Giáo án Vật lý 9 đủ cả năm

Ch­¬ng I §iÖn Häc Tieát 1: SÖÏ PHUÏ THUOÄC CUÛA CÖÔØNG ÑOÄ DOØNG ÑIEÄN VAØO HIEÄU ÑIEÄN I - Môc tiªu: 1. Kiến thức : - Nêu được cách bố trí và tiến hành thí nghiệm khảo sát sự phụ thuộc của cường độ dòng điện vào hiệu điện thế giữa hai đầu dây dẫn . 2. Kĩ năng : - Vẽ và sử dụng được đồ trhị biểu diễn mối quan hệ I,U từ số liệu thực nghiệm . - Nêu được kết luận về sự phụ thuộc của cường độ dòng điện vào hiệu điện thế giữa hai đầu dây dẫn . 3. Thái độ : - Cẩn thận , trung thực và biết bảo đảm an toàn khi sử dụng điện . II- ChuÈn bÞ: - §èi víi mçi nhãm häc sinh: D©y ®iÖn trë b»ng NiKªLin (hoÆc Con Stantan)ChiÒu dµi 1m §­êng kÝnh 0,3 m m ; d©y nµy ®­îc quÊn trªn trô sø ( gäi lµ ®iÖn trë mÉu ) - 1 Am pe kÕ cã GH§ : 1,5 vµ cã §CNN 0,1A - V«n kÕ cã GH§ 6v ; §CNN 1 V , 1 c«ng t¸c ; 1nguån ®iÖn 6V ;D©y nèi . III- Tæ chøc ho¹t ®éng d¹y häc : 1. Oån ñònh : 2. Baøi cuõ : Hoaït ñoäng cuûa Hs Trôï giuùp cuûa Gv Hoaït ñoäng 1 : (7 phuùt ) ¤n l¹i nh÷ng kiÕn thøc liªn quan ®Õn bµi häc () Tr¶ lêi c©u hái cña GV ? Dùa vµo s¬ ®å h×nh 1.1SGK: - §Ó ®o c­êng ®é dßng ñieän ch¹y qua bãng ®Ìn vµ hiÖu ®iÖn thÕ gi÷a hai ®Çu bãng ®Ìn cÇn nh÷ng dông cô g× ? - Nªu nguyªn t¾c sö dông nh÷ng dông cô ®ã ? *Hoaït ñoäng 2 : (18 phuùt ) T×m hiÓu sù phô thuéc cña c­êng ®é dßng ®iÖn vµo hiÖu ®iÖn thÕ gi÷a hai ®Çu d©y dÉn . I. Thí nghieäm : 1.Sô ñoà maïch ñieän . + T×m hiÓu s¬ ®å m¹ch ®iÖn 1.1nh­ yªu cÇu SGK. - quan saùt tìm hieåu sô ñoà maïch ñieän .Neâu teân caùc duïng cuï vaø thieát bò coù trong sô ñoà . 2. Tieán haønh thí nghieäm . + C¸c nhãm tÕn hµnh thÝ nghiÖm : - C¸c nhãm HS tiÕn hµnh m¾c m¹ch ®iÖn theo s¬ ®å h×nh 1.1SGK. - TiÕn hµnh ®o , ghi c¸c kÕt qu¶ ®o ®­îc vµo b¶ng 1 trong vë . - Th¶o luËn nhãm ®Ó tr¶ lêi C1 . * Keát luaän : - Cöôøng ñoä doøng ñieän chaïy qua daây daãn tæ leä thuaän vôùi hieäu ñieän theá ñaët vaøo hai ñaàu daây ; Hoaït ñoäng 3 : (10 phuùt ) * VÔ vµ sö dông ®å thÞ ®Ó rót ra kÕt luËn . II. Ñoà thò bieåu dieãn söï phuï thuoäc cuûa cöôøng ñoä doøng ñieän vaøo hieäu ñieän theá . + Tõng HS ®äc phÇn th«ng b¸o vÒ d¹ng ®å thÞ trong SGK ®Ó tr¶ lêi c©u hái cña GV ®­a ra. +Tõng HS lµm C2 . + Th¶o luËn nhãm , nhËn xÐt d¹ng ®å thÞ , rót ra kÕt luËn . * Keát luaän : - ñoà thò bieåu dieãn söï phuï thuoäc cuûa cöôøng ñoä doøng ñieän vaøo hieäu ñieän theá giöõa hia ñaàu daâu daãn laø moät ñöôøng thaúng ñi qua goác toaï ñoä (U= 0,I= 0 ) Hoaït ñoäng 4 (5 phuùt ) III. Vaän duïng : + Tõng HS chuÈn bÞ tr¶ lêi c©u hái cña GV. + Tõng HS chuÈn bÞ tr¶ lêi c©u hái cña GV . Tõng HS tr¶ lêi c©u C5. - - Caùc nhoùm thaûo luaän ñeå traû lôøi caâu C3 .C4 - Yªu cÇu HS t×m hiÓu s¬ ®å m¹ch ®iÖn h×nh 1.1SGK . - Theo dâi kiÓm tra gióp ®ì c¸c nhãm m¾c m¹ch ®iÖn TN . - Gv höôùng daãn caùc nhoùm maéc sô ñoà maéc sô ñoà maïch ñieän.theo doõi giuùp ñôõ caùc nhoùm caùch ño ,quan saùt vaø ghi keát quaû vaøo baûng . - caùc nhoùm traû lôøi caâu C1 - Caùc nhoùm thaûo luaän ñeå ruùt ra keát luaän . - Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái : §å thÞ biÓu diÔn sù phô thuéc cña c­êng ®é dßng ®iÖn vµo H§T cã ®Æc ®iÓm g× ? Yªu cÇu HS tr¶ lêi C2. NÕu cã HS khã kh¨n th× h­íng dÉn HS x¸c ®Þnh c¸c ®iÓm biÓu diÔn , vÔ mét ®­êng th¼ng ®i qua gèc to¹ té , ®ßng thêi ®i qua gÇn tÊt c¶ c¸c ®iÓm biÓu diÔn . NÕu cã ®iÓm nµo n»m qu¸ ®­êng biÓu diÔn th× ph¶i tiÕn hµnh ®o l¹i . - GV yeâu caàu HS ruùt ra keát luaän veà daïng ñoà thò bieåu dieãn söï phuï thuoäc cuûa cöôøng ñoä doøng ñieän vaøo hieäu ñieän theá . - GV yeâu caàu caù nhaân HS suy nghæ ñeå traû lôøi caâu C4 ,C3 ;C5 . - GV goïi 1 HS traû lôøi yeâu caàu caùc nhoùm khaùc nhaän xeùt ,boå sung 4. Cuûng coá : (5 phuùt ) - Haõy cho bieát moái lieân heä giöõa cöôøng ñoä doøng ñieän vaøo hieäu ñieän theá . - Ñoà thò bieåu dieãn söï phuï thuoäc cuûa cöôøng ñoä doøng ñieän vaøo hieäu ñieän theá coù daïng nhö theá naøo? - Traû lôøi caâu 1-1 SBT trang 4 . 5. Daën doø : - Veà nhaø hoïc baøi vaø xem baøi môùi - BTVN baøi 1-2 1-4 SBt trang 4 . ****************************** TiÕt 2: ÑIEÄN TRÔÛ CUÛA DAÂY DAÃN –ÑÒNH LUAÄT OÂM I .Môc tiªu : * Kieán thöùc : - Neâu ñöôïc ñieän trôû cuûa moãi daây daãn ñaëc tröng cho möùc ñoä caûn trôû doøng ñieän cuûa daây daãn ñoù . - Phaùt bieåu ñöôïc ñònh luaät OÂm ñoái vôùi ñoaïn maïch coù ñieän trôû . * Kó naêng : - Xaùc ñònh ñieän trôû cuûa daây daãn cuûa Voânkeá vaø ampekeá II- ChuÈn bÞ : §èi víi GV Nªn kÎ s½n b¶ng ghi gi¸ trÞ th­¬ng sè U/I ®èi víi mçi d©y dÉn dùa vµo sè liÖu trong b¶ng 1 vµ b¶ng 2 ë bµi tr­íc(cã thÓ lµm theo mÉu d­íi ®©y). Th­¬ng sè U/I ®èi víi mçi d©y dÉn LÇn ®o D©y dÉn 1 D©y dÉn 2 1 2 3 4 Trung b×nh céng III- Tæ chøc ho¹t ®éng d¹y häc: Oån ñònh : Baøi cuõ : (4 phuùt ) - Traû lôøi baøi 1-2 ;1-4 SBT . 3. Baøi môùi : Hoaït ñoäng cuûa HS Trôï giuùp cuûa Gv *Hoaït ñoäng 1 (5 phuùt ) :¤n l¹i c¸c kiÕn thøc cã liªn quan ®Õn bµi míi ( Tõng häc sinh chuÈn bÞ tr¶ lêi c©u hái cña GV * Hoaït ñoäng 2 : (8 phuùt ) X¸c ®Þnh th­¬ng sè U/I ®èi víi mçi d©y dÉn . 1. Ñieän trôû cuûa daây daãn. 1. Xaùc ñònh thöông soá ñoái vôùi moãi daây daãn . Tõng HS dùa vµo b¶ng 1vµ 2 ë bµi tr­íc , tÝnh th­¬ng U/I ®èi víi mçi d©y dÉn . - HS hoaït ñoäng nhoùm ñeå traû lôøi caâu C2 . Hoaït ñoäng 3 : (9 phuùt ) *:T×m hiÓu kh¸i niÖm ®iÖn trë . 2. Ñieän trôû a) Tõng HS ®äc phÇn th«ng b¸o kh¸i niÖm ®iÖn trë trong SGK . C¸ nh©n suy nghÜ tr¶ lêi c©u hái cña Gv ®­a ra . - HS ruùt ra coâng thöùc . - HS naém vöõng ñôn vò cuûa ñieän trôû . - Trò soá khoâng ñoåi ñoåi vôùi moãi daây daãn goïi laø ñieän trôû cuûa daây daãn . Kí hieäu cuûa ñieän trôû . - Ñôn vò ñieän trôû laø OÂm .Kí hieäu - Moät soá boäi soá cuûa OÂm: 1K= 1000 1M= 1000 000 . - Caùc nhoùm thaûo luaän ñeå ñoåi caùc ñôn vò . Hoaït ñoäng 4 : (7 phuùt) Ph¸t biÓu vµ viÕt hÖ thøc cña ®Þnh luËt ¤m . II. Ñònh luaät OÂm . 1. Heä thöùc cuûa ñònh luaät OÂm - Tõng HS viÕt hÖ thøc cña ®Þnh luËt ¤m vµo vë . 