Nội dung trọng tâm chương trình Địa lí 12

NỘI DUNG TRỌNG TÂM CHƯƠNG TRÌNH ĐỊA LÍ 12 dûc PHẦN I. ĐỊA LÍ TỰ NHIÊN Nội dung 1. VỊ TRÍ ĐỊA LÍ – PHẠM VI LÃNH THỔ I. Kiến thức: 1. Vị trí địa lí: - VN nằm ở rìa phía đông bán đảo Đông Dương, gần trung tâm ĐNA. - Tiếp giáp với nhiều nước trên đất liền và trên biển. - Hệ tọa độ địa lí: điểm cực Bắc, Nam, Đông và Tây. 2. Phạm vi lãnh thổ: - Vùng đất - Vùng biển - Vùng trời 3. Ý nghĩa của vị trí địa lí nước ta: - Tự nhiên - Kinh tế - Văn hóa – Xã hội - An ninh – Quốc phòng II. Kĩ năng: - Xác định trên bản đồ, Atlat được vị trí của Việt Nam trong khu vực và thế giới. - Biết được hình dạng của lãnh thổ Việt Nam. dûc Nội dung 2: LỊCH SỬ HÌNH THÀNH & PHÁT TRIỂN LÃNH THỔ I. Kiến thức: 1. Giai đoạn Tiền Cambri: - Giai đoạn hình thành nền móng ban đầu của lãnh thổ Việt Nam. - Là giai đoạn cổ nhất và kéo dài nhất. ( khoảng 2 tỉ năm ) - Diễn ra trên phạm vi hẹp ( tập trung dãy Hoàng Liên Sơn & Trung Trung Bộ ) - Các điều kiện địa lí còn rất sơ khai & đơn điệu. 2. Giai đoạn Cổ kiến tạo: - Diễn ra trong khoảng thời gian khá dài. ( khoảng 477 triệu năm ) - Có nhiều biến động mạnh trong lịnh sử phát triển tự nhiên nước ta. - Giai đoạn hình thành nhiều mỏ khoáng sản. - Lớp vỏ cảnh quan địa lí rất phát triển. - Đại bộ phận lãnh thổ đã được hình thành. 3. Giai đoạn Tân kiến tạo: - Diễn ra ngắn nhất bắt đầu cách đây 65 triệu năm và đến nay. - Chịu sự tác đông của vận động tạo núi Anpơ – Himalaya và những biến đổi của toàn cầu. - Là giai đoạn tiếp tục hoàn thiện các điều kiện tự nhiên. II. Kĩ năng: Đọc lược đồ, Atlat cấu trúc địa chất Việt Nam. Nội dung 3: ĐẤT NƯỚC NHIỀU ĐỒI NÚI I. Kiến thức: 1. Đặc điểm chung của địa hình: - Đồi núi chiếm 3/4 diện tích nhưng chủ yếu là đồi núi thấp ( đồng bằng và đồi núi thấp dưới 1000 m chiếm 85% diện tích – Núi cao chỉ chiếm 1% diện tích ) - Cấu trúc địa hình khá đa dạng + Phân bậc rõ rệt theo độ cao, thấp dần từ tây bắc xuống đông nam. + Cấu trúc địa hình gồm 2 hướng chính: TB – ĐN và vòng cung - Địa hình của vùng nhiệt đới: xâm thực vùng đồi núi và bồi tụ ở hạ lưu sông - Địa hình chịu tác động mạnh mẽ của con người. 2. Các khu vực địa hình: - Khu vực đồi núi: 4 vùng ( Đông Bắc, Tây Bắc, Trường Sơn Bắc, Nam ) - Khu vực đồng bằng: đồng bằng châu thổ và đồng bằng ven biển. 3. Thế mạnh và hạn chế về tự nhiên của các khu vực địa hình: - Khu vực đồi núi - Khu vực đồng bằng II. Kĩ năng: - Đọc lược đồ, Atlat tự nhiên Việt Nam - Xác định trên bản đồ, Atlat một số dãy núi, đỉnh núi, sông, cánh cung, cao nguyên, dûc Nội dung 4: THIÊN NHIÊN CHỊU