Giáo án Vật lý khối 8 tiết 28 bài 23: Đối lưu - Bức xạ nhiệt

Ngày soạn: 25/3/2013. Ngàygiảng: 28/3/2013. Tiết 28-Bµi 23:Đối lưu - Bức xạ nhiệt I. Mục tiêu: *KT:Nhận biết được dòng đối lưu trong chất lỏng, chất khí, biết hình thức truyền nhiệt bằng ®èi l­u, bức xạ nhiệt. *KN:Biết quan sát hiện tượng.VËn dông ®­îc kiÕn thøc vÒ c¸ch truyÒn nhiÖt ®Ó giải thích 1 sè hiện tượng. *T§: Nghiêm túc, cẩn thận, trung thực, tinh thần hợp tác nhóm. II.§å dïng d¹y häc: 1, GV: - Đồ dùng TN H23.1,H23.2, H23.3, H29.4. - Tranh vÏ h×nh 23.4, 23.5 2, HS: III. Tæ chøc giê học: *Khëi ®éng(7phót). 1.Ổn định: 2. Kiểm tra bài cũ: ?Nêu tính dẫn nhiệt của các chất? Sắp xếp các chất sau theo thứ tự giảm dần: Đồng, không khí, nước, đất. 3. Bài mới: H§ GV H§ HS *H§ 1: Tìm hiểu sự đối lưu(18’).. -Môc tiªu:Nhận biết được dòng đối lưu trong chất lỏng, chất khí, biết hình thức truyền nhiệt bằng ®èi l­u, nêu được các hình thức truyền nhiệt chủ yếu của các chất. -§å dïng:ThÝ nghiÖm H23.1,H23.2,H23.3. -C¸ch tiÕn hµnh: + ĐVĐ: ë TN H22.3 ta ®un s«i n­íc ë miÖng èng nghiÖm nh­ng miÕng s¸p ë ®¸y èng kh«ng ch¶y.VËy nÕu ®un s«i n­íc ë ®¸y èng nghiÖm ,miÕng s¸p ®­îc g¾n ë miÖng èng th× s¸p cã ch¶y kh«ng? -GV làm TN H23.1 y/c HS quan s¸t hiÖn t­îng. ?Trong TH nµy nước đã truyền nhiệt bằng cách nào? (Kh«ng yªu cÇu HS tr¶ lêi) => sự đối lưu. - Yêu cầu HS quan sát H23.2: Hãy mô tả cách bố trí TN. -GV tiÕn hµnh TN H23.2->y/c HS quan sát nước di chuyển ntn-> thảo luận nhãm trả lời C1, C2, C3 vào giấy A4 (t/g 4’) . - Gọi đại diện các nhóm trả lời C1, C2, C3, c¸c nhãm cßn l¹i bæ sung, nhËn xÐt. - GV chuÈn x¸c c©u tr¶ lêi. ? Nhờ có hiện tượng nào mà nước trong cốc nóng lên? - GV khẳng định:Sự truyền nhiệt ở TN trên gọi là sự đối lưu. -> Chốt: Sự đối l­u cho HS ghi vë . -Để quan sát hiện tượng đối lưu trong chất khí GV làm TN H23.3. - Yªu cÇu HS quan sát dòng đối lưu di chuyển như thế nào? ? Hãy giải thích hiện tượng trên? => Tr¶ lêi C4. - Gọi một HS đứng tại chỗ trả lời. -Yªu cÇu c¸ nh©n HS trả lời C5( Nêu rõ sự đối lưu xẩy ra như thế nào?) ? Trong chân không và chất rắn có xẩy ra sự đối lưu không? Vì sao? => Tr¶ lêi C6. *GV Chốt: Đối lưu là sự truyền nhiệt