Giáo án Vật lý khối 8 tiết 31 bài 24: Công thức tính nhiệt lượng

Ngày soạn : 09/4/2013 Ngày giảng: 11/4 /2013 Tiết31-Bµi 24: CÔNG THỨC TÍNH NHIỆT LƯỢNG I, Mục tiêu: *KT: : Nêu được ví dụ chứng tỏ nhiệt lượng trao đổi phụ thuộc vào khối lượng, độ tăng giảm nhiệt độ và chất cấu tạo nên vật. *KN: Vận dụng công thức Q = mc ∆t. *T§ : Nghiêm túc độc lập suy nghĩ, tinh thần hợp tác nhóm. II,§å dïng d¹y häc: 1, GV: Bảng phô 24.1, 24.2, 24.3,24.4. 2, HS: III, Tæ chøc giê học: *Khëi ®éng.(7’). 1, Ổn định: 2, Kiểm tra bài cũ: ? Kể tên các cách truyền nhiệt đã học?cho biÕt nhiệt lượng là gì?§¬n vÞ cña nhiÖt l­îng lµ g×? -ĐVĐ: Không có loại dụng cụ nào có thể đo được trực tiếp nhiệt lượng mà vật thu vào hay mất đi do vậy muốn xác định được nhiệt lượng ta cần xây dựng công thức tính. VËy ta X§ CT tÝnh nhiÖt l­îng nh­ thÕ nµo? 3, Bài mới. H§ GV H§ HS *H§1: Tìm hiểu nhiệt lượng 1 vật thu vào phụ thuộc vào những yếu tố nào?(3’) -Môc tiªu: Biết được độ lớn của nhiệt lượng phụ thuộc vào những yếu tố nào. -§å dïng: -C¸ch tiÕn hµnh: + Yªu cÇu HS H§ c¸ nh©n đọc TB(SGK – T 83).cho biÕt nhiệt lượng vật thu vào phụ thuộc vào những yếu tố nào? -GV chèt l¹i cho HS ghi vë. *H§2: T×m hiÓu mèi quan hÖ gi÷a nhiÖt l­îng vËt cÇn thu vµo ®Ó nãng lªn vµ KL cña vËt.(7’) -Môc tiªu: : Nêu được ví dụ chứng tỏ nhiệt lượng trao đổi phụ thuộc vào khối lượng của vật. -§å dïng:B¶ng phô (b¶ng 24.1). -C¸ch tiÕn hµnh: - Yªu cÇu HS quan sát H24.1(SGK-T83),mô tả TN: * Chú ý:Giữ hai đại lượng không đổi đó là cùng chất, cùng độ tăng nhiệt độ, nhưng khối lượng khác nhau => ta có bảng Kq. - GV treo b¶ng 24.1-> Yêu cầu HS H§ nhãm tr¶ lêi C1, C2 (t/g 4’). ?Hỏi thêm: Tại sao em khẳng định điều đó? *GV Chốt: NhiÖt l­îng cña vËt cÇn thu vµo ®Ó nãng lªn cµng lín khi khèi l­îng cña vËt cµng lín. *H§3: T×m hiÓu mèi quan hÖ gi÷a nhiÖt l­îng vËt cÇn thu vµo ®Ó nãng lªn vµ ®é t¨ng nhiÖt ®é.(7’). -Môc tiªu: : Nêu được ví dụ chứng tỏ nhiệt lượng trao đổi phụ thuộc vào độ tăng giảm nhiệt độ của vật. -§å dïng:B¶ng phô (b¶ng 24.2). -C¸ch tiÕn hµnh: +Yªu cÇu HS th¶o luËn nhãm (4’) tr¶ lêi C3, C4.đề xuất phương án làm TN để kiÓm tra mối quan hệ giữa N/lg và độ t¨ng nhiệt độ. + Gäi ®¹i diÖn 2 nhãm tr¶ lêi, c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. -YC HS quan sát bảng Kq TN rút ra KL => tr¶ lêi C5? =>KÕt luËn:GV chèt l¹i. Độ tăng nhiệt càng lớn thì nhiệt lượng thu vào càng lớn H§4: T×m hiÓu mèi quan hÖ gi÷a nhiÖt l­îng vËt cÇn thu vµo ®Ó nãng lªn víi chÊt lµm vËt.(7’). -Môc tiªu: : Nêu được ví dụ chứng tỏ nhiệt lượng trao đổi phụ thuộc vào chất cấu tạo nên vật. -§å dïng:B¶ng phô (b¶ng 24.3). -C¸ch tiÕn hµnh: + §V§: Để xét xem nhiệt lượng vật thu vào có phụ thuộc vào chất hay không ta phải giữ yếu tố nào không thay đổi - Yªu cÇu HS quan s¸t H24.3(SGK-T85) m« t¶ TN. - GV treo b¶ng KQ TN 24.3 yªu cÇu HS hoµn thµnh b¶ng phô. - Gäi 1 HS tr¶ lêi C6 - Yªu cÇu 1 HS tr¶ lêi C7. ?Qua 3TN trên nhiệt lượng vật thu vào phụ thuộc vào những yếu tố nào? *H§5: Tìm hiểu công thức tính nhiệt lượng(8’). -Môc tiªu: Biết c«ng thøc tÝnh nhiÖt l­îng lµ Q = mc ∆t. -§å dïng: -C¸ch tiÕn hµnh: + yªu cÇu HS H§ c¸ nh©n ®äc SGK t×m hiÓu CT tÝnh nhiÖt l­îng. - GV: TB CT tÝnh nhiÖt l­îng vµ c¸c ®¹i l­îng cã mÆt trong c«ng thøc. TB: ý nghĩa của nhiệt dung riêng cña 1 chÊt -GV treo b¶ng phô b¶ng 24.4,Y/C HS quan sát bảng 24.4 => NX gì? * GV chèt: Dùa vµo b¶ng nếu biết nhiệt dung riêng => Chất đó là chất gì vµ ng­îc l¹i. ? Nói nhiệt dung riêng của nước là 4200 J/kg.K nghĩa là gì ? *Tæng kÕt vµ h­íng dÉn vÒ nhµ.