Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 9 - Tuần 15 - Năm học 2022-2023 - Đỗ Bích Phương
Bạn đang xem nội dung tài liệu Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 9 - Tuần 15 - Năm học 2022-2023 - Đỗ Bích Phương, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Tiết 70 , 71
LẶNG LẼ SA PA
(NguyÔn Thµnh Long)
I. Mục tiêu cần đạt: Giúp học sinh:
1. Kiến thức :
- Tìm hiểu những nét cơ bản về tác giả, tác phẩm, tóm tắt nội dung chính của
tác phẩm
- Hiểu được hoàn cảnh sống và công việc của anh thanh niên
- Nghệ thuật kể chuyện ,miêu tả sinh động ,hấp dẫn trong truyện
2. Kĩ năng :
- Nắm bắt diễn biến truyện và tóm tắt được truyện
- Phân tích được nhân vật trong tác phẩm tự sự
- Cảm nhận được một số chi tiết nghệ thuật độc đáo trong tác phẩm
3. Thái độ :
- Trân trọng , khâm phục nhân vật anh thanh niên
II. Chuẩn bị:
- Giáo viên: Soạn bài, tài liệu tham khảo
- Học sinh: Đọc và soạn.
III. Tiến trình hoạt động
1. Ổn định
2. Bài cũ : ? Nêu diễn biến tâm trạng của ông Hai khi nghe tin làng chợ Dầu
theo giặc
? Qua văn bản em hiểu gì về nhân vật ông Hai
3. Bài mới :
Hoạt động của thầy và trò Nội dung
Gọi học sinh đọc chú thích SGK. I. Đọc - tìm hiểu chú thích
? Nêu vài nét về tác giả Nguyễn Thành 1. Tác giả:
Long ? - Nguyễn Thành Long (1925 - 1991)
Gv bổ sung quê Quảng Nam. Tham gia viết văn từ
? Nêu thời gian và hoàn cảnh ra đời của kháng chiến chống Pháp, với sở trường
tác phẩm? là truyện ngắn và ký.
- Truyện của ông thường mang vẻ thơ
- Giáo viên hướng dẫn rồi gọi học sinh mộng, trong trẻo.
đọc:giọng nhẹ nhàng,lắng sâu. 2. Tác phẩm:
- Học sinh đọc văn bản, cả lớp theo dõi "Lặng lẽ Sa Pa" được viết vào tháng 7 -
đọc tiếp. 1970 sau một chuyến đi Lào Cai, được
? Em hãy tóm tắt tác phẩm? trích trong " Giữa trong xanh" - 1972.
Học sinh tóm tắt, giáo viên nhận xét. 3. Đọc và kể tóm tắt :
Qua đó nhận xét về cốt truyện ? 4. Từ khó
* Cốt truyện : - Cốt truyện đơn giản với một tình
huống độc đáo: cuộc gặp gỡ tình cờ
giữa anh thanh niên và đoàn khách.
? Truyện được kể theo ngôi thứ *Ngôi kể:
mấy?Điểm nhìn trần thuật được đặt vào Ngôi thứ ba nhưng lại đặt điểm nhìn
nhân vật nào? trần thuật vào nhân vật ông hoạ sĩ. Đó là
sáng tạo của tác giả nhằm làm cho câu
chuyện chân thật ,khách quan.
? Truyện có những nhân vật nào? Nhân * Nhân vật :
vật nào được miêu tả trực tiếp, nhân vật
nào được miêu tả gián tiếp?
- Trực tiếp: anh thanh niên, ông hoạ sỹ,
bác lái xe, cô kỹ sư.
- Gián tiếp: ông kỹ sư ở vườn rau Sa Pa,
anh cán bộ nghiên cứu bản đồ sét. *Bố cục : 3 phần :
?Đoạn trích có thể chia bố cục như thế - Phần 1: Từ đầu đến “Người lái xe lại
nào? nói”:
Lời giới thiệu của bác lái xe về anh
thanh niên.
- Phần 2: Tiếp theo đến “như thế”:
Cuộc trò chuyện giữa ba người.
- Phần 3: Còn lại: Họ chia tay, ông hoạ
sỹ và cô kỹ sư trẻ xuống đồi cứ vấn
vương vì sao anh thanh niên không tiễn
ra tận xe.
