Sáng kiến kinh nghiệm Biện pháp để thực hiện hiệu quả công tác phòng, chống bệnh truyền nhiễm thường gặp và Covid-19 ở trường THCS A

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM NĂM HỌC 2021-2022 Thứ 4, 27/04/2022 | 07:48 SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM NĂM HỌC 2021-2022 Đề tài: “Biện pháp để thực hiện hiệu quả công tác phòng, chống bệnh truyền nhiễm thường gặp và Covid-19 ở trường THCS A" A. MỞ ĐẦU I. Bối cảnh Từ năm học 2019 - 2020 đến nay có rất nhiều dịch bệnh xảy ra như: Bệnh thuỷ đậu, sởi, sốt xuất huyết, Tay - Chân - Miệng Đặc biệt là bệnh Covid- 19 đã và đang bùng phát, lây lan rộng trên cả nước và trên thế giới, Covid -19 đã để lại những hậu quả nghiêm trọng về kinh tế, cuộc sống, cướp đi tính 1 of 17 3/4/2025, 9:22 AM SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM NĂM HỌC 2021-2022 mạng hàng triệu người trên thế giới cũng như ở Việt Nam; cho tới nay nhà nước đã thực hiện rất tốt công tác tiêm chủng để phòng dịch cho trên 80% người dân của nước Việt Nam, nhờ thế nếu mắc phải Covid -19 không nguy hiểm như trước đây, giảm số ca nặng, ca tử vong và nhập viện, kể cả với biến chủng Omicron. Tuy nhiên, nếu nhiễm bệnh sẽ gây ảnh hưởng về sức khoẻ, sinh hoạt và chất lượng cuộc sống, chất lượng công việc, học tập II. Lý do chọn đề tài Sức khoẻ là vốn quí của con người, là điều kiện không thể thiếu, để giúp cơ thể khỏe mạnh và phát triển tốt. Vì thế việc chăm sóc sức khỏe toàn diện cho học sinh là một vấn đề cấp thiết, là mục tiêu quan trọng trong công tác giáo dục toàn diện của nhà trường. Đặc biệt đối với học sinh THCS, cơ thể các em đang có những chuyển biến, thay đổi, phát triển cả về tâm lý và sinh lý nên sức khoẻ ảnh hưởng đến sự phát triển thể lực, trí tuệ và tâm lý là yếu tố quyết định đến sự phát triển toàn diện của các em sau này. Ở lứa tuổi vị thành niên các em rất hiếu động, tiếp xúc nhiều hơn với xã hội nên nguy cơ lây các bệnh truyền nhiễm cũng nhiều hơn. Đặc biệt, trường học có nhiều không gian chung, tiếp xúc trong cự ly gần,... chỉ cần một ca bệnh thì có thể lây cho nhiều học sinh. Do đó giáo dục ý thức, trách nhiệm phòng, chống dịch bệnh giúp hình thành các em các biện pháp phòng chống dịch để bảo vệ sức khoẻ, qua đó các em có thể chuyển tải những gì mình biết (nhận thức), những gì mình cảm nhận (thái độ) và những gì mình quan tâm (giá trị) thành những kỹ năng giúp HS biết phải làm gì và làm như thế nào (hành vi) trong những tình huống khác nhau trong cuộc sống. Vì thế công tác phòng, chống dịch bệnh truyền nhiễm và Covid-19 trong nhà trường trở thành một yêu cầu cần thiết, đòi hỏi phải thực hiện một cách đồng bộ giữa CBQL, Đội TNTP, giáo viên chủ nhiệm với giáo viên bộ môn (đặc biệt là giáo viên môn Giáo dục công dân, môn Sinh học) và các tổ chức trong nhà trường. Bên cạnh đó cần có sự phối hợp hiệu quả giữa nhà 2 of 17 3/4/2025, 9:22 AM SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM NĂM HỌC 2021-2022 trường, gia đình, xã hội và ngành Y tế trong việc giáo dục HS. Một trong những công việc quan trọng phải tiến hành là tuyên truyền, giáo dục ý thức, trách nhiệm cho giáo viên, học sinh và phụ huynh khi tham gia các hoạt động. Điều này góp phần trực tiếp thực hiện mục tiêu phòng chống và đẩy lùi dịch bệnh. Với những lý do nêu trên tôi đã mạnh dạn lựa chọn đề tài: “Biện pháp để thực hiện hiệu quả công tác phòng, chống bệnh truyền nhiễm thường gặp và Covid-19 ở trường THCS A” để nghiên cứu. III. Phạm vi và đối tượng nghiên cứu 1. Phạm vi nghiên cứu: Nghiên cứu cơ sở lý luận, đánh giá thực trạng hoạt động phòng, chống dịch bệnh nói chung và Covid-19. Đề xuất biện pháp nhằm nâng ý thức cho học sinh trong phòng, chống bệnh truyền nhiễm thường gặp và Covid-19 tại trường THCS A. 2. Đối tượng nghiên cứu: Biện pháp để thực hiện hiệu quả công tác phòng, chống bệnh truyền nhiễm thường gặp và Covid-19 ở trường THCS A. IV. Mục đích nghiên cứu Đề xuất các biện pháp góp phần nâng cao ý thức cho HS trong công tác phòng, chống bệnh truyền nhiễm thường gặp và Covid-19 trong nhà trường nhằm thực hiện tốt mục tiêu phòng ngừa và đẩy lùi các dịch bệnh. Giúp HS nói riêng, công dân nói chung có kiến thức, năng lực sống khỏe. V. Những đóng góp mới của đề tài Góp phần thực hiện có hiệu quả các Chỉ thị, biện pháp về phòng, chống dịch bệnh; góp phần giáo dục phát triển toàn diện người học: Đạo đức - Trí tuệ - Sức khỏe - Thẩm mĩ, chuyển từ trang bị kiến thức là chủ yếu sang phát triển năng lực và phẩm chất người học, lấy học sinh làm trung tâm của quá trình giáo dục theo tinh thần đổi mới giáo dục và đào tạo của Nghị quyết số 29-NQ/TW. B. NỘI DUNG I. Cơ sở lý luận 1. Một số khái niệm: Bệnh truyền nhiễm là loại bệnh nhiễm trùng có khả năng lây lan từ người này sang người khác một cách trực tiếp hoặc gián tiếp qua môi trường trung gian (như thức ăn, đường hô 3 of 17 3/4/2025, 9:22 AM SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM NĂM HỌC 2021-2022 hấp, dùng chung đồ dùng, máu, da, niêm mạc...) và có khả năng phát triển thành bệnh dịch. Một số bệnh truyền nhiễm thường gặp: Sốt xuất huyết, cảm cúm, đau mắt đỏ, tả, lỵ, tay chân miệng, sởi, quai bị, viêm màng não mủ Covid- 19 (bệnh vi-rút corona 2019): là một bệnh do vi-rút có tên SARS-CoV-2 gây ra và được phát hiện vào tháng 12 năm 2019 ở Vũ Hán, Trung Quốc. 2. sự cần thiết phải thực hiện các biện pháp giáo dục nâng cao ý thức trong phòng, chống dịch bệnh truyền nhiễm thường gặp và Covid-19. Nhiệm vụ giáo dục kỹ năng rèn luyện, bảo vệ sức khỏe, phòng ngừa và đẩy lùi dịch bệnh có ý nghĩa vô cùng quan trọng, xuyên suốt quá trình tồn tại và phát triển của con người. Thực hiện các biện pháp giáo dục nâng cao ý thức trong phòng, chống dịch bệnh cho học sinh trong nhà trường nói chung, trường THCS A nói riêng sẽ mang lại những lợi ích nhất định, cụ thể: - Đối với giáo viên: trang bị những kiến thức cơ bản để tự chăm sóc, bảo vệ bản thân và gia đình khỏi các dịch bệnh truyền nhiễm đồng thời giáo dục học sinh phát triển toàn diện, trong đó nhấn mạnh các biện pháp phòng, chống dịch bệnh truyền nhiễm nói chung và Covid-19 nói riêng; - Đối với học sinh: giúp có các kỹ năng nhận biết, phòng, chống các dịch bệnh góp phần tự bảo vệ, nâng cao sức khỏe cho bản thân và những người xung quanh. - Đối với gia đình, nhà trường và cộng đồng: có những công dân mạnh khỏe để sẵn sàng tham gia học tập, lao động sản xuất và tham gia các hoạt động khác. Tuy nhiên, để thực hiện có hiệu quả các biện pháp nhằm nâng cao ý thức trong phòng, chống dịch bệnh cho học sinh trong nhà trường giáo viên cần: - Nâng cao nhận thức về các dịch, bệnh và biện pháp phòng, chống. - Phải thực hiện đúng các nguyên tắc trong phòng, chống dịch theo khuyến cáo của Bộ Y tế và các quy định của pháp luật. Tuyên truyền đúng theo các hướng dẫn của cơ quan Y tế trong phòng, chống dịch bệnh. - Kiên trì thực hiện các nguyên tắc trong giáo dục HS để 4 of 17 3/4/2025, 9:22 AM SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM NĂM HỌC 2021-2022 hình thành cho các em những thói quen (kỹ năng) phòng, chống dịch bệnh, bảo vệ sức khỏe. - Giúp học sinh biết phòng, chống dịch bệnh, sống mạnh khỏe để có điều kiện tham gia học tập và các hoạt động khác. II. Thực trạng vấn đề: Trên thế giới trong những năm gần đây việc xuất hiện nhiều dịch bệnh làm ảnh hưởng đến sức khỏe, kinh tế, chính trị, hoạt động sản xuất và cả hoạt động dạy học. Vì vậy công tác giáo dục phòng chống dịch bệnh truyền nhiễm và Covid-19 trong nhà trường rất quan trong, góp phần nâng cao nhận thức học sinh để thực hiện các biện pháp phòng chống dịch bệnh, bảo vệ sức khỏe của các em đồng thời thông qua các em để tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho mỗi người dân. Trong quá trình thực hiện các biện pháp để phòng chống dịch bệnh trong nhà trường đã thường xuyên nhận được sự quan tâm của Phòng giáo dục và đào tạo huyện Hương Sơn và sự phối hợp của các tổ chức đoàn thể, chính trị và trạm y tế Xã trong công tác phòng chống dịch bệnh. Bệnh cạnh đó công tác chăm sóc sức khỏe ban đầu, phòng chống dịch bệnh tại nhà trường còn gặp một số khó khăn nhất định: - Một bộ phận không nhỏ trong xã hội còn chưa coi trọng, còn có