Sáng kiến kinh nghiệm Hiệu trưởng quản lí hoạt động ngoài giờ lên lớp ở Tiểu Học

Sáng kiến kinh nghiệm HIỆU TRƯỞNG QUẢN LÍ HOẠT ĐỘNG NGOÀI GIỜ LÊN LỚP Ở TIỂU HỌC A. PHẦN MỞ ĐẦU 1. Lí do chọn đề tài: Mục tiêu đào tạo của nhà trường XHCN nứơc ta là '' Đào tạo con người Việt Nam phát triển toàn diện, có đạo đức, tri thức, sức khỏe, thẩm mỹ và nghề nghiệp, trung thành lý tưởng độc lập dân tộc và CNXH, hình thành và bồi dưỡng nhân cách, phẩm chất và năng lượng của công dân, đáp ứng yêu cầu xây dựng và bảo vệ Tổ Quốc ".Tiểu học là bậc học nền tảng trong hệ thống giáo dục quốc dân, giáo dục tiểu học nhằm " Hình thành cho HS những cơ bản ban đầu cho sự phát triển đúng lâu dài về tình cảm, trí tuệ, phẩm chất và các kĩ năng cơ bản để tiếp tục học trung học hoặc đi vào cuộc sống" Quán triệt Nghị quyết TW2 về phát triển giáo dục và mục tiêu trên vào hoạt động thực tiễn giáo dục Tiểu học, một mặt chúng ta phải tổ chức các hoạt động giáo dục trên lớp có chất lượng, mặt khác phải tổ chức tốt các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp để xây dựng và phát triển một cách toàn diện về trí tuệ, tình cảm, đạo đức, thẩm mĩ và thể chất của trẻ em, nhằm hình thành những cơ sở ban đầu cho sự phát triển toàn diện nhân cách con người Việt Nam XHCN. Giáo dục HS không chỉ bó hẹp trong 4 bức tường của lớp học mà cần biết chỉ đạo tốt mọi hoạt động ngoài giờ lên lớp, chính hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp có vị trí và ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với hoạt động tự giáo dục, tự rèn luyện của HS. Từ hoạt động ngoài giờ lên lớp làm cho các em có thói quen sinh hoạt tập thể, biết vì lợi ích của tập thể, hoạt động tự giác, đầy hứng thú và thu hút các em vào hoạt động giáo dục so với các em hoạt động của các môn học trên lớp thì hoạt động ngoài giờ lên lớp có nội dung phong phú hơn, hấp dẫn hơn, phạm vi tiến hành rộng rãi hơn và có khả năng liên kết các lực lượng giáo dục cũng khá dồi dào hơn. Thực tiễn giáo dục đã khẳng định rằng: Giáo dục ngoài giờ lên lớp là điều kiện cơ bản để nâng cao chất lượng giáo dục và chất lượng văn hóa của HS, nó còn mang một ý nghiã quan trọng nhằm rèn luyện cho các em một ý thức tự giác, tự chủ cao có tinh thần trách nhiệm trong công việc. Tạo cho các em bay cao hơn, bay xa hơn trong cuộc sống, nắm bắt nhanh nhạy vào ứng dụng khoa học kĩ thuật vào trong cuộc sống hiện đại. Xuất phát từ những nhận thức về vai trò của hoạt động ngoài giờ lên lớp trong trường Tiểu Học và ngoài xã hội, từ thực tiễn hoạt động ngoài giờ lên lớp hiện nay ở trường Tiểu Học. Bản thân tôi mạnh dạn chọn đề tài:"Hiệu trưởng quản lí hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp ở trường Tiểu Học". 2. Mục đích nghiên cứu: Tìm hiểu thực trạng và một số giải pháp về quản lí hoạt động ngoài giờ lên lớp ở trường Tiểu học. Đề xuất một số giải pháp cần thiết để quản lí tốt hoạt động ngoài giờ lên lớp. 3. Nhiệm vụ nghiên cứu: Bám sát vào mục tiêu của cấp học, vào tình hình thực trạng hiện nay. Đề tài giáo dục HS ngoài giờ lên lớp phải thực hiện các nhiệm vụ sau: - Củng cố, tăng cường về nhận thức. - Bồi dưỡng về thái độ. - Rèn luyện bản năng. Ba nhiệm vụ đó có quan hệ mật thiết với nhau, cái