Giáo án Vật lý lớp 9 tiết 07: Sự phụ thuộc của điện trở vào chiều dài dây dẫn

Ngày soạn: 03/09/2011 Ngày dạy: 09/09/2011 Tiết 07: SỰ PHỤ THUỘC CỦA ĐIỆN TRỞ VÀO CHIỀU DÀI DÂY DẪN MỤC TIÊU: Kiến thức: Nêu được điện trở của dây dẫn phụ thuộc vào chiều dài, tiết diện và vật liệu làm dây dẫn. Biết cách xác định sự phụ thuộc của điện trở vào một trong các yếu tố (chiều dài, tiết diện, vật liệu làm dây dẫn). Suy luận và tiến hành thí nghiệm kiểm tra sự phụ thuộc của điện trở dây dẫn vào chiều dài. Nêu được điện trở của dây dẫn coa cùng tiết diện và được làm từ cùng một vật liệu thì tỷ lệ thuận với chiều dài của dây. Kỹ năng: Mắc mạch điện và sử dụng dụng cụ đo để đo điện trở của dây dẫn. Thái độ: Nghiêm túc, trung thực, có tinh thần hợp tác trong hoạt động nhóm. CHUẨN BỊ: Đối với học sinh: + Một ampe kế coa GHĐ là 3,0A và có ĐCNN 0,1A. + Một vôn kế có GHĐ 15V và có ĐCNN 0,5V. + Một nguồn điện AC\DC. + Một công tắc, 08 đoạn dây dẫn bằng đồng có vỏ bọc cách điện. + 03 dây điện trở có cùng tiết diện, được làm cùng một loại vật liệu: 01 dây có chiều dài l, 01 dây có chiều dài 2l, 01 dây có chiều dài 3l. Một dây được quấn quanh một lõi làm bằnd vật liệu cách điện. Đối với Giáo viên: Chuẩn bị bảng phụ, kẽ sẵn bảng 1 (trang 20 – SGK). TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC: 1. Ổn định lớp: (1 phút) 2. Bài mới: TRỢ GIÚP CỦA GIÁO VIÊN HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ – tổ chức tình huống học tập (17 phút) Kiểm tra bài cũ (Kiểm tra 15 phút) ĐVĐ: chúng ta đã biết với mỗi dây dẫn thì R là không đổi, nếu biết U, biết I có thể tìm được R. liệu có cách nào để tìm R nữa không mà không có U, I cho trước. Để giải quyết chúng ta cùng nghiên cứu sang bài học hôm nay. Hoạt động 2: Tìm hiểu điện trở của dây dẫn phụ thuộc vào những yếu tố nào? (10 phút) - Yêu cầu Hs quan sát các đoạn dây dẫn ở hình 7.1, cho biết chúng khác nhau ở yếu tố nào? Điện trở của các dây dẫn này liệu có như nhau không? ž Yếu tố nào có thể gây ảnh hưởng đến điện trở của dây dẫn. - Yêu cầu thảo luận nhóm đề ra phương án kiểm tra sự phụ thuộc của điện trở dây dẫn vào chiều dài của dây. - Gv có thể gợi ý cách kiểm tra sự phụ thuộc của một đại lượng vào 1 trong các yếu tố khác nhau để học ở lớp dưới. - Yêu cầu đưa ra phương án thí nghiệm tổng quát để có thể kiểm tra sự phụ thuộc của điện trở vào 1 trong 3 yếu tố của bản thân dây dẫn. Xác định sự phụ thuộc của điện trở dây dẫn vào mọt trong nhứng yếu khác nhau: Hs quan sát hình 7.1, cho biết các dây dẫn kể trên khác nhau ở yếu tố nào? Đưa ra ý kiến về giá trị của các điện trở này. Hs thảo luận, đưa ra phương án thí nghiệm kiểm tra khảo sát sự phụ thuộc của điện trở dây dẫn vào chiều dài của dây. Hs lắng nghe sự gợi ý của Gv (nếu cần). Hs đưa ra phương án thí nghiệm tổng quát để có thể kiểm tra sự phụ thuộc của điện trở vào 1 trong 3 yếu tố của bản thân dây dẫn. Hoạt động 3: Xác định sự phụ thuộc của điện trở vào chiều dài (10 phút) - Dự kiến cách tiến hành thí nghiệm. - Yêu cầu Hs nêu dự đoán về sự phụ thuộc của điện trở vào chiều dài dây bằng cách trả lời C1. - Gv thống nhất phương án thí nghiệm, mắc mạch điện theo sơ đồ 7.2a ž Yêu cầu Hs chọn dụng cụ thí nghiệm theo nhóm, ghi kết quả vào bảng 1. làm thí nghiệm tương tự theo sơ đồ hình 7.2b, 7.2c. - Yêu cầu nêu kết luận qua thí nghiệm kiểm tra dự đoán. - Gv hỏi: điện trở và chiều dài của dây có quan hệ tỷ lệ như thế nào? - Gv: Với 02 dây dẫn có điện trở tương ứng R1, R2 có cùng tiết diện và được làm từ cùng một loại vật liệu, chiều dài của dây dẫn tương ứng l1 và l2 thì: R1/R2 = l1/l2 Sự phụ thuộc của điện trở vào chiều dài của dây: 1- Dự kiến cách làm: Hs nêu dự kiến cách tiến hành thí nghiệm. Hs hoàn thừnh C1. có thể là: Dây dẫn dài 2l có điện trở 2R, day dẫn dài 3l có điện trở 3R. 2- Thí nghiệm kiểm tra: - Hs tiến hành thí nghiệm theo sơ đồ hình 7.2a, 7.2b, 7.2c. hoàn thành kết quả vào bảng. - Hs nêu kết luận qua kết quả thí nghiệm. 3-Kết luận: - Học sinh trả lời câu hỏi của Gv. - Hs hoàn thành vở ghi sau khi đã thống nhất vấn đề: Điện trở của các dây dẫn có cùng tiết diện và được làm từu cùng một loại vật liệu thì tỷ lệ thuận với chiều dài của mỗi dây. Hoạt động 4: Củng cố – Vận dụng - Hướng dẫn về nhà ( 7 phút) - Yêu cầu cá nhn Hs hoàn thành C2. - Hướng dẫn Hs thảo luận C2. - Hướng dẫn Hs thảo luận C4. - Nếu còn thời gian Gv cho Hs trẩ lời C3 và đọc phần “ Có thể em chưa biết “ III- Vận dụng: - Cá nhân hoàn thành C2. - Hs tham gia thảo luận, hoàn thành C2 - Hs tham gia thảo luận, hoàn thành C4, có thể là: Vì hiệu điện thế đặt vào 2 đầu dây không đổi nên I tỷ lệ nghịch với R do. I1 = 0,25I2 ž R2 = 0,25R1 hay R1 = 4R2. Mà: R1/R2 = l1/l2 ž l1 = 4l2 - Hs triển khai câu C3 và đọc phần “Có thể em chưa biết “. D- RÚT KINH NGHIỆM: