Nội dung hội thảo môn ngữ Văn THCS

Néi dung héi th¶o. M«n Ng÷ v¨n THCS. I. Nh÷ng c¨n cø cña ®æi míi kiÓm tra ®¸nh gi¸ thóc ®Èy ®æi míi ph­¬ng ph¸p d¹y häc. 1. Thùc tr¹ng viÖc d¹y-häc m«n Ng÷ v¨n trong tr­êng THCS . Thùc hiÖn ®æi míi viÖc d¹y- häc m«n Ng÷ v¨n trong nhµ tr­ßng THCS nh÷ng n¨m gÇn ®©y cã nhiÒu khëi s¾c, theo h­íng tÝch ho¸ ho¹t ®éng cña häc sinh. Gi¸o viªn trong nhµ tr­êng rÊt chó träng ®Õn viÖc ®æi míi PPDH vµ thùc hiÖn kh¸ s«i næi, thÓ hiÖn qua viÖc tham gia sinh ho¹t chuyªn m«n nhãm, tæ qua c¸c gi¸o viªn trùc tiÕp ®øng líp, c¸c c¸n bé qu¶n lÝ nhµ tr­êng d­íi sù chØ ®¹o trùc tiÕp cña Phßng gi¸o dôc, Së gi¸o dôc. Vµ biÓu hiÖn s©u s¾c trong viÖc so¹n gi¶ng, tæ chøc c¸c ho¹t ®éng trªn líp cho häc sinh vµo nh÷ng dÞp thao gi¶ng, thùc hiÖn chuyªn ®Ò. Trong qu¸ tr×nh vËn dông ®æi míi PPDH ng­êi d¹y ®· ph¸t huy vµ nhÊn m¹nh ®­îc tÝnh tÝch cùc cña häc sinh trong ho¹t ®éng häc tËp tõ kh©u tiÕp nhËn ®Õn vËn dông nh÷ng kiÕn thøc kÜ n¨ng m«n häc. Mèi quan hÖ ®¬n tuyÕn, mét chiÒu gi÷a thÇy vµ trß ®· ®­îc nh×n nhËn l¹i, trß ®· chñ ®éng trong tiÕp nhËn vµ gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò kiÕn thøc d­íi sù h­íng dÉn cña thÇy. Trong c¸c giê häc, gi¸o viªn quan t©m h¬n ®Õn viÖc tr¶ lêi, lµm bµi cña häc sinh, thÇy ®· cè g¾ng ®Çu t­ x©y dùng hÖ thèng c©u hái kiÓm tra, ®¸nh gi¸, t×m kiÕm sù hç trî cña c¸c ph­¬ng tiÖn d¹y häc( m¸y chiÕu, tranh ¶nh, c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin nghe nh×n hiÖn ®¹i…) ®Ó tr¸nh sù ®¬n ®iÖu cña lèi d¹y ®éc tho¹i trong gi¶ng d¹y. Th«ng qua c¸c PPDH ®ã ng­êi thÇy d¹y m«n Ng÷ v¨n ®· tÝch hîp c¸c ®¬n vÞ kiÕn thøc cña ba ph©n m«n V¨n, TiÕng ViÖt, TËp lµm v¨n trø¬c kia ®­îc coi lµ nh÷ng m¶ng kiÕn thøc ®¬n lÎ, ®éc lËp trë nªn cã mèi liªn hÖ mËt thiÕt , hç trî cho nhau trong mçi tiÕt d¹y. Song trong qu¸ tr×nh vËn dông PPDH theo h­íng ®æi míi vµo d¹y- häc m«n Ng÷ v¨n cßn mét sè ®iÒu cÇn bµn. §ã lµ sù hiÓu biÕt vµ vËn dông nh÷ng ®Þnh h­íng ®æi míi PPDH theo h­íng tÝch cùc hãa ho¹t ®éng cña häc sinh vµo qu¸ tr×nh d¹y häc cña gi¸o viªn cßn ch­a ®­îc th­êng xuyªn, cßn m¸y mãc, gi¸o viªn cßn nhiÒu lóng tóng khi triÓn khai hoÆc t×m tiªu chÝ cho mét giê d¹y Ng÷ v¨n theo h­íng ®æi míi PPDH; cßn lóng tóng, thiÕu linh ho¹t khi vËn dông PPDH míi; gi÷ thãi quen d¹y häc