- HS đọc đoạn văn T181 anh ta kia II. Đọc - hiểu văn bản
1. Nhân vật anh thanh niên:
? Anh thanh niên được giới thiệu qua lời *Hoàn cảnh sống
bác lái xe như thế nào? - Tuổi đời 27, dáng người nhỏ bé, nét
- Đây là cách giới thiệu gián tiếp qua lời mặt rạng rỡ
kể của bác lái xe-> nhằm tạo sự lôi cuốn, - Làm công tác khí tượng thuỷ văn kiêm
hấp dẫn, gây sự tò mò, hứng thú cho vật lí địa cầu, trên đỉnh Yên Sơn cao
người đọc. 2600m.
- Sống một mình trên núi cao, quanh
năm suốt tháng giữa đất rời, mây núi
? Qua lời giới thiệu này, em có nhận xét SaPa.
gì về hoàn cảnh sống của anh thanh => Hoang vu, vắng vẻ, cô độc.
niên?
? Theo lời kể của anh thanh niên,ta biết
được anh làm công việc gì? Trong hoàn cảnh như thế nào? Cảm nhận của em về * Công việc:
công việc này? (Công việc này đòi hỏi - Đo gió, đo mưa, đo nắng, tính mây, đo
điều gì?) chấn động mặt đất, dự vào việc báo trư-
ớc thời tiết hàng ngày, phục vụ sản xuất,
phục vụ chiến đấu.
- Ngày đêm vào bốn thời điểm nhất
? Theo em,cái gian khổ nhất trong công định: 4h, 11h, 7h tối, 1h sáng.
việc của anh là gì ?Tại sao ? - Điều kiện: mưa, gió, nắng, tuyết
GV :Công việc của anh gian khổ nhưng => Công việc tuy không nặng nề nhưng
cái gian khổ nhất đối với anh là phải gian khổ, đòi hỏi phải tỉ mỉ, chính xác
vượt qua được sự cô đơn,vắng vẻ. Điều kiên trì và có tinh thần trách nhiệm cao
đó khiến anh trở thành người “cô độc (nửa đêm, đúng giờ "ốp" thì dù mưa
nhất” và rất “thèm người”. tuyết, giá lạnh thế nào cũng phải trở dậy
Gv củng cố tiết 1 và chuyển sang nội ra ngoài làm việc
dung tiết 2 (Tìm hiểu tiếp nv anh TN )
- HS chú ý T185" và khi ta làm việc " * Suy nghĩ:
? Tìm những chi tiết thể hiện thái độ, - Làm khí tượng ở được cao thế mới là
quan niệm, suy nghĩ của anh về công lý tưởng.
việc? - Khi ta làm việc, ta với công việc là
đôi...chết mất.
- Mình sinh ra làm gì, mình vì ai mà
làm việc .=> Yêu nghề, say mê tận
? Từ đây, ta thấy anh đối với công việc tâm, tận lực, có ý thức về công việc
như thế nào? ->Hy sinh, cống hiến.
*Tổ chức cuộc sống sinh hoạt:
- Một vườn hoa đẹp, một nhà ba gian
? Mặc dù điều kiện sống công việc rất sạch sẽ
gian khổ, nhưng anh đã tổ chức cuộc - Cuộc sống thu gọn ở góc trái: chiếc
sống sinh hoạt của mình như thế nào? giường con, một chiếc bàn học, một giá
- Chú ý T184 "một gian nhà ba gian sách..
- Yêu hoa, yêu sách
? Hình dung của em về cuộc sống này? => Biết tổ chức sắp xếp cuộc sống thật
GV: Trái hẳn hoàn toàn với suy nghĩ của ngăn nắp, nề nếp, chủ động, thơ mộng.
mọi người: Ông hoạ sỹ nghĩ rằng anh * Cách cư xử với mọi người:
sống xoàng xĩnh . - Nét mặt rạng rỡ ,
? Thái độ và cách cư xử của anh dành - Gửi cho vợ bác lái xe củ tam thất
cho mọi người khi gặp gỡ và khi chia - Tặng hoa cho cô gái
tay? - Gửi làn trứng để mọi người ăn đường
=>Niềm nở, chu đáo, nồng hậu, quan tâm, hiếu khách.