tư tưởng chủ quan và chưa chú ý đến các biện pháp phòng chống các dịch bệnh nói chung và Covid -19 nói riêng. - Một số GV lên lớp cơ bản chú trọng công tác dạy kiến thức, coi việc phòng chống dịch bệnh là nhiệm vụ của BGH và giáo viên chủ nhiệm. - Nhiều phụ huynh có quan niệm cho rằng việc phòng, chống dịch bệnh là của cơ quan Y tế, của Nhà nước, thậm chí một số còn có ý thức trông chờ vào chính sách của nhà nước để phòng chống dịch, để bảo vệ sức khỏe của chính bản thân mình. - Đa số phụ huynh thiếu thông tin về các dịch bệnh, cơ chế lây truyền của dịch bệnh cho nên họ chưa chủ động thực hiện các biện pháp để nâng cao thể chất, sức đề kháng cho học sinh mà chủ yếu khi xảy ra dịch bệnh mới tiến hành các biện pháp chữa trị. III. Biện pháp đã tiến hành: Để giáo dục ý thức phòng, chống dịch bệnh, giáo viên cần xác định mục tiêu, biện pháp cần giáo dục của các loại dịch bệnh phổ biến trong đó đặc biệt chú ý các loại dịch bệnh mới xuất hiện. Có những dịch bệnh có thể chỉ giáo dục bằng các 5 of 17 3/4/2025, 9:22 AM SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM NĂM HỌC 2021-2022 cách thức đơn giản những cũng có những biện pháp phải đúng theo hướng dẫn của ngành Y tế. 1. Lập kế hoạch tổ chức các hoạt động giáo dục ý thức phòng chống dịch bệnh cho học sinh tại trường THCS A. Nhà trường căn cứ các văn bản hướng dẫn công tác phòng chống dịch bệnh Covid-19, căn cứ mục tiêu, nhiệm vụ trong phòng, chống dịch bệnh, dựa trên tình hình thực tế để xây dựng kế hoạch phòng chống dịch bệnh sao cho phù hợp. Kế hoạch phải được xây dựng trên cơ sở phân tích thực trạng, những thuận lợi, khó khăn, những tiềm năng, xác định các biện pháp cần thiết, phù hợp với tình hình dịch bệnh, thực tiễn địa phương và nhà trường để đạt được mục tiêu cần giáo dục. 1.1. Mục tiêu biện pháp Xây dựng kế hoạch giáo dục ý thức phòng, chống dịch bệnh một cách cụ thể theo mục tiêu chung và tùy vào thời kỳ cao điểm của đợt dịch để xây dựng và thực hiện kế hoạch phù hợp. Kế hoạch đó phải được sự đóng góp ý kiến, sự ủng hộ và nhất trí cao của các bộ phận liên, phải có tính khả thi và có hiệu quả cao. Kế hoạch phải thực hiện một cách đồng bộ giữa các lớp trong toàn trường và hiệu quả có thể nhân rộng ở các trường khác trên địa bàn. 1.2. Nội dung biện pháp Kế hoạch xây dựng phải đảm bảo tính khoa học (đúng khuyến cáo của cơ quan Y tế); thể hiện đầy đủ các bước, có tính thực tiễn, tính khả thi và hiệu quả. Kế hoạch phải xác định được tầm quan trọng của việc giáo dục ý thức phòng, chống dịch bệnh, các biện pháp tiến hành, hình thức thực hiện, lực lượng tham gia. Lập kế hoạch là việc đưa ra một chuỗi các hoạt động, các bước để đạt được mục tiêu đề ra. Khi thực hiện một kế hoạch, chúng ta có thể biết được mình đã làm gì, mình đang ở đâu sẽ giúp ta đưa ra quyết định về việc cần làm như thế nào. 1.3. Cách tiến hành biện pháp Dựa vào nhiệm vụ năm học CBQL xây dựng kế hoạch chăm sóc sức khỏe ban đầu, kế hoạch giáo dục bộ môn, kế hoạch hoạt động ngoài giờ lên lớp để tích hợp các nội dung cần giáo dục phòng, chống dịch bệnh cho hiệu quả (có những dịch bệnh theo mùa, dịch bệnh bùng phát và nguy cơ lây truyền cao: Đau mắt đỏ, Thủy đậu, Sốt phát ban; Ebola, Dịch tả, Đậu mùa, Covid-19 ...); xây dựng kế hoạch thực hiện đảm bảo tính thống 6 of 17 3/4/2025, 9:22 AM SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM NĂM HỌC 2021-2022 nhất giữa mục tiêu giáo dục phòng, chống dịch bệnh với mục tiêu giáo dục toàn diện học sinh. 2. Làm tốt công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho cán bộ giáo viên, nhân viên và học sinh về biện pháp giáo dục phòng, chống dịch bệnh tại trường THCS A. Cán bộ, giáo viên và các tổ chức trong nhà trường cần nâng cao nhận thức vể vị trí, vai trò trong việc thực hiện công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức cho học sinh trong phòng, chống dịch bệnh. Cần biết tuyên truyền trong từng nhiệm vụ cụ thể của các loại dịch bệnh để tuyền truyền nâng cao nhân thức, kỹ năng cho phù hợp. 2.1. Mục tiêu biện pháp Thấy được tầm quan trọng và sự cần thiết của việc giáo dục ý