theo kiÓu truyÒn thô kiÕn thøc mét chiÒu hoÆc lo¹i bá h¼n ph­¬ng ph¸p d¹y truyÒn thèng, hiÓu cùc ®oan PPDH míi lµ trong mét giê häc lµ ph¶i hái thËt nhiÒu ®Ó häc sinh ®­îc nghÜ nhiÒu, tr¶ lêi nhiÒu ®ã lµ tÝch cùc; ch­a chñ ®éng x©y dùng vµ tæ chøc c¸c ho¹t ®éng trong giê häc theo h­íng tÝch cùc cho thÇy vµ trß. ChÝnh v× vËy míi dÉn ®Õn nh÷ng giê d¹y- häc c¸c v¨n b¶n v¨n ch­¬ng ®­îc gi¸o viªn tiªn hµnh nh­ mét giê diÔn thuyÕt, thuyÕt minh hoÆc ®äc chËm nh÷ng ®iÒu gi¸o viªn ®· chuÈn bÞ ë gi¸o ¸n cho häc sinh chÐp lµm “t­ liÖu”, lµm “vèn”. Cßn giê tiÕng ViÖt th× chñ yÕu tr×nh bÇy, thuyÕt gi¶ng, ch­a chó ý h­íng dÉn häc sinh thùc hµnh ®Ó rÌn c¸c kÜ n¨ng nghe, nãi, ®äc, viÕt v× vËy häc sinh rÊt ng¹i khi häc tiÕng ViÖt, hÇu nh­ c¸c em kh«ng quan t©m l¾m ®Õn giê häc, thËm chÝ kh«ng so¹n bµi tiÕng ViÖt tr­íc khi ®Õn líp. §Æc biÖt giê TËp lµm v¨n, gi¸o viªn th­êng chó träng lÝ thuyÕt nhiÒu h¬n thùc hµnh, quªn ®i ®ã lµ giê thùc hµnh tæng hîp, nªn häc sinh THCS ®­îc häc rÊt nhiÒu kiÓu bµi mµ kh«ng viÕt tèt ®­îc mét bµi tËp lµm v¨n. ViÖc kiÓm tra ®¸nh gi¸ m«n häc còng ch­a ®­îc chó ý, nh÷ng lêi nhËn xÐt ®¸nh gi¸, cho ®iÓm víi c¸c bµi kiÓm tra cßn chung chung nh­ hiÓu bµi; tr×nh bÇy s¹ch sÏ; cÇn cè g¾ng, tiÕn bé h¬n tr­íc…V× vËy ch­a chØ ra ®­îc ®iÓm m¹nh, yÕu, nh÷ng chç sai cÇn kh¾c phôc, h­íng söa ch÷a cho häc sinh ®Æc biÖt viÖc rÌn bèn kÜ n¨ng ®äc, nãi, nghe, viÕt ch­a d­îc coi träng hµi hoµ trong mét giê d¹y Ng÷ v¨n. ChÝnh ®iÒu nµy ¶nh h­ëng nhiÒu ®Õn viÖc tiÕp nhËn kiÕn thøc cña häc sinh. C¸c em ch­a chñ ®éng tiÕp nhËn kiÕn thøc, c¸c em kh«ng thÓ tãm t¾t hoÆc tr×nh bÇy ®­îc néi dung chÝnh cña bµi häc, c¸c em ch­a cã nhu cÇu béc lé nh÷ng suy nghÜ, t×nh c¶m c¸ nh©n tr­íc tËp thÓ, nªn khi ph¶i nãi hoÆc viÕt c¸c em thÊy rÊt khã kh¨n vµ ng¹i. Do ®ã mµ häc v¨n nh­ng n¨ng lùc c¶m thô v¨n ch­¬ng, kÜ n¨ng ph©n tÝch, lËp dµn ý vµ viÕt bµi v¨n cña em ch­a ®­îc tèt, c¸c em ch­a biÕt vËn dông c¸i hay cña ng«n ng÷ v¨n ch­¬ng ®· ®­îc häc vµo bµi lµm hoÆc trong giao tiÕp h»ng ngµy. 2. Ch­¬ng tr×nh vµ s¸ch gi¸o khoa. Ch­¬ng tr×nh vµ SGK m«n NG÷ v¨n THCS biªn so¹n theo h­íng ®æi míi cã cã tÝnh tÝch hîp cao gi÷a c¸c ph©n m«n, dùa trªn c¬ së d¹y 6 kiÓu v¨n b¶n: miªu t¶, tù sù, biÓu c¶m, thuyÕt minh, nghÞ luËn, hµnh chÝnh- c«ng vô. C¸ch biªn so¹n nµy