêi c©u C5 - §äc th«ng tin SGK - TiÕn hµnh thÝ nghiÖm theo nhãm vµ tr¶ lêi miÖng c¸c c©u hái c1, c2 - Quan s¸t ph­¬ng ph¸p lµm thÝ nghiÖm vµ dù ®o¸n kÕt qu¶ thÝ nghiÖm Gi¶ sö cã mét khèi chÊt láng h×nh trô cã diÖn ®¸y lµ S, chiÒu cao lµ h. XÐt ¸p suÊt do chÊt láng g©y ra t¹i mét ®iÓm ë ®¸y cét chÊt láng, ta cã P = , trong ®ã F lµ träng l­îng cña khèi chÊt láng, S lµ diÖn tÝch ®¸y cña khèi chÊt láng, Ta cã F = d.V, S = , víi d lµ khèi l­îng riªng cña chÊt láng, V lµ thÓ tÝch, h lµ ®ä cao cét chÊt láng. , thay vµo ta ®­îc . VËy P = d.h - Lµm thÝ nghiÖm kiÓm tra - §iÒn vµ hoµn thiÖn kÕt luËn I. Sù tån t¹i ¸p suÊt trong lßng chÊt láng 1. ThÝ nghiÖm 1 C1. C¸c mµng cao su bÞ biÕn d¹ng chøng tá chÊt láng g©y ra ©p suÊt lªn ®¸y b×nh vµ thµnh b×nh. 2. ThÝ nghiÖm 2 C3. ChÊt láng g©y ra ¸p suÊt theo mäi ph­¬ng. * KÕt luËn: ChÊt láng kh«ng chØ g©y ra ¸p suÊt lªn thµnh b×nh, mµ lªn c¶ ®¸y b×nh vµ c¸c vËt ë trong lßng chÊt láng. II. C«ng thøc tÝnh ¸p suÊt chÊt láng p = d.h, trong ®ã: p lµ ¸p suÊt ë ®¸y cét chÊt láng d lµ träng l­îng riªng cña chÊt láng h lµ chiÒu cao cña cét chÊt láng - T¹i c¸c ®iÓm cã cïng ®é s©u ¸p suÊt chÊt láng cã ®é lín b»ng nhau. * Lµm bµi tËp C7. SGK Cho biÕt d = 10000 N/ m3 h1 = 1,2 m h2 = 0,4 m P1 = ? P2 = ? Gi¶i. Ta cã: P1 = d.h1 = 10000.1,2 = 12000 N/m2 P2 = d.h2 = 100000.0,4 = 4000 N/m2 III. B×nh th«ng nhau * KÕt luËn: Trong b×nh th«ng nhau chøa cïng mét lo¹i chÊt láng ®øng yªn mùc chÊt láng ë c¸c nh¸nh lu«n lu«n ë cïng mét ®é cao. IV. VËn dông IV. Cñng cè.(6’) Tr¶ lêi c©u C6. SGK Khi lÆn xuèng biÓn, ng­êi thî lÆn ph¶i mÆc bé quÇn ¸o ®Ó chÞu ®­îc ¸p suÊt rÊt lín. ... C8. Theo nguyªn t¾c b×nh th«ng nhau th× Êm thø nhÊt sÏ ®ùng ®­îc nhiÒu h¬n... C9. Theo nguyªn t¾c b×nh th«ng nhau th× mùc n­íc trong b×nh A vµ thiÕt bÞ B b»ng nhau nªn .... V. H­íng dÉn häc ë nhµ.