ẢNH HƯỞNG SÂU SẮC CỦA BIỂN I. Kiến thức: * Ảnh hưởng của Biển Đông đối với thiên nhiên Việt Nam: - Khí hậu - Địa hình và các hệ sinh thái ven biển - Tài nguyên thiên nhiên, khoáng sản phong phú - Thiên tai II. Kĩ năng: - Khai thác Atlat xác định hướng gió, bão,...trên Biển Đông - Xác định các mỏ dầu khí dûc Nội dung 5: THIÊN NHIÊN NHIỆT ĐỚI ẨM GIÓ MÙA I. Kiến thức: 1. Khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa: - Tính chất nhiệt đới: nguyên nhân, biểu hiện - Lượng mưa, độ ẩm lớn: nguyên nhân, biểu hiện - Gió mùa: nguyên nhân, thời gian, thời gian hoạt động, tính chất, sự luân phiên 2. Biểu hiện tính chất qua các thành phần tự nhiên - Địa hình - Sông ngòi - Đất - Sinh vật 3. Ảnh hưởng của thiên nhiên nhiệt đới ẩm gió mùa đến sản xuất và đời sống - Ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp - Ảnh hưởng đến các hoạt động sản xuất khác và đời sống II. Kĩ năng: - Phân tích các bảng số liệu về khí hậu Việt Nam - Phân tích bảng số liệu, biểu đồ khí hậu của một số địa điểm dûc Nội dung 6: THIÊN NHIÊN PHÂN HÓA ĐA DẠNG I. Kiến thức: 1. Thiên nhiên phân hóa theo Bắc – Nam - Nguyên nhân - Đặc điểm về khí hậu, cảnh quan của lãnh thổ phía Bắc – phía Nam 2. Thiên nhiên phân hóa theo Đông – Tây - Thiên nhiên vùng biển và thếm lục địa - Thiên nhiên vùng đồng bằng ven biển - Thiên nhiên vùng đồi núi 3. Thiên nhiên phân hóa theo độ cao - Nguyên nhân - Đặc điểm khí hậu, đất, sinh vật + Đai nhiệt đới gió mùa + Đai cận nhiệt đới gió mùa trên núi + Đai ôn đới gió mùa trên núi 4. Các miền địa lí tự nhiên: - Miền Bắc và Đông Bắc Bắc Bộ - Miền Tây Bắc và Bắc Trung Bộ - Miền Nam Trung Bộ và Nam Bộ II. Kĩ năng: Khai thác Atlat các miền tự nhiên, các lát cắt phân biệt các miền tự nhiên dûc Nội dung 7: VẤN ĐỀ SỬ DỤNG & BẢO VỆ TỰ NHIÊN I. Kiến thức: 1. Sử dụng và bảo vệ tài nguyên sinh vật: - Tài nguyên rừng: thực trạng, nguyên nhân và các biện pháp bảo vệ - Đa dạng sinh học: thực trạng, nguyên nhân và các biện pháp bảo vệ 2. Sử dụng và bảo vệ tài nguyên đất: - Hiện trạng sử dụng - Biện pháp bảo vệ 3. Bảo vệ môi trường: - Tình trạng mất cân bằng sinh thái - Tình trạng ô nhiễm môi trường 4. Chiến lược quốc gia về bảo vệ tài nguyên và môi trường: Nội dung của các chiến lược II. Kĩ năng: Phân tích các bảng số liệu PHẦN II. ĐỊA LÍ DÂN CƯ dûc Nội dung 8: ĐẶC ĐIỂM DÂN SỐ & PHÂN BỐ DÂN CƯ I. Kiến thức: 1. Số dân & thành phần dân tộc: - Số dân, tình hình gia tăng dân số, cơ cấu dân số - Thành phần dân tộc ðThuận lợi và khó khăn 2. Phân bố dân cư: - Phân bố chưa hợp lí - Hậu quả 3. Chiến lược phát triển dân