Giáo án Vật lý khối 10 - Tiết 13: Bài tập về chuyển động ném ngang

Ngày soạn : 10/11/2012 Ngày giảng: Tiết 13: Bài tập về chuyển động ném ngang I.MỤC TIÊU: 1. Về kiến thưc - HS nắm được cách chọn hệ tọa độ, phân tích chuyển động thành phần và tổng hợp chuyển động ném ngang. - Giải được một số bài tập ném ngang 2. Về kĩ năng - Rèn luyện cho HS kĩ năng giải bài toán dạng tính toán về chuyển động ném ngang: Tìm dạng quỹ đạo, xác định tọa độ, tính thời gian chuyển động, tầm ném xa II. CHUẨN BỊ : 1. Giáo viên: Hệ thống một số kiến thức liên quan và một số bài tập vận dụng 2. Học sinh: Ôn lại các công thức của chuyển động ném ngang, làm bài tập ở nhà III. TIẾN TRÌNH DAY - HỌC 1.Ổn định tổ chức Kiểm trãi số 2. Kiểm tra bài 3. Bài mới Hoạt động 1 : Ôn tập Hoạt động của Học sinh Hoạt động của Giáo viên Nội dung cơ bản Ôn tập theo hướng dẫn · CH 1 Nêu các công thức của chuyển động ném ngang ? Dạng của quỹ đạo? Thời gian chuyển động? Tầm ném xa? Vận tốc tại một vị trí có thời gian CĐ? Dạng của quỹ đạo: Tọa độ của vật Thời gian chuyển động : Tầm ném xa Vận tốc tại một vị trí có thời gian CĐ: Hoạt động 2 : Tìm hiểu một số bài tập · HS ghi nhận dạng bài tập, thảo luận nêu cơ sở vận dụng . · Ghi bài tập, tóm tắt, phân tích, tiến hành giải · Phân tích bài toán, tìm mối liên hệ giữa đại lượng đã cho và cần tìm · Tìm lời giải cho cụ thể bài · Hs trình bày bài giải. Phân tích những dữ kiện đề bài, đề xuất hướng giải quyết bài toán HS thảo luận theo nhóm tìm hướng giải theo gợi ý. + Chọn hệ trục tọa độ + Chọn gốc tọa độ + Chọn gốc thời gian Viết phương trình tọa độ x ; y. Thay số tìm tọa độ và viết phương trình quỹ đạo Tính thời gian quả cầu rơi, sau đó tính vận tốc lúc chạm đất Phân tích đề Cả lớp cùng giải bài toán theo hướng dẫn của GV y = h Tính t; từ đó suy ra v · GV nêu loại bài tập, yêu cầu Hs nêu cơ sở lý thuyết áp dụng . · GV nêu bài tập áp dụng, yêu cầu HS: - Tóm tắt bài toán, - Phân tích, tìm mối liên hệ giữa đại lượng đã cho và cần tìm - Tìm lời giải cho cụ thể bài Đọc đề và hướng dẫn HS phân tích đề để tìm hướng giải Hãy chọn hệ quy chiếu? Viết phương trình tọa độ? Viết phương trình quỹ đạo? Tính vận tốc quả cầu lúc chạm đất? GV nhận xét, lưu ý bài làm Yêu cầu HS đọc đề và phân tích dữ kiện GV hướng dẫn cách giải, gọi hai HS lên bảng giải Điều kiện để hòn đá chạm vào mặt nước ? GV nhận xét bài làm, so sánh và cho điểm ·- Bài tập luyện tập: Một vật được ném theo phương ngang với vận tốc 30m/s ở độ cao h = 80m. a/ Viết phương trình quỹ đạo và vẽ dạng quỹ đạo ( ĐS : ) b/ Xác định tầm bay xa của vật ( x= 120m) c/ Xác định vận tốc của vật lúc chạm đất. ( v = 50 m/s) Bài 1: Từ đỉnh một ngọn tháp cao 80m một quả cầu được ném theo phương ngangvới vận tốc đầu 20m/s, g = 10m/s2. a/ Viết phương trình tọa độ của quả cầu. Xác định tọa độ của quả cầu sau khi ném 2s. b/ Viết phương trình quỹ đạo của quả cầu. Quỹ đạo là đường gì ? c/ Quả cầu chạm đất ở vị trí nào ? Vận tốc khi chạm đất là bao nhiêu ? Giải : Chọn hệ quy chiếu gồm : + Hệ trục tọa độ Oxy : Ox hướng theo v0 ; Oy hướng thẳng đứng xuống dưới + Gốc tọa độ tại vị trí bắt đầu ném + Gốc thời gian lúc bắt đầu ném. a/ Phương trình tọa độ : x = 20t ; y = 5t2 Thay t = 2s à x = 40m ; y = 20m à M(40,20) b/ Phương trình quỹ đạo quả cầu có dạng : Quỹ đạo quả cầu là một nửa Parabol. c/ Khi quả cầu chạm đất : y = 80m à x = 80m. Thời gian quả cầu rơi đến khi chạm đất : Vận tốc lúc chạm đất: Bài 2 : BT 15.5/42 SBT Giải v0 = 18m/s; h = 50m; g = 9,8 m/s2. Tính t, v ? Để hòn đá chạm vào mặt nước: Vận tốc lúc chạm đất: Hoạt động 3 : Củng cố, dặn dò · HS Ghi nhận : Kiến thức, bài tập cơ bản đã Kỹ năng giải các bài tập cơ bản · Ghi nhiệm vụ về nhà · GV yêu cầu HS: Chổt lại kiến thức, bài tập cơ bản đã học Ghi nhớ và luyện tập kỹ năng giải các bài tập cơ bản · Giao nhiệm vụ về nhà IV. RÚT KINH NGHIỆM ________________________******___________________________ Ngày soạn : 16/11/2012 Ngày giảng: Tiết 14: Bài tập về cân bằng của vật chịu tác dụng của hai lực và ba lực không song song. I.MỤC TIÊU 1. Về kiến thức - HS nắm được điều kiện cân bằng của vật rắn chịu tác dụng của hai lực và ba lực không song song. - HS nắm được kiến thức cơ bản về các tính chất đặc biệt trong tam giác, định lí hàm số Côsin, định lí Pitago để vận dụng giải BT. - Giải được một số bài tập liên quan 2. Về kĩ năng - Vận dụng được bài đã giải để giải các bại tương tự II. CHUẨN BỊ : 1. Giáo viên: Hệ thống một số kiến thức liên quan và một số bài tập vận dụng 2. Học sinh: Giải bài tập SBT ở nhà, ôn tập về các tính chất đặc biệt trong tam giác, định lí hàm số Côsin, định lí Pitago để vận dụng giải BT III. TIẾN TRÌNH DAY - HỌC 1.Ổn định tổ chức Kiểm trãi số 2. Kiểm tra bài 3. Bài mới Hoạt động 1 : Ôn tập Hoạt động của Học sinh Hoạt động của Giáo viên Nội dung cơ bản Ôn tập theo hướng dẫn · CH 1 Điều kiện cân bằng của vật rắn chịu tác dụng của hai lực và ba lực không song song? · CH 2 ,CH 3 Điều kiện cân bằng của vật rắn chịu tác dụng của hai lực và ba lực không song song: Hoạt động 2 : Bài tập trong SBT. · HS ghi nhận dạng bài tập, thảo luận nêu cơ sở vận dụng . · Ghi bài tập, tóm tắt, phân tích, tiến hành giải · Phân tích bài toán, tìm mối liên hệ giữa đại lượng đã cho và cần tìm · Tìm lời giải cho cụ thể bài · Hs trình bày bài giải. Phân tích những dữ kiện đề bài, đề xuất hướng giải quyết bài toán HS thảo luận theo nhóm tìm hướng giải theo gợi ý. Biểu diễn lực Có thể áp dụng tính chất tam giác vuông cân hoặc hàm tan, cos, sin. Cả lớp theo dõi, nhận xét. Vẽ hình, phân tích các lực Căn cứ vào điều kiện cân bằng và tính chất tam giác đặc biệt tìm các phản lực Làm bài theo các bước : + Vẽ hình, phân tích lực + Xét điều kiện cân bằng ( đưa về 3 lực đồng quy) + Dựa vào các tính chất tam giác đặc biệt để giải bài toán. · GV nêu loại bài tập, yêu cầu Hs nêu cơ sở lý thuyết áp dụng . · GV nêu bài tập áp dụng, yêu cầu HS: - Tóm tắt bài toán, - Phân tích, tìm mối liên hệ giữa đại lượng đã cho và cần tìm - Tìm lời giải cho cụ thể bài Đọc đề và hướng dẫn HS phân tích đề để tìm hướng giải Hãy vẽ hình và biểu diễn các lực tác dụng lên vật Ap dụng các tính chất, hệ thức lượng trong tam giác tìm TAC , TBC , N? Gọi một HS lên bảng làm Phân tích các lực tác dụng lên thanh? GV nhận xét và sửa bài làm, cho điểm. Gọi một HS khác lên bảng làm. · - Bài tập luyện tập: Thanh BC đồng chất tiết diện đều P1 = 20N gắn vào tường nhờ bản lề C. Đầu B buộc vào tường bằng dây AB = 30 cm và treo vật P2 = 40N. Biết AC = 40 cm. Xác định các lực tác dụng lên thanh BC Bài 1: BT 17.2/44 SBT Giải : Vật chịu tác dụng của 3 lực : Trọng lực P, lực căng dây TAB và phản lực của thanh chống N. Vì tại điểm C vật chịu tác dụng 2 lực TBC và P nên điều kiện để vật cân bằng tại điểm C là : TBC = P = 40N Vì thanh chống đứng cân bằng tại điểm B nên : Theo hình vẽ tam giác lực ta có : Bài 2 : BT 17.3/44 SBT Giải : Thanh AB chịu tác dụng của 3 lực cân bằng : P , N1 , N2 Ta có : Theo định luật III NiuTơn thì áp lực của thanh lên mặt phẳng nghiêng có độ lớn bằng phản lực của thanh nên : Q1 = N1 = 10N Q2 = N2 = 17N Bài 3 : BT 17.4/45 SBT Giải : Gọi FB là hợp lực của lực căng dây T và phản lực NB của mặt sàn. Thanh chịu tác dụng của 3 lực cân bằng : P , NA, FB Vì OA = CH = OB = nên tam giác OCB là tam giác đều. Từ tam giác lực ta có : Hoạt động 3 : Củng cố, dặn dò · HS Ghi nhận : Kiến thức, bài tập cơ bản đã Kỹ năng giải các bài tập cơ bản · Ghi nhiệm vụ về nhà · GV yêu cầu HS: Chổt lại kiến thức, bài tập cơ bản đã học Ghi nhớ và luyện tập kỹ năng giải các bài tập cơ bản · Giao nhiệm vụ về nhà IV. RÚT KINH NGHIỆM