2. Phaùt bieåu ñònh luaät OÂm. SGK Hoaït ñoäng 5 : (5 phuùt ) III. Vaän duïng : - Tõng HS tr¶ lêi c©u hái GV ®­a ra. Tõng HS gi¶i C3 vµ C4 . C4: Toùm taét: giaûi : U 1=U 2 =U Ta coù : (1 ) R2 = 3R1 (2 ) So saùnh I 1 ,I 2 Laáy 1 chia 2 . Suy ra I1 = 3I2 - Yªu cÇu HS tr¶ lêi c¸c c©u hái sau : Nªu kÕt luËn vÒ mèi quan hÖ gi÷a c­êng ®é dßng ®iÖn vµ hiÖu ®iÖn thÕ ? §é thÞ biÓu diÔn mèi quan hÖ ®ã cã ®Æc ®iÓm g× ? - §Æt vÊn ®Ò nh­ SGK . - Theo dâi kiÓm tra gióp ®ì häc sinh yÕu tÝnh to¸n cho chÝnh x¸c . - Yªu cÇu mét vµi HS tr¶ lêi C2 vµ cho c¶ líp th¶o luËn . + Yªu cÇu HS tr¶ lêi c¸c c©u hái sau : - TÝnh ®iÖn trë cña d©y dÉn b»ng c«ng thøc nµo ? - Khi t¨ng hiÖu ®iÖn thÕ ®Æt vµo 2 ®Çu d©y dÉn lªn 2 lÇn th× ®iÖn trë cña nã t¨ng lªn mÊy lÇn ? V× sao? - HiÖu ®iÖn thÕ gi÷a hai ®µu d©y dÉn lµ 3V , dßng ®iÖn ch¹y qua nã cã c­êng ®é lµ 250mA . TÝnh ®iÖn tr¬ cña d©y . - H·y ®ái c¸c ®¬n vÞ sau : 0,5Mª ga ¤m =…Kilo«m=….«m . - Nªu ý nghÜa cña ®iÖn trë ? -HS leân baûng ñoåi ñôn vò . Yªu cÇu mét vµi HS ph¸t biÓu ®Þnh luËt ¤m tr­íc líp . - Yªu cÇu HS tr¶ lêi c¸c c©u hái sau : C«ng thøc R=U/I dïng ®Ó lµm g× ? Tõ c«ng thøc nµy cã thÓ nãi r»ng U t¨ng lªn bao nhiªu lÇn th× R t¨ng bÊy nhiªu lÇn ®­îc kh«ng ? T¹i sao? - Gäi mét HS lªn toùm taét baøi C3, C4 vµ trao ®æi víi c¶ líp . - GV goïi HS leân baûng giaû toaùn . GV chÝnh x¸c ho¸ c¸c c©u tr¶ lêi cña HS . 4. Cuûng coá : (5 phuùt ) - Ñieän trôû laø gì : Vieát coâng thöùc tính ñieän trôû . - Phaùt bieåu ñònh luaät OÂm vaø vieát heä thöùc cuûa ñònh luaät OÂm . - Giaûi baøi 2-1 SBT trang 5 . 5. Daën doø : - BTVN baøi 2-2 2-4 SBT trang 5-6 . - Chuaån bò maãu baùo caùo cho tieát sau thöïc haønh . ********************************** TiÕt 3 : THÖÏC HAØNH : XAÙC ÑÒNH ÑIEÄN TRÔÛ CUÛA MOÄT DAÂY DAÃN BAÈNG VOÂN KEÁ –AM PE KEÁ I.Môc tiªu : SGV trang 26 II- ChuÈn bÞ : §èi víi mçi nhãm HS : - Mét d©y dÉn ch­a biÕt gi¸ trÞ . -1 nguån ®iÖn cã thÓ ®iÒu chØnh ®­îc c¸c gi¸ trÞ H§T tõ 0 ®Õn 6V mét c¸ch liªn tôc . - 1 Am pe kÕ cã GH§1,5A vµ cã §CNN 0,1 A . - 1 V«n kÕ cã GH§ 6V vµ cã §CNN 0,1V , c«ng t¾c , day nèi . ChuÈn bÞ mÉu b¸o c¸o thùc hµnh . §èi víi GV chuÈn bÞ Ýt nhÊt mét ®ång hå ®o ®iÖn ®a n¨ng . III- Tæ chøc ho¹t ®éng cña HS : OÅn ñònh: Baøi cuõ : Baøi môùi : Hoaït ñoäng cuûa HS Trôï giuùp cuûa Gv Ho¹t ®éng 1 :(10’) Tr×nh bµy phÇn tr¶ lêi c©u hái trong b¸o c¸o thùc hµnh . - Tõng HS tr¶ lêi c©u hái nÕu Gv yªu cÇu . - Tõng HS vÏ s¬ ®å m¹ch ®iÖn TN ( cã thÓ trao ®æi nhãm . * Ho¹t ®éng2:(31’) M¾c m¹ch ®iÖn theo s¬ ®ß vµ tiÕn hµnh ®o - Caùc nhoùm nghe GV giôùi thieäu duïng cuï thí nghieäm . Nhaän duïng cuï thí nghieäm . - Thaûo luaän veà muïc ñích thí nghieäm . - C¸c nhãm m¾c m¹ch ®iÖn theo s¬ ®å ®· vÏ . - Tieán haønh ño vaø ghi keát quaû vaøo baûng . - TiÕn hµnh ®o , ghi kÕt qu¶ vµo b¶ng . Caù nhaân HS hoaøn thaønh baøi cuûa mình baèng caùch : Tính giaù trò trung bình coäng cuûa ñieän trôû . - Nhaän xeùt veà nguyeân nhaân gaây söï khaùc nhau veà giaù trò cuûa caùc ñieän trôû . - KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ b¸o co¸ cña HS. - Yªu cÇu mét HS nªu c«ng thøc tÝnh ®iÖn trë . - Yªu cÇu mét vµi HS tr¶ lêi c©u b vµ c©u c . - Yªu cÇu mét vµi HS lªn b¶ng vÏ s¬ ®å m¹ch ®iÖn TN - GV giôùi thieäu duïng cuï thöïc haønh . - Phaùt duïng cuï thöïc haønh cho caùc nhoùm . - Theo dâi , gióp ®ì kiÓm tra c¸c nhãm m¾c m¹ch ®iÖn , ®Æc biÖt lµ khi m¾c V«n kÕ vµ Am pe kÕ . - Theo dâi nh¾c nhë mäi HS ®Òu ph¶i tham gia ho¹t ®éng tÝch cùc . - GV nhaéc nhôû HS tính R sau moãi laàn ño ,sau ñoù tính giaù trò trung bình sau 3 laàn ño . - Yªu cÇu HS n¹p b¸o c¸o thùc hµnh . - NhËn xÐt kÕt qu¶ , tinh thÇn vµ th¸i ®é thùc hµnh cña mét vµi nhãm . 