số và sử dụng nguồn lao động II. Kĩ năng: - Phân tích các bảng số liệu, biểu đồ SGK & Atlat - Tìm kiến thức trên Atlat, bản đồ dân số dûc Nội dung 9: LAO ĐỘNG, VIỆC LÀM & ĐÔ THỊ HÓA I. Kiến thức: 1. Nguồn lao động: - Lực lượng lao động - Đặc điểm lao động nước ta - Chất lượng lao động 2. Cơ cấu lao động: - Cơ cấu theo các ngành kinh tế - Cơ cấu theo thành phần kinh tế - Cơ cấu theo thành thị và nông thôn 3. Vấn đề việc làm và hướng giải quyết: - Tình trạng thất nghiệp, thiếu việc làm và nguyên nhân - Mối quan hệ “ Dân số – lao động – việc làm” - Hướng giải quyết 4. Ảnh hưởng của đô thị hóa đến sự phát triển KTXH - Tích cực - Tiêu cực II. Kĩ năng: PHẦN III. ĐỊA LÍ CÁC NGÀNH KINH TẾ dûc Nội dung 10: CHUYỂN DỊCH CƠ CẤU KINH TẾ I. Kiến thức: 1. Chuyển dịch cơ cấu ngành kinh tế: - Nông – lâm – ngư nghiệp ( khu vực I ) - Công nghiệp – xây dựng ( khu vực II ) - Dịch vụ ( khu vực III ) 2. Chuyển dịch cơ cấu theo thành phần kinh tế: - Thành phần kinh tế Nhà nước - Kinh tế tư nhân - Thành phần kinh tế ngoài Nhà nước 3. Chuyển dịch cơ cấu lãnh thổ kinh tế: - Hình thành các vùng chuyên canh, các khu công nghiệp, khu chế xuất - Phát huy thế mạnh của vùng phân hóa sản xuất - Hình thành các vùng kinh tế trọng điểm II. Kĩ năng: dûc Nội dung 11: PHÁT TRIỂN NỀN NÔNG NGHIỆP NHIỆT ĐỚI I. Kiến thức: 1. Nền nông nghiệp nhiệt đới; - Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên: khí hậu, địa hình, đất - Khai thác hiệu quả nhờ: giống, cơ cấu mùa vụ, thời vụ, chuyển dịch cơ cấu 2. Phát triển nền nông nghiệp sản xuất hàng hóa: - Đặc điểm nền nông nghiệp cổ truyền - Đặc điểm nền nông nghiệp hàng hóa 3. Kinh tế nông thôn đang chuyển dịch: - Hoạt động nông nghiệp là chủ yếu của kinh tế nông thôn. - Kinh tế nông thôn nhiều thành phần: - Kinh tế nông thôn đang chuyển dịch theo hướng sản xuất hàng hóa II. Kĩ năng: dûc Nội dung 12: CHUYỂN DỊCH CƠ CẤU NÔNG NGHIỆP I. Kiến thức: 1. Ngành trồng trọt: - Tỉ trọng ngành trồng trọt trong cơ cấu ngành nông nghiệp - Ngành sản xuất lương thực: + Diện tích tăng mạnh + Cơ cấu mùa vụ thay đổi + Năng suất tăng mạnh + Sản lượng tăng nhanh + Bình quân lương thực trên người tăng + Trở thành cây hàng hóa + ĐBSCL là vùng sản xuất lương thực lớn nhất nước + ĐBSH là vùng sản xuất thứ 2 nhưng là vùng có năng suất cao nhất - Cây công nghiệp: + Diện tích gieo trồng tăng + Phân bố các cây công nghiệp lâu năm + Phân bố các cây công nghiệp hàng năm - Cây ăn quả: các loại cây ăn quả, phân bố, vùng trồng nhiều, 2. Ngành chăn nuôi: - Tỉ trọng trong cơ cấu ngành nông nghiệp - Xu hướng nổi bật: sản