Giáo án Vật lý lớp 8 tiết 28: Đối lưu - Bức xạ nhiệt

Ngày soạn: 17 /03 /2012 Ngày dạy: 19 /03 /2012 Tiết 28: ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT A. MỤC TIÊU: Kiến thức: Biết dòng đối lưu trong chất lỏng và chất khí Hiểu sự đối lưu xảy ra trong môi trường nào và không xảy ra trong môi trường nào. Sự bức xạ nhiệt. Vận dụng: tìm thí dụ về bức xạ nhiệt, nêu tên hình thức truyền nhiệt chủ yếu của chất rắn, chất lỏng, chất khí và chân không. Kỹ năng: quan sát và giải thích hiện tượng Thái độ: Tích cực khi làm thí nghiệm, hợp tác khi hoạt động nhóm. B. CHUẨN BỊ: Dụng cụ thí nghiệm như H.23.2, 23.3, 23.4, 23.5. Hình vẽ phóng đại cái phích và 1 cái phích (bình thủy) C. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: 1. Ổn định lớp: Kiểm tra sĩ số (1 phút) 2. Bài mới: TRỢ GIÚP CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ - Tổ chức tình huống học tập (7 phút) 1. KT bài cũ: Định nghĩa sự dẫn nhiệt? So sánh sự dẫn nhiệt của chất rắn, lỏng, khí? Bài tập 22.1 2. Tổ chức tình huống: như SGK - GV ghi câu trả lời ở góc bảng - HS lên bảng trả lời - HS trả lời theo dự đoán. Hoạt động 2: Tìm hiểu hiện tượng đối lưu (10 phút) Hướng dẫn các nhóm HS lắp và làm TN H.23.2, từ đó quan sát hiện tượng và trả lời C1,C2,C3 Điều khiển lớp thảo luận câu trả lời C1,C2,C3 GV giới thiệu đối lưu cũng xảy ra ở chất khí. Yêu cầu HS tìm thí dụ về đối lưu xảy ra ở chất khí.( đốt đèn bóng, sự tạo thành gió ...) I- Đối lưu: 1/Thí nghiệm: H.23.2 HS lắp và tiến hành thí nghiệm Đại diện nhóm trả lời C1,C2,C3. C2: lớp nước ở dưới nóng trước nở ra, trọng lượng riêng của nó nhỏ hơn trọng lượng riêng của lớp nước lạnh hơn ở trên. Nên lớp nước nóng hơn đi lên dồn lớp nước lạnh xuống dưới Nhận xét: sự truyền nhiệt năng nhờ tạo thành cá dòng như thí nghiệm gọi là sự đối lưu. Đối lưu cũng xảy ra ở chất khí. 2/Kết luận: Đối lưu là sự truyền nhiệt bằng các dòng chất lỏng hoặc chất khí, đó là hình thức truyền nhiệt chủ yếu của chất lỏng và chất khí. Hoạt động 3: Vận dụng (5 phút) GV giới thiệu và làm TN như H.23.3 cho HS quan sát và hướng dẫn trả lời câu C4 Cho HS thảo luận câu C5,C6. Y/c HS trả lời và thảo luận ở lớp về các câu trả lời. HS thảo luận câu hỏi C5,C6. Hoạt động 4: Tìm hiểu về bức xạ nhiệt (12 phút) * Tổ chức tình huống: Trái Đất được bao bọc bởi lớp khí quyển và khỏang chân không. Vậy năng lượng từ Mặt Trời truyền xuống TĐ bằng cách nào? GV ghi câu trả lời của HS vào gốc bảng. GV làm TN như H.23.4, 23.5 cho HS quan sát. Hướng dẫn HS trả lời C7,C8,C9 và tổ chức thảo luận ở lớp về các câu trả lời GV nêu định nghĩa bức xạ nhiệt và khả năng hấp thụ tia nhiệt. Trở lại câu hỏi đặt ra ở tình huống cho HS thấy MT không thể truyền nhiệt đến TĐ bằng dẫn nhiệt và đối lưu mà là bức xạ nhiệt -> truyền được trong chân không II- Bức xạ nhiệt: 1/ Thí nghiệm: H.23.4, 23.5 - HS trả lời Quan sát thí nghiệm Cá nhân trả lời và tham gia thảo luận các câu trả lời Bức xạ nhiệt xảy ra ngay cả trong chân không vì đây là hình thức truyền nhiệt bằng các tia nhiệt đi thẳng. Nhận xét: Nhiệt dã được truyền bằng các tia nhiệt đi thẳng Vật có bề mặt xù xì và có màu sẩm thì hấp thụ các tia nhiệt càng nhiều. 2/ Kết luận: Bức xạ nhiệt là sự truyền nhiệt bằng các tia nhiệt đi thẳng. Bức xạ nhiệt có thể xảy ra ở cả trong chân không. Hoạt động 5: Vận dụng - Củng cố - Dặn dò (10 phút) 1. Vận dụng - GV hướng dẫn HS trả lời các câu hỏi C10,C11,C12 và tổ chức cho HS thảo luận các câu trả lời Gọi HS đọc phần ghi nhớ trong SGK Gọi HS đọc “Có thể em chưa biết” và giới thiệu cho HS thấy cách giữ nhiệt của phích (bình thủy) 2. Củng cố, dặn dò: Định nghĩa đối lưu và bức xạ nhiệt? Đối lưu xảy ra chủ yếu ở chất nào? Bức xạ nhiệt có thể xảy ra ở môi trường nào? Tại sao? Về nhà học bài theo phần ghi nhớ, làm bài tập trong SBT. III-Vận dụng: - Cá nhân trả lời và tham gia thảo luận các câu trả lời C10: để tăng hấp thụ các tia nhiệt. C11: để giảm hấp thụ các tia nhiệt. C12: hình thức truyền nhiệt chủ yếu: +Chất rắn: dẫn nhiệt +Chất lỏng và chất khí: đối lưu. +Chân không: bức xạ nhiệt Cá nhân trả lời các câu hỏi của GV Đọc phần ghi nhớ Đọc “Có thể em chưa biết” D. RÚT KINH NGHIỆM