Một số ứng dụng phần mềm tin học trong tổ chức các hoạt động chung cho trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi

I, Đặt vấn đề Trẻ mầm non đang trong giai đoạn phát triển mạnh về thể chất và tinh thần , trí tuệ. Lúc này trẻ rất tò mò , thích tìm tòi khám phá mọi thứ xung quanh. Nhưng cũng chính thời điểm này trẻ lại còn non nớt chưa thể tự mình tìm hiểu vấn đề mà trẻ cần có sự hướng dẫn chỉ bảo của người lớn.Trên thực tế trẻ có thời gian ở trường với cô giáo 8- 9 tiếng mỗi ngày, nên trẻ chịu ảnh hưởng rất nhiều của cô giáo. Trẻ con lại rất thích xem phim hoạt hình ,với những hình ảnh ngộ nghĩnh màu sắc sặc sỡ, sự linh hoạt “động” của các nhân vật sẽ tạo cho trẻ sự thích thú , trẻ sẽ tập trung chú ý, giờ họat động sẽ cho kết quả tốt nhất . Thực hiện nhiệm vụ năm học 2008-2009 của Bộ giáo dục - Đào tạo : “Đẩy mạnh công nghệ thông tin đưa vào chương trình , giáo án điện tử , bài soạn có ứng dụng phần mềm ’’vào việc tổ chức các hoạt động cho trẻ…. Chính vì vậy tôi đã mạnh dạn đưa một số kiến thức của mình về tin học vào việc soạn giáo án (trên máy vi tính) sử dụng một số ứng dụng phần mềm vào việc tổ chức các hoạt động cho trẻ ở lớp tôi (lớp mẫu giáo nhỡ C1 - khu 1 Tiên Tảo -Việt Long) . II, Giải quyết vấn đề 1, Cơ sở lí luận của vấn đề Giai đoạn lứa tuổi mầm non trẻ phát triển mạnh mẽ về thể chất , trí tuệ tinh thần, trẻ ham hiểu biết thích tìm tòi mọi thứ xung quanh. Dưới sự hướng dẫn của cô giáo trẻ sẽ lĩnh hội kiến thức được chính xác , đầy đủ hơn .Chính vì vậy mà hình thức tổ chức các hoạt động cho trẻ càng phong phú, hấp dẫn càng gây hứng thú thu hút trẻ, trẻ càng dễ tiếp thu dễ nhớ lâu quên , nhẹ nhàng lĩnh hội kiến thức. Hơn thế nữa ngày nay ứng dụng tin học vào đời sống ngày càng rộng rãi nên việc ứng dụng tin học vào giảng dạy là rất cần thiết và được khuyến khích rất nhiều. 2, Cơ sở thực tiễn của vấn đề Thực hiện sự chỉ đạo của Sở giáo dục - Đào tạo , Phòng đào tạo Sóc Sơn, trường mầm non Việt Long tiếp tục thực hiện đổi mới hình thức giáo dục cho trẻ mầm non để trẻ được phát triển toàn diện . Đẩy mạnh đưa công nghệ thông tin vào trong giảng dạy để có nhiều hình thức tổ chức cho trẻ hoạt động . Nhiệm vụ đặt ra cho mỗi giáo viên luôn phải tìm tòi , sáng tạo, tự học hỏi bồi dưỡng bản thân để luôn đổi mới hình thức tổ chức cho trẻ hoạt động. Xong trên thực tế trường mầm non Việt Long , cơ sở còn nghèo nàn, thiếu thốn , trình độ của giáo viên còn hạn chế ( nhất là kiến thức về tin học) . Bên cạnh đó gia đình trẻ còn chưa thực sự quan tâm đến việc học của con em mình (đặc biệt là ở bậc học mầm non) . Chính vì lí do trên tôi thấy mình cần tích cực học hỏi ,tự tìm tòi và tôi đã mạnh dạn lựa chọn đề tài “sử dụng một số ứng dụng phần mềm tin học vào trong việc dạy trẻ học”. Trong quá trình thực hiện tôi đã gặp những khó khăn , thuận lợi sau: Thuận lợi : Bản thân tôi đã được học , được biết về tin học(trong khi học cấp III và THCN sư phạm) có tinh thần học hỏi , yêu nghề mến trẻ. Tôi rất thích tìm tòi, khám phá về tin học, nhất là những gì liên quan đến trẻ mầm non. Nhà tôi có máy tính có kết nối mạng nên việc tìm tòi về công nghệ thông tin cũng dễ dàng hơn. Nhà trường mầm non Việt Long cũng vừa được trang bị một giàn máy vi tính có kết nối mạng rất hiện đại . Tôi được dạy ở khu trung tâm , có loa đài đầu đĩa ,ti vi đầy đủ. Trẻ lớp tôi rất ham học hỏi , các con rất chăm ngoan, thông minh nhanh nhẹn,thích khám phá những điều mới lạ. Khó khăn: Nhiều trẻ đi học năm đầu chưa qua lớp mẫu giáo bé nên chưa có nề nếp.Trẻ lại đi học không đều nên kiến thức hay bị dán đoạn. Phụ huynh học sinh chưa quan tâm nhiều đến việc học của con em mình. Trường ở vùng sâu, vùng xa chưa được sự quan tâm nhiều của cấp trên. Kinh phí cho việc giảng dạy còn hạn chế. 3, Tính cấp thiết của vấn đề “Trẻ em hôm nay thế giới ngày mai”. Mỗi trẻ em hôm nay là một chủ nhân tương lai của đất nước . Để trẻ có nền móng vững chắc ngay từ nhỏ buộc người giáo viên phải tích cực tìm tòi , học hỏi để luôn sáng tạo, đổi mới cách tổ chức các hoạt động cho trẻ. Nhằm tạo cơ hội tốt nhất để trẻ đựơc tham gia vào các hoạt động , trẻ tiếp thu kiến thức một cách chủ động giúp trẻ được phát triển toàn diện cả về thể lực và trí tuệ . Với những hình thức cho trẻ hoạt động như : cho trẻ quan sát tranh vẽ, cô hát cho trẻ nghe, trẻ bắt trước cô …,đã trở nên quá quen thuộc đối với trẻ làm trẻ nhàm chán nên hiệu quả của giờ học không cao. Cần phải có những điều mới lạ để thu hút sự tập trung chú ý của trẻ .Trong khi đó công nghệ thông tin lại đang phát triển rất nhanh mà những ứng dụng của nó rộng rãi và thiết thực cho đời sống. Chính vì vậy mà sử dụng tin học vào tổ chức các hoạt động cho trẻ mầm non sẽ tạo ra những điều mới lạ kích thích sự tò mò của trẻ, trẻ sẽ tập trung chú ý, hiệu quả của tiết học sẽ rất tốt. 4, Mục đích đúc rút Với phương châm “Hãy dành tất cả những gì tốt nhất cho trẻ em” mỗi bậc phụ huynh cần luôn quan tâm chăm sóc con em mình ở mọi lúc mọi nơi, nhất là mỗi giáo viên cần tạo cho trẻ những cơ hội tốt nhất để trẻ tham gia các họat động. Phát triển ngôn ngữ cho trẻ, phát triển óc quan sát , trí tưởng tượng và tư duy cho trẻ. Cung cấp những kiến thức cơ bản trong chương trình mẫu giáo 4-5 tuổi. Việc ứng dụng phần mềm tin học vào tổ chức một số hoạt động cho trẻ mầm non nhằm tạo một môi trường lớp học thân thiện mới lạ, phong phú, bắt mắt thu hút trẻ, kích thích trẻ tích cực hoạt động, ham học hỏi, tìm tòi khám phá để trẻ phát triển toàn diện tạo cơ sở bước đầu vững chắc cho tương lai của trẻ. 5,Đối tượng phạm vi áp dụng Thời gian áp dụng:từ tháng 10 / 2008. Thực hiện trên cho trẻ mẫu giáo nhỡ (4-5 tuổi) - khu 1 Tiên Tảo. Sử dụng trong những việc sau: * Soạn giáo án . * Tổ chức hoạt động tạo hình. * Hoạt động âm nhạc. * Hoạt động khám phá môi trường xung quanh. * Hoạt động làm quen với toán…. III, Biện pháp thực hiện 1, Sử dụng phần mềm power point trong tổ chức cho trẻ khám phá môi trường xung quanh . Môi trường xung quanh đối với trẻ vô cùng rộng lớn khó hiểu , trẻ lại rất tò mò hiếu động, trẻ luôn đặt ra vô vàn câu hỏi : Nó là cái gì? Nó như thế nào ? Vì sao nó lại như vậy?.....Do vậy việc tổ chức cho trẻ khám phá môi trường xung quanh cần được linh hoạt , hệ thống, khoa học với những màu sắc sặc sỡ, hình ảnh rõ nét, âm thanh “thật” thì sẽ giúp trẻ lĩnh hội kiến thức một cách nhẹ nhàng, trẻ thoả mãn được thắc mắc của mình. Trên thực tế có nhiều giờ hoạt động làm quen với MTXQ , giáo viên không thể có đủ điều kiện để cho trẻ được cầm nắm hay quan sát trực tiếp . Ví dụ :Quan sát một số con vật sống trong rừng . Nếu chỉ quan sát tranh thì tiết học sẽ trở nên đơn điệu, trẻ sẽ nhàm chán, hiệu quả của giờ học sẽ có phần hạn chế . Nhưng nếu cô ứng dụng phần mềm power point cho trẻ quan sát các con vật đang chuyển động , với những hình ảnh “thật” thì trẻ sẽ rất thích thú, tập trung chú ý …, giờ học sẽ đạt kết quả như mong muốn. Mục đích :Giúp trẻ nắm được kiến thức về màu sắc, hình dạng kích thước… của sự vật hiện tượng. Biết gọi tên, đặc trưng nơi sinh sống, điều kiện sống ….của sự vật hiện tượng. Với những màu sắc đẹp mắt, hình ảnh rõ nét gây hứng thú cho trẻ, trẻ sẽ dễ nhớ lâu quên. Trẻ biết tự chăm sóc, bảo vệ bản thân trước những con vật hung giữ, trước sự thay đổi của thời tiết, biết yêu thương chăm sóc cho cây cối, vật nuôi . Ví dụ :Cho trẻ quan sát một số con vật sống trong rừng.(con voi,con gấu, con khỉ). Giúp trẻ biết tên gọi, đặc trưng, môi trường sống của các con vật sống trong rừng. Trẻ biết nguồn thức ăn của chúng , tránh xa chúng, không đến quá gần chúng . Chuẩn bị:Lên mạng vào trang ‘‘động vật sống trong rừng” copy hình ảnh con voi , con gấu , con khỉ. Vào phần power point chọn slide show tạo trang trình diễn cho từng con vật xuất hiện có gắn tên tương ứng, lồng nhạc bài “Đố bạn biết” . Copy vào đĩa C D. Tiến hành :Cô mở đĩa cho hát bài “Đố bạn biết”.Trẻ hát theo . Cho trẻ kể những con vật có trong bài hát. Cho trẻ xem đĩa , hỏi tên con vật, đặc điểm của các con vật . Con voi đang ăn như thế nào ? Nó dùng gì để lấy thức ăn? Con khỉ đang làm gì ? Vì sao khỉ có thể leo cây giỏi như vậy? ..... Giáo dục trẻ. 2, Sử dụng phần mềm Painter hướng dẫn trẻ hoạt động tạo hình Hoạt động tạo hình với trẻ mầm non là rất cần thiết nó giúp trẻ củng cố được kiến thức của MTXQ phát huy trí tưởng tượng , kĩ năng quan sát, óc thẩm mĩ. Dạy trẻ có kĩ năng vẽ , xé dán….. Một điều không thể thiếu trong các giờ tạo hình của trẻ là tranh (vật ) mẫu của cô.Với những bức tranh cô vẽ trên giấy ,tô màu sáp (màu nước) đã thành quen thuộc với trẻ, nó mờ nhạt không sặc sỡ như tranh vẽ trên vi tính. Những bức tranh vẽ có hình ảnh rõ nét màu sắc hài hoà sẽ thu hút sự chú ý của trẻ, trẻ sẽ nhớ lâu, kích thích trí tưởng tượng , óc sáng tạo cho trẻ. Ví dụ: Hướng dẫn trẻ vẽ vườn cây ăn quả Mục đích :Trẻ vẽ được một số cây ăn quả quen thuộc. Trẻ biết đặc điểm đặc trưng của cây ăn quả. Biết chăm sóc bảo vệ cây để cây ra nhiều quả . Chuẩn bị:Lên mạng vào trang “Nông nghiệp nông thôn” copy một số cây ăn quả như : cây bưởi , cây khế , cây mít cây ổi, cây dừa………. Cô vẽ cây bưởi (tán lá rời) , cây khế, cây mít (tán lá tròn) (vẽ trên painter) Cho xuất hiện lần lượt từng bộ phận của cây: thân, cành lá , quả , tô màu. Lồng nhạc bài hát “Quả” Copy vào đĩa C D. Tiến hành:Cho trẻ nghe bài hát “Quả” và quan sát vườn cây ăn quả. Hỏi trẻ : Có những cây ăn quả gì trong vườn? Đặc điểm của từng cây (hình dạng lá, màu sắc, quả ….)? Cho trẻ quan sát các bước vẽ cây ăn quả để tạo ra vườn cây ăn quả . Cho trẻ vẽ…. 3, Tổ chức hoạt động âm nhạc cho trẻ Mục đích : Giáo dục âm nhạc cho trẻ nhằm cung cấp cho trẻ những kiến thức ban đầu về âm nhạc, sự uyển chuyển, nhịp nhàng của âm nhạc , dạy trẻ kĩ năng lắng tai nghe , hát đúng theo nhạc,vận động theo nhạc.Trong khi đó có nhiều bài hát cô hát không chuẩn nhất là những bài cô hát cho trẻ nghe. Trẻ lại nhất thích nghe hát và được hát theo. Khi sử dụng những bài hát trên băng đĩa cho trẻ nghe trẻ rất thích thú, hào hứng tham gia biểu diễn để thể hiện mình như là ca sĩ. Chuẩn bị: Lên mạng chọn những bài hát theo ý ,tải nhạc copy vào đĩa C D. Tiến hành : Cô hát mẫu , giảng nội dung bài hát. Mở đầu đĩa cho trẻ nghe , cho trẻ hát theo. Bài hát hát cho trẻ nghe :Cô giới thiệu tên bài , tác giả, mở đĩa cho trẻ nghe. Kết quả : Thu hút 100% trẻ tham gia tích cực giờ âm nhạc. 97%trẻ hát thuộc những bài hát trong chương trình. 95 %trẻ vận động được theo nhạc. 4, Tổ chức cho trẻ hoạt động làm quen với toán Hoạt động làm quen với toán cung cấp cho trẻ kĩ năng nhận biết so sánh màu sắc, hình dạng, kích thước,tạo nhóm… các sự vật hiện tượng. Ví dụ: Đếm từ 1 đến 5 (ở chủ đề PTGT) Mục đích : Trẻ biết đếm từ 1-5 số lượng các đối tượng Nhận biết một số PTGT tên gọi , nơi hoạt động… Chuẩn bị: Cô copy những hình ảnh ôtô , xe máy, thuyền , tàu thuỷ… Vào slide show tạo trang trình diễn cho các PTGT xuất hiện theo ý muốn. Tiến hành: Cho trẻ nghe và hát theo bài “Ôtô xe lửa”. Cho trẻ quan sát ôtô và đếm số lượng Lần lượt cho từng loại PTGT xuất hiện , cô yêu cầu trẻ gọi tên , nói nơi hoạt động, đếm số lượng, chọn thẻ chấm tròn tượng ứng. IV,Kết quả thực hiện Với việc sử dụng phần mềm tin học kết hợp đồ dùng đồ chơi sẵn có, tự tạo của lớp tôi đã tổ chức cho trẻ những giờ hoạt động hấp dẫn , thu hút sự tập trung chú ý của trẻ. 100%trẻ tích cực tham gia các hoạt động. 96%trẻ đạt được mục đích, yêu cầu của tiết dạy. Tóm lại :Có rất nhiều hình thức để tạo ra các giờ hoạt động hấp dẫn cho trẻ và việc sử dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy cho trẻ mầm non là rất bổ ích đem lại hiệu quả cao. V, Bài học kinh nghiệm Thực hiện chương trình đổi mới các hình thức tổ chức giáo dục trẻ mầm non nên các hoạt động cho trẻ tham gia cần mới lạ hấp dẫn lôi cuốn trẻ. Chính vì vậy đòi hỏi tôi cần tích cực tìm tòi học hỏi thêm nhiều hơn nữa để có thể ứng dụng được nhiều phần mềm tin học khác vào giáo dục cho trẻ . Khuyến nghị: Tôi mong được sự quan tâm của các cấp các ngành, cấp trên tạo điều kiện về cơ sở vật chất kinh phí để nhà trường mua sắm thêm đồ dùng đồ chơi cho trẻ để trẻ được học với môi trường tốt nhất . Mong nhà trường tạo điều kiện nhiều hơn nữa cho giáo viên có cơ hội học hỏi kinh nghiệm của đồng nghiệp các trường bạn. Việt Long: ngày 20, tháng 3, năm 2009 Người viết Nguyễn Thị Bích Mỵ