thức phòng, chống dịch bệnh cho HS trong giai đoạn hiện nay. Thống nhất cao về mục tiêu, nội dung, phương pháp thực hiện. Từ đó có trách nhiệm, vận dụng linh hoạt việc tuyên truyền nâng cao ý thức phòng, chống dịch bệnh mọi lúc, mọi nơi. HS hiểu và nhận thức rõ tầm quan trọng của công tác này, từ đó có ý thức tự giác, chủ động thực hiện phòng, chống dịch bênh phù hợp với khả năng của bản thân. 2.2. Nội dung biện pháp Đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức về tác hại của việc để lây truyền các loại dịch bệnh trong cộng đồng; vị trí, vai trò, ý nghĩa và tác dụng khi sử dụng biện pháp nâng cao ý thức trong phòng, chống dịch bệnh. Tập trung nâng cao nhận thức về: các loại dịch bệnh và cách phòng, chống. Ý nghĩa của việc sử dụng biện pháp là dựa trên nguyên tắc bảo vệ sức khỏe; Những nguyên tắc cơ bản khi sử dụng biện pháp. Những điều cần tránh khi thực hiện biện pháp này. 2.3. Cách tiến hành biện pháp - Nhà trường coi việc tuyên truyền về phòng, chống dịch bệnh cho HS là một trong những nhiệm vụ giáo dục của giáo viên đặc biệt là GVCN. Công tác tuyên truyền, vận động càng rộng rãi, thường xuyên bằng nhiều hình thức như thông qua các cuộc họp, dự giờ tập huấn, trao đổi giúp giáo viên thay đổi nhận thức trong thời gian nhanh nhất . - Cung cấp cho giáo viên các loại tài liệu, tờ rời, trang thông tin về dịch bệnh và cách phòng, chống dịch bệnh trên các 7 of 17 3/4/2025, 9:22 AM SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM NĂM HỌC 2021-2022 phương tiện thông tin đại chúng (các thông tin chính thống). - Tập huấn, trao đổi, chia sẻ thông qua các kênh thông tin như trang web nhà trường, chương trình phát thanh, nhóm Facebook, nhóm Zalo... để CBGV vừa tiếp cận các thông tin, tài liệu tuyên truyền và chia sẻ những ý tưởng hay và các kinh nghiệm tuyên truyền, giáo dục cho HS đạt hiệu quả. - Cài đặt và hướng dẫn HS cài đặt các ứng dụng trên điện thoại thông minh nhằm phát hiện, cảnh báo nếu tiếp xúc gần với người nhiễm Covid-19 (Ncovi, Bluezone); - Coi việc tuyên truyền về bảo vệ sức khỏe là một trong các mục tiêu giáo dục phát triển toàn diện người học. - Căn cứ vào văn bản hướng dẫn về phòng, chống dịch bệnh của các ban ngành, đặc biệt là của ngành Y tế và quy định của Pháp luật về phòng dịch. Tùy vào mục tiêu, nhiệm vụ về phòng, chống các loại dịch bệnh khác nhau và điều kiện thực tế của nhà trường mà xây dựng các kế hoạch phối hợp trong công tác phòng, chống dịch bệnh. 3. Phối hợp với trạm Y tế thực hiện giáo dục ý thức phòng, chống dịch bệnh cho học sinh tại trường THCS A. 3.1. Mục tiêu biện pháp Phối hợp với cơ quan y tế trên địa bàn để thực hiện các giải pháp nhằm nâng cao kiến thức, kỹ năng, năng lực trong phòng, chống dịch bệnh nói riêng phù hợp với yêu cầu thực tiễn. 3.2. Nội dung biện pháp Nhà trường phối hợp tổ chức các hoạt động nhằm nâng cao nhận thức, ý thức cho HS, gia đình HS trong phòng, chống dịch bệnh nói chung và Covid-19 nói riêng. Để thực hiện được giải pháp cần tập trung vào một số nội dung sau: - Xác định được những nội dung cần tuyên truyền giáo dục phù hợp với yêu cầu thực tiễn và điều kiện thực tế của nhà trường, gia đinh và địa phương; - Thông báo tình hình và thực hiện tiêu độc, khử khuẩn, phun phòng dịch (diệt muỗi, khử khuẩn sau mưa lũ, khử khuẩn phòng, chống Covid-19, khử khuẩn phòng, chống lây truyền các dịch bệnh từ gia súc, gia cầm (cúm gia cầm, dịch tả lợn Châu Phi...); Xử lý xác chết vật nuôi do mưa, lũ, dịch bệnh trên địa bàn; - Phân loại rác tại nguồn (rác vô cơ, rác hữu cơ), Xử lý 8 of 17 3/4/2025, 9:22 AM SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM NĂM HỌC 2021-2022 chất thải, rác thải đảm bảo vệ sinh môi trường. 