Kỳ thi chọn học sinh giỏi lớp 9 năm học 2007-2008 đề thi môn hóa học thời gian làm bài 150 phút

PHÒNG GD& ĐT CẨM KHÊ Kỳ thi chọn học sinh giỏi lớp 9 năm học 2007-2008 ĐỀ THI MÔN HÓA HỌC (Thời gian làm bài: 150 phút) Câu 1(2,0đ): Hoàn thành dãy biến hóa sau : + M + N A B C t0 cao X X X X +P + Q D G H Xác định các chất ứng với các chữ cái X ,A ,B, C,...Viết các phương trình phản ứng minh họa.(Cho biết các chữ cái khác nhau ứng với các chất khác nhau). Câu 2(1,5đ): Có một lọ hóa chất đang sử dụng dở mất nắp và để lâu ngày trong phòng thí nghiệm nên trên tờ nhãn hiệu ghi ở lọ bị mờ chỉ còn lại chữ cái căn bản là: (Na….) Biết rằng hợp chất trong lọ là có thể một trong các hợp chất sau: Hidro cácbonat; Hiđroxit; Hiđrosunfat; hoặc muối phốt phát (Na3PO4). Một bạn học sinh đã làm thí nghiệm như sau: Lấy một mẫu hóa chất trong lọ cho tác dụng với axit HCl và quan sát thấy lọ có khí CO2 thoát ra dựa vào cơ sở đó bạn học sinh đã kết luận. Hóa chất có trong lọ là chất NaHCO3. a/ Em hãy cho biết xem bạn học sinh đó kết luận có đơn trị không. Hãy giải thích và viết phương trình phản ứng. b/ Em hãy chỉ ra chất nào trong số các chất mà đầu bài đưa ra chắc chắn không phải là chất có trong lọ.Giải thích. Câu 3(1,0đ): Hòa tan muối cacbonat của kim loại M bằng một lượng vừa đủ dung dịch H2SO4 9,8% (loãng) ta thu được dung dịch muối sunphat 14,45%. Hỏi M là kim loại gì? Câu 4(2,0đ): Đốt m gam bột sắt trong khí oxi thu được 7,36 gam chất rắn X gồm Fe ;Fe2O3;FeO; Fe3O4 .Để hòa tan hoàn toàn hỗn hợp X cần vừa hết 120 ml dung dịch H2SO4 1M. tạo thành 0,224 lít khí H2 ở đktc.Viết các phương trình hóa học xảy ra. Tính m. Câu 5(1,0đ): Thêm 200 gam nước vào dd chứa 40 gam CuSO4 thì thấy nồng độ của nó giảm đi 10% .xác định nồng độ % của dung dịch ban đầu . Câu 6(1,5đ): Trộn 1/3 lít dung dịch HCl thứ nhất (dung dịch A)với 2/3 lít dung dịch HCl thứ 2 (dung dịch B)được 1 lít dung dịch HCl mới (dung dịch C) lấy 1/10 dung dịch C cho tác dụng với dung dịch AgNO3 (vừa đủ) thì thu được 8,61 gam kết tủa . a/ Tính nồng độ mol/lít của dung dịch C. b/ Tính nồng độ mol/lít của các dung dịch A & B biết nồng độ của dunh dịch A gấp 4 lần nồng độ của dung dịch B? (N =14, Ag = 108 ,Cl = 35,5). Câu 7(1,0đ): Hòa tan hoàn toàn 2,81 gam Fe2O3 ,MgO,ZnO trong 500 ml dung dịch axit H2SO4 0,1M(vừa đủ).Tính khối lượng muối khan thu được sau khi cô cạn dung dịch. Cho: H=1, O=16, Mg =24, Ca=40, C=12, Ba=137, Fe=56, S=32, Na=23, Cu=64, Zn=65 N =14, Ag = 108 , Cl = 35,5 Hết *Ghi chú: Giám thị coi thi không giải thích gi thêm./. Phßng GD&§T CÈm Khª Kú thi chän häc sinh giái líp 9 N¨m häc 2007-2008 H­íng dÉn chÊm m«n Hãa häc Néi dung Sè ®iÓm C©u 1 X: CaCO3; A: CO2 ; C: NaHCO3 ; C: Na2CO3 ; D: CaO; G: Ca(OH)2; H: CaCl2; M :NaOH; M: KOH; P: H2O; Q: HCl 0,75® C¸c ph­¬ng tr×nh ph¶n øng: CaCO3 CaO + CO2 CO2 + NaOH NaHCO3 2 NaHCO3 + 2KOH Na2CO3 + K2CO3 + H2O CaO + H2O Ca(OH)2 Ca(OH)2 + 2HCl CaCL2+ 2 H2O CaO + CO2 CaCO3 Ca(OH)2 + 2 NaHCO3 CaCO3 + Na2CO3 + 2 H2O CaCL2 + Na2CO3 CaCO3 + Na2CO3 + 2NaCl 1,25® C©u 2 KÕt luËn cña ®Çu bµi lµ kh«ng chÝnh x¸c v× hãa chÊt ®Ó l©u cã thÓ biÕn ®æi do t¸c dông cña kh«ng khÝ . VÝ dô: 2NaOH + CO2 Na2CO3 + H2O Na2CO3 + 2HCl 2NaCl + H2O + CO2 Trong c¸c chÊt gi¶ ®Þnh kh«ng thÓ cã NaHSO4 v× nã lµ muèi cña axit m¹nh. Cã tÝnh axit kh«ng cã ph¶n øng víi HCl cßn 3 chÊt cßn l¹i ®Òu cã tÝnh baz¬ ®Òu cã kh¶ n¨ng t¹o muèi víi c¸cbonat do t¸c dông cña CO2 kh«ng khÝ. 1,5® C©u 3 Gäi muèi c¸c bonat kim lo¹i M. M2(CO3)n hãa trÞ n Ta cã ph­¬ng tr×nh ph¶n øng: M2(CO3)n + n H2SO4 M2(SO4)n + nH2O + nCO2 0,25® Gi¶ sö cã 1mol muèi ph¶n øng suy ra : Khèi l­îng dung dÞch H2SO4 9,8% lµ 980n(g) Khèi l­îng khÝ CO2 tho¸t ra khái dung dÞch lµ 44n Khèi l­îng muèi tan trong dung dÞch sau ph¶n øng lµ: 2M + 96n Khèi l­îng dung dÞch sau ph¶n øng: (980n + 2M + 60n - 44n) C% dung dÞch sau ph¶n øng lµ: M = 28n XÐt víi n = 2 M =56 lµ phï hîp. VËy M lµ Fe, c«ng thøc muèi lµ FeSO4 0,75 C©u 4 Ta cã nH2SO4 = 0,12mol nH2 = 0,01mol 0,25® Ph­¬ng tr×nh ph¶n øng: 2Fe + O2 2FeO (1) 4Fe + 3O2 2Fe2O3 (2) 3Fe + 2O2 2Fe3O4 (3) Fe + H2SO4 FeSO4 + H2 (4) 0,01mol 0,01mol 0,01mol FeO + H2SO4 FeSO4 + H2O (5) 2Fe2O3 + 3H2SO4 Fe2(SO4)3 + 3H2O (6) Fe3O4 + 4H2SO4 FeSO4 + 2Fe2(SO4)3 + H2O (7) mFe(bột) + mO(pư) = 7,36g = mX 0,75® nFe kh«ng ph¶n øng víi oxi lµ 0,01mol Ta nhËn thÊy sè mol nguyªn tö oxi trong c¸c «xÝt cña s¾t ph¶n øng b»ng sè mol H2SO4 ph¶n øng. Tæng sè mol axit H2SO4 ph¶n øng víi oxit cña s¾t lµ: 0,12 - 0,01 = 0,11mol nO(ng/tử) = 0,11mol mO = 0,11.16 = 1,76g mFe = 7,36 - 1,76 = 5,6g vËy m = 5,6g 1,0® C©u 5 Gäi nång ®é % dung dÞch CuSO4ban ®Çu lµ C% khèi l­îng m(g) nång ®é % dung dÞch CuSO4sau khi pha lµC1% khèi l­îng(m + 200)(g) (m>0) C% = C1% = C% - C1% = - = 10% m2 + 200m - 80000 = 0 m1 = 200, m2 = -400 (lo¹i) Víi m = 200 C% = 20% VËy nång ®é % dung dÞch tr­íc khi pha lµ 20% 1® C©u 6 nAgCl = = 0,06mol Ph­¬ng tr×nh ph¶n øng: HCl + AgNO3 AgCl + HNO3 nHCl = nAgCl = 0,06mol 0,5® nHCl trong dung dÞch C = 0,06.10 = 0,6mol CM(c) = = 0,6mol/l 0,25 Gäi nång ®é mol dung dÞch A lµ x, nång ®é mol dung dÞch B lµ y Ta l¹i cã x = 4y CM(A) = 1,2M CM(B) = 0,3M CM(C) = 0,6M 0,75 C©u 7 Fe2O3 + 3H2SO4 Fe2(SO4)3 + 3H2O (1) MgO + H2SO4 MgSO4 + H2O (2) ZnO + H2SO4 ZnSO4 + H2O (3) 0,5® nO = nH2SO4 = nSO42- Khi thay thÕ 1mol nguyªn tö «xi b»ng 1 mol gèc SO42- m(tăng) = 80g nSO42- = n H2SO4 = 0,05mol Tõ «xit muèi m(tăng) = 0,05.80g = 4(g) m muèi khan thu ®­îc lµ: 2,81 + 4 = 6,81 (g) 0,5 *Ghi chó: Häc sinh lµm c¸ch kh¸c mµ kÕt qu¶ vÉn ®óng th× cho ®iÓm tèi ®a. Chó ý nh÷ng ph¶n øng cã ®iÒu kiÖn ph¶i ghi ®iÒu kiÖn míi cho ®iÓm tèi ®a, nÕu thiÕu ®iÒu kiÖn th× trõ ®iÓm cña mçi ph­¬ng tr×nh