Giáo án Vật lý khối 9 - Tiết 21, 22: Sử dụng an toàn và tiết kiệm điện

Ngày soạn 8-11-2005 Tuần 11 Tiết 21 : Sử dụng an toàn và tiết kiệm điện I) Mục tiêu : - Nêu và thực hiện được các qui tắc an toàn khi sử dụng điện - Giải thích được cơ sở vật lý của các qui tắc an toàn khi sử dụng điện - Nêu và thực hiện được các biện pháp sử dụng tiết kiệm điện năng II) Chuẩn bị : 1) Thầy : - Nam châm dính bảng cho các nhóm ,phích cắm có 3 chốt - 1 hóa đơn thu tiền điện có khuyến cáo một số biện pháp tiết kiệm điện 2) Trò : III) Các hoạt động trên lớp : 1) Tổ chức: Yêu cầu lớp phó học tập báo cáo phần chuẩn bị bài ở nhà của các bạn trong lớp ,kiểm tra sĩ số 2) Kiểm tra bài cũ : 3)Bài mới: -Giáo viên phát phiếu học tập cho HS theo nhóm .Yêu cầu các nhóm thảo luận hoàn thành phiếu học tập. - GV hướng dẫn HS thảo luận .GV nhận xét ,bổ sung phần hoàn thành phiếu học tập của các nhóm : Thời gian hoàn thành và kết quả trả lời các câu hỏi - Câu C5,C6 gv yêu cầu HS thảo luận lời giải thích theo nhóm và đề nghị đại diện một số HS trình bày lời giải của mình cho từng phần .HS khác nhận xét bổ sung GV liên hệ với thực tế nối đất các thiết bị điện ,KH nối đất ở các thiết bị ,dụng cụ dùng điện,đưa ra phích có 3 chốt cắm tương ứng ,chốt thứ 3 nối đất Gọi 1HS đọc thông báo mục 1 để tìm hiểu một số lợi ích khi tiết kiệm điện năng . - Phần điện năng được tiết kiệm còn có thể được sử dụng để làm gì đối với quốc gia ? GV: Vậy các biện pháp sử dụng tiết kiệm điện năng là gi? -Hướng dẫn HS trả lời các câu hỏi C8,C9 để tìm biện pháp sử dụng tiết kiệm điện năng I) An toàn khi sử dụng điện : 1) Nhớ lại các qui tắc an toàn khi sử dụng điện đã học ở lớp 7 - Chỉ làm thí nghiệm với các nguồn điện có hiệu điện thế dưới 40V - Phải sử dụng các dây dẫn có vỏ bọc cách điện đúng như tiêu chuẩn qui định - Cần Mắc cầu chì có cường độ định mức phù hợp cho mỗi dụng cụ điện để ngắt mạch tự động khi đoản mạch - Lưu ý khi tiếp xúc mạng điện gia đình + Vì U=220V nên có thể gây nguy hiểm đến tính mạng con người + Chỉ sử dụng các thiết bị điện với mạng điện gia đình khi đảm bảo cách điện đúng tiêu chuẩn qui định đối với các bộ phận của thiết bị có sự tiếp xúc với tay và với cơ thể người nói chung(Như tay cầm dây nối phíc cắm....) 2)Một số qui tắc an toàn khác khi sử dụng điện C5: - Sau khi rút phích cắm điện không thể có dòng điện chạy qua cơ thể người và do đó không có nguy hiểm. - Công tắc và cầu chì trong mạng điện gia đình luôn luôn được nối với dây nóng .Vì thế ngắt công tắc hoặc tháo cầu chì trước khi thay bóng đèn đã làm hở dây nóng ,do đó loại bỏ trường hợp dòng điện chạy qua cơ thể. - Do điện trở của vật cách điện đó rất lớn nên dđ qua người và vật cách điẹn sẽ có cường độ rất nhỏ không gây nguy hiểm đến tính mạng C6:- Dây nối dụng cụ điện với đất đó là chốt thứ 3 của phích cắm nối vào vỏ kim loại của dụng cụ điện nơi có KH - Trong trường hợp dây điện bị hở và tiếp xúc với vỏ kim loại của dụng cụ ,nhờ có dây tiếp đất mà người sử dụng nếu chạm tay vào vỏ dụng cụ cũng không bị nguy hiểm vì điện trở người rất lớn so với dây