4. Cuûng coá : (4 phuùt ) - GV nhaän xeùt tieát thöïc haønh veà thaùi ñoä tinh thaàn vaø an toaøn lao ñoäng . - Nhaän xeùt veà öu khueát ñieåm trong tieát thöïc haønh . - HS nhaän xeùt veà thaùi ñoä tinh thaàn cuûa nhoùm mình trong tieát thöïc haønh . - Ruùt ra kinh nghieäm cho tieát sau . 5. Daën doø : - OÂn laïi kieán thöùc veà cöôøng ñoä doøng ñieän ,hieäu ñieän theá trong ñoaïn maéc noái tieáp ñeå chuaån bò cho tieát hoïc sau . TiÕt 4 : ÑOAÏN MAÏCH NOÁI TIEÁP I . Môc tiªu : *Kieán thöùc :Vieát ñöôïc coâng thöùc tính ñieän trôû töông trong ñoaïn maïch goàm 3 ñieän trôûv maéc noái tieáp . * Kó naêng : Xaùc ñònh ñöôïc baèng TN moái quan heä giöõa ñieän trôû töông ñöông cuûa ñoaïn maïch noái tieáp vôùi caùc ñieän trôû thaønh phaàn . Vaän duïng ÑLOÂm cho maïch goàm 3 ñieän trôû thaønh phaàn . II- ChuÈn bÞ : §èi víi mâi nhãm HS - 3 ®iÖn trë mÉu lÇn l­ît cã gÝa trÞ 6 ; 10 ; 16 .1ampekeá coù GHÑ1,5A vaø ÑCNN 0,1A. - 1 V«n kÕ cã GH§ 6 V vµ §CNN 0,1V .1 nguoàn ñieän 6V,1 coâng taéc ,daây noái . III Tæ chøc ho¹t ®éng d¹y häc : Oån ñònh : Baøi cuõ : (2 phuùt ) Baøi môùi : Hoaït ñoäng cuûa HS Trôï giuùp cuûa GV Hoaït ñoäng 1 : (5’) ¤n l¹i nh÷ng kiÕn thøc cã liªn quan ®Ðn bµi míi .I. Cöôøng ñoä doøng ñieän vaø hieäu ñieän theá trong ñoaïn maïch maéc noái tieáp . 1. Nhôù laïi kieán thöùc ñaõ hoïc . -Tõng HSchuÈn bÞ tr¶ lêi c¸c c©u hái cñagi¸o viªn Yªu cÇu HS cho biÕt , trong ®o¹n m¹ch gåm 2 bãng ®Ìn m¾c nèi tiÕp : - C­êng ®é dßng ®iÖn ch¹y qua mçi ®Ìn cã mèi liªn hÖ nh­ thÕ nµo víi c­êng ®é dßng ®iÖn m¹ch chÝnh ? - HiÖu ®iÖn thÕ gi÷a hai ®Çu ®o¹n m¹ch cã mèi liªn hÖ víi hiÖu ®iÖn thÕ gi÷a hai ®Çu mçi ®Ìn ? *Hoaït ñoäng 2 (7’) : NhËn biÕt ®­îc ®o¹n m¹ch gåm 2 ®iÖn trë m¾c nèi tiÕp. 2. Ñoaïn maïch goàm hai ñieän trôû noái tieáp . - Tõng häc sinh tr¶ lêi C1 -Tõng häc sinh tr¶ lêi C2 . I= I 1 =I 2 U= U1 + U2 - HS leân baûng ghi coâng thöùc tính U ,I trong maïch noái tieáp . -Yªu cÇu HS tr¶ lêi C1 vµ cho biÕt 2 ®iÖn trë cã mÊy ®iÓm chung. -H­íng dÉn häc sinh vËn dông c¸c kiÕn thøc võa «n tËp vµ hÖ thøc cña ®Þnh luËt ¤m ®Ó tr¶ lêi C2 -Víi líp HS kh¸ giái gi¸o viªn yªu cÇu HS lµm TN kiÓm tra c¸c hÖ thøc (1) vµ (2) ®èi víi ®o¹n m¹ch gåm 2 ®iÖn trë m¾c nèi tiÕp. - GV yeâu caàu HS traû lôøi caâu C 1 ,C2 , höôùng daãn HS caùch tính ñeå ruùt ra coâng thöùc (3 ) - Goïi HS leân baûng ñeå chöùng minh . *H§3 (8 phuùt)) : X©y dùng c«ng thøc tÝnh ®iÖn trë t­¬ng ®­¬ng cña ®o¹n m¹ch gåm 2 ®iÖn trë m¾c nèi tiÕp. II. Ñieän trôû töông ñöông trong maïch noái tieáp. 