Giáo án Vật lý lớp 9 - Bài 3: Xác định điện trở của một dây dẫn bằng ampe kế và vôn kế

Bài 3 : THỰC HÀNH XÁC ĐỊNH ĐIỆN TRỞ CỦA MỘT DÂY DẪN BẰNG AMPE KẾ VÀ VÔN KẾ I/ Mục tiêu : Nêu được cách xác định được R từ công thức R = U/I Nêu được cách bố trí và làm thí nghiệm để xác định điện trở của dây dẫn bằng vôn kế và ampe kế Có kỹ năng mắc mạch điện theo sơ đồ Cẩn thận, kiên trì, trung thực, an toàn trong thực hành II/ Chuẩn bị : HS : 1 dây dẫn có điện trở chưa biết giá trị 1 ampe kế có GHĐ 1,5A và ĐCNN 0,1A 1 vôn kế có GHĐ 6V và ĐCNN 0,1V 1 nguồn 6V, 1 khoá, 7 đoạn dây nối chuẩn bị trước bảng báo cáo thục hành GV : SGK, SGV III/ Tiến trình hoạt động : 1/ Oån định, KTSS 2/ Bài cũ : Phát biểu, viết biểu thức định Oâm ? Làm bài tập 2.1 và 2.2 trong SBT ? Kiểm tra việc chuẩn bị báo cáo của HS ở nhà 3/ Bài mới : Thục hành IV/ Hoạt động dạy học : Giáo viên & Học Sinh Kiểm tra lý thuyết cho nội dung thực hành (10’) GV : yêu cầu HS hoạt động cá nhân để trả lời câu hỏi ở phần I Nhận xét thống nhất câu trả lời của các nhóm cho ghi vào báo cáo Yêu cầu HS vẽ sơ đồ mạch điện cho thí nghiệm để xác định điện trở của ây dẫn bằng vôn kế và ampe kế Nhận xét sơ đồ vẽ của HS HS : hoạt động cá nhân trả lời phần lý thuyết theo yêu cầu. Đại diện nhóm trả lời Nghe GV nhận xét thống nhất chung à Ghi vào báo cáo Vẽ sơ đồ (theo nhóm). Nghe nhận xét Thực hành đo theo nhóm (25’) GV : Phân nhóm, phát dụng cụ TN cho các nhóm Nêu yêu cầu chung của tiết thực hành Yêu cầu thực hành theo nội dung phần 2 Yêu cầu các nhóm phân công các thành viên trong nhóm tham gia thực hành. Nhắc nhở tính nghiêm túc, cẩn thận, trung thực trong thưc hành Theo dõi quan sát hoạt động của các nhóm. Giúp đỡ nhũng nhóm gặp khó khăn Quy định thời gian hoàn thành báo cáo Nhận xét kết quả của các nhóm. Cho biết nguyên nhân gây ra sự khác nhau của các trị số điện trở trong những lần đo! HS : nhận dụng cụ TN Phân công công việc cho từng thành viên Làm thí nghiệm. Đại diện cho nhóm nêu kết quả Nghe GV nhận xét Thu dọn dụng cụ TN. Nộp báo cáo thực hành Tổng kết đánh giá thái độ thực hành của HS trong tiết thực hành (5’) GV : thu báo cáo Nhận xét tiết thục hành cái được, chưa được trong : Thao tác, thái độ hoạt động nhóm, ý thức kỷ luật, tính trung thực cẩn thận Yêu cầu khắc phục những hạn chế vừa nêu trong lần thực hành sau HS : Nghe nhận xét chung Nội dung R = U / I Dùng Vôn kế, mắc song song Dùng Ampe kế, mắc nối tiếp Sơ đồ mạch điện R A V Nội dung chính ghi trong báo cáo thực hành phần 2 4/ Dặn dò :Học bài, ôn lại kiến thức về mạch nối tiếp học ở lớp 7 để chuẩn bị cho tiết sau Bài 4 : ĐOẠN MẠCH NỐI TIẾP I/ Mục tiêu : Suy luận để tính được công thức tính điện trở tương đương của mạch gồm hai điện trở mắc nối tiếp Rtđ = R1 + R2 và U1 / U2 = R1 / R2 Mô tả cách bố trí TN kiểm tra các hệ thức được suy từ lý thuyết Vận dụng kiến thức cho việc giải bài tập Có kỹ năng lắp ráp thí nghiện và sử dụng các dụng cụ đo II/ Chuẩn bị : HS : 3 điện trở mẫu có giá trị lần lượt là 6 Ω, 10 Ω, 16Ω 1 ampe kế có GHĐ 1,5A, ĐCNN 