- Từ chối vẽ mình và g/ thiệu về ông kỹ
sư vườn rau, đồng chí cán bộ nghiên
cứu bản đồ sét.
? Những chi tiết này thể hiện phẩm chất =>Khiêm tốn, xem những đúng góp của
gì của anh? mình chỉ là nhỏ bé so với người khác.
=> Đó là một chân dung đẹp về tinh
thần, tình cảm, cách sống và những suy
? Khi bất chợt thấy ông hoạ sỹ vẽ mình, nghĩ về cuộc sống, về ý nghĩa của công
anh đã có phản ứng gì? việc...Đó là h/ảnh tiêu biểu của người t/
? Ta thấy thêm đức tính gì về anh? niên trong thời đại mới.
2. Các nhân vật khác:
* Ông hoạ sỹ:
? Qua việc tìm hiểu trên, em thấy anh - Xúc động và bối rối
thanh niên là người như thế nào? - Ngưỡng mộ và cảm phục
- Thấy được sự bất lực của nghệ thuật
hội hoạ trong việc khắc hoạ chân dung
con người và tấm lòng của nhà hoạ sỹ.
=> Là người khát khao nghệ thuật, biết
rung động trước những con người với
? Khi gặp anh thanh niên, thái độ và tâm những công việc thầm lặng nhưng hết
trạng của ông hoạ sỹ như thế nào? sức lớn lao.
" Vì hoạ sỹ bắt gặp một điều thật ra ông * Cô kỹ sư:
vẫn ao ước được biết...đủ cho một - Cuộc gặp gỡ bất ngờ và những gì được
chuyến đi dài." chứng kiến khiến cô bàng hoàng. Cô
"Chao ôi! bắt gặp được con người như hiểu thêm về cuộc sống dũng cảm, tuyệt
anh ta là một cơ hội hạn hữu cho sáng đẹp của những người như anh. Cô hiểu
tác". về con đường đã chọn và yên tâm hơn
? Thái độ đó, cho ta biết được điều gì về về quyết định của mình.
ông hoạ sỹ? => Anh như một thứ ánh sáng rực rỡ,
đẹp đẽ, khơi dậy những tình cảm lớn
lao, nhen nhóm những niềm tin, hi
vọng: "Một ấn tượng...dạt lên trong lòng
? Cuộc gặp gỡ với anh thanh niên giúp cô gái".
cô hiểu thêm điều gì? * Bác lái xe:
- Qua lời kể của bác, ông hoạ sỹ, cô kỹ
sư và người đọc hồi hộp chờ đón sự xuất hiện của "người cô độc nhất thế
gian"
? Suy nghĩ và hành động của anh thanh - Cảm thông với nổi "thèm người" của
niên có ý nghĩa gì đối với nhận thức của anh khi một mình sống trên núi cao, (th-
cô? ường dừng lại nói chuyện cùng anh,
mua sách cho anh..
=> Tập trung hoàn thiện bức chân dung
nhân vật chính.
? Bác lái xe có vai trò như thế nào trong
việc giới thiệu nhân vật chính của truyện. - Là dụng ý nghệ thuật: Khắc hoạ thành
công chân dung tập thể của những
người lao động bình thường, xuất hiện ở
những miền đất khác nhau, nhưng họ
gặp nhau ở quan niệm sống hết sức cao
đẹp - sống cống hiến cho đời.
? Sự xuất hiện của các nhân vật này có
tác dụng gì? III. TỔNG KẾT
1. Nghệ thuật:
? Vì sao các nhân vật không có tên gọi - Cốt truyện đơn giản
cụ thể? - Giới thiệu nhân vật bằng cách thông
? Theo em điều gì đã tạo nên sức hấp qua cái nhìn và ấn tượng của nhân vật
dẫn cho truyện? khác.
- Sức hấp dẫn là chất thơ, chất trữ tình: - Không sd ngôi kể thứ nhất nhưng được
Phong cảnh đẹp, thơ mộng, con người trẻ trần thuật từ điểm nhìn và ý nghĩ của
trung tình tứ. Họ sống, làm việc nơi núi ông hoạ sỹ.
rừng hoang vắng nhưng không cô đơn 2. Nội dung: Ghi nhớ SGK
bởi sự gắn bó của họ với đất nước với
mọi người.
