KTNT - Thời xưa, tuy khoa học chưa phát triển nhưng bằng linh cảm và trực giác, kết
hợp với quan sát và chiêm nghiệm thực tế, người xưa ñã biết ñược tác dụng của thảo mộc
ñối với con người. Vì vậy, việc lựa chọn loài cây và vị trí trồng trong vườn nhà ñược tiến
hành rất cẩn thận theo ñúng những quy luật của thuật phong thuỷ.
Thực vật trong phong thuỷ chia ra âm dương và ngũ hành. Dương tính là những cây cần
nhiều ánh sáng. Khi trồng ở nơi ẩm thấp, thiếu ánh sáng, chúng sẽ phát triển yếu ớt, khó
ra hoa kết trái và rất dễ chết. Chẳng hạn như hoa hồng, cúc, thược dược, ñỗ quyên, mai.
âm tính là những cây có thể ñặt ở trong nhà hay bóng râm.
Nói chung, sự tương tác giữa con người và thảo mộc trong không gian kiến trúc bị chi
phối bởi thuộc tính ngũ hành của các loài cây. Việc phân loại thảo mộc theo ngũ hành
chủ yếu căn cứ vào màu sắc. Những cây thuộc hành Thuỷ phần lớn có màu lá xanh thẫm
như tùng, bách, bồ ñào. Cây thuộc hành Hoả có sắc ñỏ như thạch lựu, mộc miên, hồng
thảo, hồng thiết. ðối với sức khoẻ, những loài cây này có tác dụng bổ tâm và làm dịu
thần kinh. Những cây thuộc hành Kim, chủ yếu gồm có lá, hoa hay thân màu trắng như
bạch lan, bạch thuỷ tiên, cửu ly hương. có tác dụng ñiều hoà chức năng tạng phế. Những
cây thuộc hành Mộc, gồm những loài cây có màu xanh lục, có chức năng ñiều hoà tạng
can (gan). Những cây thuộc hành Thổ, bao gồm các giống cây có sắc vàng, có lợi cho
tạng tỳ.
7 trang |
Chia sẻ: trangtt2 | Ngày: 15/06/2022 | Lượt xem: 372 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem nội dung tài liệu Ngày xuân bàn chuyện phong thuỷ và cây cảnh, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
www.Beenvn.com - Download sach mien phi
Ngày xuân bàn chuyện phong thuỷ và cây cảnh
KTNT - Thời xưa, tuy khoa học chưa phát triển nhưng bằng linh cảm và trực giác, kết
hợp với quan sát và chiêm nghiệm thực tế, người xưa ñã biết ñược tác dụng của thảo mộc
ñối với con người. Vì vậy, việc lựa chọn loài cây và vị trí trồng trong vườn nhà ñược tiến
hành rất cẩn thận theo ñúng những quy luật của thuật phong thuỷ.
Thực vật trong phong thuỷ chia ra âm dương và ngũ hành. Dương tính là những cây cần
nhiều ánh sáng. Khi trồng ở nơi ẩm thấp, thiếu ánh sáng, chúng sẽ phát triển yếu ớt, khó
ra hoa kết trái và rất dễ chết. Chẳng hạn như hoa hồng, cúc, thược dược, ñỗ quyên, mai...
âm tính là những cây có thể ñặt ở trong nhà hay bóng râm.
Nói chung, sự tương tác giữa con người và thảo mộc trong không gian kiến trúc bị chi
phối bởi thuộc tính ngũ hành của các loài cây. Việc phân loại thảo mộc theo ngũ hành
chủ yếu căn cứ vào màu sắc. Những cây thuộc hành Thuỷ phần lớn có màu lá xanh thẫm
như tùng, bách, bồ ñào... Cây thuộc hành Hoả có sắc ñỏ như thạch lựu, mộc miên, hồng
thảo, hồng thiết... ðối với sức khoẻ, những loài cây này có tác dụng bổ tâm và làm dịu
thần kinh. Những cây thuộc hành Kim, chủ yếu gồm có lá, hoa hay thân màu trắng như
bạch lan, bạch thuỷ tiên, cửu ly hương... có tác dụng ñiều hoà chức năng tạng phế. Những
cây thuộc hành Mộc, gồm những loài cây có màu xanh lục, có chức năng ñiều hoà tạng
can (gan). Những cây thuộc hành Thổ, bao gồm các giống cây có sắc vàng, có lợi cho
tạng tỳ.
www.Beenvn.com - Download sach mien phi
Căn cứ vào quan hệ tương sinh tương khắc của Ngũ hành, người xưa còn ñưa ra những
quy ñịnh về vị trí trồng và bài trí ở trong nhà. Tựu trung, mỗi loài cây nên trồng ở vị trí
Ngũ hành tương sinh. Ví dụ: cây thuộc hành Thuỷ nên trồng ở phía Tây ngôi nhà (Tây
thuộc hành Kim, hành Kim sinh hành Thuỷ), cây hành Hoả thì trồng ở phía ðông (phía
ðông, hành Mộc sinh hành Hoả)... Cũng xuất phát từ quan hệ sinh khắc của ngũ hành,
ñối với vị trí trồng của một số loài cây, các nhà phong thuỷ còn ñưa ra một lời khuyên cụ
thể. Ví dụ: Cây ñào nên trồng ở phía ðông ngôi nhà, phía Nam thì trồng mai và táo, phía
Bắc nên trồng hạnh và lê...
Bài trí cây cảnh trong nhà ñã có từ lâu ñời. Nó không chỉ làm ñẹp khung cảnh nhà cửa mà
còn làm cho cuộc sống dễ chịu, thoải mái hơn. Ngoài ra, cây cảnh còn giúp ñiều tiết nhiệt
ñộ, có lợi cho sức khoẻ. Ngày nay, việc bài trí cây cảnh trong nhà còn là một nghệ thuật
ñòi hỏi óc thẩm mỹ. Căn cứ vào không gian trong phòng lớn hay nhỏ mà chúng ta có thể
sắp xếp sao cho ngăn nắp. Nếu phòng hẹp, trần thấp mà bày cây cao, to là không hợp lý.
Ngược lại, phòng rộng lớn mà bày chậu cây cảnh nhỏ bé thì cũng không gây ñược sự chú
ý, mặc dù bản thân nó là loại cây ñẹp, cây quý.
Thông thường, các màu ñỏ, cam, tím và vàng là màu ấm, biểu hiện nhiệt tình ấm áp. Các
màu xanh biển, xanh lục và trắng là những gam màu lạnh, biểu thị sự yên tĩnh. Xanh hoá
nội thất, chủ yếu là thực vật, có thể cân nhắc các mặt sau ñây: Căn cứ vào màu sắc của
phòng ñó như màu tường, màu trần, các loại ñồ vật... Nếu phòng có màu nóng thì cây
cảnh nên có màu lạnh, và ngược lại. Cũng tuỳ theo mùa mà sự sắp xếp nên thay ñổi,
chẳng hạn mùa xuân thì màu sắc tươi tắn, mùa hạ thì dùng màu thanh, ñạm; mùa thu thì
dùng màu hồng, mùa ñông thì dùng màu xanh lục.
Cây xanh trưng bày trong nhà cần thống nhất với các ñồ vật khác ñể ñạt ñược vẻ ñẹp
hoàn chỉnh. Nếu bài trí tốt càng tăng thêm thẩm mỹ. Căn cứ theo cách chơi của nghệ
nhân thì có chừng 10 loại cây, chia ra làm ba bộ là thông dụng nhất. Bộ tứ linh thực vật
gồm: ða, sung, si, sanh; bộ tứ quý gồm tùng, cúc, trúc, mai (ứng với tứ bình, tứ thời); bộ
tam ña gồm vạn tuế, lộc vừng, sung ñang ra quả (ứng với Phúc - Lộc - Thọ); bộ tứ quý
bày trong nhà, mặt trước là nam quân tử: tùng, trúc, mặt sau là nữ khuê phòng: cúc, mai.
www.Beenvn.com - Download sach mien phi
Ngoài ra, còn có thể ñiểm xuyết các loại cây thiết mộc lan, vạn niên thanh, trúc Nhật
Làm như vậy, chúng ta sẽ ñưa thiên nhiên bao la vào nhà, tạo nên vẻ ñẹp và sự ấm cúng
cho căn phòng.
Tạo vườn trên sân thượng ñẹp
Không gian nhà ống chật hẹp hiện nay khiến mảng xanh ngày càng trở nên hiếm hoi. Tìm
kiếm vị trí thích hợp và tạo lập khoảng xanh thư giãn, ñặc biệt trên sân thượng là xu
hướng nổi bật hiện nay trong nhà phố.
vườn trên sân thượng nên làm theo kiểu vườn "treo", tức là các phần ñổ ñất trồng cây
hoặc hồ nước không bám trực tiếp lên sàn sân thượng mà ñược làm cách khoảng với sàn
hai lớp, có bố trí thoát nước ñể chống thấm và xử lý kỹ thuật dễ dàng.
Góc sân thượng cũng có thể bố trí gạch thẻ, ñổ ñất trồng hoa dừa và mười giờ cùng với
cây lá sáng làm nền. Thêm vào một bụi trúc và dừa Hawaii, ta có thể có ngay một trốn
thư giãn nhiệt ñới ấm áp mà không cần quá tốn kém. Tính toán trước khoảng lam ñể treo
vài giỏ hoa, phần nền chỉ thuần trồng cỏ xanh ngắt. Cách dùng cây cối có chọn lọc và
không cần sắp ñặt cầu kỳ khiến khoảng vườn nhỏ này luôn nhẹ nhàng và tĩnh lặng, hợp
cho những gia chủ có lối sống hướng nội.
tiểu cảnh bằng ñá
www.Beenvn.com - Download sach mien phi
ðây là một bộ trang trí ñắt tiền, tất cả dều bằng ñá cẩm thạch, một cái khay nhỏ bằng
thủy tinh, núi non, cây cối, nhà cửa, người, thú ñều bằng ñá cẩm thạch, gắn dính lại với
nhau, trong như ngọc trắng như ngà, ẩn chứa một cảnh thiên nhiên hư thực, ñộng tĩnh,
mang một tính chất ñặc thù riêng biệt, chứa ñựng một ý nghĩa triết lý sâu xa. . .
Tiểu cảnh Tam Tạng thỉnh kinh.
ðây là hình ảnh của bốn thầy trò ðường Tăng : Tam Tạng, Tôn Hành Giả (ông Tê), Sa
Tăng, Trữ Bát Giới ñi xuyên qua rừng núi từ bên Trung Quốc ñến Thiên Trúc ân ðộ
thỉnh kinh Phật. Cảnh này cho thấy bốn thầy trò ñi trên một ñồi núi quanh co, bốn hình
bóng nổi lên trên ñường chân trời, giữa rừng cây thưa, rất ñẹp Trong một cái khay hình
chữ nhật, sắp xếp ñá ñất thành ñường dốc, trồng ít cây cổ thụ hai bên, thêm vào một núi
cao, một khe suối.. ðặt bốn thầy trò ðường Tăng vào khung cảnh, ông Tê ñứng trên chóp
núi ñá tay che mắt ngắm nhìn ñịa thế ñường ñi, Tam Tạng cỡi ngựa ñi ñầu, Bát Giới vác
bồ cào ñi kế còn Sa Tăng gồng gánh ñi sau. . . Những hình tượng này có bán rất nhiều ñủ
kích cỡ bằng ñất nung, bằng men màu rất ñẹp. tùy theo sự khéo léo của mình mà sắp xếp
vào tiểu cảnh rất hay...