1. Ñieän trôû töông ñöông . - HS ñoïc thoâng tin SGK veà ñieän trôû töông ñöông ñeå traû lôøi caâu hoûi cuûa GV. 2. Coâng thöùc tính ñieän trôû töông ñöông trong maïch maéc song song . - Tõng HS lµm C3 , chöùng minh ñeå giaûi caâu C3 ñeå ruùt ra coâng thöùc tính ñieän trôû töông ñöông . Rtñ =R1+R2 ( 4) - Yªu cÇu häc sinh tr¶ lêi c©u hái: ThÕ nµo lµ ®iÖn trë t­¬ng ®­¬ng cña 1 ®o¹n m¹ch? - H­íng dÉn HS x©y dùng c«ng thøc (4). -KÝ hiÖu ®iÖn thÕ gi÷a 2 ®Çu ®o¹n m¹ch lµ U,gi÷a 2 ®Çu mçi ®iÖn trë lµ U1,U2. H·y viÕt hÖ thøc liªn hÖ gi÷a U,U1 vµ U2. -C­êng ®é dßng ®iÖn ch¹y qua ®o¹n m¹ch lµ I. ViÕt biÓu thøc tÝnh U,U1 vµ U2 theo I vµ R t­¬ng øng. *H§4 (10) : Tieán haønh TN kieåm tra 3. Thí nghieäm kieåm tra - C¸c nhãm m¾c m¹ch ®iÖn vµ tiÕn hµnh TN theo h­íng dÉn cña SGK - Th¶o luËn nhãm ®Ó rót ra kÕt luËn. - H­íng dÉn HS lµm TN nh­ trong SGK. Theo dâi vµ kiÓm tra c¸c nhãm HS m¾c m¹ch ®iÖn theo s¬ ®å. - Yªu cÇu mét vµi HS ph¸t biÓu kÕt luËn *H§5 (8’) : III. Vaän duïng : - Tõng HS tr¶ lêi C4 - Tõng HS tr¶ lêi C5 - CÇn mÊy c«ng t¾c ®Ó ®iÒu khiÓn ®o¹n m¹ch nèi tiÕp? - Trong s¬ ®å h×nh 4.3b SGK , cã thÓ chØ m¾c 2 ®iÖn trë cã trÞ sè thÕ nµo nèi tiÕp víi nhau (thay cho viÖc m¾c 3 ®iÖn trë)? Nªu c¸ch tÝnh ®iÖn trë t­¬ng ®­¬ng cña ®o¹n m¹ch AC. 4. Cuûng coá : (4 phuùt )- Giaûi baøi 4-1 SBT 5. Daën doø : (1phuùt ) : Hoïc baøi vaø xem baøi môùi .BTVn 4-2 4-10 SBT TiÕt 5 : ÑOAÏN MAÏCH SONG SONG . I . Môc tiªu : *Kieán thöùc : - Vieát ñöôïc coâng thöùc tính ñieän trôû töông ñöông ñoái vôùi ñoaïn maïch mace song song goàm nhieàu nhaát 3 ñieän trôû . * Kó naêng : - Xaùc ñònh baèng thí nghieäm moái quan heä giöõa ñieän trôû töông ñöông cuûa ñoaïn maïch song song vôùi caùc ñieän trôû thaønh phaàn . - Vaän duïng ñònh luaät OÂm cho ñoaïn maïch goàm nhieàu nhaát 3 ñieän trôû . II. ChuÈn bÞ : §ãi víi mçi nhãm HS 3 §iÖn trë mÉu , trong ®ã cã mét ®iÖn trë lµ ®iÖn trë lµ ®iÖn trë t­¬ng t­¬ng cña 2 ®iÖn trë kia khi m¾c song song. - 1Am pe kÕ cã GH§ 1,5 A vµ §CNN 0,1A. - 1 V«n kÕ cã GH§6V vµ §CNN 0,1 V . - 1 C«ng t¾c . 1 Nguån ®iÖn 6V , 9 ®o¹n d©y nèi III. Tæ chøc ho¹t ñoäng d¹y häc : OÅn ñònh : Baøi cuõ : ( 5 phuùt ) Giaûi baøi 4-6 ; 4-7 SBT . 3. Baøi môùi : Hoaït ñoäng cuûa HS Trôï giuùp cuûa GV . * H§1 (4phuùt ) ¤n l¹i nh÷ng kiÕn thøc cã liªn quan ®Õn bµi häc Tõng HS chÈn bÞ , tr¶ lêi c¸c c©u hái cña GV . I. Cöôøng ñoä doøng ñieän vaø hieäu ñieän theá trong maïch maéc song song . 1. Nhôù laïi kieán thöùc ôû lôùp 7 . - HS hoaït ñoäng caù nhaân ñeå traû lôøi caâu hoûi cuûa GV. - Yªu cÇu HS tr¶ lêi c¸c c©u hái : Trong ®o¹n m¹ch gåm 2 bãng ®Ìn m¾c song song, HiÖu ®iÖn thÕ vµ c­êng ®é dßng ®iÖn cña m¹ch chÝnh cã quan hÖ thÕ nµo víi hiÖu ®iÖn thÕ vµ c­êng ®é dßng ®iÖn cña c¸c m¹ch rÏ ? *H§2:(7’) NhËn biÕt ®­îc ®o¹n m¹ch gåm 2 ®iÖn trë m¾c song song . 2. Ñoaïn maïch goàm hai ñieän trôû song song . - Tõng HS tr¶ lêi C1 I = I 1 +I 2 U = U1+U2 - Mçi HS tù vËn dông c¸c hÖ thøc (1), hÖ thøc (2) vµ hÖ thøc cña ®Þnh luËt ¤m , chøng minh ®­îc hÖ thøc (3) , nÕu thÊy khã kh¨n cã thÓ th¶o luËn nhãm. . (1 ) (2 ) (3 ) - Yªu cÇu HS tr¶ lêi C1 vµ cho biÕt 2 ®iÖn trë cã mÊy ®iÓm chung ? hiÖu ®iÖn thÕ vµ c­êng ®ä dßng ®iÖn cña ®o¹n m¹ch nµy cã ®Æc ®iÓm g×? - H­íng dÉn HS vËn dông c¸c kiÕn thøc võa «n tËp vµ hÖ thøc cña §Þnh luËt «m ®Ó tr¶ lêi C2 . - Víi HS