Nghệ thuật của truyện có gì đặc sắc?
? Truyện ngắn ca ngợi điều gì?
- Học sinh chiếm lĩnh ghi nhớ.
Tiết 72
LUYỆN NÓI
TỰ SỰ KẾT HỢP VỚI NGHỊ LUẬN VÀ MIÊU TẢ NỘI TÂM
I. . Mục tiêu cần đạt: Giúp học sinh:
1. Kiến thức :
- Tự sự , nghị luận và miêu tả nội tâm trong kể chuyện
- Tác dụng của vịêc sử dụng các yếu tố tự sự , nghị luận , nội tâm trong kể
chuyện
2. Kĩ năng :
- Nhận biết các yếu tố tự sự , nghị luận và miêu tả nội tâm trong một văn
bản
- Sử dụng các yếu tố tự sự , nghị luận và miêu tả nội tâm khi kể chuyện
II . Chuẩn bị:
- GV: Định hướng cho học sinh việc chuẩn bị ở nhà và đọc tài liệu tham
khảo
- HS: Chuẩn bị bài theo hướng dẫn của GV
III. Tiến trình hoạt động
1. Ổn định
2. Bài cũ : Vai trò của yếu tố đối thoại , độc thoại và độc thoại nội tâm trong
văn bản tự sự
3. Bài mới :
Hoạt động của thầy và trò Nội dung
Gv yêu cầu hs nhắc lại sự việc ,người kể I. Củng cố kiến thức
,ngôi kể trong văn tự sự - Sự việc được kể ,người kể ,ngôi kể
HS trả lời - Gv nhận xét và bổ sung trong tác phẩm tự sự
? Hãy nhắc lại vai trò của yếu tố nghị - Các yếu tố nghị luận được sử dụng để
luận và miêu tả trong văn tự sự ? làm cho việc tự sự sâu sắc hơn với việc
bày tỏ quan niệm ,lập trường ,cách nhìn
nhận đánh giá ..
- Các yếu tố miêu tả được sử dụng để
làm hiện lên hình ảnh nhân vật với cá
đặc điểm diện mạo , hành động và nội
tâm nhân vật
- Trong đoạn văn tự sự ,cácyếu tố nghị
luận , miêu tả không được lấn át tự sự
GV nêu yêu cầu của giờ luyện nói: II. Luyện tập
+ Chuẩn bị đề cương : Hình dung sẽ nói
những gì, mở đầu, tiếp theo và kết thúc
như thế nào? Xác định ngô kể ?
+ Diễn đạt bằng lời nói chuẩn mực, rõ
ràng, mạch lạc, kèm điêu bộ,cử chỉ, tư thế
ngay ngắn, mắt hướng vào người nghe. * Nhóm 1: Tâm trạng của em sau khi
+ Bố cục rõ ràng . Hướng dẫn thực hành luyện nói : để xảy ra chuyện có lỗi với bạn.
GV yêu cầu học sinh đối tượng khá : 1. Mở bài:
Viết bài và trình bày trước lớp - Chuyện xẩy ra rất lâu, mỗi lần nghĩ
Học sinh đối tượng yếu : GV hướng dẫn lại thấy xấu hổ.
học sinh xây dựng đề cương và trình bày 2. Thân bài:
được 1 ý nhỏ. - Giờ kiểm tra văn không làm được bài,
- Học sinh làm việc , gv quan sát, hướng nhìn sang thấy bạn chăm chú viết, hỏi
dẫn học sinh yếu bạn nhưng bạn không trả lời
GV gọi một số em trình bày. - Loay hoay định giở vở thì cô giáo
* Nhóm 1: Tâm trạng của em sau khi để nhắc.
xảy ra chuyện có lỗi với bạn. -Thu bài giả vờ quên không nộp bài
- Việc gì? Xảy ra vào lúc nào? Diễn biến bạn cho cô
ra sao? Kết quả. - Vào tiết học mới bạn thấy bài mình
- Tâm trạng của em trước, trong và sau chưa nộp, hoảng sợ tưởng là quên.
khi chuyện không may xảy ra.... - Bạn gặp cô xin nộp nhưng cô không
tin là bạn quên mà cho là cố tình.