(3’) Häc vµ nhí néi dung chÝnh cña bµi Lµm c¸c bµi tËp trong SBT §äc tr­íc bµi häc tiÕp theo. TuÇn 9 TiÕt 9 Ngµy so¹n: 26/10/2005 Ngµy d¹y: 01/10/2005 Bµi 8. ¸p suÊt khÝ quyÓn A. Môc tiªu - HS gi¶i thÝch ®­îc sù tån t¹i cña líp khÝ quyÓn. ¸p suÊt khÝ quyÓn. - Gi¶i thÝch ®­îc thÝ nghiÖm Torrixenle vµ mét sè hiÖn t­îng ®¬n gi¶n th­êng gÆp - HiÓu ®­îc t¹i sao ®é lín cña ¸p suÊt khÝ quyÓn th­êng ®­îc tÝnh theo ®é cao cña cét thuû ng©n vµ biÕt c¸ch ®æi tõ ®¬n vÞ mmHg sang ®¬n vÞ N/m B. ChuÈn bÞ Cho mçi nhãm HS: - Hai vá chai n­íc kho¸ng b»ng nhùa máng - Mét èng thuû tinh dµi 10 – 15 cm, tiÕt diÖn 2 -3 mm - Mét cèc ®ùng n­íc C. Ho¹t ®éng trªn líp I. æn ®Þnh líp (1’) V¾ng : 8A: 8B: 8C: 8D: II. KiÓm tra bµi cò ( 7’) HS tr¶ lêi c¸c c©u hái sau: HS1: Nªu thÝ nghiÖm chøng tá sù tån t¹i cña ¸p suÊt chÊt láng ? ¸p suÊt chÊt láng phô thuéc vµo nh÷ng yÕu tè nµo ? ViÕt c«ng th­c tÝnh ¸p suÊt chÊt láng vµ nãi râ tõng ®¹i l­îng cã trong c«ng thøc. Tr¶ lêi bµi tËp 8.2 ; 8.3 ; 8.1 SGK HS2: Lµm bµi tËp 8.4 SGK §S: V× ¸p suÊt ®o ®­îc gi¶m nªn tµu ®ang næi lªn h1 196 m h2 83 m II. D¹y häc bµi míi (28’) Ho¹t ®éng cña thÇy Ho¹t ®éng cña trß Néi dung ghi b¶ng - Giíi thiÖu bµi nh­ SGK - §äc th«ng tin t×m hiÓu vÒ sù tån t¹i cña ¸p suÊt khÝ quyÓn. - Cho HS lµm thÝ nghiÖm chøng tá sù tån t¹i cña ¸p suÊt khÝ quyÓn - Tr¶ lêi c©u C1 - Cho HS thÝ nghiÖm 2 theo nhãm - §äc th«ng tin thÝ nghiÖm 3 vµ gi¶i thÝch thÝ nghiÖm theo nhãm. - §äc th«ng tin vÒ thÝ nghiÖm trong SGK vµ tr¶ lêi nh÷ng c©u hái C5, C6, C7 - Tr¶ lêi c¸c c©u hái C8 ®Õn C12 SGK - NhËn dông cô lµm thÝ nghiÖm theo nhãm - C¸c nhãm cö ®¹i diÖn tr¶ lêi Khi hót bít kh«ng khÝ trong vá hép s÷a th× ¸p suÊt cña kh«ng khÝ trong vá hép nhá h¬n ¸p suÊt bªn ngoµi, nªn vá hép chÞu t¸c dông cña ¸p suÊt kh«ng khÝ tõ bªn ngoµi vµo lµm bÑp vá hép theo mäi phÝa - Lµm tiÕp thÝ nghiÖm 2 theo h­íng dÉn SGK - Tr¶ lêi c©u hái C2, C3 - C¸c nhãm nhËn xÐt chÐo nhau. - Do ®­îc hót hÕt kh«ng khÝ nªn ¸p suÊt kh«ng khÝ trong qu¶ cÇu b»ng 0, trong khi ®ã ¸p suÊt kh«ng khÝ t¸c dông vµo qu¶ cÇu tõ mäi phÝa lµm hai b¸n cÇu Ðp chÆt víi nhau. C7 ¸p suÊt t¹i B g©y ra bëi cét thuû ng©n cao 76 cm ®­îc