Sáng kiến kinh nghiệm - Kinh nghiệm chỉ đạo phối hợp giữa gia đình và nhà trường giáo dục đạo đức cho học sinh

Kinh nghiệm chỉ đạo phối hợp giữa gia đình và nhà trường giáo dục đạo đức cho học sinh A- Đặt vấn đề Đổi mới toàn diện đất nước đưa nước nhà tiến lên công nghiệp hoá hiện đại hoá đất nước Đảng ta coi giáo dục đào tạo, khoa học công nghệ đi đầu.Đi đôi với việc nâng cao dân trí chúng ta phải hết sức chú ý bồi dưỡng nhân lực đào tạo nhân tài .Để có con người mới vừa có đức vừa có tài đáp ứng yêu cầu nền kinh tế tri thức của thế kỷ XXI .Ngay từ trong trường phổ thông chúng ta phải chú trọng giáo dục đạo đức cho học sinh đáp ứng yêu cầu nghị quyết đại hội Đảng lần thứ VIII đề ra “Nâng cao đạo đức mặt bằng dân trí đảm bảo những tri thức cần thiết để mọi người ra nhập cuộc sống xã hội về kinh tế theo kịp tiến trình đổi mới của đất nước “ Từ thực tế chất lượng giáo dục những năm qua trong các nhà trường còn nhiều điều đáng bàn về ý thức học tập,tinh thần học tập, chất lượng học tập, và khả năng tu dưỡng phẩm chất và ý thức phấn đấu của học sinh mà qua nghiên cứu điều tra khảo sát nguyên nhân chính đều do chất lượng đạo đức học sinh có phần suy giảm. Sự kết hợp giữa gia đình ,nhà trường để giáo dục đạo đức học sinh ở nơi này nơi kia chưa chặt chẽ chưa phát huy được sức mạnh tổng hợp trong nhà trường . Nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện là việc làm hết sức cần thiết để hoàn thành được mục tiêu kế hoạch giáo dục theo nghị quyết TƯ II Khoá VIII “ Đưa giáo dục đào tạo ,khoa học và công nhệ là quốc sách hàng đầu chính là thực hiện tư tưởng Hồ chí Minh “Có tài mà không có đức là vô dụng có đức mà không có tài làm việc gì cũng khó. Qua nhiều năm trực tiếp giảng dạy và làm công tác quản lý trường học, ở những trường khác nhau với nhiều đối tượng học sinh khác nhau tôi nhận thấy việc tiếp tục nâng cao nhận thức các môn văn hoá cơ bản đều được các nhà trường quan tâm và làm thường xuyên , xong công tác chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức cho học sinh chưa phải trường nào cũng quan tâm đúng mức từ việc đầu tư con người, xây dựng kế hoạch đến tìm tòi phương hướng là cả một khoảng cách .Chất lượng văn hoá bị giảm sút mà dư luận XH đang bàn có nguyên nhân ảnh hưởng của đạo đức học sinh thấp kém. Học sinh ngày nay bên cạnh một bộ phận cần cù chịu khó thông minh học giỏi còn không ít học sinh do chưa nhận thức đúng những việc cần làm, chưa nhiệt tình tham gia các hoạt động trí tuệ ,hoạt động ngoài giờ nên chất lượng đạo đức còn những điều đáng nói. Chính vậy tôi chọn đề tài này nghiên cứu thử nghiệm. B - Giải quyết vấn đề Khi còn sống Bác Hồ dạy” Người ta ai cũng lương thiện Tỉnh dậy phân ra kẻ dữ hiền Hiền dữ đâu phải là tính sẵn Phần nhiều do giáo dục mà nên.” Chất lượng đạo đức học sinh có tốt hay không là do giáo dục mà không ai khác chính là nhà trường và gia đình. Giáo dục đạo đức cho học sinh về cơ bản cũng giống như giáo dục văn hoá và giáo dục thể chất đòi hỏi phải có thời gian và phương pháp giáo dục khoa học thích hợp phải kết hợp hài hoà các hình thức nội dung và môi trường giáo dục mới đem lại kết quả cao. Khi còn Bác Hồ Người nói “Trách nhiệm