Giáo án Vật lý lớp 9 tiết 59: Sự phân tích ánh sáng trắng

Ngày soạn: 31 /03 /2012 Ngày dạy: 03 /04 /2012 Tiết 59: SỰ PHÂN TÍCH ÁNH SÁNG TRẮNG A. MỤC TIÊU: 1. Kiến thức: Phát biểu được khẳng định: trong chùm sáng trắng có chứa nhiều chùm sáng màu khác nhau. Trình bày và phân tích được thí nghiệm phân tích ánh sáng trắng bằng lăng kính, đĩa CD để rút ra kết luận: trong chùm ánh sáng trắng chứa nhiều chùm ánh sáng màu. 2. Kỹ năng: Kỹ năng phân tích ánh sáng trắng và ánh sáng màu qua thí nghiệm. Vận dụng kiến thức thu thập được giải thích các hiện tượng ánh sáng cầu vồng, bong bóng xà phòng, dưới ánh sáng trắng. 3. Thái dộ: Say mê nghiên cứu hiện tuợng ánh sáng được ứng dụng trong thực tế. Cẩn thận, nghiêm túc. B. CHUẨN BỊ: Đối với cả lớp: Một lăng kính tam giác đều. Một màn chắn có khoét một khe hẹp. Một tấm lọc màu đỏ, màu xanh, nửa đỏ, nửa xanh. Một đĩa CD. C. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DAY HỌC: Ổn định lớp: (1 phút) Bài mới: TRỢ GIÚP CỦA GIÁO VIÊN HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ - Tổ chức tình huống học tập (5 phút) * Kiểm tra bài cũ: - Hs 1: Chữa bài tập 52.2 và bài 52.5. - Hs 2: Chữa bài tập 52.4 * Tổ chức tình huống học tập: - Như SGK. - Hs làm bài tập của Gv. - Tìm hiểu tình huống của bài dưới sự tổ chức của Gv. Hoạt động 2: T/hiểu việc phân tích 1 chùm ánh sáng trắng bằng lăng kính (17 phút) - Gv cung cấp một số vấn đề cơ bản về lăng kính. Yêu cầu Hs đọc thông tin thí nghiệm 1 và quan sát kết quả thí nghiệm. - Tổ chức thảo luận C1. Yêu cầu Hs tự hoàn thành vở ghi. Yêu cầu Hs đọc thông tin thí nghiệm 2 và quan sát kết quả thí nghiệm. Tổ chức thảo luận C2 Yêu cầu Hs tự hoàn thành vở ghi. Tổ chức Hs thảo luận C3, C4. Yêu cầu Hs hoàn thành vở ghi. Tổ chức cho Hs rút ra kết luận. I. PHÂN TÍCH MỘT CHÙM ÁNH SÁNG BẰNG LĂNG KÍNH: 1. Thí nghiệm 1: - Tiếp nhận thông tin mới. - Hs đọc tài liệu, quan sát kết quả thí nghiệm 1. - Hs thảo luận C1 dưới sự chỉ đạo của Gv. - Hoàn thành vởû ghi. C1: Dải màu có nhiều màu nằm sát cạnh nhau, gồm các màu từ đỏ, da cam, vàng, lục, lam, chàm, tím. 2- Thí nghiệm 2: - Hs đọc tài liệu, quan sát kết quả thí nghiệm. - Hs thảo luận dưới sự chỉ đạo của Gv. Hoàn thành vởû ghi. C2: + Nếu chắn tấm lọc màu xanh, phía sau lăng kính thu được các vạch màu xanh. + Nếu chắn tấm lọc màu đỏ, phía sau lăng kính thu được các vạch màu đỏ. + Nếu chắn tấm lọc màu có nửa xanh, nửa đỏ, phía sau lăng kính thu được các vạch màu xanh và vạch màu đỏ nằm lệch nhau. - Hs thảo luận C3, C4 dưới sự chỉ đạo của Gv. - Hoàn thành vởû ghi. C3: ý 2. C4: Ánh sáng trắng qua lăng kính được phân tích thành dãi màu => phân tích ánh sáng trắng bằng lăng kính. 3- Kết luận: - Hs rút ra kết luận, hoàn thành vở ghi. Hoạt động 3: T/h sự ph/tích 1 chùm a/s trắng bằng sự phản xạ trên đĩa CD (12 phút) - Yêu cầu Hs đọc tài liệu, làm thí nghiệm. Yêu cầu Hs báo cáo kết quả thí nghiệm, thảo luận hoàn thành C5, C6. - Yêu cầu Hs hoàn thành vở ghi. Tổ chức cho Hs rút ra kết luận. - Yêu cầu Hs hoàn thành vở ghi. Tổ chức cho Hs rút ra kết luận. - Yêu cầu Hs hoàn thành vở ghi. II- PHÂN TÍCH 1 CHÙM SÁNG TRẮNG BẰNG SỰ PHẢN XẠ TRÊN ĐĨA CD 1- Thí nghiệm 3: - Hs đọc tài liệu, làm thí nghiệm. - Hs báo cáo kết qủa rthí nghiệm, thảo luận C5, C6 - Hoàn thành vởû ghi. C5: Trên đĩa CD có nhiều dải màu từ đỏ đến tím. C6: + Ánh sáng trắng. + Có màu từ đỏ đến tím. + Ánh sáng qua đĩa CD => phản xạ lại là những chùm ánh sáng màu. 2- Kết luận: - Hs rút ra kết luận dưới sự chỉ đạo của Gv. - Hoàn thành vởû ghi. III- KẾT LUẬN CHUNG: - Hs rút ra kết luận dưới sự chỉ đạo của Gv. - Hoàn thành vởû ghi. Hoạt động 4: Củng cố – Vận dụng - Hướng dẫn về nhà (10 phút) Tổ chức Hs thảo luận C7. Yêu cầu Hs hoàn thành vở ghi. Về nhà làm C8, C9 Về nhà làm các bài tập trong SBT. - Hs thảo luận C7 C7: Chiếu chùm sáng trắng qua tấm lọc màu đỏ ta được ánh sáng đỏ. Ta cĩ thể coi như tấm lọc màu đỏ cĩ tác dụng tách chùm sáng đỏ khỏi chùm sáng trắng. Nếu thay tấm lọc màu đỏ bằng tấm lọc màu xanh thì lại được ánh sáng xanh. Cứ như thế cho các tấm lọc màu khác, ta sẽ biết được trong chùm sáng trắng cĩ những ánh sáng nào. Đây cũng là 1 cách phân tích ánh sáng trắng. - Hs tiếp nhận thông tin mới. - Lưu ý vềâ những dặn dò của Gv. D.RÚT KINH NGHIỆM