Giáo án Vật lý lớp 8 Bài 13: Công cơ học

Tuần: 15 Ngày soạn: 29/11/2009 Tiết PPCT: 15 Ngày dạy: 01/12/2009 Bài 13: CễNG CƠ HỌC I. Mục tiờu: 1 .Kiến thức: - Biết được dấu hiệu để có công cơ học. Nêu được các ví dụ trong thực tế để có công cơ học và không có cơ học. Phát biểu và viết được công thức tính công cơ học. Nêu được tên các đại lượng và đơn vị của các đại lượng có trong công thức. Vận dụng công thức tính công cơ học trong các trường hợp phương của lực trùng với phương chuyển dời của vật. - Phân tích lực thực hiện công và tính công cơ học. 2.Kỹ năng: - Phân tích, khái quát,so sánh, tổng hợp. 3.Thái độ: - Thái độ yêu thích môn học và nghiêm túc trong học tập. II. Chuẩn bị: - Tranh vẽ H13.1, H13.2 (SGK) và tranh vẽ mỏy xỳc đất đang làm việc. III. Phương pháp: Trực quan, thuyết trình, vấn đáp. IV. Tiến trình lên lớp: Hoạt động của giỏo viờn Hoạt động của học sinh Nội dung ghi bảng Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ (5 phỳt) Điều kiện để vật nổi, vật chìm? Chữa bài tập 12.6 (SBT). - HS lờn bảng trả bài. - HS khỏc nhận xột. Hoạt động 2: Tổ chức tỡnh huống (2 phỳt) Trong đời sống hàng ngày, người ta quan niệm rằng: Người nụng dõn cấy lỳa, người thợ xõy nhà, em học sinh ngồi học, con bũ đang kộo xe,... đều đang thực hiện cụng. Nhưng khụng phải cụng trong cỏc trường hợp này đều là cụng cơ học. Vậy cụng cơ học là gỡ? - HS nghe giỏo viờn đặt vấn đề. Hoạt động 3: Hỡnh thành khỏi niệm cụng cơ học (8 phỳt) - GV treo tranh vẽ H13.1 và H13.2(SGK).Yêu cầu HS quan sát. - GV thông báo: + Lực kéo của con bò thực hiện công cơ học. + Người lực sĩ không thực hiện công. - Yêu cầu HS trả lời C1, phân tích các câu trả lời của HS. - Yêu cầu HS hoàn thành C2. Nhắc lại kết luận sau khi HS đã trả lời. - HS quan sát H13.1 và H13.2, lắng nghe thông báo của GV. - HS trả lời câu C1 C1: Có công cơ học khi có lực tác dụng vào vật và làm vật chuyển dời. - HS trả lời C2 và ghi vở phần kết luận + Chỉ có công cơ học khi có lực tác dụng vào vật và làm cho vật chuyển dời I. Khi nào cú cụng cơ học. 1. Nhận xột: - Con bũ đang kộo xeễ chuyển động→cú lực kộo F, cú quóng đường S→cú cụng A. - Người lực sĩ đỡ quả tạ khụng chuyển động→cú lực nõng F, khụng cú quóng đường S→khụng cú cụng A. 2. Kết luận: Cụng cơ học là cụng của lực hoặc cụng của vật gọi tắt là cụng. Hoạt động 3: Củng cố kiến thức về cụng cơ học (8 phỳt) - GV lần lượt nêu câu C3, C4. Yêu cầu HS thảo luận theo nhóm. - GV cho HS thảo luận chung cả lớp về câu trả lời từng trường hợp của mỗi nhóm xem đúng hay sai. - HS làm việc theo nhóm, thảo luận tìm câu trả lời cho C3, C4. Cử đại diện nhóm trả lời. Thảo luận cả lớp để thống nhất phương án đúng. 3. Vận dụng Hoạt động 3: Tỡm hiểu cụng thức tớnh cụng (6 phỳt) - Yờu cầu HS đọc mục 1 và đưa ra cụng thức tớnh và giải thớch cỏc đại lượng trong cụng thức. - GV lưu ý: Nếu vật chuyển dời khụng theo phương của lực thỡ cụng được tớnh bằng cụng thức khỏc mà chỳng ta sẽ học ở lớp trờn, nếu vật chuyển dời theo phương vuụng gúc với phương của lực thỡ cụng của lực đú bằng khụng. - Biết A, S tớnh F như thế nào? - Biết A, F tớnh S như thế nào? - HS Đưa ra cụng thức tớnh cụng và giải thớch cỏc đại lượng trong cụng thức. - Thảo luận để rỳt ra đơn vị của cụng cơ học. - Từ A=F.S→ II. Cụng thức tớnh cụng. 1. Cụng thức tớnh cụng cơ học. A = F.S F là lực tỏc dụng vào vật (N). S là quóng đường vật dịch chuyển (m). A là cụng của lực F Đơn vị: Jun (J) 1J = 1N.m * Chú ý: + Nếu vật chuyển dời không theo phương của lực tác dụng (hợp 1 góc α) A = F.S.cos α + Nếu vật chuyển dời theo phương vuông góc với của lực thì công của lực đó bằng 0. Hoạt động 3: Vận dụng cụng thức tớnh cụng để giải bài tập (10 phỳt) - Yờu cầu HS làm việc cỏ nhõn với C5, C6, sau đú gọi 2 HS lờn bảng trỡnh bày. - Tổ chức cho HS thảo luận và thống nhất ý kiến. - Tổ chức cho HS thảo luận C7 (lưu ý phương của trọng lực). - Yờu cầu HS đọc phần ghi nhớ và ghi vào vở. 2 HS lờn bảng trỡnh bày cõu C5 và C6. Treo bảng phụ của cỏc nhúm lờn bảng để nhận xột. Nhúm khỏc nhận xột. C7: Trọng lực cú phương thẳng đứng, vuụng gúc với phương chuyển động của vật, nờn khụng cú cụng cơ học của trọng lực. 2. Vận dụng: C5: Tóm tắt Giải F = 5000N Công của lực kéo của S = 1000m đầu tàu là: A = ?J A = F.S = 5.000.000J ĐS: 5.000.000J C6: Tóm tắt Giải m = 2kg Trọng lượng của quả h = 6 m dừa là: A = ?J P = 10.m = 20N Công của trọng lực là: A = P.h = 120 J ĐS: 120J V. Củng cố (5 phỳt) - Khi nào có công cơ học? Công cơ học phụ thuộc vào yếu tố nào? - Công thức tính công cơ học khi lực tác dụng vào vật làm vật dịch chuyển theo phương của lực? - Đơn vị công? - Thông báo nội dung phần: Có thể em chưa biết. VI. Dặn dũ (1 phỳt) Tõn Tiến, ngày 30 thỏng 11 năm 2009 Kí DUYỆT - Học bài và trả lời lại các câu từ C1 đến C7 - Làm bài tập từ 13.1 đến 13.5 (SBT) - Soạn trước bài 14: Định luật về công.