t¹o nªn tÝnh ®ång qui c¸c ph©n m«n. Néi dung ch­¬ng tr×nh SGK ®a d¹ng, giópc¸c em häc sinh dÔ dµng tõ tr­êng häc hoµ nhËp vµo x· héi, biÕt sö dông ng«n ng÷ bé m«n nh­ mét c«ng cô giao tiÕp, häc t©p vµ tham gia c¸ ho¹t ®éng x· héi. C©u tróc mét bµi d¹y th­êng d¹y c¶ ba ph©n m«n trong mét bµi nh­ mét thÓ thèng nhÊt, gióp häc sinh h×nh thµnh kÜ n¨ng, n¨ng lùc tæng hîp, vÊn ®Ò trong mçi bµi häc ®Òu nhÊn m¹nh quan ®iÓm tÝch hîp vÒ kiÕn thøc kÜ n¨ng cña ba ph©n m«n. 3. §Æc tr­ng bé m«n vµ viÖc vËn dông c¸c PPDH. §©y lµ c¨n cø c¨n b¶n ®Ó ng­êi thÇy thùc hiÖn viÖc kiÓm tra, ®¸nh gi¸ theo h­íng ®æi míi. §iÒu nµy ®­îc thÓ hiÖn ngay trong thiÕt kÕ gi¸o ¸n vµ tæ chøc c¸c ho¹t ®éng day- häc. C¨n cø vµo ®Æc tr­ng m«n häc ng­êi thÇy x©y dùng hÖ thèng c©u hái kiÓm tra, ®¸nh gi¸ cho phï hîp ®èi t­îng häc sinh, ng­êi thÇy ®ång thêi cÇn biÕt lùa chän PPDH thÝch hîp gióp häc sinh tham gia vµo ho¹t ®éng häc tÝch cùc. Nh­ng ng­êi thÇy cÇn linh ho¹t khi tiÕn hµnh viÖc kiÓm tra ®¸nh gi¸ häc sinh ®Ó t¹o hiÖu qña cao b»ng c¸ch sö dông c¸c PPDH phï hîp . Ng­êi thµy cÇn hiÓu râ rµng viÖc d¹y kiÕn thøc víi viÖc d¹y ph­¬ng ph¸p cho häc sinh ®Ó triÓn khai viÖc kiÓm tra ®¸nh gi¸. 4. §Æc ®iÓm häc sinh THCS vµ ®Æc ®iÓm ®Þa ph­¬ng. Häc sinh THCS cã sù thay ®æi vÒ mÆt t©m, sinh lÝ so víi häc sinh TiÓu häc, c¸c em nhanh nhÑn, ho¹t b¸t h¬n, biÕt liªn t­ëng, t­îng mét c¸ch cã l«gÝc h¬n, kh¶ n¨ng ghi nhí, t¸i hiÖn cña c¸c em bÒn v÷ng h¬n, c¸c em dÔ høng thó song còng dÔ n¶n khi häc, ph©n tÝch t¸c phÈm v¨n ch­¬ng trong nhµ tr­êng. Cã thÓ nãi, häc sinh THCS ®· cã kh¶ n¨ng ®éc lËp, tÝch cùc trong häc, ®äc bé m«n Ng÷ v¨n nh­ng n¨ng lùc vµ høng thó ch­a bÒn v÷ng. V× vËy cÇn cã sù t¸c ®éng, kÝch thÝch, hç trî cu¶ ng­êi thÇy th«ng qua viÖc tæ chøc kiÓm tra, ®¸nh gi¸ häc sinh. ë mçi ®Þa ph­¬ng ®Òu cã nh÷ng ®Æc thï riªng vÒ vÞ trÝ ®Þa lÝ, ®Þa bµn d©n c­, t×nh h×nh d©n trÝ, phong tôc, tËp qu¸n, ®iÒu nµy ¶nh h­ëng ®Õn nhËn thøc cña häc sinh vÒ m«n häc. V× vËy khi thùc hiÖn kiÓm tra, ®¸nh gi¸ häc sinh cÇn biÕt vËn dông, kÕt hîp ®óng lóc vµ hµi hoµ nh÷ng ®Æc thï ®Þa ph­¬ng nh»m t¹o cho häc sinh sù phÊn khëi, høng thó khi tham gia häc tËp.VÝ dô khi thùc hiÖn d¹y ch­¬ng tr×nh ®Þa ph­¬ng; d¹y phÇn v¨n thuyÕt minh; d¹y v¨n nghÞ luËn x· héi- NghÞ luËn vÒ sù viÖc hiÖn t­îng ®êi