Giáo án Vật lý 9 bài 45: Ảnh của một vật tạo bởi thấu kính phân kì

GIÁO ÁN VẬT LÝ 9 Tuần 26 Tiết 51 Bài 45: ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI THẤU KÍNH PHÂN KÌ I . Mục tiêu : Kiến thức : - Nêu được ảnh của một vật sáng tạo bởi TKPK - Mô tả được những đặc điểm của ảnh ảo của một vật tạo bởi TKPK. Phân biệt được ảnh ảo do được tạo bởi TKPK và TKHT. - Dùng 2 tia sáng đặc biệt dựng được ảnh của một vật tạo bởi TKPK. Kĩ năng: - Sử dụng thiết bị TN để nghiên cứu ảnh của vật tạo bởi TKPK. - Rèn được kĩ năng vẽ hình. Thái độ : - Nhanh nhẹn, nghiêm túc. II.Chuẩn bị: - Một số thấu kính phân kì III. Tổ chức hoạt động dạy học: Ổn định lớp Kiểm tra bài cũ:( 7 phút). Nêu đặc điểm của thấu kính phân kì. Thấu kính phân kì có đặc điểm gì trái ngược so với thấu kính hội tụ? Dùng 2 tia đặt biệt vẽ ảnh của vật AB qua TKPK nằm trên trục chính và vuông góc với trục chính, AB nằm ngoài tiêu điểm Bài mới: Giới thiệu bài: Chúng ta đã tìm hiếu về TKPK. Vậy ảnh của TKPK có đặc điểm gì, qua bài học hôm nay chúng ta cùng tìm hiểu: Bài 45: ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI THẤU KÍNH PHÂN KÌ. Trợ giúp của giáo viên Hoạt động của học sinh Ghi bảng Hoạt động 1 : 1. ĐẶC ĐIỂM CỦA ÀNH TẠO BỞI THẤU KÍNH PHÂN KÌ ( 8 phút). - Phát cho mỗi nhóm học sinh 1 TKPK. - Yêu cầu học sinh làm thí nghiệm: đưa ngón tay lại gần và ra xa trước thấu kính. - Gọi học sinh nêu nhận xét - Vậy ảnh đó là ảnh thật hay ảo? - Đặt điểm của vật tạo bởi thấu kính phân kì là gì ? - Học sinh làm việc theo nhóm và trả lời. - Thấy ngón tay nhỏ hơn và cùng chiều - Học sinh trả lời Vật sáng ở mọi vị trí trước thấu kính phân kì luôn cho ảnh ảo, cùng chiều , nhỏ hơn vật và luôn luôn nằm trong khoảng tiêu cự của thấu kính. Hoạt động 2: 2. CÁCH DỰNG ẢNH – ĐỘ LỚN CỦA ẢNH (20 phút) Nhờ vào hai tia đặt biệt, ở tiết trước chúng ta đã vẽ được ảnh của vật AB vuông góc và nằm trên trục chính qua TKPK ở 3 vị trí. Gọi 1 học sinh lên vẽ ảnh của vật AB vuông góc và nằm trên trục chính qua TKPK với d = 2f L A B F A’ B’ O I F’ K Từ hình vẽ, hãy lập luận để chứng minh rằng ảnh này luôn nằm trong khoảng tiêu cự của thấu kính. Hướng dẫn: Khi AB di chuyển song song với ( L) thì tia BI không đổi hướng FI không đổi - B’ là ảnh của B B’ thuộc FI - FO là hình chiếu của FI lên trục chính - A’ là hình chiếu của B’ lên trục chính Mà B’ thuộc FI A’ thuộc FO Vậy ảnh luôn nằm trong khoảng tiêu cự. - Khi vật ở xa thấu kính thì ảnh của vật ở đâu? Yêu cầu học sinh đọc câu C5 Yêu cầu học sinh lên bảng vẽ : L + 1 HS vẽ ảnh của vật AB qua TKHT A’ B’ F O F’ I B A + 1 HS vẽ ảnh của vật AB qua TKPK L F A B A’ B’ O I - Học sinh lắng nghe - Học sinh lên bảng vẽ hình - Học sinh lắng nghe - Học sinh trả lời. - Học sinh lên bảng vẽ hình Khi vật ở rất xa thấu kính, ảnh ảo của vật có vị trí cách thấu kính một khoảng bằng tiêu cự. .-Yêu cầu học sinh nhận xét ảnh tạo bởi hai gương Nhận xét: ảnh ảo của TKHT bao giờ cũng lớn hơn vật. Ảnh ảo của TKPK bao giờ cũng < vật Hoạt động 3: VẬN DỤNG-CỦNG CỐ ( 9 phút) - Gọi đọc và trả lời câu hỏi C6. - Nêu cách phân biệt nhanh chóng. Gọi học sinh đọc câu hỏi C7. Hướng dẫn cho học sinh tính khoảng cách và chiều cao của ảnh đối với thấu kính phân kì.Học sinh làm đối với trường hợp còn lại. C6: Ảnh ảo của TKHT và TKPK: -Giống nhau: Cùng chiều với vật. -Khác nhau: Ảnh ảo của TKHT lớn hơn vật, ảnh ảo của TKPK nhỏ hơn vật và nằm trong khoảng tiêu cự. + Sờ tay thấy giữa dày hơn rìa →TKHT; thấy rìa dày hơn giữa→TKPK. + Đưa vật gần thấu kính, ảnh cùng chiều nhỏ hơn vật→TKPK, ảnh cùng chiều lớn hơn vật → TKHT. Dặn dò ( 1 phút) Học bài, làm làm các bài tập trong SBT. - Làm bài tập C7 SGK. - Làm bài tập SBT. - Chuẩn bị trước cho bài thực hành: làm trước ở nhà các câu hỏi: a, b, c, d trang 125 SGK. .