nọ làm tiền đề, bổ sung cho cái kia và ngược lại. Vì vậy với đề tài này tôi muốn nêu lên một số giải pháp, kinh nghiệm tổ chức quản lí hoạt động ngoài giờ lên lớp cho HS ở trường Tiểu Học Hải Thái số 1 - Gio Linh - Quảng Trị trên cơ sở của lí luận giáo dục hiện đại và yêu cầu thực tế xã hội, thực tiễn xây dựng nhà trường trong những năm qua. 4. Giới hạn vấn đề nghiên cứu: Hoạt động xây dựng trường Tiểu học tiên tiến theo các chuẩn mực của bộ GD - ĐT là một hoạt động lớn bao gồm nhiều mặt hoạt động khác nhau của một nhà trường, nó đan xen và tác động lẫn nhau. Người hiệu trưởng cần phải biết những yếu tố nào, mặt hoạt động nào là quan trọng nhất, chủ đạo nhất xuyên suất trong quá trình hoạt động của nhà trường? Mặt nào đó hỗ trợ cho công tác quản lí, tạo môi trường cho hoạt động chuyên môn và các hoạt động giáo dục khác. Từ góc độ đó, trong đề tài này xin được nêu một số định hướng, một số giải pháp, kinh nghiệm về tổ chức các hoạt động ngoài giờ lên lớp ở trường Tiểu học mà chúng tôi đã thực hiện để góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho HS trong những năm qua có kết quả khả quan. B. NỘI DUNG ĐỀ TÀI I. Sơ lược lịch sử vấn đề: Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp từ trước đến nay đã được luật giáo dục(NXB Chính trị quốc gia 1998) quy định được đề cập ở văn kiện hội nghị lần thứ 2 BCH TW Đảng khóa 8" NXB Chính trị quốc gia 1997". Với tác phẩm" hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp" Đăng Vũ Hoạt chủ biên - NXB Giáo Dục 1994. Tác giả đã xác định vị trí của các hoạt động ngoài giờ lên lớp là cầu nối tạo ra mối quan hệ giữa nhà trường và xã hội. Nó thực sự là một bộ phận quan trọng trong giáo dục ở trường phổ thông. Thông qua hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp nhà trường có điều kiện để phát huy vai trò của mình trong cuộc sống. Thông tư 32 - Thủ Tướng Chính Phủ 14 / 10 / 1982, thông tư hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp và công tác Đoàn - Đội ở trường phổ thông đã đưa ra cách tổ chức hoạt động ngoài giờ lên lớp. Tuy nhiên trong quá trình tổ chức hoạt động mỗi người quản lí cần phải biết linh hoạt tổ chức, phối hợp sao cho hoạt động đạt hiệu quả cao nhất và phù hợp với đặc điểm lứa tuổi, đặc riêng của từng vùng nơi các em sinh sống. II. Cơ sở lí luận: 1. Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp là một hoạt động giáo dục cơ bản được thực hiện một cách có mục đích, kế hoạch, có tổ chức nhằm góp phần thực hiện quá trình đào tạo nhân cách HS, đáp ứng nhu cầu đa dạng của đời sống xã hội. Hoạt động này do nhà trường quản lí, tiến hành ngoài giờ dạy học trên lớp theo chương trình, kế hoạch dạy học. Nó được tiến hành xen kẽ hoặc nối tiếp chương trình dạy học trong phạm vi nhà trường hoặc trong đời sống xã hội do nhà trường chỉ đạo, diễn ra trong suốt năm học và cả thời gian nghỉ hè để khép kín khóa giáo dục, làm cho quá trình đó có thể thực hiện mọi nơi, mọi lúc. Quan điểm giáo dục của Đảng trong nghị quyết BCH TW Đảng khóa 8 đã nêu rõ nhiệm vụ và mục tiêu cơ bản của giáo dục: "Xây dựng những con người và những thế hệ thiết tha gắn bó với lí tưởng độc lập của dân tộc và CNXH, có đạo đức trong sáng, có ý chí kiên