Giáo án Vật lý K6 bài 21: Một số ứng dụng của sự nở vì nhiệt

Lớp: 6A Tiết : Ngày giảng : Sĩ số: Vắng: Lớp: 6B Tiết : Ngày giảng : Sĩ số: Vắng: Lớp: 6C Tiết : Ngày giảng : Sĩ số: Vắng: Tiết 24 Bài 21 MỘT SỐ ỨNG DỤNG CỦA SỰ NỞ VÌ NHIỆT I. Mục tiêu 1. Kiến thức: - Nhận biết được sự co giãn vì nhiệt khi bị ngăn cản có thể gây ra một lực rất lớn. - Mô tả được cấu tại và hoạt động của băng kép - HS giải thích được 1 số ứng dụng đơn giản về sợ nở vì nhiệt 2.Kỹ năng: - Phân tích hiện tượng để rút ra nguyên tắc hoạt động của băng kép. - Rèn kỹ năng quan sát, so sánh. 3. Thái độ: - Rèn tính cẩn thận, trung thực, ý thức tập thể trong việc thu thập thông tin trong nhóm. II.Chuẩn bị 1. Giáo viên: - Tranh vẽ hình 21.1; 21.3; 21.5 (SGK) - Một bộ dụng cụ TN hình 21.1 - Cồn, bông - 1 chậu nước - Khăn lau. - 1 băng kép và giá TN để lắp băng kép - 1 đèn cồn. 2. Học sinh: - Học bài cũ và chuẩn bị trước bài 21 III. Tiến trình bài dạy 1. Kiểm tra bài cũ : - Em hãy nêu kết luận sự nở vì nhiệt của chất rắn ? - Chữa bài tập 20.2 2. Bài mới Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung * Hoạt động 1: Tổ chức tình huống học tập: - GV treo hình vẽ 21.2 – SGK. ? Em có nhận xét gì về chỗ tiếp nối 2 đầu thanh ray xe lửa. ? Tại sao người ta phải làm như vậy? - Dựa vào câu trả lời của HS để vào bài. * Hoạt động 2: Quan sát lực xuất hiện trong sự co giãn vì nhiệt. - GV giới thiệu dụng cụ TN, lắp TN - GV tiến hành TN như SGK. - YC HS thảo luận trả lời câu hỏi C1, C2 - GV yêu cầu HS đọc câu hỏi C3, quan sát hình 21.1b để dự đoán hiện tượng xảy ra, nêu nguyên nhân. - GV làm TN kiểm tra dự đoán - Điều khiển HS hoàn thành kết luận C4. * Hoạt động 3: Vận dụng. - GV yêu cầu HS quan sát hình 21.2, nêu câu hỏi C5 và yêu cầu HS trả lời. GV giới thiệu mục “có thể em chưa biết” để học sinh thấy được lược co dãn nở vì nhiệt gây ra có thể là rất lớn. - GV yêu cầu HS quan sát hình 21.3 và trả lời C6. GV nêu: Dự đoán được sự co giãn vì nhiệt của các chất, con người đã hạn chế được những tác động xấu đồng thời cũng biết ứng dụng vào thực tế. Ta sẽ nghiên cứu 1 ứng dụng cụ thể, đó là băng kép. * Hoạt động 4: Nghiên cứu về băng kép - GV giới thiệu cấu tạo của băng kép - GV yêu cầu HS đọc SGK và lắp TN, điều chỉnh vị trí của băng kép sao cho vị trí của băng kép ở vào khoảng 2/3 ngọn lửa đèn cồn và làm TN. Lần 1: Đặt mặt đồng ở phía dưới (H. 21.4 – a) Lần 1: Đặt mặt đồng ở phía trên (H. 21.4 – b) YC HS thảo luận và trả lời C7, C8, C9. * Hoạt động 5: Vận dụng. - GV treo hình vẽ 21.5 – SGK, nêu cấu tạo của bàn là điện, chỉ rõ vị trí lắp băng kép, giới thiệu thêm về 1 đèn có trong bàn là. HS nhận thấy dòng điện qua bàn là làm đèn sáng. Dòng điện qua băng kép có tác dụng làm nóng băng kép -> hiện tượng gì sẽ xảy ra với băng kép? Đèn có sáng không? Mạch điện có dòng điện chạy qua không? - HS dưới lớp theo dõi và nhận xét. - HS quan sát hình 21.2 và dự đoán. - HS đọc phần TN Quan sát hiện tượng xảy ra. - Đọc và trả lời câu hỏi C1, C2. - HS đọc C3, nêu dự đoán - HS quan sát hiện tượng xảy ra khi GV làm TN kiểm tra. - Hoàn thành kết luận C4 và ghi vở - HS quan sát tranh, suy nghĩ trả lời câu hỏi C5, C6. - Quan sát, tìm hiểu cấu tạo của băng kép. - HS làm việc theo nhóm - Tiến hành làm TN theo chỉ dẫn của GV. Quan sát và ghi lại hiện tượng xảy ra tương ứng với 2 lần làm TN. - Thảo luận, cử đại diện trả lời câu hỏi. - HS quan sát tranh tìm hiểu cáu tạo của bàn là. - HS hoạt động cá nhân, suy nghĩ trả lời theo yêu cầu của GV Băng kép cong lên, đèn tắt -> trong mạch không có dòng điện chạy qua. I. Lực xuất hiện trong sự co dãn vì nhiệt: 1.Thí nghiệm: 2.Trả lời câu hỏi: C1: Thanh thép nở ra (dài ra). C2: Khi dãn nở vì nhiệt nếu bị ngăn cản thanh thép có thể gây ra lực rất lớn C3: - Khi co giãn vì nhiệt nếu bị ngăn cản thanh thép có thể gây ra lực rất lớn. 3.Rút ra kết luận: C4: a) (1) nở ra (2) lực. b) (3) vì nhiệt (4) lực 4.Vận dụng: C5: Có để 1 khe hở,vì khi trời nóng đường ray dài ra do đó nếu không để khe hở sự nở vì nhiệt của đường ray sẽ bị ngăn cản, gây ra lực rất lớn làm cong đường ray. C6: Không giống nhau, 1 đầu được đặt gối lên các con lăn, tạo điều kiện cho cầu dài rakhi nóng lên mà không bị ngăn cản. II.Băng kép 1.Quan sát thí nghiệm: 2.Trả lời câu hỏi: C7: khác nhau C8: cong về phía thanh đồng, vì đồng nở nhiều hơn thép nên thanh đồng dài hơn và nằm phía ngoài vòng cung. C9: cong về phía thanh thép, vì đồng co lại vì nhiệt nhiều hơn nên thanh đồng ngắn hơn, thanh thép dài hơn. 3.Vận dụng: - Băng kép được sử dụng nhiều ở các thiết bị tự động đóng – ngắt mạch điện khi nhiệt độ thay đổi. 3/.Củng cố: - GV cho học sinh đọc nội dung ghi nhớ và phần “có thể em chưa biết” - Làm bài tập 21.1 -> 21..5 (SBT) 4/.Dặn dò : - Yêu cầu học sinh về nhà học bài và chuẩn bị trước tiết 25