kh¸ giái, GV cã thÓ yªu cÇu HS lµm TN kiÓm tra c¸c hÖ thøc (1), (2) ®èi víi ®o¹n m¹ch gåm c¸c ®iÖn trë m¾c song song . *H§3 :(10’) X©y dùng c«ng thøc tÝnh ®iÖn trë t­¬ng ®­¬ng cña ®o¹n m¹ch gåm 2 ®iÖn trë m¾c song song . II. Ñieän trôû töông ñöông cuûa ñoaïn maïch song song: 1) Coâng thöùc tính ñieän trôû töông ñöông cuûa ñoaïn maïch goàm hai ñieän trôû song song: - HS hoaït ñoäng caù nhaân. - HS vaän duïng ñònh luaät OÂm ñoàng thôøi vaän duïng heä thöùc (1) vaø (2) ôû treân ñeå chöùng minh caâu C3. - Goïi HS leân baûng chöùng minh C3. HS khaùc nhaän xeùt boå sung ñeå ruùt ra coâng thöùc (4), (4’). (4) Rtñ = (4’) - H­íng dÉn HS x©y dùng c«ng thøc (4) - ViÕt hÖ thøc liªn hÖ gi÷a I, I1,I2 theo U , Rt®, R1, R2 . - VËn dông hÖ thøc (1) ñeå suy ra hÖ thøc (4) . - Töø heä thöùc (4) cho hS qui ñoàng , bieán ñoåi ñeå suy ra heä thöùc (4’). Hoaït ñoäng 4: (9’ ) TiÕn hµnh TN kiÓm tra 2) Thí nghieäm kieåm tra: SGK - Caùc nhoùm nghe GV giôùi thieäu duïng cuï TN. Caùc nhoùm maéc sô ñoà maïch ñieän theo hình 5.1 SGK vaø tieán haønh TN theo söï höông daãn cuûa SGK trang 15. - So saùnh IAB vaø I’AB , thaûo luaän ñeå ruùt ra keát luaän. 3) Keát luaän: SGK - GV giôùi thieäu dung cuï TN , caùch maéc. - GV phaùt duïng cuï TN cho töøng nhoùm. - H­íng dÉn , theo dâi , kiÓm tra c¸c nhãm HS m¾c m¹ch ®iÖn vµ tiÕn hµnh TN theo h­íng dÉn trong SGk. - Höôùng daãn HS kieåm tra laïi coâng thöùc (4) baèng caùch giöõ UAB khoâng ñoåi ño IAB , thay R1, R2 baèng moät ñieän trôû ño I’AB. So saùnh IAB vaø I’AB. Hoaït ñoäng 5 :(7’ ) Vaän duïng : - Caù nhaân HS nhaéc laïi coâng thöùc tính Rtñ. - Töøng HS traû lôøi caâu C4 vaø veõ sô ñoà maïch ñieän. - HS traû lôøi caâu C5. HS ruùt ra coâng thöùc tính ñieän trôû töông ñöông trong ñoaïn maïch goàm ba ñieän trôû maéc song song thì : - Yªu cÇu HS traû lôøi C4 - H­íng dÉn HS ñoïc C5, toùm taét ñeà ñeå giaûi caâu C5 Töø caâu C5 GV ñaët caâu hoûi : Muoán tính ®iÖn trôû t­¬ng ®­¬ng cña ®o¹n m¹ch goàm ba ñieän trôû maéc song song ta laøm nhö theá naøo ? GV höôùng daãn theâm khi R1//R2//R3 vaø R1= R2=R3 thì Rtñ=. 4) Cuûng coá: (3’) - Giaûi baøi 5-4 SBt trang 10 IV. Daën doø: BTVN: 5.1 5.6 SBT trsng 9,10. Höôùng daãn HS giaûi baøi taäp 5.4, 5.6. OÂn laïi phaàn ñoaïn maïch song song, ñoaïn maïch noái tieáp ñeå chuaån bò cho baøi 6. TiÕt 6 : BAØI TAÄP VAÄN DUÏNG ÑÒNH LUAÄT OÂM I . Môc tiªu : - Vận dụng các kiến thức đã học để giải được các bài tập đơn giản về đoạn mạch gồm nhiều nhất là ba điện trở . II. ChuÈn bÞ : + §èi víi GV B¶ng liÖt kª c¸c gi¸ trÞ H§T vµ c­êng ®é dßng ®iÖn ®Þnh møc cña mét sè ®å dïng ®iÖn trong gia ®×nh , víi 2 lo¹i nguån ®iÖn 110V vµ 220 V . III. Tæ chøc ho¹t ®éng d¹y häc : Oån ñònh : Baøi cuõ : ( 5 phuùt ) Giaûi baøi 5-3 SBT . 