cường, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, công nghiệp hóa hiện đại hóa đất nước; Giữ gìn và phát huy các giá trị văn hóa của dân tộc, phát huy tiềm năng của dân tộc và con người VN có ý thức cộng đồng và phát huy tính tích cực cá nhân, làm chủ tri thức khoa học và công nghệ hiện đại. Có tư duy sáng tạo, có kĩ năng thực hành giỏi, có tính tổ chức và kĩ luật, có sức khỏe là những người thừa kế xây dựng CNXH vừa "Hồng" vừa "Chuyên" như lời dặn của Bác. 2. Quan điểm giáo dục của Đảng là: "Học đi đôi với hành, nhà trường gắn liền với xã hội". Nhằm đào tạo con người VN phát triển toàn diện về phẩm chất nhân cách, tính cách, tài năng, thiên hướng nghề nghiệp cá nhân, hình thành các mối quan hệ giữa con người với đời sống xã hội, con người với thiên nhiên, với môi trường. Đặc điểm lứa tuổi HS Tiểu học các em lớn lên về thân thể và có sức khỏe nhờ được nuôi dưỡng, ăn uống và hít thở khí trời. Trí tuệ của các em phát triển, tâm hồn các em phong phú, năng lực, tình cảm của các em hình thành và phát triển nhờ có hoạt động trên lớp và ngoài giờ lên lớp. Ở Tiểu học HS không những tiếp thu tốt những môn văn hóa trên lớp mà còn phải thích thú với các hoạt động vui chơi giải trí, hoạt động văn hóa, TDTT để nâng cao nhận thức kiến thức xã hội. Trong tâm lí học tồn tại những quan điểm khác nhauvề động cơ hoạt động nói chung và động cơ học tập nói riêng của HS. Tuy nhiên cũng có thể hiểu rằng động cơ học tập của HS là điều mà trẻ học, là điều thôi thúc trẻ học tập. Hoạt động của HS có nhiều động cơ, các em có thể học vì muốn biết muốn được điểm tốt, và muốn đến trường là vì niềm vui. Do đó tạo được điều kiện cho các em học tập, tạo điều kiện cho các em vui chơi sẽ lôi kéo các em đạt kết quả cao hơn. 3. Đặc trưng của hoạt động ngoài giờ lên lớp: 3.1, Vai trò: Hoạt động ngoài giờ lên lớp có vai trò to lớn. - Đó là dịp để HS củng cố kiến thức đã học trên lớp biến trí thức thành niềm tin ở mỗi HS. Thông qua các dạng hoạt động cụ thể, các em có dịp để đối chiếu, để kiểm nghiệm tri thức đã học, làm cho tri thức đó trở thành máu thịt của các em. - Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp phát huy cao độ tích cực, chủ động, sáng tạo của tập thể trẻ em nói chung và mỗi HS nói riêng dưới sự cố vấn, giúp đỡ của GV các em cũng được hoạt động trong đời sống cộng đồng. Từ đó hình thành ở HS những kinh nghiệm ứng xử xã hội tốt đẹp nhất. Tóm lại, với vai trò và vị trí quan trọng như vậy, hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp thực sự là một bộ phận cấu thành trong các hoạt động giáo dục ở nhà trường tiểu học hiện nay. Thực hiện giáo dục ngoài giờ lên lớp tích cực và có hiệu quả sẽ góp phần vào việc gắn liền nhà trường với cuộc sống, phục vụ những mục tiêu phát triển kinh tế xã hội với anh ninh quốc phong của đất nước trong giai đoạn hiện nay. 3.2, Nhiệm vụ: Bám sát vào mục tiêu đào tạo của cấp học, hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp thực hiện một số nhiệm vụ cơ bản sau: - Nhiệm vụ về nhận thức: Bất kì làm 1 việc gì, tổ chức 1 hoạt động nào cũng đều phải hiểu, hiểu ngay từ đầu, hiểu rõ hơn trong quá trình hoạt động. Tổ chức hoạt động ngoài giờ lên lớp phải giúp HS củng cố về nhận thức, tăng