xuất hàng hóa và trang trại - Sản phẩm không qua giết mổ chiếm tỉ trọng ngày càng cao - Lợn và gia cầm: + Đàn lợn: + Gia cầm: ðkhu vực nuôi nhiều - Gia súc ăn cỏ: + Trâu: + Bò: + Dê, cừu: ðkhu vực nuôi nhiều 3. Xu hướng chuyển dịch: - Ngành trồng trọt xu hướng giảm. Sản xuất lương thực giảm - Ngành chăn nuôi ngày càng tăng II. Kĩ năng: dûc Nội dung 13: VẤN ĐỀ PHÁT TRIỂN NGÀNH THỦY SẢN & LÂM NGHIỆP I. Kiến thức: 1. Ngành thủy sản: - Thuận lợi: + Tự nhiên + Kinh tế - xã hội - Khó khăn - Tình hình phát triển: khai thác thủy sản, nuôi trồng thủy sản 2. Tình hình phát triển và phân bố ngành lâm nghiệp: - Vai trò của ngành lâm nghiệp - Tài nguyên rừng vốn giàu có nhưng đang bị suy thoái + Rừng phòng hộ: + Rừng đặc dụng: + Rừng sản xuất - Tình phát triển và phân bố rừng nước ta - Biện pháp bảo vệ II. Kĩ năng: dûc Nội dung 14: TỔ CHỨC LÃNH THỔ NÔNG NGHIỆP I. Kiến thức: 1. Các nhân tố tác động đến tổ chức lãnh thổ nông nghiệp: - Sự phân hóa điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên - Các nhân tố kinh tế - xã hội, kĩ thuật, lịch sử, 2. Các vùng nông nghiệp: 7 vùng nông nghiệp - Điều kiện tự nhiên - Điều kiện kinh tế - xã hội - Trình độ thâm canh - Sản phẩm chuyên môn hóa 3. Xu hướng thay đổi trong tổ chức lãnh thổ nông nghiệp; - Thay đổi theo 2 hướng chính + Tăng cường chuyên môn hóa sản xuất + Đẩy mạnh đa dạng hóa nông nghiệp - Phát triển kinh tế trang trại II. Kĩ năng: dûc Nội dung 15: CƠ CẤU NGÀNH CÔNG NGHIỆP & VẤN ĐỀ PHÁT TRIỂN CÁC NGÀNH CÔNG NGHIỆP TRỌNG ĐIỂM I. Kiến thức: 1. Cơ cấu ngành công nghiệp: a. Cơ cấu theo ngành: - Đa dạng - Có sự chuyển dịch - Hướng hoàn thiện b. Cơ cấu công nghiệp phân hóa theo lãnh thổ: - Phân bố - Nguyên nhân có sự phân hóa c. Cơ cấu theo thành phần kinh tế: - Từ kết quả sau Đổi mới Đất nước ( 1986 ) - Xu hướng 2. Tình hình phát triển và phân bố của một số ngành công nghiệp trọng điểm: - Công nghiệp năng lượng + Công nghiệp khai thác nguyên, nhiên liệu ( than, dầu, khí đốt ) + Công nghiệp điện lực - Công nghiệp chế biến + Chế biến sản phẩm ngành trồng trọt + Chế biến sản phẩm ngành chăn nuôi + Chế biến thủy, hải sản II. Kĩ năng: dûc Nội dung 16: VẤN ĐỀ TỔ CHỨC LÃNH THỔ CÔNG NGHIỆP I. Kiến thức: 1. Khái niệm 2. Các nhân tố chủ yếu ảnh hưởng tới tổ chức lãnh thổ công nghiệp: - Các nhân tố bên trong ( vị trí địa lí, tài nguyên thiên nhiên, điều kiện KTXH ) - Các nhân tố bên ngoài 3. Các hình thức chủ yếu của tổ chức lãnh thổ công nghiệp: - Điểm công nghiệp - Khu công nghiệp - Trung tâm công nghiệp - Vùng công nghiệp II. Kĩ năng: dûc Nội dung 17: VẤN ĐỀ PHÁT