chủ yếu của chất lỏng và chất khí. -BVMT:Chóng ta sèng vµ lµm viÖc l©u trong c¸c phßng kh«ng cã ®èi l­u kh«ng khÝ sÏ c¶m thÊy rÊt oi bøc,khã chÞu. ?VËy t¹i c¸c nhµ m¸y,nhµ ë,n¬i lµm viÖc cÇn cã biÖn ph¸p g× ®Ó kh«ng khÝ l­u th«ng ®­îc dÔ dµng? ?Khi x©y dùng nhµ ë cÇn l­u ý ®Õn yÕu tè nµo ®Ó kh«ng khÝ ®­îc l­u th«ng dÔ dµng? * H§ 2: Tìm hiểu về bức xạ nhiệt(12’). -Môc tiªu:Biết hình thức truyền nhiệt bằng bức xạ nhiệt. -§å dïng: Dông cô TN H23.4,H23.5 -C¸ch tiÕn hµnh: +ĐVĐ: Chân không không dẫn nhiệt, không có đối lưu. Vậy nhiệt truyền từ mặt trời xuống trái đất bằng cách nào? - GV làm TN H23.4, H 23.5, yªu cÇu HS quan sát hiện tượng xảy ra đối với giọt nước màu. -> Yêu cầu HS trả lời C7, C8. ? Giọt nước từ A=>B chứng tỏ điều gì? Tr¶ lêi C7. ? Giọt nước màu C§ từ B => A chứng tỏ điều gì? Tr¶ lêi C8 . TÊm gỗ có tác dụng gì? - Yªu cÇu HS thảo luận nhóm ngang tr¶ lêi C9 trong TG (4') vµ hỏi thêm t¹i sao? - Gäi ®¹i diÖn 1 nhãm tr¶ lêi, c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. *GVChốt cho HS ghi vë: Bức xạ nhiệt là sự truyền nhiệt bằng các tia nhiệt đi thẳng . - yªu cÇu HS H§ c¸ nh©n ®äc SGK tìm hiểu TB khả năng hấp thụ nhiệt của các vật. *GV:Th«ng b¸o néi dung GDBVMT:NhiÖt truyÒn tõ MÆt trêi qua c¸c cöa kÝnh lµm nãng kh«ng khÝ trong nhµ vµ c¸c vËt trong phßng. ->Giíi thiÖu biÖn ph¸p GDBVMT. (GDBVMT-VËt lÝ THCS-T36). *Tæng kÕt vµ h­íng dÉn vÒ nhµ(8’) +Tæng kÕt: ?§èi l­u lµ g×?Bøc x¹ nhiÖt lµ g×? -Yªu cÇu HS ®äc ghi nhí (SGK-T82). -Yªu cÇu HS vËn dông tr¶ lêi c¸c c©u hái C10 ->C12. - Yªu cÇu HS H§ cá nhân đọc và trả lời C10, C11. - GV treo bảng phụ C12, gọi 1 HS lên bảng điền vào chỗ trống. ?Có mấy cách truyền nhiệt, phân biệt các cách? +Hướng dẫn về nhà: -Tìm hiểu có thể em chưa biết, học thuộc ghi nhớ, làm BT 23.1 -> 23.7(SBT) -Ôn tập các cách truyền nhiệt, chương nhiệt học, TiÕt sau «n tËp. I, §èi l­u -HS nªu dù ®o¸n. -HS quan sát: Hiện tượng sáp bị nóng chảy 1. TN: H23.2 (SGK-T80). - 1HS đứng tại chỗ trả lời. -C¸ nh©n HS quan s¸t TN ->th¶o luËn nhãm tr¶ lêi c©u hái. 2, Tr¶ lêi c©u hái: C1: Nước màu tím di chuyển thành dòng từ dưới lên rồi từ trên xuống. C2: Vì lớp nước ở dưới nóng lên, nở ra trọng lượng riêng giảm nổi lên. còn lớp nước ở trên lạnh hơn trọng lượng riêng lớn hơn chìm xuống. C3: nhê nhiệt kế -HS:Nhê cã sù truyÒn nhiÖt. (ht nước di chuyển thành dòng ...) * Đối lưu: lµ sù truyền nhiệt năng nhờ tạo thành các dòng . 