nặng nề nhưng rất vẻ vang của người thày là chăm lo dạy dỗ con em của nhân dân thành người công dân tốt,người lao động tốt,người cộng sản tốt, người cán bộ tốt của nước nhà”.Giáo dục đạo đức cho học sinh là làm cho học sinh biết quyền lợi bổ phận của chính mình, phải có kiến thức mới để có thể tham gia vào công cuộc xây dựng nước nhà. Cho các em hiểu rằng các em phải trở thành những công dân hữu ích cho đất nước, và có thể phát triển hoàn toàn các năng lực sẵn có của các em. Giáo dục đạo đức cho các em là làm cho các em có nhận thức đúng đắn về hành vi ứng sử với thày,cô giáo vơí ông bà cha mẹ,với người trên và với anh em bè bạn, nhận thức về công việc mình làm và sẽ làm, xây dựng động cơ ý thức học tập đúng đắn ham thích vươn lên trong các hoạt động và công tác. Chất lượng đạo đức học sinh tốt quyết định đến chất lượng các môn văn hoá cơ bản Khảo sát chất lượng đạo đức qua một số năm ở một số trường khác nhau mà đồng nghiệp đã giảng dạy và công tác tôi thấy: Chất lượng đạo đức của học sinh bậc trung học phụ thuộc vào địa bàn dân cư, ở vùng sâu vùng xa hoat động của xã hội thuần tuý các tệ nạn xã hội ít .Diễn biến của xã hội và gia đình ít xáo trộn . Học sinh đến trường đến lớp và trên đường đi lại khoảng 70% có thái độ tích cực chào hỏi thầy giáo cô giáo trong trường,ở trên đường và nơi công cộng, khách đến trường giao dịch,30% còn lại ít chào hỏi trong đó khoảng 4-5% chấp hành nề nếp nội quy chưa nghiêm túc cần phải có người kiểm tra đôn đốc theo dõi thường xuyên, 3% chưa thật thà trong giao tiếp ứng sử với thầy cô và gia đình trong đó có1% dối trá gia đình và thày cô giáo . Vùng ven đô thị - phố xá hoạt động xã hội nhộn nhịp tác động của xã hội đến lứa tuổi hiếu động của thanh thiếu nhi rất nhanh chóng, những thói hư tật sấu dễ thấm vào hoạt động của tuổi học sinh ,đạo đức học sinh mang màu sắc địa phương rõ rệt khác với vùng nông thôn thuần tuý. Với vùng ven đô,phố xá khoảng 30% - 40% có ý thức chào hỏi thầy cô giáo trên đường ,ở trường và nơi công cộng ,số còn lại ít chào hỏi trong đó 5-8% chưa thật thà trong giao tiếp ứng sử với gia đình và nhà trường 2-4% cần được sự quan tâm giáo dục của nhều người thường xuyên để hạn chế những biểu hiện thiếu giáo dục ,tự do ,vô tổ chức kỷ luật dối trá cả thầy cô và gia đình đó là sai phạm hệ thống , mặt khác chất lượng đạo đức của học sinh trong một trường phụ thuộc nhiều vào chất lượng quản lý giáo dục của giáo viên chủ nhiệm và tập thể học sinh trong lớp và phong trào công tác Thanh, Thiếu niên trong nhà trường. Nếu giáo viên chủ nhiệm là người có tâm huyết với nghề ,thực sự yêu nghề, mến trẻ thì bằng tình cảm của mình giáo viên đã cuốn hút học sinh cảm hoá học sinh thoát khỏi những biểu hiện vi phạm đạo đức và không thực hiện tốt nề nếp nội quy trường lớp.Với những giáo viên có và giàu kinh nghiệm chủ nhiệm quản lý học sinh ý thức học sinh sẽ tốt hơn. Đạo đức học sinh còn phụ thuộc vào hoàn cảnh sống, nề nếp gia phong,quan hệ trong gia đình ông bà cha mẹ ,và anh em .Thông qua việc tìm hiểu đạo đức học sinh hầu hết những học sinh chưa ngoan có một phần thiếu trách nhiệm của ông bà cha mẹ trong việc quan tâm tới con cái nguyên nhân sâu sắc do