cường sự hiểu biết về xã hội, con người. Trên cơ sở ấy tạo cơ hội để các em tiếp cận với tri thức khoa học kĩ thuật, lao động sản xuất, văn hóa nghệ thuật, TDTT, kiến thức xã hội.... Những kiến thức tiếp thu được trên lớp mới chỉ là một phần trong kho tàng kiến thức của nhân loại. Đó là tri thức cơ bản, phổ thông nhất mà hoạt động dạy - học có nhiệm vụ truyền đạt. Muốn bổ sung, củng cố, khắc sâu thêm những tri thức ấy thì cần phải thông qua hoạt động ngoài giờ lên lớp. Bằng những hoạt động cụ thể, các em sẽ vận dụng được kiến thức đã học vào thực tiễn cuộc sống . Đồng thời các em sẽ được bổ sung những kiến thức mới mà trên lớp chưa được học, chưa có điều kiện thực hiện được. Đó là những tri thức về những thành tựu mới nhất của khoa học kĩ thuật, của lao động sản xuất. Đó là những tri thức trong kho tàng văn hóa dân tộc và các nước trên thế giới. Đó là những nét văn hóa trong quan hệ giữa con người với con người trong cuộc sống hiện đại. Như vậy, để bổ sung làm sâu sắc thêm các lĩnh vực tri thức nói trên thì không có cách nào khác ngoài hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp. Chỉ có nó mới đưa trẻ vào đời sống thực tế đang diễn ra sôi động hàng ngày, hàng giờ trên đất nước tươi đẹp của chúng ta. - Nhiệm vụ bồi dưỡng thái độ: Trên cơ sở những hiểu biết được mở rộng và tăng cường, trẻ em sẽ tỏ thái độ của mình trước cuộc sống xã hội và con người. Nhiệm vụ của hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp nhằm cho thái độ của trẻ em tích cực hơn, chủ động hơn. Thông qua các hình thức hoạt động, các em bộc lộ hứng thú, khả năng của mình trước tập thể lớp, trước mọi người. Mặt khác, thái độ của trẻ em cũng được thể hiện ở sự tôn trọng bạn bè, thầy cô giáo, người thân và tôn trọng những chuẩn mực đạo đức, thuần phong mĩ tục của dân tộc, tôn trọng luật pháp. các em sẽ phát triển tốt đẹp tình cảm thẩm mỹ, hài hòa hơn, cân đối hơn. Do đó sẽ góp phần tăng tự tin, mạnh dạn ở trẻ. Có thể nói đây là nhiệm vụ có ý nghĩa quan trọng của giáo dục với lứa tuổi HS Tiểu học. Mọi thái độ và tình cảm đúng đối với nhà trường, gia đình, quê hương và cộng đồng phải được giáo dục từ lứa tuổi này nhờ hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp. - Nhiệm vụ rèn luyện kĩ năng: Nói đến hoạt động cần nói đến kĩ năng. Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp là dịp, là cơ hội để rèn luyện kĩ năng tốt nhất. đó là những kĩ năng tham gia hoạt động cùng tập thể, là kĩ năng tổ chức hoạt động tập thể một cách tự chủ và tự tin, là khả năng giao tiếp mang tính chất nhân văn trong quá trình hoạt động. Đó cũng là dịp để trẻ em củng cố và rèn luyện những kĩ năng trong học tập, lao động. Nói cách khác, đó là những kĩ năng tự quản các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp. Ngay từ Tiểu học đã cần thiết phải hình thành cho các em các kĩ năng tự quản trong hoạt động tập thể. Có như vậy, lên các lớp trên và sau khi ra đời các em mới hòa nhập được vào cuộc sống, thích ứng với mọi hoàn cảnh sống. III. Phương pháp nghiên cứu: 1. Nguyên tắc lựa chọn nội dung và phương pháp nghiên cứu: Từ cơ sở lí luận và thực tiến đã xác định và đúc kết kinh nghiệm để tìm ra các nguyên tắc lựa chọn xây dựng đề tài như