3.3. Cách tiến hành biện pháp - Dựa vào các văn bản hưởng dẫn của Chính phủ, ngành Y tế ... có các kế hoạch thực hiện trong các hoạt động phù hợp: + Nắm bắt tình hình dịch bệnh bùng phát theo mùa, các ổ dịch đang diễn ra, các ổ dịch có nguy cơ bùng phát có kế hoạch tuyên truyền kịp thời; + Có biện pháp phòng, chống và dập dịch kịp thời ở trường học và nơi cư trú; + Tổ chức cho GV và HS tham gia các hoạt động vệ sinh, trồng cây xanh, khơi thông cống rãnh để bảo vệ môi trường ở cộng đồng dân cư; tham gia các hoạt động tình nguyện vì cộng đồng, xây dựng nông thôn mới - Tập trung thực hiện những giải pháp, biện pháp giáo dục thường xuyên, đồng bộ. - Đổi mới nội dung giáo dục ý thức phòng, chống dịch bệnh cho học sinh cần chú ý đến các nguyên tắc cơ bản như: phải thực hiện thường xuyên, liên tục bằng nhiều hình thức, phương pháp khác nhau (tư vấn, giải đáp các vướng mắc; nói chuyện chuyên đề, hướng dẫn các kỹ năng, biện pháp để phòng, chống các dịch bệnh cụ thể). 4. Phối hợp với gia đình giáo dục ý thức phòng, chống dịch bệnh cho học sinh tại trường THCS A 4.1. Mục tiêu biện pháp Phối hợp với cha mẹ học sinh để thực hiện các giải pháp nhằm đạt mục tiêu giáo dục nói chung và giáo dục ý thức phòng, chống dịch bệnh nói riêng phù hợp với yêu cầu thực tiễn. 4.2. Nội dung biện pháp Cán bộ, giáo viên phối hợp áp dụng các biện pháp giáo dục nâng cao ý thức cho HS, gia đình HS trong phòng, chống dịch bệnh nói chung và Covid-19 nói riêng. Để thực hiện được giải pháp cần tập trung vào một số nội dung sau: - Giáo viên xác định được những nội dung cần tuyên truyền giáo dục phù hợp với yêu cầu thực tiễn và điều kiện thực tế của nhà trường, gia đình và địa phương; - Biết được đặc điểm HS và gia đình, những điều cần giáo dục; 9 of 17 3/4/2025, 9:22 AM SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM NĂM HỌC 2021-2022 - Việc thực hiện giáo dục ý thức phòng, chống dịch bệnh cần thực hiện thường xuyên, liên tục ở gia đình, trường lớp và trong cộng đồng. 4.3. Cách tiến hành biện pháp - Dựa vào kế hoạch chung của nhà trường và kế hoạch, các văn bản hưởng dẫn của Chính phủ, ngành Y tế ... GVBM, GVCN có các kế hoạch thực hiện trong các hoạt động phù hợp: + Nắm bắt tình hình sức khỏe của HS qua phụ huynh, nếu có các bệnh truyền nhiễm thì phải nghỉ học tránh lây nhiễm; + Hướng dẫn HS cùng với gia đình thực hiện phòng dịch ở nơi cư trú; + Tham gia các hoạt động bảo vệ môi trường ở cộng đồng dân cư, đồng hành xây dựng nông thôn mới, bảo vệ môi trường ... + Thực hiện chế độ dinh dưỡng đảm bảo cân đối, đủ chất và tăng cường thể dục thể thao để nâng cao sức đề kháng và thể trạng cho gia đình và các em. - Tập trung thực hiện những giải pháp, biện pháp giáo dục mang tính dài hạn giúp phát huy tính tích tích cực, chủ động tự giác của trong học tập và trong cuộc sống trong đó có phòng, chống dịch bệnh, bảo vệ sức khỏe; - Đổi mới nội dung giáo dục ý thức phòng, chống dịch bệnh cho phụ huynh thông qua các chi hội, tổ chức của thôn xóm, xã trong quá trình tuyên truyền cần chú ý đến các nguyên tắc cơ bản như: phải thực hiện thường xuyên, liên tục, lồng ghép qua các hoạt động, không làm nặng nội dung cần giáo dục mà vẫn đảm bảo mục tiêu; 5. Giáo dục ý thức phòng, chống dịch bệnh nói chung và Covid-19 cho học sinh thông qua các hoạt động và các môn học tại trường THCS A. Việc tổ chức các hoạt động giáo dục chỉ có hiệu quả nếu được thực hiện theo hướng tiếp cận một cách đồng bộ trong toàn trường, để tạo ra môi trường giáo dục an toàn, thân thiện cho cả học sinh và cán bộ giáo viên. 5.1. Mục tiêu biện pháp Đa dạng hóa các hình thức tổ chức hoạt động giáo dục ý thức phòng, chống dịch bệnh nói chung và Covid-19. Việc thực hiện cần chú trọng năng lực, kỹ năng phòng, chống dịch bệnh, 10 of 17 3/4/2025, 9:22 AM SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM NĂM HỌC 2021-2022 nâng cao sức khỏe cho bản thân và cộng đồng. 5.2. Nội dung biện pháp Dựa vào kế hoạch chung giáo viên tổ chức thực hiện các hoạt động giáo dục phù hợp với các nội dung sau: - Lên kế hoạch thực hiện các nội dung tuyên truyền phù hợp thời điểm, như: Thời điểm giao mùa thì cần phòng tránh những dịch bệnh nào (cảm cúm,...). Sau mưa lũ cần xử lý môi trường, phòng chống dịch (đau mắt đỏ, dịch tả, nước ăn chân ...). Hoặc khi có ổ dịch, điểm dịch cần phong tỏa, cần dập. Cần chú trọng tuyên truyền về cách nhận biết các loại dịch bệnh mới để biết cách phòng, tránh đúng khuyến cáo của cơ quan chức năng; - Xây dựng mạng lưới