mải công việc sinh sống hoặc do quan hệ bất hoà trong gia đình, dẫn đến chưa thống nhất trong cách nuôi dạy con cái nếu khu vực có nhiều học sinh chưa ngoan thì nơi đó chất lượng văn hoá sẽ không cao có thể nhìn nhận chất lượng học sinh qua các lớp học trong nhà trường mà suy rộng với các lớp khác kết quả được tổng hợp như sau Lớp Các mặtGD Xếp loại tỷ lệ % Tốt Khá TB Yếu 7A Đạo đức 80 20 0 0 Văn hoá 2.2 78 20 8B Đạo đức 7.3 68 29 0 Văn hoá 0 7.3 68 24.3 Với các hiện tượng và kết quả phản ánh trong quá trình nghiên cứu điều tra khảo sát cần phải làm cho mọi người nhận thức được vai trò trách nhiệm của gia đình với con cái trong việc giáo dục chúng .Giáo dục các em là công việc chung của gia đình trường học và xã hội ,bố mẹ và người lớn phải cùng nhau phụ trách .Trước hết phải làm gương cho các em trước mọi việc. Phải cho các em thấy được kiêu ngạo ,tự phụ ,tự mãn là kẻ thù số một của học tập”, phải tạo ra xây dựng nên môi trường mà trong đó phong trào thi đua học tập rèn luyện thực sôi nổi bình đẳng có thể phát huy mọi khả năng vốn có của các em ,phải biết tranh thủ sự giúp đỡ của những học sinh ngoan ,học sinh học giỏi lôi cuốn các em vào các hoạt động vui chơi lành mạnh, các hoạt động trí tuệ ,các tố nhóm bạn hữu, phát hiện ngăn chặn kịp thời những biểu hiện mầm mống không văn minh trái với nội quy trường học. Đối với gia đình là một xã hội thu hẹp. Đầu tiên trẻ sinh ra, trẻ tiếp súc với bên ngoài cuộc sống là sự tiếp súc với các thành viên trong gia đình nơi sinh hoạt lâu dài của trẻ ảnh hưởng sâu đậm ,bền vững gốc rễ hình thành nhân cách cho trẻ .mỗi thành viên trong gia đình cần có vai trò như một tổ chức của xã hội để nuôi dưỡng giáo dục rèn luyện cho trẻ và phải tự rèn luyện bản thân làm tấm gương cho trẻ noi theo. Do sự phát triển của xã hội gia đình không thể đáp ứng mọi nhu cầu trang bị kiến thức để con mình vào đời . Nếu gia đình muốn con em mình phát triển trở thành một thành viên thực thụ và là người chủ tương lai, một cuộc sống không chỉ có quan hệ gia đình , quan hệ bạn bè và mọi tầng lớp , mọi đối tượng thì sự quan tâm càng phải lớn sự kết hợp càng phải chặt chẽ với mọi tổ chức ,cá nhân làm giáo dục. Nhu cầu vốn sống của trẻ ngày càng lớn .Sự hụt hẫng kiến thức trong giao tiếp cần phải được bổ xung cho trẻ thường xuyên . Về phía nhà trường các thày cô, giáo là những người luôn nêu cao tinh thần yêu tổ quốc yêu CNXH .Tuyệt đối trung thành với sự nghiệp cách mạng .Triệt để tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng , thực hiện lời dạy của Bác “ Bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau là việc làm rất quan trọng và cần thiết” hệ thống giáo dục của các nhà trường chung được chi phối giáo dục gia đình bởi cách thức phương pháp khoa học, phục vụ nhiệm vụ yêu cầu giáo dục nói chung và giáo dục đạo đức học sinh nói riêng ở từng lứa tuổi ở từng khối lớp, trên cơ sở mang tính lịch sử lâu dài với nguyên tắc độc lập chính quy mà gia đình không thể thay thế được. Quạ điều tra khảo sát và nghiên cứu các hoạt động giáo dục giữa gia đình và nhà trường chúng tôi đã tiến hành các hoạt động giáo dục để giáo dục đạo đức học sinh bằng nhiều hình thức. Đó là sự