sau: - Nguyên tắc phù hợp với tình hình phát triển kinh tế, xã hội hiện nay của đất nước, của địa phương nơi nhà trường đang làm công tác giáo dục. - Nguyên tắc đảm bảo tính tích cực, độc lập, sáng tạo của trẻ em theo hướng đào tạo người công dân tương lai cho xã hội. - Nguyên tắc phù hợp với nhu cầu, hứng thú, xu hướng phát triển của trẻ em thời nay, trong điều kiện đôỉ mới đất nước. - Nguyên tắc hình thành và phát triển tri thức đạo đức và cung cấp một số kiến thức xã hội cho trẻ ở bậc tiểu học thông qua một số hoạt động ngoài giờ lên lớp. Vì vậy, việc tiến hành nghiên cứu đề tài phải đảm bảo tính kế hoạch, định hướng mục tiêu cụ thể để thực hiện. 2. Tìm hiểu thực trạng, vị trí của đề tài: HS đến trường là để học, để hoạt động, hai mặt đó không thể thiếu trong quá trình hoạt động và phát triển của trẻ. Hoạt động học các bộ môn văn hóa diễn ra hằng ngày theo một kế hoạch dạy - học trên lớp chặt chẽ. Đó là một bộ phận quan trọng của kế hoạch giáo dục. Hai bộ phận này gắn bó hữu cơ với nhau trong quá trình giáo dục, cái nọ góp phần bổ sung cho cái kia, tạo điều kiện cho cái kia vận động và phát triển. Có thể nói hoạt động ngoài giờ lên lớp có vị trí cần thiết ở nhà trường Tiểu học. Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp là một bộ phận bắt buộc trong kế hoạch giáo dục ở trường lớp, từng GV chủ nhiệm, là nội dung bắt buộc trong công tác quản lí chỉ đạo thực hiện của người Hiệu trưởng. Hoạt động này được tổ chức ngoài giờ học các môn văn hóa ở trên lớp. Nói cách khác, nó là những hoạt động nối tiếp, các hoạt động trong giờ học. Nó là chiếc cầu nối trong công tác giảng dạy trên lớp với công tác giáo dục HS ngoài giờ lên lớp học. Hoạt động ngoài giờ lên lớp là một nhu cầu, một quyền lợi, một con đường để phát triển toàn diện nhân cách của trẻ. Từ những vị trí hết sức quan trọng của đề tài nên việc đưa hoạt động ngoài giờ lên lớp vào trường tiểu học nói riêng và các bậc học khác nói chung trong những năm qua bộ GD - ĐT không ngừng quan tâm, chỉ đạo. Tuy nhiên thực tế cho thấy hoạt động ngoài giờ lên lớp ở các trường ít có hiệu quả thực sự. Với trường Tiểu học Hải Thái số 1 nhiều năm qua việc dạy học trên lớp đạt kết quả tốt, thế nhưng hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp vẫn còn nhiều hạn chế và kết quả còn thấp. Sở dĩ hoạt động này chưa có hiệu quả vì còn nhiều khó khăn về cơ sở vật chất, trang thiết bị, khuôn viên nhà trường, sân chơi bãi tập và các điều kiện tự nhiên khác... Thêm vào đó, sự nhận thức, sự quan tâm nhiệt tình của GV chủ nhiệm chưa đúng mức, chưa kích thích, động viên các em hoạt động ngoài giờ lên lớp tốt. Sự chỉ đạo, quản lí và phối hợp của đoàn thanh niên và đội thiếu niên còn hạn chế, địa phương còn ít quan tâm. Từ những khó khăn, những hạn chế trên nếu không được khắc phục, giải quyết sớm chắc chắn sẽ ảnh hưởng lớn đến vấn đề đào tạo, phát triển toàn diện của HS. 3. Tư liệu làm căn cứ thực trạng: Khảo sát kết quả giáo dục mặt học lực các môn văn hóa thông qua hoạt động dạy - học trong giờ lên lớp và các hoạt động ngoài giờ lên lớp của HS khối 5 trong 3 năm gần đây(chỉ lấy kết quả học tập đạt yêu cầu). NĂM HỌC TỔNG SỐ HS ĐƯỢC KHẢO SÁT CHẤT LƯỢNG VĂN HÓA CÁC HOẠT ĐỘNG NGOÀI