sèng…. II. Môc tiªu cña ®æi míi kiÓm tra, ®¸nh gi¸ thóc ®Èy ®æi míi PPDH. 1. Môc tiªu. §æi míi kiÓm tra ®¸nh gi¸ lµ mét trong nh÷ng biÓu hiÖn quan träng cña ®æi míi PPDH. §Þnh h­íng ®æi míi PPDH t¹o ®iÒu kiÖn t¨ng c­êng kiÓm tra, ®¸nh gi¸ b»ng nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau, víi ®é ph©n ho¸ cao vµ cã thÓ coi kiÓm tra ®¸nh, gi¸ nh­ lµ mét biÖn ph¸p kÝch thÝch høng thó häc tËp cho tÊt c¶ c¸c ®èi t­îng häc sinh, gióp cho c¸ nh©n häc sinh cã thÓ t×m ra nhuyªn nh©n vµ c¸ch kh¾c phôc nh÷ng sai sãt, h¹n chÕ nÕu cã trong qu¸ tr×nh c¸c em lÜnh héi nh÷ng kiÕn thøc vµ vËn dông kiÕn thø, kÜ n¨ng bé m«n trong ®äc, nãi, nghe, viÕt. 2. Nh÷ng ®æi míi trong kiÓm tra, ®¸nh gi¸ bé m«n. C¨n cø vµo ch­¬ng tr×nh vµ s¸ch gi¸o khoa ng­êi gi¸o viªn d¹y Ng÷ v¨n cã thÓ x©y dùng c¸ch kiÓm tra, ®¸nh gi¸ nh»m ®¶m b¶o nh÷ng néi dung sau: - Chó träng kÕt hîp vµ tÝnh tÝch hîp nh÷ng ®¬n vÞ kiÕn thøc cña ba ph©n m«n trong tõng bµi kiÓm tra, h×nh thøc kiÓm tra.§¶m b¶o s¸t hîp vµ võa søc häc sinh. - Trong tõng bµi kiÓm tra cÇn chó ý t¨ng c­êng c¸c c©u hái ph¸t triÓn ®ång ®Òu c¸c bèn kÜ n¨ng nghe, ®äc, nãi, viÕt qua ®ã kiÓm tra n¨ng lùc c¶m thô v¨n häc, n¨ng lùc béc lé nh÷ng t­ duy, t×nh c¶m cña häc sinh. - Chó träng tÝnh tÝch cùc ho¸ ho¹t ®éng häc tËp cña häc sinh. §æi míi kiªm tra, ®¸nh gi¸ kh«ng cã nghÜa lµ thay thÕ hoµn toµn c¸c h×nh thøc ®ang dïng b»ng nh÷ng h×nh thøc hoµn toµn míi mµ cÇn vËn dông linh ho¹t dïng nhiÒu h×nh thøc kiÓm tra, ®¸nh gi¸ kh¸c nhau song vÉn ®¶m b¶o: Ph¹m vi kiÕn thøc, kÜ n¨ng ®­îc kiÓm tra toµn diÖn, phong phó nh­ng kh«ng ngoµi kiÕn thøc bé m«n ®­îc häc; KiÓm tra lµm râ viÖc häc sinh nghÜ vµ lµm nh­ thÕ nµo; Chó träng ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng vËn dông tri thøc cña häc sinh vµo cuéc sèng thùc tiÔn, gióp c¸c em tù kh¼ng ®Þnh m×nh trong giao tiÕp øng xö; §¶m b¶o tÝnh võa søc vµ ph©n ho¸ trong ®¸nh gi¸, kiÓm tra thÓ hiÖn qua nh÷ng møc ®é yªu cÇu kh¸c nhau, nh÷ng thang ®iÓm kh¸c nhau. IV. Thùc tiÔn thùc hiÖn ®æi míi, kiÓm tra bé m«n Ng÷ trong nhµ tr­êng THCS. 1. Nh÷ng thuËn lîi. Thùc hiÖn viÖc kiÓm tra, ®¸nh gi¸ ®èi víi gi¸o viªn Ng÷ v¨n trong nhµ tr­êng THCS cã nh÷ng thuËn lîi nhÊt ®Þnh: - Gi¸o viªn d¹y Ng÷ v¨n ®­îc th­êng xuyªn tham dù c¸c líp bçi d­âng nghiÖp vô, ®­îc tham gia