TRIỂN & PHÂN BỐ GIAO THÔNG VẬN TẢI, THÔNG TIN LIÊN LẠC I. Kiến thức: 1. Đặc điểm giao thông vận tải - Đường bộ : mạng lưới, các tuyến chính, vai trò của các tuyến giao thông bộ - Đường sắt: các tuyến chính - Đường sông: các hệ thống sông lớn - Đường biển: các tuyến và các cảng biển - Đường hàng không:tình hình phát triền và các sân bay 2. Thông tin liên lạc: - Đặc điểm - Các loại hình chính - Hạn chế và hướng phát triển II. Kĩ năng: dûc Nội dung 18: VẤN ĐỀ PHÁT TRIỂN & PHÂN BỐ THƯƠNG MẠI & DU LỊCH I. Kiến thức: 1. Tình hình phát triển và thay đổi cơ cấu nội thương, ngoại thương: - Nội thương: - Ngoại thương: - Cán cân thương mại 2. Tài nguyên du lịch: - Tài nguyên du lịch tự nhiên - Tài nguyên du lịch nhân văn - Các điểm, trung tâm du lịch II. Kĩ năng: PHẦN IV. ĐỊA LÍ CÁC VÙNG KINH TẾ dûc Nội dung 19: VẤN ĐỀ KHAI THÁC THẾ MẠNH Ở TD&MNBB I. Kiến thức: 1. Khai thác, chế biến khoáng sản và thủy điện: - Khai thác và chế biến khoáng sản: + Vùng giàu khoáng sản + Tên và nơi phân bố một số mỏ khoáng sản + Tình hình khai thác và sử dụng một số mỏ khoáng sản - Thủy điện: + Trữ năng + Tân các nhà máy đã,đang xây dựng và công suất 2. Trồng và chế biến cây CN, dược liệu, rau quả cận nhiệt và ôn đới: - Thuận lợi: + Đất: feralit, phù sa cổ, phù sa ven song + Khí hậu: nhiệt đới ẩm gió mùa, có mùa đông lạnh, chịu ảnh hưởng địa hình vùng núi. - Khó khăn: + Rét đậm, rét hại, sương muối và thiếu nước vào mùa đông. + Mạng lưới cơ sở chế biến còn ít - Tình hình sản xuất: + Vùng có thế mạnh phát triển cây CN nhiệt đới và ôn đới. + Là vùng trồng chè lớn nhất cả nước + Các cây thuốc quý, cây ăn quả cận nhiệt 3. Chăn nuôi: - Điều kiện phát triển - Tình hình phát triển và phân bố một số vật nuôi 4. Kinh tế biển: - Nuôi trồng và đánh bắt thủy hải sản - Phát triển du lịch - Phát triển giao thong ( cảng biển ) II. Kĩ năng: dûc Nội dung 20: VẤN ĐỀ CHUYỂN DỊCH CƠ CẤU KINH TẾ THEO NGÀNH ĐBSH I. Kiến thức: 1. Các thế mạnh chủ yếu của vùng: - Các thế mạnh tự nhiên: + Nằm trong vùng kinh tế trọng điểm phía Bắc + Đất: phù sa màu mỡ, đất NN chiếm 51,2% của vùng + Nước:phong phú + Biển: phát triển NTTS, du lịch, giao thong + Khoáng sản: đá vôi, sét, cao lanh, khí đốt - Các thế mạnh kinh tế - xã hội: + Nguồn lao động dồi dào, có trình độ tay nghề cao + Cơ sở vật chất, hạ tầng, kĩ thuật tốt + Thị trường tiêu thụ lớn + Nơi có lịch sử khai thác lâu đời, có nhiều di tích, lễ hội, làng nghề + Mạng lưới đô thị phát triển dầy đặc có trung tâm kinh tế lớn HN, HP 2. Các hạn chế chủ yếu của vùng: - Dân số đông, mật độ dân số cao ( 1225 người/km2 ) - Nhiều thiên tai - Một số tài nguyên đang bị xuống cấp - Chuyển dịch cơ cấu kinh tế còn chậm - Quỹ đất NN đang bị thu hẹp, sức ép về việc làm 3. Chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo ngành: - Thực trạng: + KVI giảm mạnh, KVII, III tăng + Cơ cấu kinh tế theo ngành có sự chuyển dịch theo hướng tích cực nhưng còn chậm. - Các định hướng chính: + Tiếp tục giảm KVI và tăng KVII,III đảm bảo tăng trưởng kinh tế, gắn với việc giải quyết các vấn đề xã hội. + Chuyển dịch trong nội bộ từng ngành. II. Kĩ năng: dûc Nội dung 21: VẤN ĐỀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ - XÃ HỘI BTB I. Kiến thức: 1. Thuận lợi của vùng: - Khí hậu: chịu ảnh hưởng của gió mùa Đông Bắc, gió phơn Tây Nam - Khoáng sản:có một số khoáng sản có giá trị - Rừng: có diện tích đứng thứ 2 - Sông: có S.Mã, S.Cả có giá trị thủy điện và giao thông - Địa hình và đất: + Đồng bằng: có các đồng bằng nhỏ hẹp ven biển, đáng kể là đồng bằng Thanh – Nghệ – Tỉnh có đất phù sa màu mở + Vùng gò đồi trước núi: đất feralit, diện tích đồng cỏ thuận lợi phát triển trồng trọt và chăn nuôi. - Ven biển: phát triển nuôi, trồng đánh bắt thủy-hải sản và du lịch 2. Khó khăn: - Mức sống người dân còn thấp. - Chịu hậu quả nặng nề của chiến tranh - Cơ sở hạ tầng còn yếu 3. Khai thác thế mạnh về lâm nghiệp: - Điện tích rừng chiếm 20% cả nước, tập trung biên giới Việt – Lào - Có nhiều lâm sản quý - Vai trò của các lâm trường - Bảo vệ và phát triển vốn rừng 4. Khai thác tổng hợp thế mạnh về nông nghiệp trung du và đồng bằng ven biển: - Vùng gò đồi trước núi: thuận lợi phát triển chăn nuôi gia súc lớn - Đất badan: thuận lợi phát triển cây CN lâu năm - Các đồng bằng ven biển: có đất cát pha thuận lợi phát triển cây CN hàng năm 5. Phát triển ngư nghiệp: - Các tỉnh đều giáp biển: thuận lợi phát triển nuôi trồng và đánh bắt thủy sản. - Đang phát triển mạnh nuôi trồng thủy sản nước ngọt, lợ, mặn 6. Phát triển công nghiệp và các trung tâm công nghiệp: - Phát triển công nghiệp dựa trên một số tài nguyên khoáng sản và nguồn nguyên liệu nông – lâm – thủy sản. - Có một số nhà máy xi măng lớn - Các trung tâm công nghiệp lớn: Thanh Hóa, Bỉm Sơn, Vinh, Huế 7. Xây dựng cơ sở hạ tầng đặc biệt là giao thông: - Các tuyến giao thông chính - Các cửa khẩu Quốc tế - Các cảng biển - Các sân bay II. Kĩ năng: dûc Nội dung 22: VẤN ĐỀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ - XÃ HỘI DHNTB I. Kiến thức: 1. Đặc điểm tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên - Lãnh thổ hẹp ngang, kéo dài, - Các tỉnh đều giáp biển, có nhiều bãi biển