trợ giúp học sinh: Tổ chức tư vấn sức khỏe, chăm sóc sức khỏe, phòng, chống dịch bệnh; - Tổ chức các hoạt động hướng tới phát triển các kỹ năng, năng lực nói chung, năng lực phòng, chống dịch bệnh nói riêng; - Phối hợp địa phương thực hiện các buổi phát thanh tuyên truyền về phòng, chống dịch bệnh; - Phối hợp với gia đình, cơ sở y tế để tuyên truyền về phòng, chống dịch bệnh, bảo vệ sức khỏe. 5.3. Cách tiến hành biện pháp - Nhà trường chỉ đạo các tổ chức thực hiện kế hoạch, giáo viên chủ động xây dựng và thực hiện: + Xây dựng kế hoạch tuyên truyền cách phòng chống dịch bệnh theo mùa. Việc này cần thực hiện một cách thường xuyên, liên tục về các dịch bệnh có thể xẩy ra theo mùa (đau mắt đỏ, sốt phát ban, tiêu chảy, thủy đậu, cảm cúm ...); Bước 1: Giáo viên cần lên kế hoạch về thứ tự những nội dung cần tuyền truyền, giáo dục phù hợp với tình hình thực tiễn. Ví dụ: Tuyên truyền mang tính cấp bách, khi các ổ dịch đang diễn biến phức tạp, có mức độ nguy hiểm, có thể lây lan nhanh trong cộng đồng, ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng. Bước 2: Thực hiện các biện pháp giáo dục theo: Định hướng cho các em về động cơ và thái độ học tập có kế hoạch rèn luyện bản thân, chăm sóc bảo vệ sức khỏe; Cung cấp cho học sinh có các kiến thức, kỹ năng, thái độ về học tập và rèn luyện để phát triển toàn diện cá nhân (Đức – Trí – Thể – Mĩ). Bước 3: Tổ chức thực hiện. Tùy thuộc vào mục tiêu, nội dung cần tuyên truyền mà có các giải pháp phù hợp. 11 of 17 3/4/2025, 9:22 AM SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM NĂM HỌC 2021-2022 - Hình thành tâm lý, thói quen chủ động trong phòng, chống dịch bệnh: Qua các hoạt động hướng tới tuyên truyền, giáo dục về về ý thức, thái độ dần hình thành thói quen trong giữ gìn vệ sinh, phòng, chống dịch bệnh, khám, kiểm tra sức khỏe định kỳ. Từ việc nâng cao nhận thức về các dịch bệnh HS biết chủ động ứng phó trong việc phòng, chống. Hình thành thói quen sống lành mạnh biết bảo vệ sức khỏe. Sau đó chuyển hóa từ cá nhân lan tỏa sang những người xung quanh, lan tỏa trong tập thể lớp, gia đình và rộng hơn là trong cộng đồng xã hội. - Thành lập tổ tư vấn về tâm lý và tư vấn về phòng, chống dịch bệnh cho cho học sinh + Ở trường học có phòng tư vấn tâm lý trong đó có tư vấn về phòng, chống dịch bệnh và cử những giáo viên có uy tín, có chuyên môn, nghiệp vụ phụ trách. Giúp HS có định hướng đúng trong phòng, chống dịch bệnh, chăm sóc, bảo vệ sức khỏe; + Nhiệm vụ hỗ trợ HS và gia đình HS về cách nhận biết và biện pháp phòng, chống dịch bệnh theo khuyến cáo của ngành Y tế, Chỉ thị của Chính phủ và quy định của pháp luật; + Nâng cao nhận thức và bồi dưỡng về chuyên môn, nghiệp vụ cho cán bộ giáo viên làm công tác tư vấn tâm lý, trong đó có phòng, chống dịch bệnh, bảo vệ sức khỏe. - Giáo dục ý thức bảo vệ môi trường, chăm sóc sức khỏe, phòng, chống dịch bệnh thông qua các hoạt động ngoại khóa, ngoài giờ lên lớp và giáo dục thông qua môn học. Dựa vào nội dung, thời điểm để lồng ghép nội dung tuyền truyền phòng, chống dịch bệnh một cách khéo léo và hiệu quả, phù hợp yêu cầu thực tiễn (ngoại khóa theo chủ đề, chủ điểm...). Phối hợp với cơ quan Y tế địa phương tổ chức các hoạt động ngoại khóa về tuyền truyền phòng, chống dịch bệnh tại trường học; Đa dạng hóa các hình thức tuyên truyền ngoài giờ lên lớp. Song song với hoạtộng giáo ục thôg qua hoạtộng ngoại khóa nhà rường cần chú trọng các oạtđộng giáo dục thông qua môn học GDCD, Sinh học, Địa lý .Dựa vào kiến thức, kỹ năng các môn học mà giáo viên lựa chọn hình tức để tích hợp các kiết thức, kỹ năng phòng, chống dịch bệnh và Covid-19 phù hợp. Tuy nhiên, khi thực hiện các lồng ghép giáo dục ý thức phòng, chống dịch bệnh vào môn học giáo viên cần chủ động tổ chức các hoạt động nhằm tạo hứng thú cho HS, tạo tâm thế để HS nâng cao ý thức, sẵn sàng thực hiện các biện pháp phòng, 12 of 17 3/4/2025, 9:22 AM SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM NĂM HỌC 2021-2022 chống dịch bệnh phù hợp với lứa tuổi. 6. Phối hợp chính quyền địa phương để tổ chức các hoạt động trong phòng, chống