th¶o luËn c¸c chuyªn ®Ò vÒ ch­¬ng tr×nh vµ s¸ch gi¸o khoa do phßng dôc tæ chøc. Gi¸o viªn cã ý thøc tronng vËn dông ®æi míi PPDH vµo gi¶ng d¹y b»ng viÖc tù häc, tù t×m tßi c¸i míi tÝch luü thµnh kinh nghiÖm vËn dông vµo so¹n bµi, h­íng dÉn häc sinh tiÕp nhËn kiÕn thøc mét c¸ch chñ ®éng. ®Æc biÖt nhµ trõ¬ng t¹o ®iÒu kiÖn tèt nhÊt vÒ c¬ së vËt chÊt: phßng häc, tµi liÖu tham kh¶o, ph­¬ng tiÖn hç trî viÖc d¹y- häc( trang ¶nh, m¸y mãc, …), tæ chøc cho gi¸o viªn häc vµ sö dông cã hiÖu qu¶ c«ng nghÖ th«ng tin , gióp cho c«ng t¸c so¹n gi¶ng cña gi¸o viªn cã hiÖu qu¶ h¬n. - S¸ch gi¸o khoa biªn so¹n cã tÝnh tÝch hîp cao, cã tÝnh tÇng bËc vÒ ®¬n vÞ kiÕn thøc gióp cho viÖc kiÓm tra, ®¸nh gi¸ thuËn lîi. - Cã sù chØ ®¹o kÞp thêi cña Phßng gi¸o dôc, Së gi¸o dôc trong viÖc kiÓm tra, ®¸nh gi¸ trong tõng häc k×. 2. Khã kh¨n. Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn viÖc kiÓm tra, ®¸nh gi¸ gi¸o viªn còng gÆp kh«ng Ýt khã kh¨n chñ quan, kh¸ch quan cô thÓ: - Thêi l­îng mét tiÕt häc 45 phót, nÕu dµnh nhiÒu thêi gian cho kiÓm tra sÏ ¶nh h­ëng ®Õn viÖc truyÒn d¹y kiÕn thøc míi, nhÊt lµ víi bµi d¹y v¨n b¶n. - ViÖc thiÕt kÕ c©u hái kiÓm tra, ®¸nh gi¸ häc sinh ch­a ph¸t huy ®­îc tÝnh tÝch cùc, cßn nÆng vÒ lÝ thuyÕt. NhiÒu c©u hái ch­a chó ý ®Õn tõ ng÷ diÔn ®¹t. c©u hái ®¬n ®iÖu, lÆp l¹i. - Gi¸o viªn ch­a thËt chñ ®éng trong thiÕt kÕ hÖ thèng c©u hái kiÓm tra, ®¸nh gi¸, nhiÒu lóc cßn thùc hiÖn nµy mét c¸ch ngÉu høng. - Do ®Æc tr­ng bé m«n, do ®Æc ®iÓm ®èi t­îng häc sinh nªn gi¸o viªn trong nhãm chuyªn m«n khã thiÕt kÕ chung mét hÖ thèng c©u hái kiÓm tra, ®¸nh gi¸. - ViÒc sö dông c¸c ph­¬ng tiÖn d¹y häc hiÖn ®¹i nh»m hç trî cho c«ng viÖc kiÓm tra, ®¸nh gi¸ cña gi¸o viªn cßn h¹n chÕ, ch­a ®­îc thùc hiÖn th­êng xuyªn v× cÇn rÊt nhiÒu thêi gian ®Ó thùc hiÖn. 3.Qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®æi míi kiÓm tra, ®¸nh gi¸- kÕt qu¶ ®¹t ®­îc. a. Qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®æi míi kiÓm tra, ®¸nh gi¸ bé m«n trong nhµ tr­êng. Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®æi míi m«n Ng÷ v¨n THCS, nhÊt lµ thùc hiÖn ®æi míi kiÓm tra, ®¸nh gi¸ nh»m thóc ®Èy ®æi míi PPDH ®ù¬c gi¸o viªn bé m«n thùc hiÖn theo chØ ®¹o, h­íng dÉn chung cña chuyªn m«n nhµ tr­êng, ViÖc kiÓm tra, ®¸nh gi¸ ®­îc thùc hiÖn th«ng qua hÖ thèng c©u hái bµi tËp ®­îc thiÕt kÕ rÊt phong phó, ®a d¹ng trong s¸ch gi¸o khoa, trong c¸c bµi kiÓm tra th­êng xuyªn, ®Þnh k×. ViÖc kiÓm tra, ®¸nh gi¸ ®­îc tiÕn hµnh vµo nhiÒu thêi ®iÓm trong n¨m häc, d­íi nhiÒu h×nh thøc: Kh¶o s¸t chÊt l­îng ®Çu n¨m, gi÷a k× vµ cuèi k×, th«ng qua ®ã kh¼ng ®Þnh phÇn nµo viÖc kiÓm tra, ®¸nh gi¸ theo h­íng ®æi míi ®· thóc ®Èy ®æi míi PPDH ®¹t hiÖu qu¶ nh­ thÕ nµo. Cô thÓ ®Ó tiÕn hµnh kiÓm tra, ®¸nh gi¸ nh»m thóc ®Èy ®æi míi PPDH nhµ tr­êng ®· thùc hiÖn nh­ sau: + Tæ chøc sinh ho¹t chuyªn m«n th­êng xuyªn, c¸c nhãm chuyªn m«n cã sù häp bµn ph©n c«ng gi¸o viªn nghiªn cøu ch­¬ng tr×nh, tr×nh bÇy nh÷ng vÊn ®Ò chñ yÕu cña bµi, phÇn kiÕn thøc, gi¸o viªn tham gia th¶o luËn vµ thèng nhÊt néi dung kiÕn thøc, tõ ®ã thiÕt kÕ hÖ thèng c©u hái kiÓm tra, ®¸nh gi¸ phï hîp, s¸t víi ®èi t­îng häc sinh h­íng tíi ®¶m b¶o chÊt l­îng d¹y- häc. Trong mçi n¨m häc, c¸c nhãm chuyªn m«n tham gia Ýt nhÊt 3 chuyªn ®Ò cÊp tr­ßng, 1 chuyªn ®Ò cÊp huyÖn, gi¸o viªn tham gia viÕt, th¶o luËn, thèng nhÊt c¸c néi dung tõ ®ã vËn dông vµo so¹n gi¶ng, kiÓm tra, ®¸nh gi¸.VÝ dô: N¨m häc 2007- 2008 nhãm Ng÷ v¨n nhµ tr­êng ®· lµm chuyªn ®Ò: X©y dùng hÖ thèng c©u hái tæ chøc ho¹t ®éng th¶o luËn nhãm cho häc sinh ®· ®¹t hiÖu qu¶ tèt, ®­îc c¸c gi¸o viªn vËn dông trong d¹y- häc vµ thu ®­îc nh÷ng thµnh c«ng b­íc ®Çu; häc sinh høng thó víi viÖc häc, c¸c em tù chñ trong tiÕp nhËn kiÕn thøc vµ chñ ®éng, tù tin trong giao tiÕp. Trong häc k× I n¨m häc 2008- 2009, mét chuyªn ®Ò vÒ “Tæ chøc tiÕt luyÖn nãi kÓ chuyÖn nh»m rÌn luyÖn vµ ph¸t triÓn kÜ n¨ng nãi cho häc sinh líp 6” ®­îc triÓn khai cÊp huyÖn ®· kh¼ng ®Þnh ®­îc viÖc thiÕt kÕ tèt hÖ thèng c©u hái kiÓm tra, ®¸nh gi¸ sÏ kÝch thÝch ®­îc nhu cÇu häc tËp cña c¸c em häc sinh vµ nh­ vËy ®· thóc ®Èy PPDH míi ph¸t triÓn cã hiÖu qu¶. + TriÓn khai viÖc kiÓm tra, ®¸nh gi¸ th­êng xuyªn trong tõng giê häc, víi nh÷ng h×nh thøc c©u hái ®a d¹ng, phong phó, tõ dÔ ®Õn khã, nh»m ph¸t huy n¨ng lùc t­ duy cña häc sinh.VÝ dô: KiÓm tra bµi cò m«n V¨n häc kÕt hîp c¸c h×nh thøc c©u hái vÊn ®¸p, tù luËn, tr¾c nghiÖm vµ thùc hiÖn b»ng nhiÒu c¸ch: c¸ nh©n häc sinh tham gia, nhãm häc sinh…Trong ®ã cã nh÷ng c©u hái tÝch hîp kiÕn thøc cña tiÕng ViÖt, TËp lµm v¨n. Nh­ vËy cïng mét thêi ®iÓm häc sinh cã thÓ vËn