đẹp [phát triển du lịch, NTTS - Rừng có nhiều lâm sản - Khoáng sản không nhiều - Sông ngắn dốc có tiềm năng thủy điện - Khí hậu khắc nghiệt 2. Đặc điểm kinh tế - xã hội: - Có vùng công nghiệp trọng điểm Miền Trung - Hậu quả chiến tranh - Nhiều đồng bào dân tộc ít người 3. Phát triển tổng hợp kinh tế biển: - Nghề cá + Biển nhiều tôm cá + Sản lượng tăng nhanh + Bờ biển có nhiều vũng, vịnh + Hoạt động chế biến hải sản ngày càng nhiều - Du lịch biển: + Có nhiều bãi biển đẹp nỗi tiếng + Có nhiều đảo - Dịch vụ hàng hải: + Có nhiều địa điểm xây dựng cảng biển + Các cảng biển lớn: Đà Nẵng, Quy Nhơn, Nha Trang, Dung Quất - Khai thác khoáng sản: + Dầu khí thềm lục địa + Sản xuất muối 4. Phát triển công nghiệp và cơ sở hạ tầng: - Hình thành các chuỗi công nghiệp: Đà Nẵng, Nha Trang, Quy Nhơn, Phan Thiết - Các ngành chủ yếu:cơ khí, chế biến nông – lâm – thủy sản và SX hàng tiêu dung - Xây dựng các nhà máy thủy điện, nối với đường dây 500 kV - Vùng kinh tế trọng điểm Miền Trung - Phát triển cơ sở hạ tầng đặc biệt là giao thông II. Kĩ năng: dûc Nội dung 23: VẤN ĐỀ KHAI THÁC THẾ MẠNH Ở TÂY NGUYÊN I. Kiến thức: 1. Thuận lợi: - Đất: badan, feralit màu mỡ - Khí hậu: cận xích đạo và đai cao trên núi - Khoáng sản: có bôxit trữ lượng lớn - Có trữ năng thủy điện - Có nhiều văn hóa, phong tục tập quán độc đáo 2. Khó khăn: - Mùa khô kéo dài gây thiếu nước - Thưa dân, trình độ lao động thấp - Cơ sở hạ tầng yếu 3. Phát triển cây công nghiệp lâu năm: - Có đất badan - Khí hậu - Tình hình sản xuất và phát triển - Các cây chủ lực và phân bố - Các biện pháp nâng cao hiệu quả canh tác 4. Khai thác và chế biến lâm sản: - Rừng chiếm 36% diện tích, độ che phủ 60% diện tích lãnh thổ - Có nhiều lâm sản quý - Tình hình khai thác và xuất khẩu gỗ - Thực trạng và biện pháp khắc phục 5. Khai thác thủy năng kết hợp thủy lợi: - Tài nguyên nước trên các hệ thống sông - Các nhà máy thủy điện đã, đang xây dựng và phân bố - Ý nghĩa của các công trình thủy điện ( phát triển thủy lợi ) II. Kĩ năng: dûc Nội dung 24: VẤN ĐỀ KHAI THÁC LÃNH THỔ THEO CHIỀU SÂU ĐNB I. Kiến thức: 1. Điều kiện tự nhiên: - Thuận lợi: + Đất + Khí hậu + Biển + Rừng + Khoáng sản + Sông - Khó khăn: thiếu nước vào mùa khô 2. Điều kiện kinh tế - xã hội: - Vùng kinh tế trọng điểm Phía Nam chú ý ô nhiễm môi trường - Có nguồn lao động dồi dào và có tay nghề cao nhưng còn thất nghiệp và thiếu việc làm. - Cơ sở hạ tầng phát triển nhưng chưa đáp ứng đủ yêu cầu 3. Khai thác lãnh thổ theo chiều sâu: * Trong công nghiệp - Cải thiện và phát triển nguồn năng lượng + Xây dựng các nhà