Giáo án Vật lý khối 9 - Tiết 35: Kiểm tra học kỳ I + Tiết 36: Ôn tập

Ngµy so¹n 27-12-2005 TuÇn 18 TiÕt 36 : «n tËp I) Môc tiªu : 1) KiÕn thøc : - ¤n tËp vµ hÖ thèng ho¸ nh÷ng kiÕn thøc vÒ nam ch©m tõ ,lùc tõ,®éng c¬ ®iÖn ,dßng ®iÖn c¶m øng. - LuyÖn tËp thªm vµ vËn dông c¸c kiÕn thøc vµo mét sè tr­êng hîp cô thÓ 2) Kü n¨ng: - RÌn ®­îc kh¶ n¨ng tæng hîp ,kh¸i qu¸t kiÕn thøc ®· häc 3) Th¸i ®é : KhÈn tr­¬ng ,tù ®¸nh gi¸ ®­îc kh¶ n¨ng tiÕp thu kiÕn thøc ®· häc II) ChuÈn bÞ : 1) ThÇy : 2) Trß : HS tr¶ lêi c¸c c©u hái cña môc "Tù kiÓm tra" trong SGK III) C¸c ho¹t ®éng trªn líp : 1) Tæ chøc: (2') KiÓm tra sÜ sè ,c«ng t¸c chuÈn bÞ bµi cña HS 2) KiÓm tra bµi cò : Trong qu¸ tr×nh «n tËp 3)¤n tËp: GV : Qui ­íc kÝ hiÖu cùc cña nam ch©m nh­ thÕ nµo ? - Khi ®Æt hai nam ch©m l¹i gÇn nhau chóng t­¬ng t¸c víi nhau nh­ thÕ nµo ? - Yªu cÇu 1 HS tr×nh bµy l¹i thÝ nghiÖm ¥-xtÐt. Qua TN ®ã rót ra ®­îc kÕt luËn g×? - Tõ phæ lµ g× ? - Ng­êi ta qui ­íc chiÒu cña ®­êng søc tõ nh­ thÕ nµo ? - Muèn biÕt tõ tr­êng cña thanh nam ch©m m¹nh hay dùa vµo ®©u ? - GV yªu cÇu HS tr×nh bµy l¹i c¸ch t¹o ra tõ phæ cña èng d©y cã dßng ®iÖn ch¹y qua. - Qui ­íc cùc cña èng d©y nh­ thÕ nµo ? -X¸c ®Þnh chiÒu cña ®­êng søc tõ cña èng d©y cã d® ch¹y qua nh­ thÕ nµo ? - GV: Yªu cÇu 1 HS tr×nh bµy l¹i TN lµm cho s¾t vµ thÐp bÞ nhiÔm tõ - Khi ng¾t d® th× tõ tÝnh cña lâi s¾t non nh­ thÕ nµo ? ® ChÕ t¹o nam ch©m ®iÖn - KÓ nh÷ng øng dông cña nam ch©m ®iÖn trong thùc tÕ . - Dßng ®iÖn t¸c dông lùc lªn kim nam ch©m ,ng­îc l¹i kim nam ch©m cã t¸c dông lùc lªn d©y dÉn cã d® ch¹y qua kh«ng ? - CÊu t¹o cña ®éng c¬ ®iÖn 1 chiÒu -So s¸nh ®éng c¬ ®iÖn 1 chiÒu ë m« h×nh víi ®éng c¬ ®iÖn 1 chiÒu trong thùc tÕ . - GV : Gäi 1 HS lªn b¶ng lµm bµi tËp 1 - VËn dông qui t¾c n¾m tay ph¶i - VËn dông qui t¾c bµn tay tr¸i? - CÆp lùc tõ cã xu h­íng lµm cho khung quay theo chiÒu nµo? 25' 14' 6' I) Lý thuyÕt : 1) Nam ch©m vÜnh cöu : - Nam ch©m