dông nhiÒu kiÕn thøc thuéc c¸c ph©n m«n ®Ó thÓ hiÖn kh¶ n¨ng hiÓu biÕt cña m×nh vÒ kiÕn thøc ®­îc hái, gióp c¸c em biÕt liªn kÕt, x©u chuçi c¸c ®¬n vÞ thµnh mét tËp hîp kiÕn thøc cã liªn quan ®Õn nhau mét c¸ch logÝc. + Thùc hiÖn kiÓm tra, ®¸nh gi¸ th«ng qua c¸c ho¹t ®éng ngo¹i kho¸, ho¹t ®éng ngoµi giê lªn líp: Nh­ ngo¹i kho¸ v¨n häc: Thi kÓ chuyÖn ; TËp lµm th¬; DiÔn ho¹t c¶nh; Tæ chøc héi th¶o; Sinh ho¹t c©u l¹c bé th¬ v¨n…Trong viÖc tæ chøc Ho¹t ®éng ngoµi giê lªn líp víi chñ ®Ò häc tËp, héi vui häc tËp.. TÊt c¶ c¸c ho¹t ®éng ®ã ®Òu ph¸t huy ®­îc tÝnh tÝch cùc cña viÖc kiÓm tra, ®¸nh gi¸ häc sinh, vµ ®­îc thùc hiÖn mét c¸ch rÊt linh ho¹t, tr¸nh ®­îc sù ®¬n ®iÖu, g©y høng thó thùc sù cho häc sinh. + Sö dông c¸c ph­¬ng tiÖn d¹y häc vµo kiÓm tra, ®¸nh gi¸: - C¸c ph­¬ng tiÖn d¹y häc th«ng th­êng: s¸ch, tµi liÖu tham kh¶o, tranh ¶nh, vËt thËt, b¶ng… - C¸c ph­¬ng tiÖn hiÖn ®¹i: b¨ng ®Üa h×nh( tiÕng), m¸y chiÕu h¾t, m¸y chiÕu ®a n¨ng, m¸y tÝnh,,, - C¸c ph­¬ng tiÖn d¹y häc s¸ng t¹o. §Ó sö dông tèt c¸c ph­¬ng tiÖn d¹y- häc gi¸o viªn bé cÇn cã sù ®Çu t­ thêi gian, c«ng søc vµ c¶ t©m huyÕt nghÒ nghiÖp. Nhµ tr­êng ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho gi¸o viªn tiÕp cËn víi c¸c ph­¬ng tiÖn hiÖn ®¹i, sau ®ã tæ chøc häc tËp, thùc hµnh vµo gi¶ng d¹y, gi¸o viªn ®· vËn dông vµo so¹n gi¶ng vµo thùc hiÖn kiÓm tra, ®¸nh gi¸ mét c¸ch cã hiÖu qu¶, l«i cuèn häc sinh häc bé m«n, kÝch thÝch c¸c em ham muèn häc hái , t­ duy nhanh nh¹y h¬n, c¸ch lµm viÖc khoa häc h¬n vµ c¸c em muèn lµm ®­îc nh­ vËy. Song ®iÒu quan träng h¬n, ®Ó thùc hiÖn tèt viÖc kiÓm tra, ®¸nh gi¸ mçi gi¸o viªn trong nhµ tr­êng ®· rÊt nhiÖt t©m víi nghÒ dï cuéc sèng cßn nh÷ng khã kh¨n vµ vËn dông s¸ng t¹o c¸c PPDH trong viÖc thiÕt kÕ, chuÈn bÞ gi¸o ¸n( gi¸o ¸n viÕt tay vµ gi¸o ¸n ®iÖn tö) vµ ®­îc tæ chuyªn m«n kiÓm tra, ®¸nh gi¸ chÊt l­îng gi¸o ¸n th­êng xuyªn, gãp mét phÇn tÝch cùc cho thùc hiÖn kiÓm tra, ®¸nh gi¸ ®¹t hiÖu qu¶. b. KÕt qu¶. Thùc hiÖn kiÓm tra, ®¸nh gi¸ theo h­íng tÝch cùc, bé m«n Ng÷ v¨n ®· thu ®­îc mét sè kÕt qu¶ kh¶ quan: - VÒ th¸i ®é häc tËp bé m«n cña häc sinh cã sù thay ®æi, c¸c em tÝch cùc trong ®äc- hiÓu v¨n b¶n, h¨ng h¸i tham gia x©y dùng bµi, tÝch cùc h­ëng øng c¸c phong trµo: ®äc s¸ch, lµm theo s¸ch theo h­íng dÉn cña gi¸o viªn bé m«n