Một số đề tham khảo liên quan đến bài Sóng của Xuân Quỳnh

Một số đề tham khảo liên quan đến bài Sóng của Xuân Quỳnh * * * STT Đề bài Những ý chính cần có 1 H×nh t­îng Sãng trong bµi th¬ cïng tªn cña Xu©n Quúnh lµ lêi gi·i bµy rÊt ch©n thùc vÒ kh¸t väng t×nh yªu cña t¸c gi¶. H·y ph©n tÝch vµ chøng minh vÊn ®Ò trªn. Ph©n tÝch h×nh t­îng sãng ®Ó lµm næi bËt lêi gi·i bµy rÊt ch©n thùc vÒ kh¸t väng t×nh yªu cña t¸c gi¶. CÇn ph©n tÝch ®­îc c¸c ®iÓm sau qua h×nh t­îng sãng: - Nh÷ng nÐt t©m t×nh ( ®èi cùc ) trong t©m hån em tr­íc mèi t×nh ®Çu. - T×nh yªu lµ kh¸t väng. - Tù m×nh hái: khi nµo ta yªu nhau. - Nhí anh c¶ trong m¬ cßn thøc. - S½n sµng v­ît qua mäi thö th¸ch ®Ó ®­îc yªu trong h¹nh phóc vµ thñy chung. - NguyÖn cÇu ®­îc sèng m·i trong mét t×nh yªu ®Ñp. 2 B×nh gi¶ng ®o¹n th¬ sau trong bµi Sãng cña Xu©n Quúnh: Con sãng d­íi lßng s©u, Con sãng trªn mÆt n­íc, ¤i con sãng nhí bê Ngµy ®ªm kh«ng ngñ ®­îc. Lßng em nhí ®Õn anh C¶ trong m¬ cßn thøc. - C¾t lµm ba phÇn ®Ó b×nh gi¶ng: 2 - 2 - 2. - ý chñ ®¹o cña ®o¹n th¬ nãi vÒ sãng vµ nçi nhí cña em. - C¸c yÕu tè nghÖ thuËt: cÊu tróc song hµnh ( c©u 1, 2 ); tõ c¶m «i diÔn t¶ c¶m xóc thiÕt tha, båi håi. Sãng ®­îc nh©n hãa nhí bê, kh«ng ngñ ®­îc ( c©u 3, 4 ). - Hai c©u 5 vµ 6 cÇm lµm râ cÊu tróc: Lßng em nhí ®Õn anh C¶ trong m¬ cßn thøc. NghÜa lµ: lßng em nhí ®Õn anh c¶ trong m¬ ( vµ c¶ trong lóc ) cßn thøc. §ã lµ nçi nhí da diÕt, triÒn miªn, båi håi. 3 ¤i con sãng ngµy x­a Vµ ngµy sau vÉn thÕ ... Lßng em nhí ®Õn anh C¶ trong m¬ cßn thøc... Anh ( chÞ ) h·y ph©n tÝch ®o¹n th¬ trªn ®Ó lµm næi râ søc gîi c¶m phong phó, bÊt ngê cña h×nh t­îng sãng trong sù liªn hÖ, ®èi s¸nh víi nh©n vËt tr÷ t×nh em. - Ph©n tÝch ®­îc ®o¹n th¬ 18 c©u trong bµi Sãng lµm næi bËt c¸i hay c¸i ®Ñp vÒ ý t­ëng ( t×nh yªu lµ kh¸t väng, b©ng khu©ng nghÜ vÒ mèi t×nh ®Çu, nçi lßng em nhí anh ), vÒ ng«n ng÷ giµu biÓu c¶m táa s¸ng hån nhiªn, vÒ vÇn ®iÖu du d­¬ng, thiÕt tha, vÒ h×nh t­îng sãng vµ em. Chó ý ®iÖp ng÷. - Tõ sù ph©n tÝch Êy mµ nhÊn m¹nh søc gîi c¶m phong phó, bÊt ngê cña h×nh t­îng sãng trong sù liªn hÖ, ®èi s¸nh víi nh©n vËt tr÷ t×nh. 4 Sãng lµ bµi th¬ t×nh tiªu biÓu cña Xu©n Quúnh, thÓ hiÖn mét t©m hån lu«n lu«n tr¨n trë, kh¸t khao ®­îc yªu th­¬ng g¾n bã. Anh ( chÞ ) h·y b×nh gi¶ng nh÷ng khæ th¬ sau ®©y ®Ó lµm s¸ng tá nhËn ®Þnh trªn: Con sãng d­íi lßng s©u Con sãng trªn mÆt n­íc ... N¬i nµo em còng nghÜ H­íng vÒ anh mét ph­¬ng. - CÇn b×nh gi¶ng ®­îc c¸i hay, c¸i ®Ñp cña ®o¹n th¬ thÓ hiÖn mét t©m hån lu«n lu«n tr¨n trë, kh¸t khao ®­îc yªu th­¬ng, g¾n bã. ë ®©y lµ nçi nhí, sù mong ®îi chê tr«ng, ®inh ninh thñy chung cña ng­êi thiÕu n÷ ®èi víi ng­êi yªu. - Sãng ®­îc nh©n hãa. C¸c ®iÖp ng÷ ( con sãng, dÉu, ph­¬ng, vÒ,... ) vµ biÖn ph¸p song hµnh ®èi xøng ®· lµm cho ©m ®iÖu bµi th¬ triÒn miªn, båi håi, niÒm mong nhí ®îi chê nªn da diÕt, kh¾c kho¶i. 5 B×nh gi¶ng ®o¹n th¬ sau ®©y trong bµi Sãng cña Xu©n Quúnh: Cuéc ®êi tuy dµi thÕ N¨m th¸ng vÉn ®i qua ... Gi÷a biÓn lín t×nh yªu §Ó ngµn n¨m cßn vç. - §©y lµ hai khæ th¬ cuèi bµi Sãng ( 1967 ) cña Xu©n Quúnh nãi lªn niÒm tin vµ niÒm mong ­íc cña thiÕu n÷ vÒ t×nh yªu hµnh phóc v÷ng bÒn, s¾t son. - Giäng th¬ ngät ngµo tha thiÕt. C¸c Èn dô: n¨m th¸ng, m©y, con sãng, biÓn lín t×nh yªu, phÐp ®èi xøng song hµnh ( c©u 1,2 víi c©u 3,4 ). CÊu tróc c©u th¬: tuy ... vÉn, dÉu ... vÉn; ®iÖp ng÷ vÉn. Sù phong phó vÒ vÇn th¬. §ã lµ c¸c yÕu tè nghÖ thuËt cÇn b×nh gi¶ng ®Ó lµm næi bËt c¸i hay, c¸i ®Ñp cña ®o¹n th¬ nµy. 6 B×nh gi¶ng ®o¹n th¬ sau ®©y trong bµi Sãng cña Xu©n Quúnh: Con sãng d­íi lßng s©u Con sãng trªn mÆt n­íc ... N¬i nµo em còng nghÜ H­íng vÒ anh mét ph­¬ng. ( §Ò thi ®¹i häc, cao ®¼ng n¨m 2002 ) - Giíi thiÖu vµi nÐt vÒ t¸c gi¶, t¸c phÈm vµ vÞ trÝ ®o¹n trÝch. + Xu©n Quúnh ( 1942 - 1988 ) lµ mét trong nh÷ng g­¬ng mÆt næi bËt cña thÕ hÖ nhµ th¬ tr­ëng thµnh trong cuéc kh¸ng chiÕn chèng MÜ cøu n­íc. + Sãng lµ bµi th¬ tiªu biÓu cho hån th¬ Xu©n Quúnh: lu«n lu«n tr¨n trë, kh¸t khao ®­îc yªu th­¬ng g¾n bã. Bµi th¬ ®­îc in ë tËp Hoa däc chiÕn hµo ( 1968 ). + §o¹n th¬ trÝch n»m ë phÇn gi÷a cña bµi th¬. Cã thÓ xem ®ã lµ ®o¹n tiªu biÓu cña t¸c phÈm. Gièng nh­ toµn bµi, ë ®o¹n th¬ nµy, hai h×nh t­îng sãng vµ em lu«n tån t¹i ®an cµi, kh¾c häa râ nÐt nçi nhí, sù thñy chung tha thiÕt cña nhµ th¬. Mçi tr¹ng th¸i t©m hån cña ng­êi phô n÷ ®Òu cã thÓ t×m thÊy sù t­¬ng ®ång víi mét ®Æc ®iÓm nµo ®ã cña sãng. - B×nh gi¶ng 6 c©u th¬ ®Çu: + Nçi nhí bao trïm c¶ kh«ng gian lÉn thêi gian: lßng s©u - mÆt n­íc, ngµy - ®ªm. + Nçi nhí th­êng trùc, kh«ng chØ tån t¹i khi thøc mµ c¶ khi ngñ, len lái c¶ vµo trong giÊc m¬, trong tiÒm thøc ( C¶ trong m¬ cßn thøc ). + C¸ch nãi cã c­êng ®iÖu nh­ng ®óng vµ ch©n thµnh biÓu hiÖn nçi nhí cña mét t×nh yªu m·nh liÖt ( Ngµy ®ªm kh«ng ngñ ®­îc ). + M­în h×nh t­îng sãng ®Ó nãi lªn nçi nhí vÉn ch­a ®ñ, ch­a tháa, nhµ th¬ trùc tiÕp béc lé nçi nhí cña m×nh ( Lßng em nhí ®Õn anh ). - B×nh gi¶ng bèn c©u th¬ tiÕp theo: + Kh¼ng ®Þnh lßng thñy chung: dï ë ph­¬ng nµo, n¬i nµo còng chØ h­íng vÒ anh mét ph­¬ng. + Trong c¸i nÒn mªnh m«ng cña trêi ®Êt, ®· cã ph­¬ng b¾c, ph­¬ng nam th× còng cã ph­¬ng anh. §©y chÝnh lµ ph­¬ng t©m tr¹ng, ph­¬ng cña ng­êi phô n÷ ®ang yªu say ®¾m, thiÕt tha. - Mét sè ®iÓm ®Æc s¾c vÒ mÆt nghÖ thuËt cña c¶ ®o¹n th¬: + ThÓ th¬ 5 ch÷ ®­îc dïng mét c¸ch s¸ng t¹o, thÓ hiÖn nhÞp nhµng cña sãng biÓn, nhÞp lßng cña thi sÜ. + C¸c biÖn ph¸p ®iÖp tõ, ®iÖp có ph¸p gãp phÇn t¹o nªn nhÞp ®iÖu nång nµn, say ®¾m, thÝch hîp cho viÖc diÔn t¶ nçi nhí m·nh liÖt: con sãng ( 3 l©n ), d­íi lßng s©u - trªn mÆt n­íc, dÉu xu«i - dÉu ng­îc. - KÕt luËn: + Trong ®o¹n th¬, Xu©n Quúnh ®· thÓ hiÖn rÊt gîi c¶m, sinh ®éng nh÷ng tr¹ng th¸i c¶m xóc, nh÷ng kh¸t khao m·nh liÖt cña mét ng­êi phô n÷ ®ang yªu. + Tõ ®o¹n th¬, cã thÓ nãi tíi t©m hån cña ng­êi phô n÷ ViÖt Nam trong t×nh yªu: t¸o b¹o, m¹nh mÏ nh÷ng vÉn gi÷ ®­îc nÐt truyÒn thèng tèt ®Ñp ( sù thñy chung, g¾n bã ). 7 Ph©n tÝch h×nh t­îng sãng trong bµi th¬ Sãng cña Xu©n Quúnh. Anh ( chÞ ) c¶m nhËn ®­îc g× vÒ vÎ ®Ñp t©m hån ng­êi phô n÷ trong t×nh yªu qua h×nh t­îng nµy. ( §Ò thi ®¹i häc, cao ®¼ng n¨m 2006 ) - Giíi thiÖu t¸c gi¶, t¸c phÈm: + Xu©n Quúnh ( 1942 - 1988 ) lµ mét nhµ th¬ n÷ xuÊt s¾c cña v¨n häc ViÖt Nam hiÖn ®¹i. Trong th¬ Xu©n Quúnh thÓ hiÖn mét tr¸i tim phô n÷ hån hËu, ch©n thµnh, khao kh¸t t×nh yªu, biÕt n©ng niu h¹nh phóc ®êi th­êng b×nh dÞ. + Sãng in trong tËp Hoa däc chiÕn hµo ®­îc s¸ng t¸c n¨m 1967, tiªu biÓu vÒ nhiÒu mÆt cho hån th¬ Xu©n Quúnh. - Ph©n tÝch h×nh t­îng sãng: + Sãng lµ h×nh t­îng trung t©m cña bµi th¬ vµ lµ mét h×nh t­îng Èn dô. Cïng víi h×nh t­îng em ( hai h×nh t­îng nµy song hµnh suèt t¸c phÈm ), sãng thÓ hiÖn nh÷ng tr¹ng th¸i, quy luËt riªng cña t×nh yªu cïng vÎ ®Ñp t©m hån ng­êi phô n÷ rÊt truyÒn thèng mµ rÊt hiÖn ®¹i. + Sãng cã nhiÒu ®èi cùc nh­ t×nh yªu cã nhiÒu cung bËc, tr¹ng th¸i vµ nh­ t©m hån ng­êi phô n÷ cã nh÷ng mÆt m©u thuÉn mµ thèng nhÊt ( ph©n tÝch hai c©u ®Çu víi