dịch bệnh tại trường THCS A 6.1. Mục tiêu biện pháp Phối hợp với chính quyền địa phương để thực hiện các giải pháp nhằm đạt mục tiêu chung trong phòng, chống dịch bệnh phù hợp với yêu cầu thực tiễn. 6.2. Nội dung biện pháp Phối hợp để giáo dục nâng cao ý thức cho HS, gia đình HS trong phòng, chống dịch bệnh nói chung và Covid-19 nói riêng. Để thực hiện được giải pháp cần tập trung vào một số nội dung sau: - Xác định được những nội dung cần tuyên truyền giáo dục phù hợp với yêu cầu thực tiễn và điều kiện thực tế của địa phương; - Tuyên truyền về các dịch bệnh, cơ chế lây truyền và cách phòng ngừa và đẩy lùi các dịch bệnh. 6.3. Cách tiến hành biện pháp - Căn cứ nhiệm vụ năm học, dựa vào các văn bản hưởng dẫn của ngành Y tế, diễn biến dịch bệnh có thể xẩy ra trên địa bàn, hằng năm nhà trường xây dựng kế hoạch hoạt động để phối hợp chính quyền địa phương, trạm y tế xã trong công tác tuyên truyền. - Tập trung thực hiện những giải pháp, biện pháp giáo dục phù hợp với tình hình thực tế; - Đổi mới nội dung, hình thức, phương pháp tuyên truyền nhằm đạt hiệu qủa tốt nhất trong phòng, chống dịch bệnh: + Tuyên truyền các cuộc họp Ban mặt trận, Chi bộ, thôn, các đoàn thể (Đoàn thanh niên, Hội phụ nữ, ...) về phòng, chống dịch bệnh; + Tuyên truyền phòng, chống dịch bệnh qua các buổi phát thanh (phát thanh cố định trên hệ thống đã lắp đặt, phát thanh lưu động nếu vùng sâu, vùng xa hoặc do mất điện, vùng chia cắt do ngập lụt....); + Nêu gương các cá nhân, tổ chức có các sáng kiến ứng dụng trong công tác phòng, chống dịch bệnh ở cộng đồng; + Khen thưởng, khích lệ kịp thời những cá nhân tổ chức có 13 of 17 3/4/2025, 9:22 AM SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM NĂM HỌC 2021-2022 đóng góp trong công tác phòng, chống dịch bệnh; + Xử lý kịp thời, đúng thẩm quyền các cá nhân, tổ chức vi phạm về phòng, chống dịch bệnh. IV. Hiệu quả của sáng kiến Sau khi thực hiện các biện pháp, bản thân đã khảo nghiệm mức độ đánh giá của cán bộ giáo viên về tính khả thi của các biện pháp giáo dục ý thức phòng, chống dịch bệnh nói chung và Covid-19 nói riêng tại trường THCS A kết quả thu được như sau: TT Các giải pháp Mức độ khả thi (%) Rất Cần Ít cần Không cần cần 1 Làm tốt công tác 78% 12% 7% 3% tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho cán bộ giáo viên, nhân viên và học sinh về biện pháp giáo dục phòng, chống dịch bệnh 2 Lập kế hoạch tổ 80% 10% 7% 3% chức các hoạt động giáo dục ý thức phòng, chống dịch bệnh cho học sinh tại trường THCS A 3 Phối hợp với cơ 81% 10% 6% 3% quan y tế thực hiện giáo dục ý thức phòng, chống dịch bệnh cho học sinh tại trường THCS A 14 of 17 3/4/2025, 9:22 AM SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM NĂM HỌC 2021-2022 4 Công tác phối hợp 77% 14% 6% 3% với gia đình giáo dục ý thức phòng, chống dịch bệnh cho học sinh 5 Công tác giáo dục ý 80% 11% 7% 2% thức phòng, chống dịch bệnh nói chung và Covid-19 cho học sinh thông qua các hoạt động và các môn học 6 Công tác phối hợp 84% 13% 1% 2% chính quyền địa phương, trạm y tế xã tổ chức các hoạt động trong phòng, chống dịch bệnh Trung bình chung 80% 11,66% 5,67% 2,67% Các biện pháp được đánh giá có tính khả thi cao, với tỷ lệ dao động từ 77% đến 84% Biện pháp “Công tác giáo dục ý thức phòng, chống dịch bệnh nói chung Covid-19 cho học sinh thông qua các hoạt động và các môn học” được đánh giá có tính khả thi nhất, với tỷ lệ 45%. Biện pháp “Làm tốt công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho cán bộ giáo viên, nhân viên và học sinh về biện pháp giáo dục phòng, chống dịch bệnh” được đánh giá có tính khả thi thấp nhất, với tỷ lệ 77%. V. Khả năng ứng dụng và triển khai Công tác phòng chống dịch bệnh, chăm sóc sức khỏe ban đầu là hoạt động rất quan trọng trong mỗi nhà trường, đó không chỉ chăm sóc bảo vệ sức khỏe cho học sinh mà góp phần quan trong đối với công tác duy trì sỹ số, nâng cao chất lượng dạy học đối với mỗi nhà trường. Các biện pháp phòng chống dịch bệnh truyền nhiễm thường gặp và dịch Covid -19 không chỉ áp dụng tại trường THCS A mà có thể áp dụng hiệu quả với các