- Mãi về sau, bạn không biết vì sao bài
Giáo viên cùng học sinh nhận xét, bổ kiểm tra lại ở trong bàn
sung. - Em thấy ân hận, hổ thẹn
3. Kết bài:
- Bạn chuyển trường theo gia đình, khi
chia tay không dám nói với bạn về
chuyện đó và trong lòng cảm thấy xấu
hổ.
* Nhóm 2: Kể lại buổi sinh hoạt lớp
trong đó em đã phát biểu ý kiến chứng
* Nhóm 2: Kể lại buổi sinh hoạt lớp trong minh Nam là
đó em đã phát biểu ý kiến chứng minh người bạn tốt.
Nam là người bạn tốt. 1. Mở bài:
- Giới thiệu nội dung buổi sinh hoạt lớp
- Hướng dẫn học sinh dựa vào bài luyện có chủ đề " Tình bạn"
tập (tiết 60) để giải quyết bài tập. 2. Thân bài:
- Học sinh trình bày, lớp nhận xét, giáo - Lớp trưởng nêu ý kiến trao đổi: thế
viên tổng hợp ý kiến, đánh giá. nào là người bạn tốt, ai là người bạn tốt
nhất lớp?
- Nhiều ý kiến khác nhau tạo nên một
cuộc tranh luận sôi nổi.
- Ý kiến của em: Nam là người bạn tốt
vì :
+ Luôn gần gũi với mọi người +Giúp nhiều bạn thoát khỏi trò chơi
điện tử bằng cách tổ chức trò chơi tiếng
anh
* Nhóm 3: Đóng vai Trương Sinh kể lại +Kiên quyết không cho Tuấn nhìn bài
đoạn đầu truyện kiểm tra nhưng lại đến tận nhà Tuấn
Đại diện nhóm trình bày, các nhóm khác hướng dẫn Tuấn cách giải bài tập.
nhận xét, giáo viên tổng hợp ý kiến, đánh 3. Kết luận : Nam là người bạn tốt
giá. * Nhóm 3: Đóng vai Trương Sinh kể lại
- Học sinh nghe rút kinh nghiệm đoạn đầu truyện.
Giáo viên nhận xét chung về buổi luyện - Sử dụng ngôi kể như thế nào.
nói. Chú trọng tác phong, thái độ, cử chỉ, - Hành văn phải phù hợp với ngôi kể.
giọng điệu của người nói, cách kết hợp - Người kể phải bộc lộ tâm trạng của
miêu tả, nghị luận... mình trong khi kể.
* Củng cố và hướng dẫn học bài :
? Bài nói TLV giống và khác bài viết như thế nào? Những yêu cầu cần nhớ về
bài nói?
- Viết lại bài luyện nói theo yêu cầu SGK.
- Soạn bài mới: Chiếc lược ngà
Tiết 73, 74
CHIẾC LƯỢC NGÀ
- Nguyễn Quang Sáng
I . Mục tiêu cần đạt: Giúp học sinh:
1. Kiến thức :
- Tình cảm cha con sâu nặng trong hoàn cảnh éo le của chiến tranh
- Sự sáng tạo trong nghệ thuật xây dựng tình huống truyện,miêu tả tâm lí
nhân vật
2. Kĩ năng :
- Đọc - hiểu văn bản truyện hiện đại sáng tác trong thời kì k/c chống Mĩ cứu
nước
3. Thái độ :
- Bày tỏ tình cảm của mình trước cảnh ngộ của cha con ông Sáu , đồng
thời hiểu
thêm những mất mát trong chiến tranh mà nhân dân ta đã trải qua trong k/c chống
Mĩ cứu nước
II. Chuẩn bị:
- Giáo viên: Soạn giáo án.