Ng÷ v¨n. - VÒ chÊt l­îng m«n häc cã sù t¨ng lªn râ rÖt so ®Çu n¨m vµ hÕt häc k×, hÕt n¨m häc. - C¸ch viÕt bµi, c¸ch giao tiÕp øng xö cña häc sinh cã tiÕn bé râ rÖt: l­u lo¸t, tù tin vµ cã c¶m xóc h¬n. - VÒ phÝa gi¸o viªn khi thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ viÖc kiÓm tra, ®¸nh gi¸ gi¸o viªn tù chñ h¬n trong viÖc thùc hiÖn d¹y- häc, say mª h¬n víi c«ng viÖc so¹n gi¶ng.Gi¸o viªn dÔ dµng ph©n ho¸ chÊt l­îng häc sinh ®Ó cã kÕ ho¹ch kÌm cÆp thªm häc sinh yÕu vµ båi d­ìng kÜ n¨ng cho häc sinh giái. Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn ng­êi thµy n¶y sinh nhiÒu s¸ng t¹o míi gãp phÇn lµm lµm cho PPDH ®a d¹ng h¬n, cã hiÖu qu¶ h¬n. V. NH÷ng kiÕn nghÞ. - Víi nhµ tr­êng cÇn t¹o thªm ®iÒu kiÖn vÒ c¬ së vËt chÊt ®Ó viÖc thùc hiÖn ®æi PPDH cã biÖu qu¶ h¬n: dµnh riªng cho bé m«n Ng÷ v¨n phßng häc cã trang bÞ ®Çy ®ñ c¸c ph­¬ng tiÖn, ®Ó gi¸o viªn thuËn tiÖn thùc hiÖn ho¹t ®éng d¹y- häc, gi¸o viªn ph¸t huy ®­îc c¸c kÜ n¨ng sö dông ph­¬ng tiÖn hiÖn ®¹i vµo d¹y häc, t¨ng tÝnh trùc quan, h×nh ¶nh cho bµi gi¶ng, gióp häc sinh tiÕp cËn bµi dÔ dµng vµ høng thó, gióp viÖc tæ chøc kiÓm tra ®¸nh gi¸ häc sinh ®­îc thùc hiÖn thuËn lîi. - Víi cÊp qu¶n lÝ gi¸o dôc cÊp trªn: §Ó thuËn lîi cho gi¸o viªn vËn dông tèt PPDH theo h­íng ®æi míi vµo d¹y- häc, ngoµi hÖ thèng kiÕn thøc trong s¸ch gi¸o khoa, nÕu cã thÓ h»ng n¨m nªn ®­a thªm nh÷ng th«ng tin vÒ t¸c gi¶, t¸c phÈm trong ch­¬ng tr×nh: vÝ dô n¨m mÊt cña t¸c gi¶, nh÷ng thµnh c«ng cña t¸c gi¶. HoÆc nh÷ng t¸c phÈm trong ch­¬ng tr×nh ®­îc dµn dùng thµnh kÞch b¶n s©n khÊu, kÞch b¶n phim, nh÷ng truyÖn ®­îc chuyÓn thÓ thµnh phim ho¹t h×nh 3D…TËp hîp nh÷ng bµi th¬, bµi h¸t cã néi dung g¾n liÒn víi c¸c phÈm ®­îc gi¶ng d¹y thµnh mét ®Üa nh¹c cung cÊp cho c¸c nhµ tr­êng hoÆc nh÷ng th­íc phim vÒ sù viÖc, hiÖn t­îng ®êi sèng x· héi cã tÝnh thêi sù gióp cho häc sinh cã t­ liÖu khi häc v¨n nghÞ luËn x· héi,…Nh÷ng v¨n b¶n thuéc thÓ HÞch, C¸o, ChiÕu…nªn mêi c¸c nghÖ nh©n ®äc vµ thu tiÕng ®Ó lµm b¨ng t­ liÖu cho viÖc d¹y sÏ t¨ng tÝnh hiÖu qu¶ cña viÖc truyÒn ®¹t tri thøc, nh­ vËy sÏ t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn nhËn thøc cña häc sinh. NÕu ®ù¬c nh­ vËy, ng­êi gi¸o viªn sÏ cã thªm t­ liÖu ®Ó phôc vô viÖc so¹n gi¶ng, chuÈn bÞ tèt néi dung kiÓm tra, ®¸nh gi¸.