trường, cấp học khác và có thể áp dụng tại 15 of 17 3/4/2025, 9:22 AM SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM NĂM HỌC 2021-2022 các địa phương, thôn xóm. VI. Ý nghĩa của sáng kiến. Với những biện pháp đã thực hiệnđã nêuở trên, bước đầu mang lại những hiệu quả tích cực, góp phần thực hiện phòng chống dịch bệnh tại nhà trường và địa phương luôn hiệu quả, nâng cao thể lực cho học sinh và giáo viên trong nhà trường. Bên cạnh đó, tạo sự chuyển biến về nhận thức, trách nhiệm của giáo viên, học sinh trong việc phòng chống các loại dịch bệnh truyền nhiễm, ý thức giữ gìn vệ sinh môi trường và thân thể. C. KẾT LUẬN I. Bài học kinh nghiệm Bản thân HS là thế hệ tương lai của đất nước, việc giáo dục thói quen chăm sóc, bảo về sức khỏe, phòng ngừa và đẩy lùi dịch bệnh để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, chất lượng dân số, thời gian sống khỏe của một đời người là hết sức quan trọng. Điều này chứng minh thêm việc thực hiện tốt một số giải pháp đã trình bày ở trên cần được thực hiện một cách nghiêm túc và có sự đầu tư xứng đáng. Qua quá trình nghiên cứu và áp dụng đề tài vào thực tiễn, tôi thấy để thực hiện các biện pháp phòng chống dịch bệnh truyền nhiễm, phòng chống Covid- 19 có hiệu quả, phù hợp với đặc điểm HS, phù hợp lối sống, thực tiễn nhà trường và địa phương cần: 1. Cần phải xác định việc tuyên truyền giáo dục về phòng, chống dịch bệnh là việc làm thường xuyên, liên tục và là trách nhiệm của mỗi giáo viên. Vì vạy mỗi giáo viên cần trang bị những kiến thức cơ bản về một số dịch bệnh truyền nhiễm thường gặp và tác hại của nó. 2. Chấp hành nghiêm chỉnh các khuyến cáo của Bộ Y tế, Chính phủ; Chấp hành nghiêm các Chỉ thị, Pháp luật về phòng, chống dịch bệnh nói chung và Covid-19 nói riêng. 3. Phải biết nguyên nhân và giáo dục cho HS có tâm lý thói quen phòng, chống dịch bệnh, chăm sóc sức khỏe trong cuộc sống hằng ngày 4. Nội dung tuyên truyền phải đảm bảo tính mới, chính xác, khoa học và thực tiễn; phương pháp tuyên truyền phải đa dạng, linh hoạt, sáng tạo theo từng chủ đề, thời gian, thời tiêt.. II. Kiến nghị, đề xuất: Đối với cán bộ quản lý: Hằng năm, xây dựng kế hoạch 16 of 17 3/4/2025, 9:22 AM SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM NĂM HỌC 2021-2022 giáo dục và chăm sóc sức khỏe đầy đủ, lựa chọn và phân công CB, GV có năng lực để thực hiện nhiệm vụ phù hợp nhất. Tăng cường phối hợp với các tổ chức, đoàn thể chính trị và trạm y tế xã để thực hiện tốt công tác tuyên truyền, giáo dục học sinh, phụ huynh thực hiện tốt các biện pháp phòng chống dịch bệnh. Đối với giáo viên: luôn nêu cao tinh thần trách nhiệm, xác định bện cạnh công tác dạy chữ rèn người thì việc giáo dục, bảo vệ sức khỏe, nhân cách của học sinh cũng là một nhiệm vụ thiết yếu, nhất là đối với học sinh cấp THCS. Mỗi giáo viên phải có nhận thức về bệnh, hiểu được ý nghĩa, lợi ích việc phòng chống dịch bệnh xảy ra; thường xuyên trau dồi kinh nghiệm về các biện pháp, kiến thức và kỹ năng phòng chống dịch bệnh thông qua các trang web, internet, sách báo cập nhật những thông tin về dịch bệnh vào từng thời điểm khi có dịch bệnh xảy ra trên địa bàn, tại trường học để có kế hoạch, phối hợp với nhà trường triển khai, thực hiện biện pháp phòng chống dịch bệnh cho học sinh kịp thời, đạt kết quả tốt. Với các tổ chức, đoàn thể, chính trị trong và ngoài nhà trường: Cần tăng cường công tác phối hợp với nhà trường để thực hiện tốt công tác phòng chống các bệnh truyền nhiễm thường gặp và Covid-19. Coi công tác phòng chống dịch bệnh cho học sinh là nhiệm vụ chung, bảo vệ sức khoẻ cho sinh nhà trường chính là bảo vệ sức khoẻ cho chính con em, cho bản thân mình. Trên đây là một số biện pháp mà bản thân đã áp dụng để phòng, chống dịch bệnh truyền nhiễm nói chung và dịch Covid-19 tại đơn vị. Rất mong nhận được ý kiến góp ý của Hội đồng khoa học và bạn bè đồng nghiệp để đề tài ngày càng hoàn chỉnh, công tác phòng chống dịch bệnh tại các nhà trường thực hiện có hiệu quả hơn, đảm bảo học sinh luôn có sự phát triển tốt cả về thể lực và trí lực. Trân trọng cảm ơn! 17 of 17 3/4/2025, 9:22 AM