3. Baøi môùi : Hoaït ñoäng cuûa HS Trôï giuùp cuûa GV Hoaït ñoäng1( 5 phuùt) OÂn laïi coâng thöùc ñònh luaät OÂm: - HS oân laïi coâng thöùc cuûa ñònh luaät OÂm. - HS nhaéc laïi coâng thöùc tính hieäu ñieän theá vaø cöôøng ñoä doøng ñieän, ñieän trôû trong ñoaïn maïch maéc noái tieáp, song song. Hoaït ñoäng 2: (8 phuùt ) Giaûi baøi taäp 1: Tõng HS tr¶ lêi c©u hái cña GV - C¸ nh©n suy nghÜ , tr¶ lêi c©u hái cña GV - HS thaûo luaän ñeå giaûi baøi taäp 1. -Th¶o luËn nhãm ®Ó t×m ra c¸ch gi¶i kh¸c . - Ñaïi dieän moät nhoùm leân trình baøy ,caùc nhoùm khaùc nhaän xeùt , boå sung. Baøi 1 : Giaûi : Cho bieát : Ñieän trôû töông ñöông : R1=5 Rtñ= U=6V Ñieän trôû R2 laø : I=0,5A Töø CT : Rtñ = R1+R2 Rtñ= ? R2=Rtñ – R1=12-5=7 ( R2= ? ÑS : 12 , 7 GV ñaët caâu hoûi cho HS nhaéc laïi kieán thöùc ñaõ hoïc : * Haõy vieát coâng thöùc cuûa ñònh luaät Oâm. * Vieát coâng thöùc tính U, I, Rtñ trong ñoaïn maïch maéc noái tieáp. * GV Yªu cÇu HS tr¶ lêi c¸c c©u hái sau : - Trong sô ñoà maïch ñieän treân h·y cho biÕt R1 vµ R2 ®­îc m¾c víi nhau nh­ theá nµo ? Am pe kÕ vµ V«n kÕ ®o nh÷ng ®¹i l­îng nµo trong m¹ch ? - Khi biÕt HiÖu ®iÖn thÕ gi÷a hai ®Çu ®o¹n m¹ch vµ c­êng ®é dßng ®iÖn ch¹y trong m¹ch chÝnh , vËn dông c«ng tøc nµo ®Ó tÝnh Rt®? - vËn dông c«ng thøc nµo ®Ó tÝnh R2 khi biÕt Rt® vµ R1 ? - H­íng dÉn HS t×m c¸ch gi¶i kh¸c . TÝnh hiÖu ®iÖn thÕ U2 gi÷a hai ®Çu R2 . Tõ ®ã tÝnh R2 . Hoaït ñoäng 3 (10 phuùt ) Giaûi baøi taäp2: - Tõng HS quan saùt sô ñoà maïch ñieän tr¶ lêi c©u hái cña GV ®Ó lµm c©u a . - Tõng HS töï lµm c©u b . Moät HS leân giaûi baøi taäp. - Cho HS th¶o luËn nhãm ®Ó t×m ra c¸ch gi¶i khaùc cuûa c©u b. - Caùc HS nhaän xeùt vaø ghi vaøo vôû. Baøi 2 : Cho bieát : Giaûi : R1=10 a)Hieäu ñieän theá qua hai ñaàu R1 : I1=1,2A U1=I1.R1=1,2.10=12(V) I=1,8A Vì R1//R2 neânUAB=U1=U2=12V UAB= ? b) Cöôøng ñoä doøng ñieän qua R2 : R2= ? I=I1+I 2 I2= I- I 1 = 1,8-1,2 = 0,6 A Ñieän trôû R 2 laø . *Yªu cÇu HS tr¶ lêi c¸c c©u hái sau : - R1 vµ R2 ®­îc m¾c víi nhau nh­ thÕ nµo ? c¸c Am pe kÕ ®o nh÷ng ®¹i l­îng nµo trong m¹ch? * GV gôïi yù cho HS caùch giaûi: - Tính UAB theo R1. - Tính I2 chaïy qua R2 baèng coâng thöùc I= I1+I2 - Tính R2 töø coâng thöùc R2= * H§3 (12 phuùt ) Gi¶i bµi 3 - Tõng HS chuÈn bÞ tr¶ lêi c©u hái cña G V ®Ó lµm c©u a . - Tõng HS lµm c©u b . - Th¶o luËn nhãm ®Ó t×m ra c¸ch gi¶i kh¸c ®èi víi c©u b . - HS leân baûng giaûi caâu a ,b . + H­íng dÉn HS t×m c¸ch gi¶i kh¸c : - Tõ kÕt qu¶ c©u a tÝnh Rtd . BiÕt Rt®vµ R1 h·y tÝnh R2 ? + yªu cÇu HS tr¶ lêi c¸c c©u hái sau : - R2 vµ R3 ®­îc m¾c víi nhau nh­ thÕ nµo ? R2 vµ R3 ®­îc m¾c víi nhau nh­ thÕ nµo ? R1 ®­îc m¾c nh­ thÕ nµo víi MB ? Am Pe KÕ ®o ®¹i l­îng nµo trong m¹ch ? - ViÕt c«ng thøc tÝnh Rt® theo R1 vµ RMB. + ViÕt c«ng thøc tÝnh c­êng ®é dßng ®iÖn ch¹y qua R1 ? - ViÕt c«ng thøc tÝnh hiÖu ®iÖn thÕ UMB tõ ®ã tÝnh I2, I3 . + H­íng dÉn HS t×m c¸ch gi¶i kh¸c: sau khi tÝnh ®­îc I1 , VËn dông hÖ thøc I3/I2=R2/R3 vµ I1= I3+I2 tõ ®ã tÝnh ®­îc I2 vµ I3 . 4. Cuûng coá : (5 phuùt ) - Gv ñaët caâu hoûi : - Muoán tieán haønh giaûi moät baøi taäp vaät lyù daïng baøi taäp ñònh löôïng ta phaûi laøm gì : - Neâu caùc böôùc ñeå giaûi moät baøi taäp vaät lyù . - Khi giaûi moät baøi taäp vaät lí daïng maéc hoãn hôïp ta chuù yù ñieàu gì ? - Caùch tính ñieän trôû töông ñöông nhö theá naøo  trong ñoaïn maïch maéc hoãn hôïp . 