- Học sinh: Đọc và soạn bài. III. Tiến trình hoạt động
1. Ổn định lớp:
2. Bài cũ : ? Tóm tắt truyện ngắn : Lặng lẽ Sa Pa
? Em hiểu như thế nào về nhan đề của tác phẩm : Lặng lẽ Sa Pa
3. Bài mới:
Hoạt động của thầy và trò Nội dung
Gọi HS đọc chú thích SGK I .Đọc - tìm hiểu chung
? Dựa vào chú thích, nêu một số nét 1. Tác giả: Nguyễn Quang Sáng (sinh
chính về nhà văn Nguyễn Quang Sáng 1932), quê An Giang.
- Thời kì chống Pháp, ông là bộ đội
chiến đấu ở chiến truờng Nam bộ.
- Từ sau 1954, tập kết ra Bắc, ông bắt
đầu viết văn.
- Kháng chiến chống Mĩ nổ ra, ông lạị
trở về Nam chiến đấu và sáng tác.
? Tác phẩm của ông thường viết về đề tài => Tác phẩm của ông thuờng viết về con
gì? người và cuộc sống Nam bộ trong hai
cuộc kháng chiến và sau hòa bình.
Truyện được sáng tác trong hoàn cảnh 2. Tác phẩm: "Chiếc lược ngà" được
nào? viết năm 1966, khi tác giả đang hđ ở
chiến trường Nam bộ, trích trong tập
truyện cùng tên của ông.
3. Vị trí : Nằm ở phần giữa của truyện
? Vị trí đoạn trích ? 4. Đọc - túm tắt
GV hướng dẫn cách đọc: giọng thiết 5. Bố cục và ngôi kể:
tha,đúng các lời đối thoại nhằm thể hiện +P1:Từ đầu đến “bắt nó về” - Tình
tính cách ,tâm lý nhân vật. trạng cha con anh Sáu trước buổi chia
GV đọc mẫu một đoạn. tay.
? Em hãy tóm tắt đoạn trích? +P2:Tiếp đến: tuột xuống” Buổi chia
? Tình cảm của ông Sáu đối với con tay đầy nước mắt.
được thể hiện trong những hoàn cảnh +P3 còn lại: Anh Sáu ở chiến khu làm
nào? chiếc lược ngà và hi sinh.
- Trong chuyến về thăm nhà. * Ngôi kể: +Ngôi thứ nhất, đặt vào nhân
- Thể hiện tập trung và sâu sắc ở việc vật anh Ba.
chăm chú làm cây lược ngà để tặng con +Td: tăng độ tin cậy và tính trữ tình của
? Nhận xét gì về ngôi kể? ngôi kể ấy có truyện.
tác dụng gì?
II: Đọc - Tìm hiểu văn bản
- Yêu cầu học sinh xác định tình huống 1. Tình huống truyện :
truyện ? Ý nghĩa của tình huống truyện đó 2. Tìm hiểu chi tiết :
a .Nỗi niềm của người cha
? Tìm những chi tiết diễn tả cử chỉ, hành *Lần đầu tiên gặp con :-Tình cha con cứ
động, thái độ của ông Sáu khi sắp được nôn nao trong người anh
gặp con? - Nhún chân nhảy thót lên
- Bước vội vàng kêu to: Thu con
- Vết thẹo ài đỏ ửng, dần dật .
=>Khao khát được gặp con
? Lúc đó trên khuôn mặt ông thể hiện nét - Hai tay ông buông xuống như bị gãy
xúc động gì? => Đau đớn, buồn bã, thất vọng.
* Những ngày đoàn tụ :
? Mấy ngày ở nhà,anh thể hiện tình cảm - Không dám đi đâu xa,tìm cách làm
đối với con như thế nào?Tâm trạng của thân,vỗ về,mong con gọi ba.
anh trong từng hoàn cảnh? - Không nén được bực,đánh mắng con.
- Đau khổ bất lực chào con ra đi
? Qua tất cả những chi tiết này, em thấy =>Nỗi đau đớn tột cùng khi bị con
được nỗi lòng gì của người cha? khước từ tình cảm.
- HS theo dõi đoạn truyện ngày anh ra đi - Một tay ôm con, một tay rút khăn lau
? Trước tình cảm con dành cho ông, ông nước mắt, hôn lên tóc con
Sáu đã có cử chỉ gì? => Sung sướng, hạnh phúc của tình ruột
? Đây là giọt nước mắt như thế nào? thịt cha con.