(6’). +Tæng kÕt: - Yªu cÇu HS ®äc ghi nhí ( SGK- T87) - Y/C c¸ nh©n HS vËn dông trả lời C8, C9 (SGK ) (Gäi 1 HS lªn b¶ng tãm t¾t C9). *Chốt: Trong công thức tính N/lg ,nếu biết 2 đại lượng ta sẽ tính được đại lượng còn lại. + Hướng dẫn về nhà: - Lµm C10, CT tÝnh Q, ¸p dông gi¶i BT, häc thuéc ghi nhí. - Tìm hiểu có thể em chưa biết, BT 24.1 => 24.6 (SBT) -HD c©u C10.Gọi HS đứng tại chỗ đọc đầu bài C10. +? Nhiệt lượng cần thiết để dun sôi ấm nước là nhiệt lượng nào? -VËy cÇn tÝnh: Q1 = m1 C1 ∆t , Q2 = m2 C2 ∆t => Q = Q1 + Q2 I, Nhiệt lượng 1 vật thu vào để nóng lên phụ thuộc vào những yếu tố nào ? -C¸ nh©n HS ®äc TB tr¶ lêi c©u hái. *Nhiệt lượng 1 vật thu vào để nóng lên phụ thuộc vµo 3 yếu tố: - Khối lượng của vật - Độ tăng nhiệt độ - Chất cấu tạo lên vật 1, Quan hệ giữa nhiệt lượng vật cần thu vào để nóng lên và khối lượng của vật * TN: H 24.1(SGK-T83). -C¸ nh©n HS ®äc TN,m« t¶ TN. -HS:H§ nhãm ®Ó th¶o luËn, hoµn thµnh C1,C2. + KQ: B¶ng 24.1 m1 = m2, Q1 = Q2 C1: Độ tăng nhiệt và chất được giữ giống nhau, khối lượng khác nhau để tìm hiểu mối quan hệ của nhiệt lượng và khối lượng C2: khối lượng càng lớn thì nhiệt lượng thu vào càng lớn . -HS:V× nhiÖt l­îng tỷ lệ thuận với thời gian đun mà t2 = 2t1 =>Q2 = 2Q1=> Q1 = Q2 2, Quan hệ giữa nhiệt lượng vật cần thu vào để nóng lên và độ tăng nhiệt độ -HS th¶o luËn theo nhãm tr¶ lêi C3, C4.(cã thÓ quan s¸t H24.2(SGK-T 84),®Ó ®Ò xuÊt TN. *TN: H 24.2(SGK-T84). - KQ: B¶ng 24.2 ∆t1 = ∆t2, Q1 = Q2 C3: Giữ không đổi khối lượng và chất làm vật => hai cốc phải đựng cùng lượng nước C4: thay đổi độ tăng nhiệt ®é muèn vËy nhiệt ®é cuối của 2 cốc khác nhau b»ng c¸ch cho t/g đun khác nhau. - HS: H§ c¸ nh©n tr¶ lêi C5. C5: Độ tăng nhiệt càng lớn thì nhiệt lượng thu vào càng lớn 3, Quan hÖ gi÷a nhiÖt l­îng vËt cÇn thu vµo ®Ó nãng lªn víi chÊt lµm vËt - HS: H§ c¸ nh©n quan s¸t H24.3 m« t¶ TN. *TN: H 24.3(SGK-T85). - KQ: B¶ng 24.3 Q1 > Q2 C6: khối lượng không đổi, độ tăng nhiệt như nhau,chÊt lµm vËt kh¸c nhau. C7: Nhiệt lượng vầt cần thu vào có phụ thuộc vào chất làm vật - HS: Phô thuéc vµo 3 yếu tố: Khối lượng của vật, độ tăng nhiệt độ, và chất cấu tạo lên vật. II, Công thức tính nhiệt lượng Q = mc ∆t Q: nhiệt lượng của vật thu vào (J) m: Khối lượng của vật (kg) ∆t = t2 - t1 . độ tăng nhiệt độ C: Nhiệt dung riêng (J/kg.K) *Nhiệt dung riêng của một chất cho biÕt nhiệt lượng cần truyền cho 1 kg chất đó để nhiệt độ tăng thêm 10C (1K) -C¸ nh©n HS quan s¸t b¶ng 24.4 nªu NX. *NX: Các chất khác nhau có nhiệt dung riêng khác nhau. -HS: Nói nhiệt dung riêng của nước là 4200 J/kg.K nghĩa là : Muốn làm 1kg nước tăng lên 1độ K cần truyền cho nước nhiệt lượng là 4200 J. *Ghi nhí ( SGK- T87) III, VËn dông: C8: tra bảng tìm tìm C, Đo khối lượng (b»ng cân), ®o độ tăng nhiệt độ (b»ng nhiệt kế). C9: m= 5kg đồng t1 = 20 oC , t2 = 50 oC, =>∆t = t2 - t1 = 30 oC c =380J/kg.độ Q = ? Gi¶i: Nhiệt lượng cần truyền cho đồng là: Q = mc ∆t = 5. 380.30 = 57000 (J) ĐS: Q = 57000J C10: m1 = 0,5 kg V2 = 2 lít m2 = 2kg t1 = 25oC , t2 = 100oC C1=880J/kg.K (Nh«m) C1=4200J/kg.K (N­íc). Q = ? -HS: Q= QÊm + Qn­íc