nối đất đ dđ qua người rất nhỏ không gây nguy hiểm II) Sử dụng tiết kiệm điện năng : 1.Cần phải sử dụng tiết kiệm điện năng: Lợi ích : - Giảm chi tiêu cho gia đình - Các dụng cụ và thiết bị điện được sử dụng lâu bền hơn - Giảm bớt các sự cố gây tổn hại chung do hệ thống cung cấp điện bị quá tải,đặc biệt trong những giờ cao điểm +Dành phần điện năng tiết kiệm cho sản xuất 2. Các biện pháp sử dụng tiết kiệm điện năng - A=P.t - Cần phải lựa chọn ,sử dụng các dụng cụ hay thiết bị điện có công suất hợp lý ,đủ mức cần thiết - Không sử dụng các dụng cụ hay thiết bị điện trong những lúc không cần thiết,vì sử dụng như thế là lãng phí điện năng 4. Củng cố (8') C10: Treo tấm bảng có ghi dòng chữ nhớ tắt điện lên phía cửa ra vào ngang tầm mắt C11 : Phương án D C12 : Bóng dây tóc : A1 =P1.t =0,075.8000=600KWh = 2160.106(J) Chi phí cho 8.000 giờ là T1= 8.3.500 +600.700 =448.000đ Bóng đèn Compact A2= P2..t =0,015.8000 =120KWh =432.106 (J ) Chi phí cho 8.000 giờ là T2= 60000 +120.700 =144.000đ Dùng đèn Com pact có lợi hơn vì giảm bớt 304.000đ tiền chi phí cho 8.000h sử dụng 5) Hướng dẫn về nhà : (3') - Học và làm bài tập 19 (SBT) - Trả lời câu hỏi phần "Tự kiểm tra" tr54 (SGK) vào vở - Ôn tập chuẩn bị cho tiết tổng kết chươngI :Điện học Ngày soạn 8-11-2005 Tuần 11 Tiết 22 : Tổng kết chương I:Điện học I) Mục tiêu : - Tự ôn tập và tự kiểm tra được những yêu cầu về kiến thức và kĩ năng của toàn bộ chương I -Vận dụng được những kiến thức và kĩ năng để giải các bài tập trong chương I II) Chuẩn bị : 1) Thầy : 2) Trò : III) Các hoạt động trên lớp : 1) Tổ chức: 2) Kiểm tra bài cũ : 3)Bài mới: GV yêu cầu lớp phó học tập báo cáo tình hình chuẩn bị bài ở nhà của các bạn trong lớp - Gọi HS đọc phần chuẩn bị bài ở nhà của mình - GV cho HS trả lời phần câu hỏi vận dụng từ câu 12 -16 ,yêu cầu có giải thích cho các cách lựa chọn - GV gọi 1 HS lên bảng chữa câu 17 - Vậy điện trở R1,R2 là bao nhiêu ? - GV gợi ý cho HS làm - Mỗi phần gọi 1 HS lên bảng làm Vậy đường kính tiết diện dây là bao nhiêu? I) Tự kiểm tra (SGK) II) Vận dụng : Câu12 - C Câu13-B Câu14-D Câu15-A Câu16-D Câu 17 Tóm tắt U=12V ,R1nt R2 ,I=0,3A R1 // R2 ,I' =1,6A R1 ; R2 = ? Giải U 12 R1nt R2 đ R1+R2 = ---- = ---- (W) (1) I 0,3 R1.R2 U 12 R1 // R2 đ -------- = ---- = --- = 7,5 (A) R1+.R2 I' 1,6 đ R1.R2 =300 (W ) (2) Từ (1) và (2) đ R1.= 30 W , .R2 =10 W Câu 18 : a) Bộ phận chính làm bằng dây có r lớn để đoạn dây này có điện trở lớn ,khi có dđ chạy qua theo định luật Jun-Len xơ ta có Q=I2Rt vì R lớn đ nhiệt lượng toả ra nhiều b) áp dụng công thức : U2 2202 R= --- = ----- = 48,4 (W ) P 1000 c) Tiết điện của dây điện trở là : l r l 1,1.10-6.2 R= r ---- đ S = ----- = --------- = 0,045.10-6 (m2) S R 48,4 d2 mà S = p --- đ d = 0,24 mm 4 Đường kính tiết diện là 0,24mm 4). Củng cố: (5') - Nhắc lại kiến thức cơ bản trong chương - Khắc sâu cách giải câu 17 ,18 5) Hướng dẫn về nhà : (7') - Ôn tập lại toàn bộ chương I - Hướng dẫn làm bài 19 a) t =12 phút 21 s b) T=8.645 đ c) t = 3 phút 5s - Hướng dẫn làm bài 20 a) U0 = 229V b) T= 623.700đ c) Ahp = 36,5KWh