www.Beenvn.com - Download sach mien phi
tiểu cảnh Trúc lâm thất tiên
Trong một cái khay nhỏ hình bầu dục trồng thưa rừng trúc ñùi gà, với mắt thắt lại, lóng
phình to vàng tươi bóng láng, tàn nhánh xanh tươi, nhưng thông thoáng, có bảy ông hiền
ñời nhà Tấn ñang ngồi nằm ñàm ñạo uống rượu ngâm thơ, ñánh cờ, không màng ñến thế
sự . Thất hiền Ở Trúc Lâm là Kê Khang, Nguyễn Tịch, Sơn ðài, Hướng Tú, Lưu Linh,
Nguyễn Hàm, Vương Nhung, ñặc biệt có ông Lưu Linh nổi tiếng với bài thơ "Tửu ñức
tụng" ñức uống rượu và Nguyễn Tịch là "Cuồng túy nghèo mà cứ uống rượu ngâm thơ
ngạo ñời...
Tiểu cảnh Cây ña ñâu làng
Là một phong cảnh trang nhã, là một hình ảnh quê hương mà ai cũng ñã thấy qua lúc còn
thơ ấu, như cây ña quán nước, gốc gạo dầu làng, lũy tre xanh, hàng bên sông... Trong một
cái khay hình chữ nhật, tháng một cây ña có dáng vóc cổ thụ, tàn lá xum xuê cho một
vùng bóng mát rộng lớn, dưới gốc cây có một cái miếu nhỏ xinh xắn, có con ñường ñi
www.Beenvn.com - Download sach mien phi
ngang qua, có một con sông nhỏ chảy quanh co, trên cây cầu lủi bấc xuống sông có ông
già ngồi câu cá, xa xa bên kia sông có căn nhà tranh nho nhỏ dưới chòm cau, khóm trúc
xanh tươi. Cây ña gốc to lớn, cây rễ ngoằn ngoèo lồi lõm, có nhiều rễ phụ lòng thòng
xuống tới ñất, thường có một quán nước nhỏ ñể cho người . ñi ñường nghỉ chân khi trời
nấng, có vài ba trẻ con tụ tập nô ñùa, bãi cỏ bên ngoài có vài con trâu ñứng gặm cỏ, với
chú mục ñồng ngồi vắt vắt vẻo trên lưng thổi sáo... Hình ảnh này là hương thôn tiểu cảnh
mến yêu, không ai có thể quên ñược.
Non Bộ tiểu cảnh
Thú chơi cây cảnh không chỉ có trồng kiểng thôi, mà phải biết ngắm nhìn, phải có bạn bè
nghệ nhân uống trà trò chuyện thưởng thức một vài tiểu cảnh. Tiểu cảnh là một cảnh
thiên nhiên thu gọn hài hòa ñẹp ñẽ trong một cái khay, một cái chậu nhỏ: bao gồm cây
kiểng, núi ñá sông ngòi và nhà cửa, người, thú bằng ñất nung nhỏ bé theo tỷ lệ vừa phải,
ñể trang trí làm ñẹp môi trường. Từ bồn tài biến ra bồn cảnh có thêm trang trí như mộc
bồn cảnh, thạch bồn cảnh, thủy bồn cảnh, sơn bồn cảnh, thạch thủy bồn cảnh, quải bồn
cảnh... chúng tôi ñều gợi chung là tiểu cảnh, như cảnh hòn vọng phu, cảnh vịnh Hạ Long,
cảnh chùa một cột, cảnh hòn phu tử hoặc thu gọn trong một cái khay nhỏ một phong cảnh
ñặc sắc của thiên nhiên. Cách xắp xếp cũng như trồng kiểng tuân thú luật âm dương,
ñộng tĩnh, tối sáng hài hòa màu sắc, phối hợp ba chiều sâu rộng cao, chủ khách phân
minh, bao la trời mây nước... Quan trọng nhất là cho hợp lý, gần như thật, ñừng xáo trộn
www.Beenvn.com - Download sach mien phi
trật tự của thiên nhiên. Một tiểu cảnh vừa là một tác phẩm công phu của hội họa và ñiêu
khắc ñây thẩm mỹ có thể trang trí trong phòng khách.
File đính kèm:
- ngay_xuan_ban_chuyen_phong_thuy_va_cay_canh.pdf