kÕt cÊu ®èi lËp - song hµnh vµ víi viÖc ®Æt c¸c tõ dÞu ªm, lÆng lÏ ë cuèi c©u t¹o ®iÓm nhÊn ). + Hµnh tr×nh cña sãng t×m tíi biÓn kh¬i nh­ hµnh tr×nh cña t×nh yªu h­íng vÒ c¸i v« biªn, tuyÖt ®Ýnh, nh­ t©m hån ng­êi phô n÷ kh«ng chÞu chÊp nhËn sù chËt hÑp, tï tóng ( ph©n tÝch hai c©u sau cña khæ 1 víi kiÓu nãi nhÊn m¹nh nh­ kh«ng hiÓu næi, t×m ra tËn,... ). + §iÓm khëi ®Çu bÝ Èn cña sãng gièng ®iÓm khëi ®Çu vµ sù mÇu nhiÖm, khã n¾m b¾t cña t×nh yªu ( ph©n tÝch c¸c khæ 3, 4 cña bµi th¬ víi ®iÖp tõ nghÜ vµ sù xuÊt hiÖn cña nhiÒu c©u hái,... ). + Sãng lu«n vËn ®éng nh­ t×nh yªu g¾n liÒn víi nh÷ng kh¸t khao, tr¨n trë kh«ng yªn, nh­ ng­êi phô n÷ khi yªu lu«n da diÕt nhí nhung, cån cµo ­íc väng vÒ mét t×nh yªu v÷ng bÒn, chung thñy ( ph©n tÝch c¸c khæ 5, 6, 7, 8 cña bµi th¬ víi lèi sö dông ®iÖp tõ, ®iÖp ng÷, ®iÖp có ph¸p; víi hiÖu qu¶ cña h×nh thøc ®èi lËp trªn - d­íi, thøc - ngñ, b¾c - nam, xu«i - ng­îc,...; víi kiÓu gi·i bµy t×nh c¶m béc trùc nh­ Lßng em nhí ®Õn anh - C¶ trong m¬ cßn thøc ). + Sãng lµ hiÖn t­îng thiªn nhiªn vÜnh cöu nh­ t×nh yªu lµ kh¸t väng mu«n ®êi cña con ng­êi, tr­íc hÕt lµ ng­êi phô n÷ ( nh©n vËt tr÷ t×nh ) muèn d©ng hiÕn c¶ cuéc ®êi cho mét t×nh yªu ®Ých thùc ( ph©n tÝch khæ cuèi cña bµi th¬ víi ý nghÜa vµ c¸ch nãi rÊt t¸o b¹o cña mét ng­êi con g¸i hiÖn ®¹i: Lµm sao ®­îc tan ra... - Nªu c¶m nhËn vÒ vÎ ®Ñp t©m hån ng­êi phô n÷ trong t×nh yªu qua h×nh t­îng sãng: + Tr­íc hÕt, h×nh t­îng sãng cho ta thÊy ®­îc nh÷ng nÐt ®Ñp truyÒn thèng cña ng­êi phô n÷ trong t×nh yªu: thËt ®»m th¾m, dÞu dµng, thËt ®«n hËu dÔ th­¬ng, thËt thñy chung. + H×nh t­îng sãng còng thÓ hiÖn ®­îc nÐt ®Ñp hiÖn ®¹i cña ng­êi phô n÷ trong t×nh yªu: t¸o b¹o, m·nh liÖt, d¸m v­ît qua mäi trë ng¹i ®Ó gi÷ g×n h¹nh phóc, dï cã phÊp pháng tr­íc c¸i v« tËn cña thêi gian nh­ng v÷ng tin vµo søc m¹nh cña t×nh yªu. - KÕt luËn: + Sãng lµ bµi th¬ t×nh thuéc lo¹i hay nhÊt cña Xu©n Quúnh nãi riªng vµ th¬ ViÖt Nam hiÖn ®¹i nãi chung. + Riªng viÖc sö dông h×nh t­îng sãng lµm Èn dô th× kh«ng míi nh­ng nh÷ng t©m sù vÒ t×nh yªu cïng c¸ch khai th¸c søc chøa cña Èn dô nµy l¹i cã nh÷ng nÐt thùc sù míi mÎ. Xu©n Quúnh qu¶ ®· t×m ®­îc mét h×nh t­îng th¬ ®Ñp ®Ó gi·i bµy t×nh yªu dÞu dµng mµ m·nh liÖt, gÇn gòi, riªng t­ mµ réng më, phãng kho¸ng cña ng­êi phô n÷. ----------Hết----------