3, Vận dụng: C4: Dßng khãi hương di chuyển từ trên xuống ®áy cốc qua khe hở giữa bìa và đáy cốc rồi đi lên phiá trên ngọn nến - Gi¶i thÝch: Không khí ở gần ngọn nến được đốt nóng chuyển động lên trên, không khí ở trên lạnh hơn chuyển động xuống dưới. C5: Để tạo thành dòng đối lưu ( lớp chất ở dưới nóng lên chuyển động lên trên, lớp chất ở trên lạnh hơn chuyển động xuống dưới) -> Kq cả khối chất lỏng nóng lên. C6: Không, Vì không tạo được thành dòng. -HS nghe vµ ghi nhí. -HS:T¹i c¸c nhµ m¸y,nhµ ë,n¬i lµm viÖc cÇn cã biÖn ph¸p ®Ó kh«ng khÝ l­u th«ng ®­îc dÔ dµng(b»ng c¸c èng khãi). -HS:Khi x©y dùng nhµ ë cÇn chó ý ®Õn m¸i nhµ vµ hµnh lang gi÷a c¸c phßng,c¸c d·y nhµ ®Ó ®¶m b¶o kh«ng khÝ ®­îc l­u th«ng. II, Bức xạ nhiệt. 1.ThÝ nghiÖm: H23.4, H23.5: -Ht­îng: Đốt đèn cồn giọt nước C§ từ AB - Tấm gỗ ngăn giữa đèn và bình giọt nước C§ tõ B A 2. Tr¶ lêi c©u hái: C7: Không khí trong bình nóng lên nở ra C8: Không khí trong bình lạnh đi co lại . tấm gỗ có t/d ngăn không cho nhiệt truyền từ ®Ìn cån đến bình. C9: Không; vì truyền bằng các tia nhiệt đi thẳng. *KL:- Bức xạ nhiệt là hiện tượng truyền nhiệt bằng các tia nhiệt đi thẳng. -Vật có bề mặt xù xì, màu sẫm hấp thụ nhiệt càng tốt *Ghi nhí.(SGK-T82). III, Vận dụng: C10:§Ó t¨ng kh¶ n¨ng hÊp thô tia nhiÖt. C11: §Ó gi¶m sù hÊp thô c¸c tia nhiÖt. C12: Dẫn nhiệt, đối lưu, đối lưu, BXN -HS Trả lời: +Cã ba c¸ch truyÒn nhiÖt:DÉn nhiÖt, bøc x¹ nhiÖt vµ ®èi l­u. Ngày soạn:28/3/2013. Ngày giảng:03/4/2013. Tiết29: «n tËp I Mục tiêu: *KT:Tr¶ lêi ®­îc c¸c c©u hái tõ 1->7«n tËp vµ bµi tËp phÇn vËn dông. *KN:BiÕt hÖ thèng hãa kiÕn thøc ®· häc, vËn dông kiÕn thøc ®Ó gi¶i thÝch 1 sè hiÖn t­îng *T§: Häc tËp nghiªm tóc,cã ý thøc «n tËp,chuÈn bÞ tr­íc bµi ë nhµ. II.§å dïng d¹y häc: -GV:B¶ng phô (B¶ng 29.1). -HS: III. Tæ chøc giê học: *Khëi ®éng:(5’). 