5. Daën doø : Xem tröôùc baøi môùi ñeå chuaån bò cho phaàn thöïc haønh ôû tieát sau . BTVN 6-1 6-5 SBT trang 11 . Höôùng daãn giaûi baøi 6-5 . TiÕt 7 : SÖÏ PHUÏ THUOÄC CUÛA ÑIEÄN TRÔÛ VAØO CHIEÀU DAØI DAÂY DAÃN . I .Môc tiªu : * Kieán thöùc : - Neâu ñöôïc moái quan heä giöõa ñieän trôû vôùi ñoä daøi daây daãn . * Kó naêng : - Xaùc ñònh baèng thí nghieäm moái quan heä giöõa ñieän trôû vaøo chìeàu daøi daây daãn . II. ChuÈn bÞ : + §èi víi mçi nhãm häc sinh - 1 Nguån ®iiÖn 3 V, 1 C«ng t¾c , 1 Am pe kÕ cã GH§ 1,5 A vµ §CNN 0,1A. - 1 V«n kÕ cã GH§ 10V vµ §CNN 0,1V - 3 §iÖn trë cã cïng tiÕt diÖn vµ ®­îc lµm tõ cïng mét lo¹i vËt liÖu: mét d©y dµi l( §iÖn trë 4 ¤m ) Mét d©y 2l vµ d©y thø 3 dµi 3l . Mçi d©y ®­îc quÊn quanh mét lâi c¸ch ®iÖn ph¼ng , dÑt vµ dÔ x¸c ®Þng sè vßng d©y . 8 §o¹n d©y dÉn §èi víi c¶ líp : Mét ®o¹n d©n dÉn b»ng ®ßng cã vá bäc c¸ch ®iÖn, dµi 80 cm tiÕt ®iÖn 1mm vu«ng . - 1 §o¹n d©y thÐp dµi 50 cm , tiÕt diÖn 3 mmvu«ng . Mét cuén d©y hîp kim dµi 10 m , tiÕt diÖn 0,1 mm vu«ng . III. Tæ chøc ho¹t ®éng d¹y häc : Oån ñònh : Baøi cuõ : (5 phuùt ) Baøi môùi Hoaït ñoäng cuûa HS Trôï giuùp cuûa GV * H§1 : (5’) T×m hiÓu vÒ c«ng dông cña d©y dÉn vµ c¸c lo¹i d©y dÉn th­êng ®­îc sö dông . C¸c nhãm häc sinh th¶o luËn ( dùa trªn hiÓu biÕt vÒ c¸c vÊn ®Ò : - C«ng dông cña d©y dÉn trong c¸c m¹ch ®iÖn vµ trong c¸c thiÕt bÞ ®iÖn . - C¸c vËt liÖu th­êng ®­îc dïng ®Ó lµm d©y dÉn .vµ kinh nghiÕm s½n cã) vÒ c¸c vÊn ®Ò : - C«ng dông cña d©y dÉn trong c¸c m¹ch ®iÖn vµ trong c¸c thiÕt bÞ ®iÖn . - C¸c vËt liÖu th­êng ®­îc dïng ®Ó lµm d©y dÉn . + Gi¸o viªn nªu c¸c c©u hái gîi ý sau : - D©y dÉn ®­îc dïng ®Ó lµm g× ?( ®Ó cho dßng ®iÖn ch¹y qua ) . Quan s¸t thÊy d©y dÉn ë ®©u xung quang ta ? ( ë m¹ng ®iÖn trong gia ®×nh , trong c¸c thiÕt bÞ ®iÖn nh­ trong bãng ®Ìn , qu¹t ®iÖn , ti vi , nßi c¬m ®iÖn ,…, d©y dÉn cña m¹ng ®iÖn quèc gia .) + §Ò nghÞ häc sinh : B»ng vèn kiÕn thøc cña m×nh nªu tªn c¸c vËt liÖu cã thÓ ®­îc dïng ®Ó lµm d©y dÉn (th­êng lµm b»ng ®ång , cã khi lµm b»ng nh«m , b»ng hîp kim ; d©y tãc bãng ®Ìn lµmVon f ram , d©y nung cña bÕp ®iÖn , cña nåi c¬m ®iÖn lµm b»ng hîp kim ). *Ho¹t ®éng 2: (10’ ) T×m hiÓu ®iÖn trë cuûa daây daãn phuï thuoäc vaøo nhöõng yeáu toá naøo ? I. Xaùc ñònh söï phuï thuoäc cuûa ñieän trôû vaøo moät trong nhöõng yeáu toá naøo ? -C¸c nhãm häc sinh th¶o luËn ®Ó tr¶ lêi c©u hái : C¸c d©y dÉn cã ®iÖn trë kh«ng ? V× sao? - Häc sinh quan s¸t c¸c ®o¹n d©y dÉn kh¸c nhau vµ nªu ®­îc c¸c dù ®o¸n vµ nhËn xÐt : C¸c ®o¹n d©y dÉn kh¸c nhau ë nh­ng yÕu tè nµo ? §iÖn trë cña c¸c d©y dÉn nµy liÖu cã nh­ nhau hay kh«ng ? nh÷ng yÕu tè nµy cña d©y dÉn cã ¶nh h­ëng tíi ®iÖn trë cña d©y … - Nhãm häc sinh th¶o luËn t×m c©u tr¶ lêi ®èi víi c©u hái mµ GV ®Ò ra .- + Cã thÓ gîi ý häc sinh tr¶ lêi c©u hái nµy nh­ sau : NÕu ®Æt vµo hai ®Çu d©y dÉn mét hiÖu ®iÖn thÕ Uth× cã dßng ®iÖn ch¹y qua nã kh«ng ? khi ®ã dßng ®iÖn nµy cã mét c­êng ®é I nµo ®ã kh«ng ? Khi ®ã d©y dÉn cã mét ®iÖn trë x¸c ®Þnh kh«ng ? §Ò nghÞ häc sinh quan s¸t h×nh 7.1SGK hoÆc cho häc sinh quan s¸t trùc tiÕp c¸c ®o¹n hay cuén d©y dÉn ®· chuÈn bÞ s½n nh­ h­íng dÉn