GIỜ LL VĂN HÓA NGHỆ THUẬT VUI CHƠI GIẢI TRÍ HOẠT ĐỘNG XÃ HỘI KHOA HỌC KĨ THUẬT LAO ĐỘNG CÔNG ÍCH SL % SL % SL % SL % SL % SL % 2004 - 2005 68 66 - 97% 30- 44,1% 34- 50% 40- 58,8% 28- 41,1% 60- 88,2% 2005 - 2006 69 67 - 96.5% 33- 47,8% 36- 52,1% 45- 65,2% 30- 43,4% 64- 92,7% 2006 - 2007 58 57 - 98.2% 32- 55,2% 38- 65,5% 40 -68,9% 29- 49,9% 55- 94,8 Nhìn vào bảng thống kê để nhận thấy mức độ HS đạt yêu cầu về văn hóa khá cao, còn chất lượng các hoạt động ngoài giờ còn quá thấp. IV. Tìm hiểu thực tế: Từ thực tế trường Tiểu học Hải Thái số 1 , tôi nhận thấy rằng: Quá trình giáo dục là quá trình trong đó HS đóng vai trò trung tâm, GV là người tổ chức, hướng dẫn để HS phát huy tính tích cực tự giác rèn luyện. Đồng thời nó là sự lãnh đạo chỉ đạo của đội ngũ cán bộ quản lí thì hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp có hiệu quả cao trong quá trình hoạt động có những ưu điểm và những tồn tại như sau: 1. Ưu điểm: 1.1, Nội dung giáo dục phong phú hơn: Như hoạt động văn hóa nghệ thuật: Đây là hoạt động tập thể của trẻ em ở trường, văn hóa nghệ thuật là một loại hình không thể thiếu được. Hoạt động này như một món ăn tinh thần mà trẻ em nào cũng có nhu cầu khát khao muốn hoạt động. Nó làm cho cuộc sống của trẻ luôn vui tươi phấn khởi. Hoạt động vui chơi - giải trí: Trẻ em rất thích được chơi, vui chơi là một nhu cầu của trẻ, đồng thời cũng là quyền lợi của chúng. Công ước của Liên Hợp Quốc về quyền của trẻ em điều 29 khẳng định: " Trẻ em có quyền được giải trí, sinh hoạt, vui chơi lành mạnh". Hoạt động này thõa mãn tinh thần cho trẻ em sau những giờ học căng thẳng. Nó góp phần không nhỏ vào tính tổ chức, kĩ luật, nâng cao trách nhiệm, lòng nhân ái, tình cảm với bạn bè, khả năng tự quản... đây cũng là một dịp để rèn luyện thân thể, tăng cường sức dẻo dai, tính nhanh nhẹn, sự thích ứng với môi trường xung quanh. Hoạt động xã hội: Là bước đầu dẫn dắt trẻ em tiếp cận với xã hội đổi mới. Giúp các em thêm hiểu biết ra hằng ngày, hàng giờ xung quanh các em. Việc làm đó sẽ làm tăng thêm tình cảm đối với quê hương đất nước, tăng sự cảm thông với đồng loại, kích thích tinh thần trách nhiệm ở trẻ trong việc làm nhân đạo, từ thiện, quyên góp giúp bạn nghèo, giúp các bạn vùng bị lũ lụt.... Hoạt động khoa học - kĩ thuật: Trên cơ sở những kiến thức đã tiếp thu được trên lớp, các em vận dụng và đưa vào cuộc sống hàng ngày ở gia đình, ở địa phương... nhờ đó sẽ củng cố kiến thức đã học đồng thời mở rộng tầm hiểu biết đối với thế giới xung quanh, làm cho các em tiếp thu được những biến đổi của quê hương đất nước. Điều đó sẽ tăng thêm ở HS sự hứng thú học tập và rèn luyện hằng này. Hoạt động lao động công ích: Trẻ em cần phải được lao động. Ngoài các giờ lao động chính khóa, các em cần được tham gia các dạng lao động mang tính ích lợi xã hội như: công tác Trần Quốc Toản.... Lao động công ích gắn bó trẻ em với đời sống xã hội, với công cuộc xây dựng đất nước, góp phần làm đẹp quê hương. 1.2, Hình thức giáo dục đa dạng hơn và hấp dẫn hơn: Mọi loại hình hoạt động nêu trên đều có những hình thức cơ bản của nó. Đó là những hình thức chủ yếu ở Tiểu học, phù hợp với đặc điểm lứa tuổi và tương đối khả thi hơn cả. Những hình thức này được thực hiện chủ yếu qua hai con đường: tiết sinh hoạt lớp và hoạt động giáo dục chủ điểm tháng ( đã được quy định cụ thể về quỹ thời gian). 