kết hợp hội đồng giáo dục nhà trường,hội đồng chủ nhiệm Đoàn thanh niên Đội thiếu niên định kỳ họp ,tiếp xúc giải quỷết những vướng mắc .Thông qua các cuộc họp phụ huynh ,các cuộc họp các tổ hức đoàn thể quần chúng nhằm tiến hành tuyên truyền các biện pháp giáo dục nhân cách học sinh thông qua hội phụ huynh và những người làm giáo dục họ nắm bắt được bản chất của con em họ làm cho con em họ hoàn thiện dần nhân cách trên cơ sở năng lực thực tiễn và các hành vi ứng sử . Xây dựng quan hệ gắn bó cha mẹ và con cái xây dựng quan hệ tình cảm tốt đẹp ông bà cha mẹ con cháu anh em theo tiêu trí ông bà mẫu mực con cháu thảo hiền anh em hoà thuận có như vậy con em mình mới bôc lộ những cảm súc và ý tưởng của bản thân mà gia đình cần nắm bắt được, nhà trường hiểu rõ và tác động giúp đỡ giáo dục các em trong cả lời nói và việc làm tạo sự găn kết giữa các em với gia đình khi xuất hiện những vướng mắc nảy sinh. Nội dung giáo dục của gia đình không bài bản xong nó được tồn tại lâu dài Khi quá trình giáo dục đạo đức học sinh khi gia đình đã quan tâm đúng mức thì nhà trường phải tiếp cận, nắm bắt kịp thời, có tác động phù hợp trên cơ sở phương pháp giáo dục hiện đại được thực hiện bởi các nhà sư phạm cùng với những vốn tích luỹ trong nhiều năm công tác giáo dục. Tính tập thể, tính kỷ luật tự giác, lòng yêu quê hương đất nước, lòng căm thù giặc. Biết lưu giữ, trân trọng tư liệu truyền thống chống giặc ngoại xâm và xây dựng đất nước mở rộng quan hệ bạn bè, lễ phép kính trọng thầy, cô giáo và người trên. Xây dựng một tình cảm cha con, mẹ con, anh em trong gia đình đẹp đẽ, ấm cúng. Xây dựng một bản chât sống chân thật tự giác, củng cố quan hệ bạn bè trong lớp là một gia đình, biết chào hỏi lễ phép người trên khi giao tiếp quan hệ. Cùng với giáo dục đạo đức nhà trường giáo dục trí dục và thẩm mỹ, các mặt giáo dục đó hỗ trợ lẫn nhau để hoạt động giáo dục không khô cứng được tiến hành đồng bộ với nhiều tổ chức bộ phận trong nhà trường. Với những biện pháp trên qua 3 năm học kết quả giáo dục đã có nhiều điều tiến bộ. Về quan hệ gia đình với nhà trường đã thật sự gần gũi thống nhất, số lượng phụ huynh đi họp tại nhà trường ngày càng tăng các cuộc trao đổi về học sinh ngày càng sôi nổi và tiến bộ chất lượng đạo đức học sinh ngày càng tốt hơn qua các học kỳ chất lượng văn hoá được nâng lên, ý thức quan hệ thầy cô , người trên thân mật HS chào hỏi lễ phép, quan hệ học sinh, giáo viên chủ nhiệm lớp hết sức gần gũi học sinh ít bỏ tiết học bỏ buổi tinh thần thái độ học tập được nâng lên từng bước thông tin giữa nhà trường và gia đình được duy trì qua nhiều kênh C Kết luận Việc giáo dục đạo đức cho học sinh trong trường học thực sự sự đem lại kết quả cao khị phối kết hợp nhà trường gia đình hài hoà học sinh luôn được sống trong môi trường giáo dục lành mạnh ,thày cô ông bà cha mẹ là những người mẫu mực tập thể học sinh trong lớp anh chị em trong gia đình là những người bạn chân thực thẳng thắn có phẩm chất đạo đức tốtcó tinh thần khắc phục khó khăn đoàn kết kỷ luật Đó là quá trình kiên trì bên bỉ nhà trường phải tuyên truyền để mọi người hiểu thực hiện cùng các tổ chức xã hội thì hiệu quả sẽ cao đó cũng là công tác xã