GV : Mặc dù biết con còn ngây thơ * Những ngày xa con
nhưng anh không khỏi chạnh lòng buồn - Day dứt, ân hận vì đã đánh con.
và đau đớn khi bị con khước từ tình - Vui sướng khi tìm được khúc ngà để
cảm.Và niềm hạnh phúc của người cha làm lược cho con:
dâng ngập trong lòng khi đón nhận tình +Tay cầm khúc ngà voi, mặt hớn hở như
yêu thương của con. đứa trẻ được quà
- GV gọi hs đọc đoạn " tôi hãy còn +Dùng vỏ đạn làm cưa
nhớ" +Gò lưng tẩn mẩn khắc từng nét: => Gửi
? Những chi tiết nào c/tỏ tình yêu con nỗi nhớ thương, tình yêu mến con vào
sâu nặng của ông Sáu? chiếc lược.
? Qua việc ông Sáu làm chiếc lược cho - Móc cây lược đưa cho tôi và nhìn tôi
con, em hiểu được tình cảm của anh Sáu một hồi lâu.
ntn? => Nhắn nhủ người đồng đội thay mình
Gv thuyết giảng thực hiện mong ước với con ( lời uỷ
? Đoạn cuối mô tả cảnh ông Sáu hy sinh, thác, ước nguyện cuối cùng của tình phụ
trong những giây phút cuối cùng của sự tử)
sống, ông Sáu đã có hành động gì? ->Đó là tình cảnh đau thương với cha
? Em có cảm nhận gì về chi tiết ấy ? con anh Sáu.
? Tình cảm ông Sáu dành cho con mình => Sâu nặng, tình cảm ấy, bất diệt trước đó là một tình cảm như thế nào? sự huỷ diệt tàn khốc của chiến tranh.
? Tác giả đã có lời bình gì? Nhớ đến và thấm thía những đau th-
(Tình cha con không thể chết được..) ương mất mát, éo le mà chiến tranh để
lại cho nhiều người, nhiều gia đình Việt
Hs đọc đoạn tiếp theo Nam
b. Niềm khao khát tình cha của người
con
*. Thái độ và tình cảm của bé Thu
? Quan sát đoạn truyện kể về nhân vật trước khi nhận ra ông Sáu là cha:
bé Thu trong những ngày ông Sáu về - Con bé giật mình, tròn mắt nhìn, ngơ
thăm nhà, tìm những chi tiết kể về lần ngác, lạ lùng...Mặt nó tái đi, vụt chạy và
đầu bé Thu gặp cha? kêu thét lên.
=> Ngạc nhiên, ngờ vực, hốt hoảng và
? Cách đối xử đó, cho thấy bé Thu muốn vô cùng sợ hãi
tỏ thái độ gì với ba? ->không tin ông Sáu là cha vì có vết
thẹo.
Thảo luận: - Không gọi ông Sáu là cha (ngay cả lúc
? Theo em thái độ của bé Thu có đáng đang lâm vào thế bí).
trách không, vì sao? - Không chịu nhờ chắt nước cơm.
- Không đáng trách vì em còn quá nhỏ để - Em thường gọi trống không
hiểu sự khắc nghiệt của cuộc sống, sự - Dùng đại từ thiếu thân thiện (con kêu
mất mát của chiến tranh. Em không nhận rồi mà người ta không nghe)
vì không tin đó chính là cha mình (mặt - Hất miếng trứng cá mà ông gắp cho
cha em không có sẹo như vậy). - Khi bị đánh thì bỏ về ngoại (cố ý khua
-> Thái độ đó là biểu hiện của niềm tin chiếc dây kêu xủng xoảng)
yêu mãnh liệt,niềm kiêu hãnh về người
cha trong tâm hồn ngây thơ.
? Sự phản ứng của em cho thấy tính
cách, tình cảm của em như thế nào? Tác => Sự phản ứng mạnh mẽ, quyết liệt,
giả khắc hoạ bằng hình thức nghệ thuật gần như cự tuyệt, chứng tỏ em là cô bé
gì ? ngang ngạnh, bướng bỉnh.