cã 2 cùc lµ cùc B¾c vµ cùc Nam - §Æt hai nam ch©m gÇn nhau chóng hót nhau nÕu 2 cùc kh¸c tªn ,®Èy nhau nÕu hai cùc cïng tªn 2) T¸c dông tõ cña dßng ®iÖn -Tõ tr­êng - Dßng ®iÖn t¸c dông lùc tõ lªn kim nam ch©m ®Æt gÇn nã - Kh«ng gian xung quanh nam ch©m ,xung quanh d® cã tõ tr­êng 3) Tõ phæ -§­êng søc tõ : - H×nh ¶nh c¸c ®­êng m¹t s¾t xung quanh nam ch©m ®­îc gäi lµ tõ phæ - Mçi ®­êng søc tõ cã mét chiÒu x¸c ®Þnh .Bªn ngoµi nam ch©m,c¸c ®­êng søc tõ ®i ra tõ cùc B¾c ,®i vµo cùc Nam cña nam ch©m - N¬i nµo tõ tr­êng m¹nh th× ®­êng søc tõ dµy ,n¬i nµo tõ tr­êng yÕu th× ®­êng søc tõ th­a. 4) Tõ tr­êng cña èng d©y cã dßng ®iÖn ch¹y qua : a)Tõ phæ :Tõ phæ ë bªn ngoµi èng d©y cã d® ch¹y qua vµ bªn ngaßi thanh nam ch©m gièng nhau . b) Cùc cña èng d©y : Hai ®Çu cña èng d©y cã d® ch¹y qua còng cã hai cùc lµ B¾c vµ Nam c) ChiÒu cña ®­êng søc tõ : (Quy t¾c n¾m tay ph¶i) 5) Sù nhiÔm tõ cña s¾t,thÐp -Nam ch©m ®iÖn a) Sù nhiÔm tõ cña s¾t ,thÐp : - S¾t ,thÐp khi ®Æt trong tõ tr­êng ®Òu bÞ nhiÔm tõ . - Khi ng¾t dßng ®iÖn lâi s¾t non mÊt hÕt tõ tÝnh cßn lâi thÐp vÉn gi÷ ®­îc tõ tÝnh . b) Nam ch©m ®iÖn : Nam ch©m ®iÖn gåm 1 èng d©y dÉn vµ lâi s¾t non 6) øng dông cña nam ch©m : Lµ bé phËn trong loa ®iÖn ,r¬ le ®iÖn tõ 7) Lùc ®iÖn tõ : a) Lùc ®iÖn tõ : Tõ tr­êng t¸c dông lªn ®o¹n d©y dÉn AB cã d® ch¹y qua ®Æt trong tõ tr­êng .Lùc ®ã gäi lµ lùc ®iÖn tõ b) ChiÒu cña lùc ®iÖn tõ : (Quy t¾c bµn tay tr¸i) 8) §éng c¬ ®iÖn 1 chiÒu : a) CÊu t¹o: b) Ho¹t ®éng cña ®éng c¬ ®iÖn mét chiÒu: c) ®éng c¬ ®iÖn mét chiÒu trong kÜ thuËt : II)Bµi tËp : a)Bµi tËp 1: 1) Cùc nµo cña kim nam ch©m ë sau h­íng vÒ phÝa ®Çu B cña cuén d©y ®iÖn 2) X¸c ®Þnh chiÒu cña dßng ®iÖn ch¹y trong cuén d©y Gi¶i 1)Cùc B¾c 2) Dßng ®iÖn cã chiÒu ®i vµo ë dÇu C b) Bµi tËp 2: 1) BiÓu diÔn lùc ®iÖn tõ t¸c dông vµo AB ë h×nh vÏ sau . 