hội hoá giáo dục mà Đảng ta đang thực hiện và nhân dân ta phải làm./. Tác giả A/ Phần mở đầu: Với truyền thống " Đức là gốc ",giáo dục đạo đức cho học sinh luôn là vấn đề quan tâm hàng đầu của người dân nước ta và là phần trọng tâm không thể thiếu được của quá trình giáo dục. Năn học: 2003 - 2004 là năm học chúng ta tiếp tục thực hiện Nghị quyết đại hội Đảng lần thứ 9 với mhững mục tiêu trọng tâm. Trong đó: " tạo sự chuyển biến cơ bản, toàn diện trong phát triiển giáo dục: thực hiện chuẩn hoá, hiện đại hoá, xã hội hoá;tiếp tục nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện..." được đưa lên hàng đầu. Việc giáo dục chính trị - đạo đức và tư tưởng Hồ Chí Minhcho học sinh sinh viên đã được Đảng và Nhà nước nhấn mạnh vì một mặt :" Đây là vấn đề mà đông đảo nhân dân ta đang có nhiều quan tâm; lo lắng trước những biểu hiện sa sút về đạo đức, về lối sống, về ý chí rèn luyện, phấn đấu vươn lên trong học sinh sinh viên hiện nay ". Mặt khác: "Đây cũng là sự nhận thức, quán triệt sâu sắc quan điểm của nghị quyết Đại hội Đảng IX và tư tưởng chỉ đạo của chiến lược phát triển giáo dục". Hồ chủ tịch đã dạy: "Dạy cũng như học phải biết chú trọng cả tài lẫn đức. Đức là đạo đức cách mạng. Đó là cái gốc, rất quan trọng". Thực hiện lời dạy của Người - thấm nhuần tư tưởng chỉ đạo của Đảng, việc nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức cho học sinh đã được các cấp ngành giáo dục quan tâm chỉ đạo. Trong đó trường THCS với chức năng là một cơ quan giáo dục chuyên biệt - Nhà trường luôn giữ vai trò chủ đạo trong công tác giáo dục nói chung và giáo dục đạo đức (GDĐĐ) cho học sinh nói riêng. ở trường THCS đối tượng là các em thanh thiếu niên lứa tuổi từ 11-18 tuổi với sự biến đổi mạnh mẽ về tâm sinh lý: Hiếu động, đặc biệt là thích những cái mới là nhất là trong điều kiện mở cửa, hội nhập như hiện nay, các em dễ bị ảnh hưởng của lối sống thực dụng và những điểm không lành mạnh của văn hoá phương tây, xa rời những giá trị văn hóa, đạo đức, truyền thống của dân tộc. Đứng trước thực tế đó vai trò và những ảnh hưởng toàn diện, phức hợp của nhà trường đến quá trình GDĐĐ cho học sinh rất quan trọng và đang gặp nhiều khó khăn, bức xúc. Chính vì vậy năm học 2003-2004 tôi mạnh dạn đăng ký với nhà trường đề tài sáng kiến kinh nghiệm với tiêu đề: "Biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức của học sinh trường THCS thị trấn" Qua việc triển khai đề tài này áp dụng vào chỉ đạo và thực hiện tôi đã đạt được những thành công ban đầu. Tôi xin ghi lại những thành công của mình để nhà trường cùng các cấp quản lý tham khảo góp ý. B. Nội dung I- Đặc điểm tình hình chung của địa phương và thực trạng đạo đức của học sinh trường THCS thị trấn Thanh Miện: 1. Đặc điểm tình hình chung của địa phương: - Thị trấn Thanh Miện năm ở trung tâm của huyện với dân số 8.510.000 khẩu - chia làm sáu khu dân cư với 2.178.000 hộ ở rải rác trên địa bàn Thị trấn với chiều dài gần 6 Km. - Thị trấn trước đây là địa phương thuần nông xong từ khi nâng cấp Thị trấn đến nay, điều kiện kinh tế dần khởi sắc, đời sống dân sinh ổn định và phát triển. Trình độ nhận thức của cán bộ và nhân dân địa phương được nâng lên rõ rệt về