0,1A 1 vôn kế có GHĐ 6V, ĐCNN 0,1V, 1 nguồn 6V, 1 khoá, 7 đoạn dây nối GV : Mắc sẵn mạch điện như sơ đồ H 4.2 III/ Tiến trình hoạt động : Oån định, KTBC : không Giới thiệu bài mới (SGK) Bài mới : Đoạn Mạch Nối Tiếp IV/ Hoạt động dạy học : Giáo viên & Học sinh ôn lại kiến thức liên quan đến bài mới (5’) GV: yêu cầu HS trả lời. Trong mạch gồm hai đèn mắc nối tiếp thì I qua mỗi đèn có quan hệ? So với I qua mạch chính? Hiệu điện thế giữa hai đầu đoạn mạch liên hệ? So với hiệu điện thế giữa hai đầu mỗi đèn? Nhận xét, thống nhất câu trả lời à ghi vở HS: trả lời câu hỏi của GV. Các bạn khác có ý kiến nghe nhận xét ghi vở Nhận biết đoạn mạch gồm hai điện trở mắc nối tiếp (7’) GV: yêu cầu HS hoạt động cá nhân cho C1, C2 Hướng dẫn HS cách CM cho C2 dựa vào tính chất của U trong mạch nối tiếo và hệ thức của đ/l ôm HS: hoạt đông cá nhân C1,C2 Nghe hướng dẫn làm C2. thảo luận nhóm cho C2 Nghe nhận xét chung ghi vở Xây dựng công thức tính điện trở tương đương của mạch nối tiếp (10’) GV: thông báo khái niệm điện trở tương đương cho HS Yêu cầu HS thực hiện C3 sau khi gợi ý U = U1 + U2 và thay U = IR à Rtđ của mạch HS: đọc thông báo về điện trở tương đương trong SGK. Nghe GV giải thích về điện trở tương đương. Gơi ý của GV ở C3 Thục hiện C3 suy ra công thức tính điện trở tương đương của mạch nối tiếp à ghivở sau khi nghe GV nhận xet câu trả lời Tiến hành thí nghiệm kiểm tra (10’) GV: Công thức R= R1 + R2 được xây dựng trên lý thuyết để chứng minh cho công thức trên ta cần làm TN kiểm tra Yêu câu các nhóm đọc nội dung TN, cho biết dụng cụ TN gồm?. Nêu mục đích TN cách tiến hành TN như SGK Phát dụng cụ Tn cho các nhóm. Quy định thời gian làm TN. Giúp đỡ các nhóm gặp khó khăn Qua Tn ta rút ra? Thông báo cho HS khái niệm I định mức HS: thục hiện yêu cầu đề ra của GV Nhận dụng cụ về nhóm, tiến hành làm TN. Đại diện nêu kết quả TN. Tự rút ra kết luận Nghe nhận xét à ghi vở Củng cố & vận dụng (10’) GV: yêu cầu hoạt động cá nhân thực hiện C4 và C5 kiểm tra câu trả lời của HS thông qua mạch điện như H4.2 mà GV chuẩn bị trước Yêu cầu đọc phần ghi nhớ, có thể em chưa biết Thu dụng cụ TN HS: thực hiện C4, C5 Đọc phần ghi nhớ à ghi vở Thu dụng cụ TN Nội dung I/ Cường độ dòng điện và hiệu điện thế trong mạch nối tiếp Nhớ lại kiến thức cũ : I = I1 = I2 U = U1 + U2 Đoạn mạch gồm hai điện trở mắc nối tiếp C2: chúng được mắc nối tiếp C3: ta có U = IR và I = I1 = I2 U1 = IR1 U2 = IR2 à U1/U2 = R1/R2 II/ Điện trở tương đương của đoạn mạch nối tiếp Điện trở tương đương (SGK) Công thức tính điện trở tương đương trong đoạn mạch nối tiếp C3: có U = U1 + U2 à IRtđ = IR1 + IR2 = I(R1 + R2) chia hai vế cho I ta được Rtđ = R1 + R2 Thí nghiệm kiểm tra : (SGK) Kết luận : Trong đoạn mạch gồm các điện trở mắc nối tiếp, điện trở tương đương bằng tổng các điện trở thành phần Rtđ = R1 + R2 III/ Vận dụng : C4: Không vì mạch hở Không vì mạch hở Không vì mạch hở C5: Rtđ = R1 +R2 = 2R1 = 40 Ω Rtđ = R1 + R2 + R3 = 3R1 = 60 Ω à Rtđ gấp 3 lần R thành phần Dặn dò : Học bài, làm bài tập 1 à 5 trong SBT