1.3, Phạm vi tiến hành rộng rãi hơn, thời gian thực hiện thuận lợi và khả năng liên kết các lực lượng dồi dào: Tóm lại, hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp có nhiều ưu điểm lớn về nội dung lẫn hình thức thực hiện. Nó góp phần rèn luyện HS phát triển toàn diện. Có thể khẳng định rằng: Song song với hoạt động dạy - học trên lớp thì hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp có vai trò quan trọng và nhiều ưu điểm cần phát huy nên phải nhân rộng hoạt động này đến tận GV từng lớp, đồng chí Tổng phụ trách Đội thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh yêu cầu HS thực hiện có hiệu quả. Tuy vậy, trong quá trình thực hiện còn gặp nhiểu khó khăn và nhược điểm cần khắc phục. 2. Nhược điểm: 2.1, Khách quan: - Cơ sở vật chất trang thiêt bị dạy học ngoài giờ còn thiếu như các mô hình tham quan của HS, dụng cụ học tập, thực hành, phương tiện nghe nhìn, băng đĩa chưa đáp ứng đủ với thị hiếu của HS - Khuôn viên, cảnh quan, các trang trại, cơ sở sản xuất để HS tham quan còn hạn chế. - Trường còn nhiều khu vực nên việc sắp xếp bố trí phương tiện cơ sở vật chất cho HS thực hành còn thiếu. 2.2, Chủ quan: - Kỹ năng hoạt động và hướng dẫn của GV còn hạn chế và chưa đồng đều. GV còn chưa quan tâm đúng mực hoạt động ngoài giờ. Số GV trẻ có năng khiếu hát - nhạc còn quá ít. - Việc quản lí chỉ đạo và định hướng cho gv vủa cán bộ quản lý còn nhiều khó khăn do năng lực hoạt động có hạn. - Sự phối kết hợp giữa các đoàn thể trong nhà trường nhất là Đoàn thanh niên và Đội thiếu niên còn hạn chế. Hoạt động Đội còn mang tính hình thức, thiếu chiều sâu. - HS còn quả nhỏ, địa bàn dân cư rộng gồm nhiều khu vực, khả năng tiếp cận và nhận thức chưa cao. - Đời sống nhân dân còn khó khăn, địa bàn là vùng khó việc giao thông đi lại không thuận lợi nhất là vào mùa mưa nên chưa quan tâm và tạo điều kiện cho các em học tập. V. CÁC GIẢI PHÁP THỰC HIỆN: 1. Đối với GV: Để đạt được những yêu cầu giáo dục, các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp cần phải được thực hiện theo quy định chặt chẽ. Quy trình này gồm các khâu liên hoàn từ chỗ xác định mục tiêu của hoạt động, đến việc chuẩn bị cho hoạt động, tiến hành hoạt động và đánh giá kết quả hoạt động. Thực hiện được các quy trình trên đòi hỏi người GV phải có vốn kiến thức nhất định, phải tích cực tự học, tự rèn luyện để nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ. Phải xác định được mục tiêu của cấp học, xác định được vai trò quan trọng của người GV trước hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp. Ban Giám hiệu trường thường xuyên sắp xếp lịch hoạt động từng tuần, tháng, kỳ phù hợp. Tích cực đôn đốc chỉ đạo thực hiện nghiêm túc có kiểm tra khảo sát đánh giá để động viên và có biện pháp bổ cứu kịp thời. Để tiến hành hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp có hiệu quả, người cán bộ quản lý luôn có định hướng, mở chuyên đề, triển khai lý thuyết, dạy minh họa có tổng kết và rút kinh nghiệm cho từng khâu hoạt động. Để hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp đạt hiệu