máy thủy điện, nhiệt điện, máy phát chạy bằng dầu + Nối đường dây 500 kV - Nâng cao hoàn thiện cơ sở hạ tầng đặc biệt là giao thông vận tải - Mở rộng đầu tư nước ngoài * Trong nông, lâm nghiệp: - Vai trò và ý nghĩa của các công trình thủy lợi - Vùng chuyên canh cây CN lớn nhất nước nhưng phải chuyển đổi giống cây trồng - Bảo vệ rừng đặc biệt là các khu dự trữ sinh quyển, bảo tồn, vườn quốc gia * Tổng hợp kinh tế biển: - Phát triển du lịch - Đánh bắt và nuôi trồng thủy, hải sản - Khai thác dầu, khí thềm lục địa phát triển công nghiệp hóa dầu - Chú trọng môi trường II. Kĩ năng: dûc Nội dung 26: VẤN ĐỀ SỬ DỤNG HỢP LÍ & CẢI TẠO TỰ NHIÊN Ở ĐBSCL I. Kiến thức: 1. Thuận lợi và khó khăn về tự nhiên đối với phát triển kinh tế: - Thuận lợi: + Là đồng bằng châu thổ lớn nhất nước + Đất: phù sa ngọt, phèn, mặn, diện tích và phân bố các loại đất trên. + Khí hậu: cận xích đạo thể hiện rõ + Sông ngòi: mạng lưới song ngòi, kênh rạch chằng chịt + Sinh vật: diện tích rừng ngập mặn và nhiều loài cá, chim có giá trị + Biển: có nhiều bãi tôm cá + Khoáng sản: than bùn, đá vôi - Khó khăn: + Mùa khô kéo dài gây thiếu nước + Diện tích đất phèn, mặn còn lớn + Khoáng sản ít 2. Sử dụng hợp lý và cải tạo tự nhiên: - Nước ngọt là vấn đề quan trọng nhất để cải tạo đất đặc biệt là vào mùa khô - Duy trì bảo vệ tài nguyên rừng - Cần chuyển đổi cơ cấu kinh tế, mùa vụ phá thế độc canh cây lúa - Khai thác kinh tế biển kết hợp khai thác các đảo và quần đảo - Cần chủ động sống chung với lũ II. Kĩ năng: dûc Nội dung 27: CÁC VÙNG KINH TẾ TRỌNG ĐIỂM I. Kiến thức: 1. Vai trò của các vùng kinh tế trọng điểm: - Có ý nghĩa quyết định nền kinh tế - Có tỉ trọng GDP lớn - Tốc độ phát triển kinh tế cao - Thu hút các ngành công nghiệp và dịch vụ phát triển 2. Thực trạng: - Tỉ trọng GDP của ba vùng trong GDP cả nước - Tốc độ tăng trưởng kinh tế của 3 vùng giai đoạn 2001 – 2005 với cả nước - Kim ngạch xuất khẩu - Cơ cấu GDP: KVII, III chiếm tỉ trọng cao 3. Đặc điểm 3 vùng kinh tế trọng điểm: - Vùng kinh tế trọng điểm phía Bắc: + Giới hạn hành chính, diện tích, dân số, so với cả nước + Các thế mạnh phát triển kinh tế - xã hội + Một số vấn đề cần tập trung giải quyết - Vùng kinh tế trọng điểm miền Trung: + Giới hạn hành chính, diện tích, dân số, so với cả nước + Các thế mạnh phát triển kinh tế - xã hội + Một số vấn đề cần tập trung giải quyết - Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam: + Giới hạn hành chính, diện tích, dân số, so với cả nước + Các thế mạnh phát triển kinh tế - xã hội + Một số vấn đề cần tập trung giải quyết II. Kĩ năng: