Trường THCS Thành Long – Giáo án: Ngữ văn 6 - Năm học 2012 - 2013

Ngày soạn: 8 / 4/ 2012 TiÕt 125,126: Bøc th­ cña thñ lÜnh da ®á A. Môc tiªu cÇn ®¹t: 1. Kiến thức - Ý nghĩa của việc bảo vệ môi trường. - Tiếng nói đầy tình cảm và trách nhiệm đối với thiên nhiên, môi trường sống của vị thủ lĩnh Xi-át-tơn. 2.Kĩ năng: - Biết cách đọc, tìm hiểu nội dung văn bản nhật dụng. - Cảm nhận được tình cảm tha thiết với mảnh đất quê hương của thủ lĩnh Xi-át- tơn. - Phát hiện và nêu được tác dụng của một số phép tu từ trong văn bản. * Kĩ năng sống : - Tự nhận thức về giá trị của lối sống tôn trọng và bảo vệ thiên nhiên môi trường sống. -Làm chủ bản thân, nâng cao ý thức giữ gìn bảo vệ môi trường. - Giao tiếp, phản hồi , lắng nghe tích cực, trình bày suy nghĩ ý tưởng cảm nhận của bản thân về những giá trị của bức thư. 3.Thái độ: Bồi dưỡng lòng yêu thiên nhiên, môi trường và có ý thức bảo vệ thiên nhiên, môi trường. B. ChuÈn bÞ : 1. GV: - Đọc tài liệu SGK tự nhiên - xã hội lớp 5 ( phần 1); Những tư liệu về người da đỏ. 2. HS: - Đọc và soạn bài theo câu hỏi SGK. C. Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng d¹y häc: 1. Bµi cò: ThÕ nµo lµ v¨n b¶n nhËt dông? Nªu gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ thuËt næi bËt cña v¨n b¶n cÇu Long Biªn – chøng nh©n lÞch sö. 2. Bµi mới Hoạt động của thầy và trò Hoạt động I: Tìm hiểu chung Học sinh đọc mục chú thích phần dấu sao . ? Nêu xuất xứ văn bản? ? Kiểu văn bản? Giáo viên giới thiệu cách đọc : Đọc rõ ràng . Giáo viên đọc đọan 1 – Học sinh đọc hết văn bản . Giáo viên hướng dẫn học sinh tìm hiểu nghĩa các từ khó ở mục chú thích . Văn bản được viết theo hình thức nào ? Bố cục bức thư gồm mấy phần ? Nêu nội dung của từng phần ? Hoạt động 2: Hướng dẫn tìm hiểu chi tiết văn bản. * Học sinh đọc lại đọan đầu của bức thư ? ?Hãy nêu mối quan hệ giữa người da đỏ đối với đất và thiên nhiên ? ?Hãy chỉ ra các phép so sánh và nhân hóa được dùng . ? Hãy nêu lên tác dụng của phép so sánh và nhân hóa đó ? + Phép nhân hóa : Bà mẹ, người chị, người em, gia đình, tổ tiên, cha ông . * Học sinh đọc đọan từ “ Tôi biết” đến “ có sự ràng buộc” . ? Đọan văn đã nói lên sự khác biệt, sự đối lập trong “ cách sống”, trong thái độ đối với“ Đất”, với thiên nhiên giữa người da đỏ và người da trắng mới nhập cư về những vấn đề gì ? Học sinh tìm các dẫn chứng – Phân tích sự đối lập trong hai cách sống, cách đối xử của người da đỏ và người da trắng mới nhập cư đối với đất và thiên nhiên ? Học sinh tìm các điệp ngữ trong văn bản ? " Tôi biết, tôi thật không hiểu nổi , tôi không hiểu. Nếu chúng tôi, ngài phải." ? Nêu tác dụng ? Học sinh đọc phần cuối bức thư ? ? Hãy nêu ý chính của đọan văn. ? NhËn xÐt g× vÒ hµnh v¨n, giäng ®iÖu? ? T¹i sao giäng ®iÖu l¹i cã sù thay ®æi? ? T¸c gi¶ kh¼ng ®Þnh ®iÒu g×? ? Ng­êi viÕt c¶nh b¸o ®iÒu g×? ? Qua bøc th­ nµy, t¸c gi¶ muèn göi g¾m ®iÒu g×? ? VÊn ®Ò b¶o vÖ ®Êt ®ai, thiªn nhiªn, m«i tr­êng hiÖn nay cã quan träng kh«ng? - VÊn ®Ò rÊt bøc xóc, nãng báng víi c¶ VN vµ toµn cÇu. ? Em cã c¶m nghÜ g× khi häc xong v¨n b¶n nµy? – NhËn thÊy t×nh yªu quª h­¬ng s©u s¾c, thiªng liªng cña ng­êi da ®á vµ c¸ch øng xö víi ®Êt ®ai, thiªn nhiªn, m«i tr­êng cña ng­êi da tr¾ng. - NhËn thøc ®­îc vÊn ®Ò b¶o vÖ thiªn nhiªn, m«i tr­êng lµ rÊt quan träng. - Cè g¾ng häc tËp, gãp phÇn b¶o vÖ thiªn nhiªn, m«i tr­êng. ? Nªu mét sè ho¹t ®éng thÓ hiÖn sù b¶o vÖ m«i tr­êng sinh th¸i ë ®Þa ph­¬ng? - Dän vÖ sinh c«ng c«ng, n¹o vÐt s«ng, kªnh, m­¬ng, ph©n lo¹i vµ xö lÝ r¸c th¶i... Hoạt động3 :Hướng dẫn tổng kết ? Nêu đặc sắc nghệ thuật của văn bản ? ?Nêu ý nghĩa văn bản ? ? Nên hiểu thế nào về câu : Đất là mẹ Học sinh liên hệ tìm các câu tục ngữ nói về thái độ của dân tộc ta đối với đất : - Tấc đất, tấc vàng . - Ai ơi đừng bỏ ruộng hoang Bao nhiêu tấc đất, tấc vàng bấy nhiêu . ? Hãy giải thích vì sao một bức thư nói về chuyện mua bán đất đai cách đây một thế kỷ rưỡi nay vẫn được nhiều người xem là một trong những văn bản hay nhất nói về thiên nhiên và môi trường ? -> Bức thư có ý nghĩa khoa học và triết lý đúng đắn sâu sắc về mối quan hệ giữa đất, thiên nhiên đối với con người . Nội dung cần đạt I.TÌM HIỂU CHUNG: - Xuất xứ: Văn bản là bức thư của thủ lĩnh Xi – át – tơn gửi Tổng thống Mĩ Phreng-klin Pi-ơ-xơ. - Kiểu văn bản nhật dụng về chủ đề thiên nhiên và môi trường. - Đọc - Giải thích từ khó : - Bố cục: 3 đoạn + Đọan1: từ đầu -> "cha ông chúng tôi " => quan hệ của người da đỏ đối với đất và thiên nhiên . + Đoạn 2 : tiếp đến “ sự ràng buộc” => cách sống, thái độ đối với đất, với thiên nhiên của người da đỏ và người da trắng . + Đoạn 3 :Còn lại : =>Thái độ của thủ lĩnh người da đỏ . II. Tìm hiểu chi tiết văn bản a/ Quan hệ của người da đỏ đối với đất nước và thiên nhiên . - Đất và thiên nhiên là thiêng liêng, là mẹ của người da đỏ . - Phép nhân hóa, so sánh => mối quan hệ mật thiết giữa con người với đất và thiên nhiên . b. Cách sống và thái độ đối với đất của người da đỏ và “người da trắng” . Người da đỏ : + Coi đất là mẹ, là anh em . + Sống hóa nhập với thiên nhiên, yên tĩnh . Người da trắng mới nhập cư : + Coi đất như những vật mua được rồi bán đi . + Lấy đi từ lòng đất những gì họ cần . + Sống : ồn ào, hủy diệt những thú quý hiếm. => Phép đối lập, dùng điệp ngữ để khẳng định tầm quan trọng của đất, của thiên nhiên đối với con người . c. Thái độ của thủ lĩnh người da đỏ - Khẳng định mối quan hệ giữa đất, thiên nhiên với con người . -Nếu người đa đỏ buộc phải bán đất thì người da trắng phải đối xử với đất như người đa đỏ . - Giäng ®iÖu, hµnh v¨n: võa cã tÝnh kh¼ng ®Þnh, võa cã tÝnh khuyªn b¶o, cÇu khiÕn. -> võa thèng thiÕt, võa ®anh thÐp, võa hïng hån mang tÝnh khao häc vµ triÕt lÝ (giäng ®iÖu thay ®æi). -> Kh¼ng ®Þnh sù cÇn thiÕt ph¶i b¶o vÖ ®Êt ®ai, thiªn nhiªn, m«i tr­êng. Lời cảnh báo : nếu không thì người da trắng cũng bị tổn hại . => Lập luận chặt chẽ, cách so sánh cụ thể bức thư có ý nghĩa sâu sắc . - Con ng­êi cÇn sèng hoµ hîp víi thiªn nhiªn, ph¶i ch¨m lo b¶o vÖ m«i tr­êng ®Êt ®ai thiªn nhiªn nh­ b¶o vÖ m¹ng sèng cña chÝnh m×nh. III.TỔNG KẾT 1. Nghệ thuật : - Phép so sánh, nhân hóa, điệp ngữ và thủ pháp đối lập đã được sử dụng phong phú, đa dạng tạo nên sức hấp dẫn, thuyết phục của bức thư. -Ngôn ngữ biểu lộ tình cảm chân thành, tha thiết với mảnh đất quê hương- nguồn sống của con người. - Khắc họa hình ảnh thiên nhiên đông hành với cuộc sống của người da đỏ. 2.Ý nghĩa văn bản : Nhận thức về vấn đề quan trọng, có ý nghĩa thiết thực và lâu dài: để chăm lo và bảo vệ mạng sống của mình, con người cần phải biết bảo vệ thiên nhiên và môi trường sống xung quanh. ( ghi nhớ sgk) D. Hướng dẫn tự học: - Nhớ những hình ảnh tiêu biểu, đặc sắc của văn bản . - Sưu tầm một số bài viết về bảo vệ thiên nhiên và môi trường. - Sọan : " Chữa lỗi về CN, VN ( tiếp theo) ". Ngày soạn: 7/ 4/ 2013 TiÕt 125,126: Bøc th­ cña thñ lÜnh da ®á A. Môc tiªu cÇn ®¹t: 1. Kiến thức - Ý nghĩa của việc bảo vệ môi trường. - Tiếng nói đầy tình cảm và trách nhiệm đối với thiên nhiên, môi trường sống của vị thủ lĩnh Xi-át-tơn. 2.Kĩ năng: - Biết cách đọc, tìm hiểu nội dung văn bản nhật dụng. - Cảm nhận được tình cảm tha thiết với mảnh đất quê hương của thủ lĩnh Xi-át- tơn. - Phát hiện và nêu được tác dụng của một số phép tu từ trong văn bản. * Kĩ năng sống : - Tự nhận thức về giá trị của lối sống tôn trọng và bảo vệ thiên nhiên môi trường sống. -Làm chủ bản thân, nâng cao ý thức giữ gìn bảo vệ môi trường. - Giao tiếp, phản hồi , lắng nghe tích cực, trình bày suy nghĩ ý tưởng cảm nhận của bản thân về những giá trị của bức thư. 3.Thái độ: Bồi dưỡng lòng yêu thiên nhiên, môi trường và có ý thức bảo vệ thiên nhiên, môi trường. B. ChuÈn bÞ : 1. GV: - Đọc tài liệu SGK tự nhiên - xã hội lớp 5 ( phần 1); Những tư liệu về người da đỏ. 2. HS: - Đọc và soạn bài theo câu hỏi SGK. C. Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng d¹y häc: 1. Bµi cò: ThÕ nµo lµ v¨n b¶n nhËt dông? Nªu gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ thuËt næi bËt cña v¨n b¶n cÇu Long Biªn – chøng nh©n lÞch sö. 2. Bµi mới Hoạt động của thầy và trò Néi dung cÇn ®¹t Hoạt động I: Tìm hiểu chung Học sinh đọc mục chú thích phần dấu sao . ? Nêu xuất xứ văn bản? ? Kiểu văn bản? Giáo viên giới thiệu cách đọc : Đọc rõ ràng . Giáo viên đọc đọan 1 – Học sinh đọc hết văn bản . Giáo viên hướng dẫn học sinh tìm hiểu nghĩa các từ khó ở mục chú thích . Văn bản được viết theo hình thức nào ? Bố cục bức thư gồm mấy phần ? Nêu nội dung của từng phần ? Hoạt động 2: Hướng dẫn tìm hiểu chi tiết văn bản. * Học sinh đọc lại đọan đầu của bức thư ? ?Hãy nêu mối quan hệ giữa người da đỏ đối với đất và thiên nhiên ? ?Hãy chỉ ra các phép so sánh và nhân hóa được dùng . ? Hãy nêu lên tác dụng của phép so sánh và nhân hóa đó ? + Phép nhân hóa : Bà mẹ, người chị, người em, gia đình, tổ tiên, cha ông . ( Hết tiết 1) * Học sinh đọc đọan từ “ Tôi biết” đến “ có sự ràng buộc” . ? Đọan văn đã nói lên sự khác biệt, sự đối lập trong “ cách sống”, trong thái độ đối với“ Đất”, với thiên nhiên giữa người da đỏ và người da trắng mới nhập cư về những vấn đề gì ? Học sinh tìm các dẫn chứng – Phân tích sự đối lập trong hai cách sống, cách đối xử của người da đỏ và người da trắng mới nhập cư đối với đất và thiên nhiên ? Học sinh tìm các điệp ngữ trong văn bản ? " Tôi biết, tôi thật không hiểu nổi , tôi không hiểu. Nếu chúng tôi, ngài phải." ? Nêu tác dụng ? Học sinh đọc phần cuối bức thư ? ? Hãy nêu ý chính của đọan văn. ? NhËn xÐt g× vÒ hµnh v¨n, giäng ®iÖu? ? T¹i sao giäng ®iÖu l¹i cã sù thay ®æi? ? T¸c gi¶ kh¼ng ®Þnh ®iÒu g×? ? Ng­êi viÕt c¶nh b¸o ®iÒu g×? ? Qua bøc th­ nµy, t¸c gi¶ muèn göi g¾m ®iÒu g×? ? VÊn ®Ò b¶o vÖ ®Êt ®ai, thiªn nhiªn, m«i tr­êng hiÖn nay cã quan träng kh«ng? - VÊn ®Ò rÊt bøc xóc, nãng báng víi c¶ VN vµ toµn cÇu. ? Em cã c¶m nghÜ g× khi häc xong v¨n b¶n nµy? – NhËn thÊy t×nh yªu quª h­¬ng s©u s¾c, thiªng liªng cña ng­êi da ®á vµ c¸ch øng xö víi ®Êt ®ai, thiªn nhiªn, m«i tr­êng cña ng­êi da tr¾ng. - NhËn thøc ®­îc vÊn ®Ò b¶o vÖ thiªn nhiªn, m«i tr­êng lµ rÊt quan träng. - Cè g¾ng häc tËp, gãp phÇn b¶o vÖ thiªn nhiªn, m«i tr­êng. ? Nªu mét sè ho¹t ®éng thÓ hiÖn sù b¶o vÖ m«i tr­êng sinh th¸i ë ®Þa ph­¬ng? - Dän vÖ sinh c«ng c«ng, n¹o vÐt s«ng, kªnh, m­¬ng, ph©n lo¹i vµ xö lÝ r¸c th¶i... Hoạt động3 :Hướng dẫn tổng kết ? Nêu đặc sắc nghệ thuật của văn bản ? ?Nêu ý nghĩa văn bản ? ? Nên hiểu thế nào về câu : Đất là mẹ Học sinh liên hệ tìm các câu tục ngữ nói về thái độ của dân tộc ta đối với đất : - Tấc đất, tấc vàng . - Ai ơi đừng bỏ ruộng hoang Bao nhiêu tấc đất, tấc vàng bấy nhiêu . ? Hãy giải thích vì sao một bức thư nói về chuyện mua bán đất đai cách đây một thế kỷ rưỡi nay vẫn được nhiều người xem là một trong những văn bản hay nhất nói về thiên nhiên và môi trường ? -> Bức thư có ý nghĩa khoa học và triết lý đúng đắn sâu sắc về mối quan hệ giữa đất, thiên nhiên đối với con người . I.TÌM HIỂU CHUNG: - Xuất xứ: Văn bản là bức thư của thủ lĩnh Xi – át – tơn gửi Tổng thống Mĩ Phreng-klin Pi-ơ-xơ. - Kiểu văn bản nhật dụng về chủ đề thiên nhiên và môi trường. - Đọc - Giải thích từ khó : - Bố cục: 3 đoạn + Đọan1: từ đầu -> "cha ông chúng tôi " => quan hệ của người da đỏ đối với đất và thiên nhiên . + Đoạn 2 : tiếp đến “ sự ràng buộc” => cách sống, thái độ đối với đất, với thiên nhiên của người da đỏ và người da trắng . + Đoạn 3 :Còn lại : =>Thái độ của thủ lĩnh người da đỏ . II. Tìm hiểu chi tiết văn bản a/ Quan hệ của người da đỏ đối với đất nước và thiên nhiên . - Đất và thiên nhiên là thiêng liêng, là mẹ của người da đỏ . - Phép nhân hóa, so sánh => mối quan hệ mật thiết giữa con người với đất và thiên nhiên . b. Cách sống và thái độ đối với đất của người da đỏ và “người da trắng” . Người da đỏ : + Coi đất là mẹ, là anh em . + Sống hóa nhập với thiên nhiên, yên tĩnh . Người da trắng mới nhập cư : + Coi đất như những vật mua được rồi bán đi . + Lấy đi từ lòng đất những gì họ cần . + Sống : ồn ào, hủy diệt những thú quý hiếm. => Phép đối lập, dùng điệp ngữ để khẳng định tầm quan trọng của đất, của thiên nhiên đối với con người . c. Thái độ của thủ lĩnh người da đỏ - Khẳng định mối quan hệ giữa đất, thiên nhiên với con người . -Nếu người đa đỏ buộc phải bán đất thì người da trắng phải đối xử với đất như người đa đỏ . - Giäng ®iÖu, hµnh v¨n: võa cã tÝnh kh¼ng ®Þnh, võa cã tÝnh khuyªn b¶o, cÇu khiÕn. -> võa thèng thiÕt, võa ®anh thÐp, võa hïng hån mang tÝnh khao häc vµ triÕt lÝ (giäng ®iÖu thay ®æi). -> Kh¼ng ®Þnh sù cÇn thiÕt ph¶i b¶o vÖ ®Êt ®ai, thiªn nhiªn, m«i tr­êng. Lời cảnh báo : nếu không thì người da trắng cũng bị tổn hại . => Lập luận chặt chẽ, cách so sánh cụ thể bức thư có ý nghĩa sâu sắc . - Con ng­êi cÇn sèng hoµ hîp víi thiªn nhiªn, ph¶i ch¨m lo b¶o vÖ m«i tr­êng ®Êt ®ai thiªn nhiªn nh­ b¶o vÖ m¹ng sèng cña chÝnh m×nh. III.TỔNG KẾT 1. Nghệ thuật : - Phép so sánh, nhân hóa, điệp ngữ và thủ pháp đối lập đã được sử dụng phong phú, đa dạng tạo nên sức hấp dẫn, thuyết phục của bức thư. -Ngôn ngữ biểu lộ tình cảm chân thành, tha thiết với mảnh đất quê hương- nguồn sống của con người. - Khắc họa hình ảnh thiên nhiên đông hành với cuộc sống của người da đỏ. 2.Ý nghĩa văn bản : Nhận thức về vấn đề quan trọng, có ý nghĩa thiết thực và lâu dài: để chăm lo và bảo vệ mạng sống của mình, con người cần phải biết bảo vệ thiên nhiên và môi trường sống xung quanh. ( ghi nhớ sgk) D. Hướng dẫn tự học: - Nhớ những hình ảnh tiêu biểu, đặc sắc của văn bản . - Sưu tầm một số bài viết về bảo vệ thiên nhiên và môi trường. - Sọan : " Chữa lỗi về CN, VN ( tiếp theo) ". TiÕt 127: Ch÷a lỖi vÒ chñ ng÷, vÞ ng÷ (TiÕp theo) A. Môc tiªu cÇn ®¹t: 1. Kiến thức - Các loại lỗi do đặt câu thiếu cả chủ ngữ lẫn vị ngữ và và lỗi về quan hệ ngữ nghĩa giữa chủ ngữ với vị ngữ. - Cách chữa lỗi do đặt câu thiếu cả chủ ngữ lẫn vị ngữ và và lỗi về quan hệ ngữ nghĩa giữa chủ ngữ với vị ngữ. 2. Kỹ năng: - Phát hiện các lỗi do đặt câu thiếu chủ ngữ, thiếu vị ngữ. - Sửa được lỗi do đặt câu thiếu cả chủ ngữ lẫn vị ngữ và và lỗi về quan hệ ngữ nghĩa giữa chủ ngữ với vị ngữ. 3.Thái độ: HS có ý thức viết câu đúng về cấu trúc và ngữ nghĩa. B. ChuÈn bÞ: 1.Giáo viên: Soạn bài. Chuẩn bị bảng phụ 2. Học sinh: Soạn và chuẩn bị bài ở nhà. C. Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng d¹y häc: 1. Bµi cò: ? Nªu nguyªn nh©n, c¸ch ch÷a c¸c lçi c©u thiÕu chñ ng÷, c©u thiÕu vÞ ng÷. 2. Bµi míi: Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Néi dung cÇn ®¹t Ho¹t ®éng 1. H­íng dÉn ch÷a lçi c©u thiÕu c¶ chñ ng÷ vµ vÞ ng÷. - HS ®äc vÝ dô trªn b¶ng phô. ? X¸c ®Þnh thµnh phÇn cña 2 c©u trªn? - C¶ hai c©u ®Òu kh«ng cã chñ ng÷, vÞ ng÷. ? V× sao em biÕt? - Ch­a diÔn ®¹t trän vÑn mét ý. - Kh«ng xuÊt hiÖn CN, VN; chØ cã tr¹ng ng÷. ? Hai c©u trªn m¾c lçi g×? – ThiÕu CN – VN. ? Nªu nguyªn nh©n m¾c lçi? ? Nªu c¸ch ch÷a lçi cô thÓ cho 2 c©u trªn? - Thªm CN – VN cho c©u hoµn chØnh. ? VËy, c¸ch ch÷a lo¹i lçi nµy nh­ thÕ nµo? Ho¹t ®éng 2. H­íng dÉn t×m hiÓu lçi c©u sai vÒ quan hÖ ng÷ nghÜa gi÷a c¸c thµnh phÇn c©u. - HS ®äc vÝ dô trªn b¶ng phô. ? X¸c ®Þnh thµnh phÇn cña c©u trªn? - CN: ta. VN: thÊy..... oai linh. ? Bé phËn ®­îc g¹ch ch©n (in ®Ëm) trong c©u nãi vÒ ai? – D­îng H­¬ng Th­. ? Nh­ng viÕt nh­ c©u trªn khiÕn ng­êi ®äc hiÓu lµ hµnh ®éng cña ai? - HiÓu lÇm ph©n in ®Ëm tr­íc dÊu phÈy lµ hµnh ®éng cña chñ ng÷ trong c©u (ta). ? VËy c©u trªn cã m¾c ph¶i ba lo¹i lçi c©u em ®· biÕt kh«ng? §©y lµ lo¹i lçi g×? - C©u sai vÒ quan hÖ ng÷ nghÜa gi÷a c¸c thµnh phÇn c©u. ? Nªu nguyªn nh©n cña lçi trªn? ? Nªu c¸ch ch÷a lçi cô thÓ cho c©u trªn? - Bá côm tõ “ta thÊy”. - S¾p xÕp l¹i: ChuyÓn côm “ta thÊy” lªn ®Çu c©u. ? VËy, c¸ch ch÷a lo¹i lçi nµy nh­ thÕ nµo? ? Em cã hay m¾c ph¶i c¸c lçi trªn kh«ng? Cho vÝ dô? *GV kh¸i qu¸t l¹i hai lo¹i lçi trªn vÒ nguyªn nh©n, c¸ch söa lçi. Ho¹t ®éng 3. H­íng dÉn luyÖn tËp: - HS nªu yªu cÇu vµ thùc hiÖn lÇn l­ît c¸c bµi tËp. - GV cïng 1 sè HS kh¸c nhËn xÐt. *Cñng cè: ? Nªu nguyªn nh©n vµ c¸ch ch÷a 2 lo¹i lçi trªn? I. C©u thiÕu c¶ chñ ng÷ vµ vÞ ng÷: 1. Nguyªn nh©n: - Ch­a cã ý thøc ®óng trong viÖc dïng tõ, ®Æt c©u – viÕt thiÕu CN, VN. - Ch­a ph©n biÖt ®­îc gi÷a tr¹ng ng÷ víi côm C-V. 2. C¸ch ch÷a lçi: Thªm nßng cèt c©u (C-V) cho c©u hoµn chØnh. II. C©u sai vÒ quan hÖ ng÷ nghÜa gi÷a c¸c thµnh phÇn c©u. 1. Nguyªn nh©n: - Gi÷a TN vµ CN kh«ng khíp nhau – kh«ng hîp logic. - Sai vÒ trËt tù ng÷ ph¸p: s¾p xÕp c¸c thµnh phÇn c©u kh«ng ®óng trËt tù ng÷ ph¸p. 2. C¸ch ch÷a lçi: - S¾p xÕp c¸c thµnh phÇn c©u cho ®óng trËt tù ng÷ ph¸p. - Cã khi thªm, thay, bít mét sè tõ ng÷ cho phï hîp. III. LuyÖn tËp: Bµi 1. §Æt c©u hái t×m CN – VN. a. CN: C¸i g×?; VN: nh­ thÕ nµo? b. CN: Ai?; VN: Nh­ thÕ nµo? c. CN: Ai?; VN: Nh­ thÕ nµo? Bµi 2. §Æt c©u hái t×m CN, VN thÝch hîp vµ ®iÒn vµo chç trèng: CN: Ai? VN: Lµm g×? Nh­ thÕ nµo? Bµi 3. Ch÷a lçi c©u: a. ThiÕu c¶ CN vµ VN: - Thªm CN, VN cho c©u: Gi÷a hå, n¬i... hai con thiªn nga//®ang b¬i b. ThiÕu c¶ CN vµ VN: - Thªm CN, VN cho c©u: Tr¶i qua ..... chóng ta// ®· b¶o vÖ ®­îc giang s¬n cña Tæ quèc. c. ThiÕu c¶ CN vµ VN: - Thªm CN, VN cho c©u: Nh»m ghi l¹i ..... c¸c nh¹c sÜ// ®· s¸ng t¸c rÊt nhiÒu bµi h¸t ca ngîi cÇu Long Biªn. Bµi 4. Ch÷a lçi sai vÒ quan hÖ ng÷ nghÜa gi÷a c¸c thµnh phÇn c©u: a. CN: C©y cÇu. VN1: ®­a nh÷ng .... qua s«ng. VN2: bãp cßi.... yªn tÜnh. -> VN chØ phï hîp víi VN1, kh«ng phï hîp víi VN2. V× C©y cÇu kh«ng thÓ bãp cßi rén vang c¶ dßng s«ng yªn tÜnh. -> Ch÷a l¹i cho ®óng: - C©y cÇu ®­a nh÷ng chiÕc xe vËn t¶i nÆng nÒ v­ît qua s«ng. Cßi xe rén vang c¶ dßng s«ng yªn tÜnh. (2 c©u ®¬n) - C©y cÇu ®­a nh÷ng chiÕc xe vËn t¶i nÆng nÒ v­ît qua s«ng, cßi xe rén vang c¶ dßng s«ng yªn tÜnh. (1 c©u ghÐp) b. Lçi l«gic: kh«ng râ ai ®i häc vÒ? - Ch÷a l¹i: Thuý võa ®i häc vÒ, mÑ ®· b¶o Thuý sang ®ãn em. Thuý cÊt véi cÆp s¸ch råi ®i ngay. c. Lçi l«gic: kh«ng râ b¹n Êy cã ph¶i lµ TuÊn kh«ng? - Ch÷a l¹i: Khi em ®Õn cæng tr­êng th× TuÊn gäi em vµ cho em mét c©y bót ch×. D. Hướng dẫn tự học: - Thuéc bµi häc. - ChuÈn bÞ bµi LuyÖn tËp c¸ch viÕt ®¬n vµ söa lçi: S­u tÇm mét sè ®¬n viÕt s½n. TiÕt 128 : LuyÖn tËp c¸ch viÕt ®¬n vµ söa lçi A. Môc tiªu cÇn ®¹t: Gióp HS: 1. Kiến thức - Các loại lỗi thường mắc phải khi viết đơn (về nội dung, về hình thức). - Cách sửa chữa các lỗi thường mắc khi viết đơn. 2. Kỹ năng: - Phát hiện và sửa được các lỗi thường gặp khi viết đơn.