Giáo án Vật lý lớp 9 - Tiết 52: Mắt

Ngµy so¹n:29/02/2012 Ngµy gi¶ng:02/03/2012. TiÕt 52. m¾t I . Môc tiªu. 1. KiÕn thøc. - Nªu ®îc m¾t cã c¸c bé phËn chÝnh lµ thÓ thuû tinh vµ mµng líi. - Nªu ®îc sù t¬ng tù gi÷a cÊu t¹o cña m¾t vµ m¸y ¶nh. - Nªu ®îc m¾t ph¶i ®iÒu tiÕt khi muèn nh×n râ vËt ë c¸c vÞ trÝ xa, gÇn kh¸c nhau. 2. KÜ n¨ng : - BiÕt c¸ch thö m¾t vµ cã kü n¨ng quan s¸t, nhËn biÕt, so s¸nh. 3. Th¸i ®é : - RÌn tÝnh cÈn thËn, biÕt øng dông kiÕn thøc vµo thùc tÕ. II. §å dïng d¹y häc. GV chuÈn bÞ tranh vÏ cÊu t¹o m¾t, b¶ng thö thÞ lùc. III. Ph¬ng ph¸p d¹y häc : Ph¬ng ph¸p trùc quan, ®µm tho¹i. IV. Tæ chøc giê häc. *Ho¹t §éng 1. T×m hiÓu cÊu t¹o m¾t. - Môc tiªu : + Nªu ®îc m¾t cã c¸c bé phËn chÝnh lµ thÓ thuû tinh vµ mµng líi. + Nªu ®îc sù t¬ng tù gi÷a cÊu t¹o cña m¾t vµ m¸y ¶nh. - Thêi gian : 10 phót. - §å dïng d¹y häc : Tranh vÏ cÊu t¹o m¾t. - C¸ch tiÕn hµnh : Ph¬ng ph¸p trùc quan, ®µm tho¹i. Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn Ho¹t ®éng cña häc sinh *B­íc1: H§ c¶ líp - Yªu cÇu HS ®äc môc 1 phÇn I- SGK vµ tr¶ lêi c©u hái : +) Tªn hai bé phËn quan träng nhÊt cña m¾t lµ g×? +) Bé phËn nµo cña m¾t lµ TKHT? +) Tiªu cù cña nã cã thÓ thay ®æi ®îc kh«ng? B»ng c¸ch nµo? +) ¶nh cña vËt mµ m¾t nh×n thÊy hiÖn ë ®©u trong m¾t ? *B­íc 2: H§ c¸ nh©n - Yªu cÇu mét vµi HS tr¶ lêi c©u hái nªu trong C1. * KÕt luËn. Yªu cÇu HS nªu cÊu t¹o cña m¾t. - Tõng HS ®äc môc 1 phÇn I vµ quan s¸t h×nh 48.1 trªn b¶ng. - Tr¶ lêi c©u hái cña GV vµ chØ ra trªn h×nh vÏ. - So s¸nh cÊu t¹o cña m¾t vµ m¸y ¶nh. - Tõng HS t×m hiÓu, tr¶ lêi C1 tríc líp : ThÓ thuû tinh ®ãng vai trß nh vËt kÝnh cña m¸y ¶nh. Phim trong m¸y ¶nh ®ãng vai trß nh mµng líi trong con m¾t. - HS nªu cÊu t¹o cña m¾t. *Ho¹t ®éng 2. T×m hiÓu vÒ sù ®iÒu tiÕt cña m¾t. - Môc tiªu : Nªu ®îc m¾t ph¶i ®iÒu tiÕt khi muèn nh×n râ vËt ë c¸c vÞ trÝ xa, gÇn kh¸c nhau. - Thêi gian : 10 phót. - C¸ch tiÕn hµnh : Ph¬ng ph¸p ®µm tho¹i. *B­íc 1: H§ c¸ nh©n - GV cho HS ®äc phÇn th«ng b¸o trong môc II- SGK vµ tr¶ lêi c©u hái : +) M¾t ph¶i thùc hiÖn qu¸ tr×nh g× míi nh×n râ c¸c vËt ? +) Trong qóa tr×nh nµy cã sù thay ®æi g× ë thÓ thuû tinh ? - GV híng dÉn HS dùng ¶nh cña cïng mét vËt t¹o bëi thÓ thuû tinh khi vËt ë xa vµ khi vËt ë gÇn m¾t. - GV cïng HS dùng h×nh trªn b¶ng. *B­íc 2: H§ c¶ líp - Yªu cÇu HS quan s¸t h×nh vÏ, nhËn xÐt vÒ kÝch thíc cña ¶nh trªn mµng líi khi m¾t nh×n cïng mét vËt ë gÇn vµ ë xa m¾t. * KÕt luËn. Yªu cÇu HS nªu kh¸i niÖm vÒ sù ®iÒu tiÕt cña m¾t. .