2) BiÓu diÔn lùc ®iÖn tõ t¸c dông lªn c¸c c¹nh AB ,CD cña khung d©y ABCD .C¸c lùc nµy lµm cho khung cã xu h­íng chuyÓn ®éng nh­ thÕ nµo? 4. Cñng cè: (2') - Ph¸t biÓu qui t¾c n¾m tay ph¶i vµ qui t¾c bµn tay tr¸i ? 5) H­íng dÉn vÒ nhµ : (2') - VÒ nhµ xem l¹i bµi tiÕt sau kiÓm tra häc kú I . Ngµy so¹n 7- 01-2006 TuÇn 18 TiÕt 35 : KiÓm tra häc kú I I) Môc tiªu : - §¸nh gi¸ kh¶ n¨ng tiÕp thu kiÕn thøc cña häc sinh trong häc kú I - RÌn luyÖn tÝnh trung thùc ,®éc lËp cho häc sinh . II)§Ò bµi : PhÇn I : Tr¾c nghiÖm (5,0 ®) C©u 1 (3,5 ® ): H·y chän ph­¬ng ¸n tr¶ lêi ®óng cho c¸c c©u sau : 1/ Khi hiÖu ®iÖn thÕ gi÷a hai ®Çu d©y dÉn lµ 9Vth× c­êng ®é dßng ®iÖn ch¹y qua nã lµ 0,6A .NÕu hiÖu ®iÖn thÕ t¨ng lªn ®Õn 18 V th× c­êng ®é dßng ®iÖn lµ bao nhiªu ? A. I=0,6 A B. I=1,2A C. I= 0,3A D. Mét kÕt qu¶ kh¸c 2. NÕu R1 = 12W ; R1= 18W ®­îc m¾c nèi tiÕp víi nhau vµo gi÷a hai ®Çu ®o¹n m¹ch cã hiÖu ®iÖn thÕ 15V ,c©u kÕt luËn nµo sau ®©y lµ sai ? A. §iÖn trë t­¬ng ®­¬ng cña ®o¹n m¹ch : Rt® = 30W B.C­êng ®é dßng ®iÖn ch¹y qua c¸c ®iÖn trë ®Òu b»ng 0,5 A C.HiÖu ®iÖn thÕ gi÷a hai ®Çu ®iÖn trëR1lµ 6V D. HiÖu ®iÖn thÕ gi÷a hai ®Çu ®iÖn trë R2 lµ 6V 3/ Trong ®o¹n m¹ch m¾c song song, c«ng thøc nµo sau ®©y lµ kh«ng ®óng? 1 1 1 A. I= I1+ I2 ; B. U= U1= U2 C. Rt® = R1+ R2 D. --- = --- + ----- Rt® R1 R2 4/ Lâi s¾t trong nam ch©m ®iÖn th­êng ®­îc lµm b»ng chÊt g×? A. Nh«m B. ThÐp c. S¾t non D. §ång 5/ C«ng thøc nµo sau ®©y cho phÐp x¸c ®Þnh c«ng cña dßng ®iÖn s¶n ra trong ®o¹n m¹ch ? A. A= UI2t B. A= U2It C. A= UIt D. A= R2It 6/ §iÒu nµo sau ®©y lµ ®óng khi nãi vÒ tõ tr­êng. A. Xung quanh nam ch©m lu«n cã tõ tr­êng C. Xung quanh tr¸i ®Êt còng lu«n cã tõ tr­êng B. Tõ tr­êng cã thÓ cã t¸c dông lùc lªn nam ch©m thö ®Æt trong nã D. c¸c ph¸t biÓu trªn ®Òu ®óng C©u 2(1,5®) : T×m côm tõ thÝch hîp ®iÒn vµo trç chèng trong c¸c c©u sau: 1) C«ng t¬ ®iÖn lµ thiÕt bÞ dïng ®Ó ®o . 2) ChiÒu qui ­íc cña ®­êng søc tõ lµ chiÒucña kim nam ch©m ®Æt t¹i 1 ®iÓm trªn ®­êng søc tõ ®ã. 3) Sè o¸t ghi trªn mét dông cô ®iÖn cho biÕt PhÇn II : Bµi tËp (5,0®) C©u 3: (2,0®): Cho c¸c h×nh vÏ sau H·y x¸c ®Þnh :1. ChiÒu cña dßng ®iÖn trong d©y dÉn ë h×nh (a) 2. ChiÒu cña lùc ®iÖn tõ t¸c dông lªn d©y dÉn ë h×nh (b) ;h×nh (c) 3. C¸c cùc cña nam ch©m ë h×nh (d) C©u 4 : (3,0 ®iÓm) : Cho m¹ch ®iÖn nh­ h×nh vÏ .BiÕt R= 30 W ,§(12V-6W) ,UAB=30V (kh«ng ®æi) .BiÕn trë MN . a. TÝnh ®iÖn trë cña ®Ìn? b. Khi K më : §Ó ®Ìn s¸ng b×nh th­êng th× phÇn biÕn trë tham gia vµo m¹ch ®iÖn RMC ph¶i cã gi¸ trÞ lµ bao nhiªu? c. Khi K ®ãng .§é s¸ng cña ®Ìn thay ®æi nh­ thÕ nµo? Muèn ®Ìn s¸ng b×nh th­êng ta ph¶i dÞch chuyÓn con ch¹y vÒ phÝa nµo? TÝnh phÇn biÕn trë tham gia vµo m¹ch ®iÖn lóc ®ã ? III) §¸p ¸n vµ biÓu ®iÓm : PhÇn I (5 ®) C©u 1 (3,5 ®iÓm) : §¸p ¸n ®óng PhÇn 1 PhÇn 2 PhÇn 3 PhÇn 4 PhÇn 5 PhÇn 6 B D C C C D (Trong ®ã phÇn 1,phÇn 2 cho 0,75 ®iÓm ,c¸c phÇn cßn l¹i cho 0,5®iÓm) C©u 2 (1,5 ®iÓm) :§¸p ¸n ®óng 1) C«ng cña dßng ®iÖn hay ®iÖn n¨ng sö dông 2)§i tõ cùc Nam ®Õn cùc B¾c 3) C«ng suÊt ®Þnh møc cña dông cô ®ã (Mçi phÇn ®iÒn ®óng cho 0,5®) PhÇn II : (5 ® ) C©u 3: (2,0 ®) a. ChiÒu dßng ®iÖn ®i tõ ngoµi vµo trong b. Kh«ng cã lùc ®iÖn tõ t¸c dông lªn d©y dÉn c. Lùc ®iÖn tõ cã chiÒu h­íng sang ph¶i d. Bªn ph¶i lµ cùc B¾c bªn tr¸i lµ cùc Nam. (Häc sinh cã thÓ vÏ h×nh ,x¸c ®Þnh trªn h×nh vÏ) C©u 4:(3,0®) U2 122 a. P= UI = ---- = ---- = 24 (W) (1®) P® 6 b. K më : §Ìn s¸ng b×nh th­êng : P® 6 U® =U®m =12V vµ I® = ---- = ---- = 0,5 (A) (0,5®) U® 12 UMC UAB - U® 30 - 12 ® RMC = ----- = ------------ = --------- = 36 (W) (0,5®) IMC I® 0,5 c. K ®ãng : - §é s¸ng cña ®Ìn gi¶m (0,25®) - Muèn § s¸ng b th­êng ta ph¶i dÞch chuyÓn con ch¹y cña biÕn trë vÒ phÝa M (0,25®) - Gi¶ sö con ch¹y ë vÞ trÝ C ,®Ìn s¸ng b×nh th­êng th× : UR =U® =U®m= 12V I® =I®m = 0,5A UR 12 IR= ---- = ------ = 0,4(A) (0,25®) R 30 ® IMC =IM =IR+ I® = 0,4 + 0,5 =0,9(A) UMC UAB -U® 30 -12 VËy RMC= ------ = ------------- = --------- = 20 (W) (0,25®) IMC IMC 0,9®