-> Thái độ đó là biểu hiện của niềm tin => Lạnh nhạt, coi ông Sáu như người
yêu mãnh liệt,niềm kiêu hãnh về người lạ,xa cách, ương ngạnh.
cha trong tâm hồn ngây thơ. => Có cá tính mạnh mẽ, tình cảm sâu
sắc chân thật. Em chỉ yêu ba khi tin
chắc đó chính là ba mình.Đó là biểu
hiện của tâm hồn ngây thơ , hồn nhiên
- Gv gọi HS đọc t197" sáng hôm sau " trong sáng
->miêu tả tâm lý nhân vật tinh tế. ? So với mấy ngày hôm trước,trong giờ *. Thái độ và hành động của bé Thu
phút chia tay với cha, thái độ của bé Thu khi nhận ra ba
thay đổi ra sao, thể hiện qua chi tiết nào? - Đứng ở góc nhà,buồn thiu.
- Tiếng ba đầu tiên và cũng là tiếng cuối - Kêu thét lên: Ba...a...a...ba!
cùng, tiếng ba mà nó cố đè nén trong bao "Tiếng kêu của nó như tiếng xé, xé sự
nhiêu năm nay vỡ tung ra từ đáy lòng nó. im lặng và xé cả ruột gan mọi người
...dựng đứng lên".
- Nó vừa ôm chặt lấy cổ ba nó vừa nói
trong tiếng khóc .
? Thái độ đó biểu hiện tâm trạng như thế - Nó hôn ba nó cùng khắp (hôn tóc, hôn
nào? cổ, hôn vai và hôn cả vết thẹo dài bên
? Từ chỗ phản ứng mạnh mẽ, quyết liệt má nữa)
gần như cự tuyệt, bé Thu đã nhận cha với + Không cho anh Sáu đi (đến khi phải
một tình cảm mãnh lệt sâu sắc...Theo em hứa mua cho nó một cây lược)
vì sao lại có sự thay đổi như vậy? => Xúc động mãnh liệt.->tình cảm dồn
- Qua lời bà ngoại kể em nhận ra đó là nén, bùng lên thật mạnh mẽ, cuống quýt,
ba mình. có xen cả sự hối hận.
? Chứng kiến cảnh ấy,tâm trạng của mọi - Sự thể hiện tình cảm của cha con bé
người xung quanh như thế nào ? Thu đã khiến mọi người xúc động.
Thảo luận : => Tình cảm ở em thật sâu sắc, mạnh
? Qua việc phân tích tên, em hiểu được mẽ
gì về tính cách ,tình cảm của bé Thu? nhưng cũng dứt khoát rạch ròi. Một cá
tính cứng cỏi đến mức tưởng như ương
? Nhận xét về nghệ thuật miêu tả tâm lý ngạnh nhưng cũng rất đỗi ngây thơ, hồn
nhân vật? nhiên...
- Nghệ thuật: Miêu tả tâm lý nhân vật rất
sinh động->Am hiểu tâm lí trẻ em, yêu
? Nêu giá trị nghệ thuật của truyện? quý trân trọng tình cảm của trẻ.
* TỔNG KẾT
1. Nghệ thuật
- Tạo tình huống truyện éo le
- Có cốt truyện mang yếu tố bất ngờ
? Nêu nội dung của truyện ngắn. - Lựa chọn người kể chuyện là bạn của
HS chiếm lĩnh ghi nhớ ông Sáu ,chứng kiến tàn bộ câu chuyện
,thấu hiểu cảnh ngộ và tâm trạng của
nhân vật trong truyện
2. Nội dung:=>Ghi nhớ SGK
3. ý nghĩa của truyện :- Là câu chuyện
cảm động về tình cha con sâu nặng
,Chiếc lược ngà cho ta hiểu thêm về những mất mát to lớn của chiến tranh
mà nhân dân đã trải qua trong cuộc k/c
chống Mĩ cứu nước
* Củng cố, hướng dẫn học ở nhà: ? Vì sao tác giả không đặt tên truyện là "
cuộc gặp gỡ cuối cùng", hay " tình cha con" mà lại đặt " chiếc lược ngà"?
+ Chuẩn bị báo cáo hoạt động TNST : Người lính trong mắt em.
File đính kèm:
ke_hoach_bai_day_ngu_van_9_tuan_15_nam_hoc_2022_2023_do_bich.docx



