Tiết 33 văn bản nhật dụng: Con đường trở thành “kẻ sĩ hiện đại. (trích bàn về đạo nho)

TIẾT 33 Ngày soạn : 18/10/2008 Văn bản nhật dụng: CON ĐƯỜNG TRỞ THÀNH “KẺ SĨ HIỆN ĐẠI. (Trích bàn về đạo nho) *Mục tiêu cần đạt: Giúp hS: -Thấy được những yếu tố cơ bản góp phần tạo nên nhân cách của kẻ sĩ hiện đại. -Thấy rõ sự cần thiết của việc mỗi người phải xây dựng cho mình một nguyên tắc ứng xử thích hợp để tu dưỡng hoàn thiện mình và đóng góp nhiều nhất cho đất nước. -Cảm nhận được cái hay của một bài văn được viết với chủ kiến rõ ràng, cách lập luận khúc chiết , có lí có tình, kết tinh những trải nghiệm cuộc đời sâu sắc. *phươg tiện và cách thức thực hiện: -SGK,Thiết kế giáo án. -Dạy theo phương pháp vừa diễn dịch vừa quy nạp . *Tiến trình D-H: A.Ổn định lớp B.Kiểm tra bài cũ: C.Bài mới : Hoạt động của GV-HS Nội dung cần đạt Hoạt động 1: Đọc SGK và tìm hiểu những nét chính về cuộc đời và sáng tác của Nguyễn Khắc Viện? Hoạt động 2: GV cùng HS tìm hiểu những nét chính về văn bản: ?Xuất xứ của đoạn trích? ?Thể loại và ý nghĩa của thể loại? -Văn bản nhật dụng giúp cho người đọc tiếp cận những vấn đề có liên quan đến những vấn đề có tính ảnh hưởng đến những mặt đời sống của con người. ?Đọc và chia bố cục? ?Xác định chủ đề của văn bản ? Hoạt động 3: Tìm hiểu những nét chính về phần 1 của đoạn trích: ?Tìm hiểu những chi tiết thể hiện rõ những ưu điểm của nho giáo? Những ưu điểm của nho giáo xoay quanh khái niệm then chốt gì? *Đạo lí là những chuẩn mực để thực hiện chữ nhân.Đạo lí là những phẩm chất nhân bản ở trong mỗi con người và có giá trị bất biến.còn đạo đức thì có thể thay đổi theo phong tục tập quán và quan niệm của từng thời đại. Hoạt động 4: Tìm hiểu sự tu dưỡng và bài học rút ra từ chính tác giả để trở thành kẻ sĩ hiện đại. -Được sinh ra trong một gia đình nhà nho, được học và hoạt động ở phương Tây nhưng ông vẫn thấy được giá trị của đạo đức của một nhà nho trong đời sống hiện đại.Chính những nguyên tắc ấy đã giúp ông thành đạt, sống có ý nghĩa với xã hội. ?Những bài học rút ra để trở thành kẻ sĩ hiện đại? ?Theo tác giả, giữa chính kiến và đạo lí trong con người kẻ sĩ, cái nào có thể thay đổi tùy hoàn cảnh xã hội cụ thể, cái nào phải luôn giữ vững? tại sao? Hãy bình luận cách lí giải của tác giả? I.Tiểu dẫn: -Nguyễn KhắcViện (1913-1997). -Quê quán: Hương Sơn Hà Tĩnh. -Là một bác sĩ nội trú tại một bệnh viện lớn của Pa-ri. _từ năm 1942-1952 ông nij bệnh lao phổi phải nằm viện và trải qua 7 lần mổ.Ông đã tự tìm ra phương pháp dưỡng sinh tự cứu chữa mình. -từ cuối năm 1952-1963, ông phụ trách tỏ chức Việt kiều ở pháp. -1963: làm ủy viên ủy ban liên lạc văn hóa với nước ngoài và làm tổng biên tập tờ báo Nghiên cứu Việt Nam.,Góp nhiều công sức xây dựng tờ bản tin Việt Nam. *Ông là một nhà văn hóa nổi tiếng , một kẻ sĩ hiện đại.. là một mẫu hình kết hợp Đông –Tây của văn hóa việt Nam trên con đường hội nhập. II.Văn bản: 1.Bố cục: 2 phần lớn: -Phần 1:Từ đầu cho đến “con người trưởng thành”: Nêu lên những ưu điểm của nho giáo. -Phần 2: Phần còn lại: chủ yếu nói về sự tu dưỡng của bản thân cũng như những bài học có thể rút ra từ đó. 2.Tìm hiểu văn bản: a.Chủ đề: Con đường trở thành kẻ sĩ hiện đại. b.Phần 1: Những ưu điểm của nho giáo: Những ưu điểm của nho giáo: -Phương pháp lập luận: +Nêu dẫn chứng, rút ra ý nghĩa từ dẫn chứng. +Giải thích vấn đề, làm sáng tỏ vấn đề. -Khẳng định những ưu điểm của nho giáo: +Đặt vấn đề xử thế đầy đủ hơn các học thuyết khác. +Rất quan tâm đến vấn đề tu thân.. luôn đề cao trách nhiệm của con người với xã hội. +Tiếp thu nho giáo , con người sẽ có cách xử thế phù hợp. *Tóm lại ưu điểm của nho giáo xoay quanh một chữ “nhân” c.Sự tu dưỡng của bản thân tác giả và bài học rút ra *Sự tu dưỡng: -Ông được sinh ra và lớn lên trong một gia đình nhà nho. -Ông lại được tiếp thu tư tưởng của đạo nho và truyền thống đạo lí của dân tộc. -Vận dụng đạo lí của đạo nho đã giúp cho ông nên người. Qua việc kể về quá trình tu dưỡng của bản thân, tác giả muốn gợi ý về con đường trở thành kẻ sĩ hiện đại. *Bài học rút ra: -Hiểu sâu sắc về bài học đạo lí. -Có chính kiến: quan điểm chính trị, thái độ chính trị dựa trên nền tảng đạo lí. -Thấm nhuần tinh thần khoa học, không tin vào trời phật, quỷ thần. -Biết cống hiến và sống có ý nghĩa cho cộng đồng. D.Đánh giá: Qua việc rút ra những bài học để trở thành kẻ sĩ hiện đại để có thái độ sống phù hợp, có ích. E.Hoạt động nối tiếp:Tìm hiểu và chuẩn bị bài các kiểu kết cấu của văn bản nghị luận. Kí duyệt. Ngày 20/ 10/ 2008