quả cao: 1.1. GV xác định được mục tiêu của hoạt động: Khi tổ chức bất kỳ một hoạt động nào, người GV phải chú ý đến việc xây dựng mục tiêu cần đạt được trên các phương diện sau: - Về nhận thức: Các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp không những giúp HS củng cố những tri thức đã tiếp thu được qua giờ học trên lớp, mà còn bổ sung hiểu biết, nâng cao khả ngăng nhận thức về mọi lĩnh vực giải trong cuộc sống hàng ngày. Vì vậy, khi tổ chức một hoạt động nào đó ( hoạt động theo chủ điểm, hoạt động trong giờ sinh hoạt lớp...) cần phải xác định hoạt động đó mang kết quả gì cho HS về nhận thức, để từ đó xác định mục tiêu phù hợp. - Về thái độ: Thái độ của HS được hình thành qua các hoạt động, được thể hiện ở nhu cầu, lòng say mê, hứng thú đối với hoạt động. Thái độ đó còn đựơc phản ánh trong quá trình giao tiếp hằng ngày của HS như: Thái độ ứng xử, thái độ khi thực hiện nhiệm vụ. Phải xem HS sau khi tham gia hoạt động, có chăm học hơn không, có phấn khởi học tập không, có nâng cao ý thức học tập không. - Về kỹ năng: Mục tiêu về kỹ năng hoạt động được thể hiện rõ ở cách thức tổ chức hoạt động mà HS sẽ thu nhận được. Cách thức tổ chức này bao gồm một loạt thao tác qua kỹ năng: + Định hướng hoạt động. + Thực hiện hoạt động. + Đánh giá, rút kinh nghiệm hoạt động. Như vậy, khi GV xác định mục tiêu của hoạt động mà mình chuẩn bị thực hiện cần chú ý cả 3 mục tiêu trên song không nhất thiết trong hoạt động nào cũng phải đặt ra 3 mục tiêu trên. xác định mục tiêu phụ thuộc vào trọng tâm giáo dục của từng thời kỳ, từng tháng, từng chủ điểm. 1.2, GV phải nắm vững các khâu tổ chức hoạt động: - Khâu chuẩn bị: Chuẩn bị là khâu quan trọng nhất, quyết định sự thàng công của hoạt động. Để thực hiện tốt khâu chuẩn bị, GV phải dựa vào kế hoạch hoạt động của nhà trường. Kế hoạch đó đã chỉ ra yêu cầu, nội dung hoạt động. Theo đó GV phải cụ thể hóa đối với hoạt động của lớp mình. Phải xác định: làm cái gì, ai làm, làm như thế nào? trên cơ sở đó dự kiến phân công lực lượng tham gia chuẩn bị. Trong khâu chuẩn bị, nên chú ý phối hợp với lực lượng giáo dục khác cùng tham gia như: Hội cha mẹ HS, Tổng phụ trách Đội, GV nhạc, Họa, Thể dục... - Khâu tiến hành hoạt động: Tiến hành hoạt động là khâu thể hiện kết quả chuẩn bị. Vì vậy, cần phải thực hiện theo đúng tự nội dung đã được sắp xếp từ trước. Ở khối 4,5 GV nên tăng cường vai trò tự điều khiển của HS trong các hoạt động đã dược vạch ra. trong quá trình ấy, GVcần chú ý động viên, khích lệ, gợi mở một cách thân mật và khéo léo để kích thích hướng tham gia của HS vào các hoạt động. Có những hoạt động, GV có thể tham gia cùng HS vừa để hiểu thêm HS mình, vừa tạo mối quan hệ gần gũi giữa thầy và trò. các lực lượng giáo dục khác cũng nên có mặt để cùng hoạt động và tạo mối quan hệ đồng cảm với nhau. Trong tiến hành hoạt động, cần chú ý điều chỉnh sao cho đảm bảo về mặt thời gian, không ảnh hưởng đến học tập của các em. - Khâu đánh giá kết quả hoạt động: Đánh giá và tự đánh giá nhằm nâng cao khả năng giáo dục của tập thể cũng như khả năng tự giáo dục của mỗi HS. Đánh giá về ý thức tham gia và hiệu quả của hoạt động. Nên đánh giá ngắn gọn, đủ thông tin. tiến hành đánh giá có thể bằng cách GV