tÝnh theo c«ng thøc: P = d.h = 0,76.136000 = 103360 N/m2 I. Sù tån t¹i cña ¸p suÊt khÝ quyÓn 1. ThÝ nghiÖm C1 2. ThÝ nghiÖm 2 C2 N­íc sÏ kh«ng ch¶y ra ngoµi v× ¸p lùc cña kh«ng khÝ tõ bªn ngoµi vµo miÖng èng h­íng tõ d­íi lªn vµ lín h¬n träng l­îng cña cét n­íc. C3 NÕu bá ngãn tay bÞt ®Çu trªn cña èng ra th× n­íc sÏ ch¶y ra ngoµi èng ngay v× ¸p suÊt khÝ trong èng c«ng víi träng l­îng cña cét chÊt láng lín h¬n ¸p suÊt khÝ quyÓn. 3. ThÝ nghiÖm 3 C4 k II. §é lín cña ¸p suÊt khÝ quyÓn 1. ThÝ nghiÖm T«-ri-xe-li C5 ¸p suÊt t¹i A vµ B b»ng nhau v× hai ®iÓm nµy cã cïng mÆt ph¼ng ngang trong chÊt láng. C6 C¸p suÊt t¹i A lµ ¸p suÊt cña khÝ quyÓn, ¸p suÊt t¹i b lµ ¸p suÊt ë ®¸y cét thuû ng©n cao 76 cm III. VËn dông IV. Cñng cè.(6’) Tr¶ lêi c©u C8 ®Õn C12. SGK C8. Do cã ¸p suÊt khÝ quyÓn t¸c dông lªn miÖng ca h­íng tõ d­íi lªn lín h¬n träng l­îng do cét chÊt láng g©y ra lªn Ðp tê giÊy s¸t vµo miÖng cèc khiÕn n­íc kh«ng thÓ ch¶y ra ®­îc .... C9. C.10 Nãi ¸p suÊt khÝ quyÕn b»ng 76 cm lµ ¸p suÊt khÝ quyÓn b»ng ¸p suÊt t¹i ®¸y cét thuû ng©n cao 76 cm... V. H­íng dÉn häc ë nhµ.(3’) Häc vµ nhí néi dung chÝnh cña bµi Lµm c¸c bµi tËp trong SBT §äc tr­íc bµi häc tiÕp theo. ChuÈn bÞ kiÓm tra 1 tiÕt. TuÇn: 10 TiÕt: 10 Ngµy so¹n: 02/11/2005 Ngµy d¹y: 08/11/2005 KiÓm tra A. Môc tiªu - HS ®­îc kiÓm tra kiÕn thøc vÒ: ChuyÓn ®éng vµ tÝnh t­¬ng ®èi cña chuyÓn ®éng VËn tèc cña chuyÓn ®éng, cña chuyÓn ®éng ®Òu Lùc vµ qu¸n tÝnh ¸p suÊt chÊt r¾n, ¸p suÊt chÊt láng vµ Êp suÊt chÊt khÝ - KiÓm tra kh¶ n¨ng vËn dông kiÕn thøc vµo thùc tiÔn - Cã ý thøc «n luyÖn th­êng xuyªn B. ChuÈn bÞ C. Ho¹t ®éng trªn líp I. æn ®Þnh líp II. §Ò bµi §Ò 1. I. H·y khoanh trßn vµo c©u tr¶ lêi mµ em cho lµ ®óng trong c¸c c©u sau 1. Mét hµnh kh¸ch ngåi trªn ®oµn tµu ®ang khëi hµnh rêi khái nhµ ga. C¸c c©u m« t¶ sau, c©u nµo ®óng ? Hµnh kh¸ch ®øng yªn so nhµ ga Hµnh kh¸ch ®øng yªn so víi ®oµn tµu §oµn tµu chuyÓn ®éng so víi nhµ ga §oµn tµu chuyÓn ®éng so víi hµnh kh¸ch 2. Khi chØ cã mét lùc t¸c dông lªn vËt th× vËn tèc cña vËt sÏ nh­ thÕ nµo. H·y chän c©u tr¶ lêi ®óng nhÊt: VËn tèc kh«ng thay ®æi VËn tèc t¨ng dÇn VËn tèc gi¶m dÇn Cã thÓ vËn tèc t¨ng dÇn vµ còng cã thÓ gi¶m dÇn. 3. VËt sÏ nh­ thÕ nµo khi chØ chÞu t¸c dông cña hai lùc c©n b»ng ? H·y chon c©u tr¶ lêi ®óng: VËt ®ang ®øng yªn sÏ chuyÓn ®éng nhanh dÇn VËt ®ang chuyÓn ®éng sÏ dõng l¹i VËt ®ang chuyÓn ®éng ®Òu sÏ kh«ng cßn chuyÓn ®éng ®Òu n÷a VËt ®ang ®øng yªn sÏ ®øng yªn, hoÆc vËt ®ang chuyÓn ®éng sÏ chuyÓn ®éng th¼ng ®Òu m·i m·i 4. Tr­êng hîp nµo d­íi ®©y kh«ng ph¶i lµ lùc ma s¸t ? Lùc xuÊt hiÖn gi÷a lèp xe vµ mÆt ®­êng Lùc xuÊt hiÖn lµm mßn ®Õ giµy Lùc xuÊt hiÖn khi lß so bÞ nÐn hay gi·n Lùc xuÊt hiÖn gi÷a d©y cuaroa víi b¸nh xe truyÒn chuyÓn ®éng 5. Cµng lªn cao th× ¸p suÊt khÝ quyÓn: Cµng t¨ng Cµng gi¶m Kh«ng thay ®æi Cã thÓ t¨ng vµ còng cã thÓ gi¶m 6. Trong hai xÎng vÏ ë h×nh sau. Khi t¸c dông cïng mét lùc th× xÎng nµo nhÊn vµo ®Êt ®­îc dÔ dµng h¬n ? XÎng ë h×nh 1 XÎng ë h×nh 2 Nh­ nhau II. Dïng nh÷ng tõ thÝch hîp ®Ó ®iÒn vµo chç trèng trong c¸c c©u sau: 1. Khi th¶ vËt r¬i, do søc hót cña ........................ vËn tèc cña vËt ............................. 2. Khi qu¶ bãng l¨n vµo b·i c¸t, do .......................cña c¸t nªn vËn tèc cña bãng bÞ ..................... 3. ¸p suÊt cµng lín khi ¸p lùc .......................... vµ diÖn tÝch bÞ Ðp ............................ 4. Trong b×nh th«ng nhau chøa cïng mét lo¹i chÊt láng ®øng yªn, mùc chÊt láng ë c¸c nh¸nh lu«n ë .................. ®é cao. III. H·y viÕt c¸c c©u tr¶ lêi cho c¸c c©u sau. 1. §Æt chÐn n­íc trªn gãc cña mét tê giÊy máng. H·y t×m c¸ch c¸ch rót tê giÊy mµ kh«ng lµm dÞch chÐn. Gi¶i thÝch c¸ch lµm ®ã. 2. T¹i sao n¾p Êm pha trµ th­êng cã mét lç hë nhá ? III. H·y gi¶i c¸c bµi tËp d­íi ®©y. Mét ng­êi ®i xe ®¹p qua mét c¸i dèc. §o¹n ®­êng lªn dèc dµi 3 km, ®i hÕt 48 phót, ®o¹n xuèng dèc dµi 2,5 km, hÕt 12 phót. a. TÝnh vËn tèc trung b×nh trªn mçi qu·ng ®o¹n ®­êng b. TÝnh vËn tèc trung b×nh trªn c