- C¸ nh©n HS ®äc th«ng b¸o trong môc II – SGK. - Tr¶ lêi c©u hái cña GV. - T×m hiÓu néi dung c©u hái C2. - 1HS ®äc to C2, nªu c¸ch dùng ¶nh. B F1 A/ A 0 B/ B F2 A/ A 0 B/ - Quan s¸t h×nh vÏ, rót ra ®Æc ®iÓm (kÝch thíc) ¶nh trong hai trêng hîp. - Rót ra nhËn xÐt vÒ tiªu cù cña thÓ thuû tinh trong hai trêng hîp. Ho¹t ®éng 3. T×m hiÓu vÒ ®iÓm cùc cËn, ®iÓm cùc viÔn. - Môc tiªu : Tr×nh bµy ®îc kh¸i niÖm ®iÓm cùc cËn vµ ®iÓm cùc viÔn. - Thêi gian : 12 phót. - §å dïng d¹y häc : B¶ng thö thÞ lùc. - C¸ch tiÕn hµnh : Ph¬ng ph¸p trùc quan, ®µm tho¹i. *B­íc 1: H§ c¶ líp - Cho HS ®äc môc 1 phÇn III-SGK vµ tr¶ lêi c©u hái : +) §iÓm cùc viÔn lµ ®iÓm nµo so víi m¾t ? +) §iÓm cùc viÔn cña m¾t tèt n»m ë vÞ trÝ nµo ? +) M¾t cã tr¹ng th¸i nh thÕ nµo khi nh×n mét ®iÓm ë ®iÓm cùc viÔn ? +) Kho¶ng c¸ch tõ m¾t ®Õn ®iÓm cùc viÔn gäi lµ g× ? *B­íc 2: H§ c¸ nh©n - Yªu cÇu HS ®äc phÇn 2 vµ tr¶ lêi c©u hái : +) §iÓm cùc cËn lµ ®iÓm nµo so víi m¾t? +) M¾t cã tr¹ng th¸i nh thÕ nµo khi nh×n mét vËt ë ®iÓm cùc cËn. +) Kho¶ng c¸ch tõ m¾t ®Õn ®iÓm cùc cËn gäi lµ g× ? - GV chuÈn ho¸ c©u tr¶ lêi cña HS. * KÕt luËn. Yªu cÇu HS nªu kh¸i niÖm ®iÓm cùc cËn, ®iÓm cùc viÔn cña m¾t. - Tõng HS ®äc môc 1 phÇn III-SGK. - 1HS ®äc to tríc líp. - Tr¶ lêi c©u hái cña GV. - Nªu ph¬ng ¸n ®Ó thùc hiÖn yªu cµu cña C3. - TiÕn hµnh kiÓm tra (nÕu cã rhÓ). - HS ®äc môc 2 vµ tr¶ lêi c©u hái cña GV vµ C4. - HS nªu kh¸i niÖm ®iÓm cùc cËn, ®iÓm cùc viÔn cña m¾t. Ho¹t ®«ng 4. VËn dông. - Môc tiªu : BiÕt vËn dông kiÕn thøc vÒ m¾t tr¶ lêi ®îc mét sè c©u hái cã liªn quan. - Thêi gian : 6 phót. - C¸ch tiÕn hµnh : Ph¬ng ph¸p ®µm tho¹i. *B­íc 1: H§ c¸ nh©n - Yªu cÇu HS nghiªn cøu C5, tr¶ lêi : Bµi to¸n cho biÕt nh÷ng ®¹i lîng nµo ? VÏ ¶nh cña vËt hiÖn trªn mµng líi. - GV gîi ý : Dùa vµo tû sè ®ång d¹ng cña c¸c cÆp c¹nh cña hai tam gi¸c ®ång d¹ng tÝnh chiÒu cao ¶nh cña cét ®iÖn. - GV chØ ®Þnh 1 HS lªn b¶ng gi¶i bµi to¸n, HS kh¸c lµm ra nh¸p. - Tæ chøc cho HS nhËn xÐt tríc líp lêi gi¶i trªn b¶ng. *B­íc 2: H§ c¶ líp - GV chuÈn ho¸ kÕt qu¶ lêi gi¶i cña HS. * KÕt luËn. GV tiÓu kÕt ho¹t ®éng 4. - C¸ nh©n tr¶ lêi c©u hái cña GV t×m hiÓu c¸ch gi¶i bµi to¸n. - 1 HS lªn b¶ng gi¶i bµi to¸n, HS kh¸c lµm ra nh¸p. - HS nhËn xÐt tríc líp lêi gi¶i trªn b¶ng. - HS nghe, ghi nhí. V. Cñng cè vµ híng dÉn HS häc ë nhµ. ¤n l¹i c¸ch dùng ¶nh cña vËt t¹o bëi TKPK. ¤n l¹i c¸ch dùng ¶nh ¶o cña vËt t¹o bëi TKHT. Híng dÉn HS lµm C6, yªu cÇu HS vÒ nhµ lµm C6; lµm bµi tËp 48.1 – 48.3 (SBT); nghiªn cøu tríc bµi 49 SGK.