1. Ổn định: 2. Kiểm tra: -GV kiÓm tra sù chuÈn bÞ bµi ë nhµ cña HS. 3. Bài mới: (II) (III) *H§1:¤n TËp phÇn tù kiÓm tra (15phót). -Yªu cÇu HS lµm viÖc c¸ nh©n tr¶ lêi nhanh c¸c c©u hái phÇn «n tËp.Cã thÓ kiÓm tra kÕt hîp lÊy ®iÓm. +Gäi 1HS tr¶ lêi c©u hái 1,2 ,3 +Gäi 1HS tr¶ lêi c©u hái 4,5 -Treo b¶ng phô 29.1 Gäi HS diÒn vµo ¤ trèng hoµn thµnh c©u hái 6. -Gäi 1HS tr¶ lêi c©u 7. +Sau mçi c©u tr¶ lêi Gv NX vµ chèt l¹i kiÕn thøc ®óng. * H§2:Tr¶ lêi c©u hái phÇn vËn dông. (20phót). -Gäi HS ®äc vµ tr¶ líi nhanh phÇn khoanh trßn.. *Khoanh trßn vµo ch÷ c¸i ®øng tr­íc c©u em cho lµ ®óng? Gäi HS lÇn l­ît tr¶ lêi c¸c c©u hái Gäi HS gi¶i thÝch c¸c c©u hái. -Gi¶i thÝch c©u hái 1 ?T¹i sao vËt lóc nµo còng cã nhiÖt n¨ng? ?T¹i sao mét vËt kh«ng ph¶i lóc nµo còng cã c¬ n¨ng nh­ng lóc nµo còng cã nhiÖt n¨ng ? ?Khi cä x¸t miÕng ®ång nãng lªn. Cã thÓ nãi miÕng ®ång ®· nhËn ®­îc nhiÖt l­îng kh«ng ? v× sao? ?ë c©u 4 nhiÖt n¨ng cña n­íc thay ®æi b»ng nh÷ng c¸ch nµo, ®· cã sù chuyÓn ho¸ tõ d¹ng n¨ng l­îng nµo sang n¨ng l­îng nµo? *Tæng kÕt vµ h­íng dÉn vÒ nhµ.(5’). +Tæng kÕt: -Gv hÖ thèng l¹i kiÕn thøc c¬ b¶n ®· häc trong ch­¬ng II,kiÕn thøc võa «n tËp. + Hướng dẫn về nhà: -¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc ®· häc trong ch­¬ng II.(Học thuộc ghi nhớ). -Tr¶ lêi l¹i c¸c c©u hái phÇn «n tËp vµ c©u hái vËn dông. -Làm bài tập về nhà :(Tr¶ lêi c¸c C ë cuèi c¸c bµi häc). -¤n tËp kÜ ®Ó chuÈn bÞ tiÕt sau kiÓm tra 1 tiÕt. A/ ¤n tËp. -C¸ nh©n HS lÇn l­ît tr¶ lêi c¸c c©u hái «n tËp. 1. 2. 3. 4. 5. 6.(B¶ng 29.1). ChÊt. C¸ch R¾n Láng KhÝ Ch©n truyÒn nhiÖt kh«ng DÉn nhiÖt. * + + - §èi l­u. - * * - Bøc x¹ nhiÖt - + + * 7. B/ VËn dông: I. Khoanh trßn ch÷ c¸i ®øng tr­íc ph­¬ng ¸n tr¶ lêi mµ em cho lµ ®óng 1-B, 2-B , 3- D, 4-C , 5-C II Tr¶ lêi c©u hái 1/ Cã hiÖn t­îng khuÕch t¸n v× c¸c nguyªn tö , ph©n tö lu«n chuyÓn ®éng vµ gi÷a chóng cã kho¶ng c¸ch, khi nhiÖt ®é gi¶m th× hiÖn t­îng khuÕch t¸n xÈy ra chËm h¬n. 2/Mét vËt lóc nµo còng cã nhiÖt n¨ng v× c¸c ph©n tö cÊu t¹o nªn vËt lóc nµo còng chuyÓn ®éng. 3/ Kh«ng. V× ®©y lµ h×nh thøc truyÒn nhiÖt b»ng thùc hiÖn c«ng. 4/ N­íc nãng dÇn lªn lµ do cã sù truyÒn nhiÖt tõ bÕp ®un sang n­íc, nót bËt lªn lµ do nhiÖt n¨ng cña h¬i n­íc chuyÓn ho¸ thµnh c¬ n¨ng. -HS nghe vµ ghi nhí.