mọi mặt. Thị trấn có tới 3 khu được công nhận khu dân cư văn hóa, đây là điều kiện thuận lợi cho việc GDĐĐ truyền thống cho học sinh. - Song là nơi trung tâm của huyện cùng với được hưởng những giá trị văn hoá, kinh tế, xã hội thị trấn cũng là nơi giao du, tụ tập của tệ nạn xã hội trong huyện của những huyện lân cận. Đây là những biểu hiện không lành mạnh, ảnh hưởng rất lớn đến công tác GDĐĐ của con em địa phương. Mặt khác là địa phương mới phát triển còn một bộ phận không nhỏ phụ huynh học sinh mải làm kinh tế học đi làm ăn xa ít có điều kiện quan tâm con cái; Các dịch vụ của thị trấn phát triển tất cả mọi tác động tiêu cực của nền kinh tế thị trường làm cho nhiệm vụ GDĐĐ của học sinh của nhà trường gặp rất nhiều khó khăn, trăn trở. 2. Thực trạng đạo đức của học sinh trường THCS thị trấn: Trường thị trấn có 660 học sinh được chia vào 15 lớp. Nhìn chung các em chấp hành tốt quy chế, nội quy, quy định của nhà trường và tích cực tham gia các hoạt động tập thể. Song vẫn còn tình trạng học sinh vô lễ, học sinh có cử chỉ và hành động không đúng nhất là trong những năm học trước đây, nói đến thị trấn là nói đến: "Điểm nóng" về ý thức đạo đức của học sinh: học sinh nghịch nhiều, có nhiều em học sinh cá biệt gây mất đoàn kết bạn bè, chấp hành nề nếp không tốt nguyên nhân tạo ra thực trạng trên từ nhiều phía vì tất cả chúng đều có nguồn gốc phức hợp. Đó có thể là từ gia đình, nhà trường, xã hội, bạn bè Tuy nhiên với nhiệm vụ của nhà trường tôi xin phân tích vai trò và những vấn đề ảnh hưởng cùng những biện pháp để nâng cao chất lượng giáo dục cho học sinh. II- Những yếu tố của nhà trường tác động đến GDĐĐ cho học sinh: GDĐĐ là một quá trình phức tạp và lâu dài, đòi hỏi sự tác động liên tục về thời gian và không gian từ mọi lực lượng giáo dục. Chính vì vậy trong phạm vi nhà trường quá trình GDĐĐ cho học sinh cũng cần phải được thấm sâu ở mọi nơi, mọi lúc, mọi người trong nhà trường, đòi hỏi không chỉ thông qua môn học chuyên biệt mà qua cả các môn học khác với sự tham gia của tất cả mọi người từ cán bộ quản lý đến giáo viên và nhân viên của nhà trường. Việc GDĐĐ được thực hiện thông qua nhiều con đường khác nhau: Qua tổ chức các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp (GDNGLL); qua thực hiện nội quy học sinh và điều lệ đoàn đội; qua các môn học; qua phối hợp với hội cha mẹ học sinh và hội đồng chủ nhiệm nhà trường. Bên cạnh đó cuộc sống của nhà trường, bầu không khí lớp học, các quy định và các chuẩn mực của nhà trường, hành vi của người lớn của giáo viên, phong cách quản lý của nhà trường cũng ảnh hưởng rất mạnh đến việc GDĐĐ cho học sinh. Sau đây là một số biện pháp GDĐĐ thông qua các con đường khác nhau: 1. GDĐĐ học sinh thông qua tổ chức các hoạt động GDNGLL Hoạt động GDNGLL có ưu thế riêng trong việc GDĐĐ và đạo đức truyền thống nói riêng. Đây là cơ hội để học sinh trải nghiệm bản thân thể nghiệm những thái độ hành vi tích cực đối với các giá trị đạo đức. Hoạt động này có hình thức hoạt động phong phú, đa dạng: tổ chức sinh hoạt theo chủ điểm; tổ chức hội thi, trò chơi, tham quan, tổ chức giao lưu Qua đây học sinh được tham gia vào các hoạt động tập thể sôi nổi, được đóng góp