Kế hoạch bài dạy Sinh học 8 - Tuần 19, Tiết 37, Bài 33: Thân nhiệt - Năm học 2022-2023 - Nguyễn Anh Tuấn

Ngày 15/01/2023 Tiết 37 - Bài 33. THÂN NHIỆT I. MỤC TIÊU 1.Kiến thức - Trình bày được khái niệm thân nhiệt và các cơ chế điều hịa thân nhiệt. - Giải thích được cơ sở khoa học và vận dụng vào đời sống các biện pháp chống nĩng, lạnh, đề phịng cảm nĩng, lạnh. - Giải thích cơ chế điều hịa thân nhiệt, bảo đảm cho thân nhiệt luơn ổn định. 2. Năng lực: Phát triển các năng lực chung và năng lực chuyên biệt N¨ng lùc chung N¨ng lùc chuyªn biƯt - Năng lực phát hiện vấn đề - Năng lực kiến thức sinh học - Năng lực giao tiếp - Năng lực thực nghiệm - Năng lực hợp tác - Năng lực nghiên cứu khoa học - Năng lực tự học - N¨ng lùc sư dơng CNTT vµ TT 3. Về phẩm chất: Giúp học sinh rèn luyện bản thân phát triển các phẩm chất tốt đẹp: yêu nước, nhân ái, chăm chỉ, trung thực, trách nhiệm. II. Thiết bị dạy học và học liệu - Giáo viên: Bảng phụ - Học sinh: Tìm hiểu trước bài III. Tổ chức hoạt động dạy và học 1. Ổn định tổ chức lớp 2. Kiểm tra miệng: Khơng tiến hành 3. Tiến trình dạy học • Vì sao nĩi chuyển hố vật chất và Q là đặc trưng cơ bản của sự sống ? • Năng lượng sản sinh trong quá trình dị hĩa được cơ thể sử dụng ntn ? Họat động của giáo viên Họat động của học sinh Nội dung HOẠT ĐỘNG 1: Khởi động Từ ktra bài cũ ? Nhiệt do dị hĩa giải phĩng được bù vào phần đã mất, tức là thực hiện điều hịa thân nhiệt. Vậy thân nhiệt là gì ? Cơ thể cĩ những biện pháp nào để điều hịa thân nhiệt ? Đĩ là nội dung cần nghiên cứu ở bài này ? HOẠT ĐỘNG 2: Hình thành kiến thức I. Thân nhiệt: + Thân nhiệt là gì ? - Cá nhân tự nghiên cứu - Là nhiệt độ của cơ thể. + Người ta đo thân nhiệt SGK tr.105, trả lời câu hỏi. - Thân nhiệt luơn ổn định như thế nào và để làm gì? ở 370C là do sự cân bằng + Ở người khoẻ mạnh thân giữa sinh nhiệt và tỏa nhiệt thay đổi như thế nào nhiệt. khi trời nĩng hay lạnh ? + Tại sao khi sốt thân nhiệt lại tăng ? - Cân bằng giữa sinh nhiệt và tỏa nhiệt là cơ chế tự điều hồ thân nhiệt II. Sự điều hồ thân nhiệt: 1. Vai trị của da. + Bộ phận nào của cơ thể - Cá nhân nghiên cứu thơng - Da cĩ vai trị quan trọng tham gia vào sự điều hồ tin SGK vận dụng kiến thức nhất trong điều hồ thân thân nhiệt ? thực tế trả lời câu hỏi . nhiệt . + Khi trời nĩng, lao động + Trả lời câu hỏi mục  nặng: Mao mạch ở da dãn tr.105 SGK - Da điều hồ thân nhiệt toả nhiệt, tăng tiết mồ hơi. + Em cĩ kết luận gì về vai bằng cơ chế bức xạ nhiệt + Khi trời rét: Mao mạch co trị của da trong sự điều hồ lại cơ chân lơng co giảm sự toả nhiệt. thân nhiệt - HS nghe giảng 2. Vai trị của hệ thần kinh - GV giảng như phần - HS trả lời + Tại sao khi tức giận mặt - Mọi hoạt động điều hồ đỏ nĩng lên ? thân nhiệt đều là phản xa dưới sự điều khiển của hệ thần kinh. III. Phương pháp phịng chống nĩng, lạnh : + Trả lời câu hỏi mục  - Cá nhân nghiên cứu thơng - Rèn luyện thân thể tăng SGK tr.106 tin SGK tr. 106 kết hợp khả năng chịu đựng của cơ  Vậy để phịng chống kiến thức thực tế trả lời thể . nĩng lạnh cĩ những biện câu hỏi. + nơi ở và nơi làm việc phải pháp nào ? phù hợp cho mùa nĩng và lạnh . + Mùa hè: Đội mũ nĩn khi đi đường, lao động. + Mùa đơng: giữ ấm chân, cổ ngực, khơng ngồi nơi hút + Giải thích câu: “mùa nĩng - HS vận dụng kiến thức trả giĩ chĩng khát, trời mát chĩng lời. đĩi”. + Trồng nhiều cây xanh + Tại sao mùa rét càng đĩi quanh nhà và nơi cơng càng thấy rét ? cộng . HOẠT ĐỘNG 3: Hoạt động luyện tập GV giáo nhiệm vụ cho học sinh làm bài tập trắc nghiệm: Câu 1. Ở người bình thường, nhiệt độ đo được ở miệng là A. 38oC B. 37,5oC C. 37oC D. 36,5oC Câu 2. Vì sao vào mùa đơng, da chúng ta thường bị tím tái ? A. Tất cả các phương án cịn lại. B. Vì cơ thể bị mất máu do bị sốc nhiệt nên da mất đi vẻ hồng hào. C. Vì nhiệt độ thấp khiến cho mạch máu dưới da bị vỡ và tạo nên các vết bầm tím. D. Vì các mạch máu dưới da co lại để hạn chế sự toả nhiệt nên sắc da trở nên nhợt nhạt. Câu 3. Khi lao động nặng, cơ thể sẽ toả nhiệt bằng cách nào ? 1. Dãn mạch máu dưới da 2. Run 3. Vã mồ hơi 4. Sởn gai ốc A. 1, 3 B. 1, 2, 3 C. 3, 4 D. 1, 2, 4 Câu 4. Hệ cơ quan nào đĩng vai trị chủ đạo trong hoạt động điều hồ thân nhiệt ? A. Hệ tuần hồn B. Hệ nội tiết C. Hệ bài tiết D. Hệ thần kinh Câu 5. Vào mùa hè, để chống nĩng thì chúng ta cần lưu ý điều nào sau đây ? A. Tất cả các phương án cịn lại B. Sử dụng áo chống nắng, đội mũ và đeo khẩu trang khi ra đường C. Mặc quần áo thống mát, tạo điều kiện cho da toả nhiệt D. Bơi kem chống nắng khi đi bơi, tắm biển Câu 6. Để chống rét, chúng ta phải làm gì ? A. Tất cả các phương án cịn lại B. Giữ ấm vào mùa đơng, đặc biệt là vùng cổ, ngực, mũi và bàn chân C. Làm nĩng cơ thể trước khi đi ngủ hoặc sau khi thức dậy bằng cách mát xa lịng bàn tay, gan bàn chân D. Bổ sung các thảo dược giúp làm ấm phủ tạng như trà gừng, trà sâm Câu 7. Biện pháp nào dưới đây vừa giúp chúng ta chống nĩng, lại vừa giúp chúng ta chống lạnh ? A. Ăn nhiều tinh bột B. Uống nhiều nước C. Rèn luyện thân thể D. Giữ ấm vùng cổ Câu 8. Việc làm nào dưới đây cĩ thể giúp chúng ta chống nĩng hiệu quả ? A. Uống nước giải khát cĩ ga B. Tắm nắng C. Mặc quần áo dày dặn bằng vải nilon D. Trồng nhiều cây xanh Câu 9. Khi bị sốt cao, chúng ta cần phải làm điều gì sau đây ? A. Tất cả các phương án cịn lại B. Lau cơ thể bằng khăn ướp lạnh C. Mặc ấm để che chắn giĩ D. Bổ sung nước điện giải Câu 10. Khi đo thân nhiệt, ta nên đo ở đâu để cĩ kết quả chính xác nhất ? A. Tai B. Miệng C. Hậu mơn D. Nách HOẠT ĐỘNG 4: Hoạt động vận dụng GV chia lớp thành nhiều HS xem lại kiến thức đã nhĩm (mỗi nhĩm gồm các học, thảo luận để trả lời các HS trong 1 bàn) và giao các câu hỏi. nhiệm vụ: thảo luận trả lời các câu hỏi sau và ghi chép lại câu trả lời vào vở bài tập - Em hiểu gì về câu tục ngữ: “Trời nĩng chĩng khát. Trời mát chĩng đĩi.” -Trời nĩng Tiết mồ hơi, + Ngồi lâu trong phịng kín, mất nước, chĩng khát. đơng người, khơng cĩ sự -Trời mát Tăng sự chuyển thơng khí? hĩa để cung cấp nhiệt chống +Đi dưới trời nắng mà rét, nên chĩng đĩi. khơng đội mũ nĩn? +Dễ bị cảm nĩng . +Vừa lao động xong , chơi + Dễ bị cảm nắng. thể thao mà tắm ngay hoặc + Dễ bị cảm lạnh. quạt mạnh? - Vì sao nĩi : rèn luyện thân thể cũng là một biện pháp chống nĩng, lạnh? - Việc xây nhà ở, cơng sở cần lưu ý những yếu tố nào để gĩp phần chống nĩng, chống lạnh? -Giải thích vế sau của câu tục ngữ: “ Lấy vợ hiền hịa Làm nhà hướng nam.” Gợi ý -Lợi ích của tập TDTT: hệ cơ quan hoạt động tốt, tăng cường sức đề kháng, trí tuệ minh mẫn, - Nhà ở cao ráo, sạch sẽ, thống khí, cĩ cây, -Mùa hè:Giĩ thổi từ hướng đơng nam Mát. -Mùa đơng : Giĩ lạnh thổi từ hướng đơng bắc, khơng ảnh hưởng. - Bản thân em đã thực hiện những biện pháp nào để phịng chống nĩng, lạnh? 4. Hướng dẫn về nhà: - Đọc “Em cĩ biết”. - Ơn tập lại kiến thức đã học, tiết sau ơn tập thi HKI.