công sức trí tuệ, khả năng của mình đồng thời được giao lưu học hỏi bè bạn Do vậy, việc GDĐĐ cho học sinh thông qua hoạt động GDNGLL được thực hiện một cách tự nhiên, sinh động, không gò bó và khô cứng phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý cũng như nhu cầu nguyện vọng của học sinh; vì vậy nó có sức hấp dẫn thu hút học sinh. Để tổ chức các hoạt động GDNGLL có hiệu quả theo tôi cần chú ý các điểm sau: * Thực hiện đầy đủ các nội dung GDNGLL theo phân phối chương trình. Gồm các hoạt động theo chủ điểm từng tháng, các hoạt động giáo dục chung cho các khối lớp như giáo dục phòng chống AIDS, ma tuý và tệ nạn xã hội; giáo dục môi trường; an toàn giao thông. Về yêu cầu các nội dung hoạt động phải đặt ra rất cụ thể về thái độ hành vi và việc làm của học sinh. Phải phù hợp với lứa tuổi và trình độ của học sinh cùng điều kiện thực tế của nhà trường, địa phương. VD: trong năm học 2003-2004 trường chúng tôi tổ chức các hoạt động GDNGLL ngoài chương trình chính khoá như sau: - Tháng 9: tổ chức tọa đàm: "Truyền thống nhà trường - Địa phương" - Tháng 10+11: tổ chức hội thi: "Giọng hát hay học sinh THCS" - Tháng 12: tổ chức: "Hội khoẻ phù đổng" và nghe kể truyện lịch sử đấu tranh của địa phương vào ngày 22/12. - Tháng 1+2: tổ chức học sinh tham quan. - Tháng 3: tổ chức hội thi: "Hương sắc học trò" với thanh niên lớp 9 vào ngày 26 tháng 3 và thi đấu bóng đá với các lớp 6,7,8 - Tháng 4+5: tổ chức tìm hiểu lịch sử chiến thắng Điện biên dưới hình thức hái hoa dân chủ. Trong các nội dung hoạt động GDNGLL cần chú trọng GDĐĐ cho học sinh qua tiết sinh hoạt lớp và tiết chào cờ đầu tuần. Qua đây học sinh được động viên kịp thời, đồng thời học sinh vi phạm kỷ luật cũng được nhắc nhở phê bình hoặc áp dụng các mức kỷ luật thích hợp, công bằng. Nhờ giáo dục, răn đe thường xuyên, động viên kịp thời mà năm học 2003-2004 tính đến nay trường chưa phải kỷ luật học sinh với mức độ nặng. Số những vụ phải sử lý kỷ luật học sinh so với những năm trước đây giảm đáng kể 2. Về phương pháp: Tổ chức các hoạt động GDNGLL cần phát huy tính tích cực, chủ động của học sinh trong việc thiết kế, tổ chức và điều hành hoạt động. Giáo viên hãy tin tưởng giao việc cho học sinh, trong đó giáo viên là người cố vấn động viên khi cần thiết 3. Hình thức tổ chức: Hình thức hoạt động phải phù hợp với chủ đề đòi hỏi những điều kiện và phương tiện riêng phù hợp với điều kiện nhà trường địa phương. Đồng thời cũng phải sử dụng đan xen, phối hợp các hình thức hoạt động này một cách hợp lý để tránh gây nhàm chán cho học sinh. 4. Điều kiện và phương tiện: Để chỉ đạo tốt các hoạt động GDĐĐ có hiệu quả nhà trường cần đầu tư một số điều kiện và phương tiện như: Tài liệu hướng dẫn tham khảo cho giáo viên và học sinh; đầu tư thời gian địa điểm, các phương tiện loa đài, tranh ảnh, băng hình Trong đó vai trò phối hợp các lực lượng giáo dục: Đoàn thanh niên, giáo viên chủ nhiệm, giáo viên bộ môn, hội phụ huynh học sinh cùng ban giám hiệu nhà trường là rất quan trọng để tạo lên sức mạnh tổng hợp giúp tổ chức các hoạt động GDNGLL có hiệu quả 2. GDĐĐ thông qua việc thực hiện nội quy quy định và điều lệ Đoàn đội: Đây là những vấn đề mà mỗi học sinh phải có trách nhiệm thực hiện. Song làm như thế nào để học sinh tự giác thực hiện đòi hỏi cách tổ chức quản lý học sinh của nhà trường thông qua hoạt động của đoàn đội phải chặt chẽ, linh hoạt, học sinh phải được làm chủ trong quá trình tiếp cận. ở đây tôi xin đưa ra một số biện pháp mà nhà trường chúng tôi thực hiện có hiệu quả như sau: * Ngay từ khi chuẩn bị khai giảng học sinh được thảo luận nội quy - quy định của Đoàn đội theo đơn vị lớp. Xây dựng cơ cấu tổ chức, chức năng và nhiệm vụ của đội ngũ cán bộ lớp. Từ đây, bước đầu các em có ý thức xây dựng tập thể lớp, có thái độ tôn trọng đội ngũ cán bộ lớp và hiểu rõ nội quy quy định của nhà trường. * Tăng cường vai trò hoạt động của ban chỉ huy liên đội: Ban chỉ huy liên đội và đội cờ đỏ được tập huấn về các quản lý, theo dõi và chấm thi đua dưới hình thức "Điểm hoá" một cách chi tiết đồng thời thông báo cách chấm với từng lớp bằng văn bản. sau mỗi tuần kết quả theo dõi được tập hợp để xét thi đua, trong đó số điểm tốt, số giờ học tốt của các lớp được thông báo vào tiết chào cờ. Đồng thời những học sinh xuất sắc được tuyên dương, học sinh vi phạm nội quy quy định tuỳ theo mức độ bị phê bình, cảnh cáo dưới cờ hoặc thông báo các quyết định kỷ luật của hội đồng kỷ luật nhà trường với học sinh có khuyết điểm nghiêm trọng. Để tiết chào cờ không bị nhàm chán và phát huy khả năng văn nghệ của mỗi lớp thì lớp trực ban đồng thời là lớp chuẩn bị trình diễn các tiết mục văn nghệ dưới cờ. * Nhà trường cần đưa các quy định chung để quản lý các học sinh như: Học sinh không được ra khỏi trường trong suốt buổi học; không được xin phép nghỉ học giữa buổi nếu có việc đột xuất phụ huynh phải trực tiếp đến báo cáo mới được nghỉ. Chính vì vậy, không còn hiện tượng học sinh ăn quà vặt, hút thuốc, la cà, bỏ giờ để tạo điều kiện cho học sinh nhà trường tổ chức đun nước cho các em uống, khuyến khích hỗ trợ học sinh trong việc tổ chức các trò chơi bổ ích trong giờ ra chơi. * Tăng cường vai trò của người bảo vệ trong việc thực hiện nội qui của học sinh: Nhà trường hợp đồng với bảo vệ bằng các công việc cụ thể dưói hình thức khoán. Trong đó bảo vệ có trách nhiệm quản lý theo dõi học sinh và bảo quản cơ sở vật chất: Vào đầu năm học ban giám hiệu kết hợp với bảo vệ và phụ trách Đoàn Đội bàn giao cơ sở vật chất về số lượng và tình trạng cụ thể cho từng lớp - yêu cầu lớp trưởng và giáo viên chủ nhiệm ký kết bằng văn bản cụ thể. Bảo vệ có vai trò quản lý, theo dõi học sinh đi học quá sớm hoặc muộn, the dõi học sinh trong giờ ra chơi để ngăn chặn kịp thời các hiện gây mất đoàn kết, các hiện tượng không bình thường xảy ra với học sinh. Chính vì vậy trong năm học 2003 - 2004 nội qui, qui định của nhà trường được thực hiện nghiêm túc dưới sự hợp tác của mọi lực lượng trong nhà trường. Trong đó vai trò của giáo viên chủ nhiệm trong việc xây dựng một lớp tự quản tốt và nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức là vô cùng quan trọng. 3- Vai trò của giáo viên chủ nhiệm trong việc GDĐĐ cho học sinh: Có thể nói Phòng giáo dục và đào tạo huyện thanh miện Trường THCS Phạm kha ------------------------------------------- Kinh nghiệm Chỉ đạo phối hợp giữa gia đình