- Rèn kĩ năng viết đơn theo đúng quy định. * Kĩ năng sống : - Giao tiếp hiệu quả bằng đơn - Ứng xử : Biết sử dụng đơn phù hợp với mục đích giao tiếp, hoàn cảnh giao tiếp và đối tượng giao tiếp. 3.Thái độ: Có ý thức viết đúng văn bản hành chính. B. ChuÈn bÞ : 1.Giáo viên: Soạn bài. Tìm đọc tài liệu liên quan . bảng phụ 2. Học sinh: Soạn và chuẩn bị bài ở nhà. C. Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng d¹y häc: 1. Kiểm tra bài cũ: ?Khi nào cần viết đơn ,Các lọai đơn và những nội dung không thể thiếu trong đơn. 2. Bài mới: Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Néi dung cÇn ®¹t Ho¹t ®éng 1. Hướng dẫn sửa các lỗi thường mắc khi viết đơn. - GV dïng b¶ng phô, chÐp c¸c vÝ dô SGK vµ s­u tÇm thªm mét l¸ ®¬n xin nghØ häc do häc sinh cña líp viÕt. - Ph©n líp thµnh 4 nhãm cho HS ho¹t ®éng. - HS quan s¸t vµ t×m ra c¸c lçi, ch÷a lçi, th­ kÝ nhãm ghi l¹i c¸c lçi. - C¸c ®¹i diÖn nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶. GV cïng c¸c HS kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. CÇn cho HS ®äc l¸ ®¬n ®· ch÷a hoµn chØnh. Bµi tËp 1. ? L¸ ®¬n xin nghØ häc m¾c nh÷ng lçi g×? * ThiÕu c¸c môc – Néi dung cÇn thiÕt trong mét l¸ ®¬n: - Quèc hiÖu, tiªu ng÷. - §Þa ®iÓm, ngµy th¸ng n¨m. - Ng­êi nhËn ®¬n, n¬i nhËn ®¬n kh«ng râ rµng (c« gi¸o chñ nhiÖm líp nµo). - Hä tªn, ®Þa chØ cña ng­êi viÕt ®¬n (x­ng h« dïng ®¹i tõ em, kh«ng râ hä tªn, c« gi¸o kh«ng biÕt lµ ai). - ThiÕu lêi høa. - ThiÕu ch÷ kÝ cña ng­êi viÕt ®¬n. * H×nh thøc tr×nh bµy: - PhÇn lÝ do viÕt b»ng 1 c©u dµi, nhiÒu th«ng tin. - Thêi gian xin nghØ bao l©u kh«ng râ. ? Em sÏ ch÷a nh÷ng lçi trªn nh­ thÕ nµo? - Bæ sung nh÷ng môc cßn thiÕu cho l¸ ®¬n hoµn chØnh. - PhÇn lÝ do viÕt râ rµng, t¸ch c¸c c©u v¨n b»ng dÊu c©u thÝch hîp. - HS ®äc l¸ ®¬n hoµn chØnh sau khi ®· ch÷a lçi. Bµi tËp 2. ? L¸ ®¬n xin theo häc líp nh¹c ho¹ m¾c nh÷ng lçi nµo? * ThiÕu, thõa c¸c néi dung cÇn thiÕt trong mét l¸ ®¬n: - ThiÕu ®Þa ®iÓm, ngµy th¸ng n¨m viÕt ®¬n. - Ng­êi nhËn ®¬n kh«ng chÝnh x¸c (ph¶i lµ Ban gi¸m hiÖu nhµ tr­êng). - ThiÕu lêi høa. - Thõa phÇn th«ng tin vÒ bè, mÑ. - LÝ do tr×nh bµy trong ®¬n ch­a râ rµng, x¸c ®¸ng. * Lçi h×nh thøc: - Bè côc tr×nh bµy kh«ng c©n xøng, kh«ng khoa häc. - §Þa chØ ng­êi viÕt ®¬n, lÝ do viÕt ®¬n viÕt liÒn mét m¹ch lµ kh«ng phï hîp. - Lêi c¶m ¬n ®Æt sai vÞ trÝ. ? Nªu c¸ch ch÷a lçi cho l¸ ®¬n trªn? - Bæ sung nh÷ng néi dung cßn thiÕu. - Bá bít ®i nh÷ng néi dung thõa. - Tr×nh bµy l¹i cho phï hîp h×nh thøc cña mét l¸ ®¬n. - HS ®äc l¸ ®¬n hoµn chØnh sau khi ®· ch÷a lçi. Bµi tËp 3. ? L¸ ®¬n xin nghØ häc m¾c nh÷ng lçi g×? * ThiÕu c¸c néi dung cÇn thiÕt trong mét l¸ ®¬n: - LÝ do tr×nh bµy kh«ng x¸c ®¸ng (dèi tr¸ - èm nÆng mµ cßn cã thÓ tù viÕt ®¬n ®­îc?) - ThiÕu lêi høa. - Thêi gian xin nghØ kh«ng râ rµng. * H×nh thøc tr×nh bµy: - Lêi c¶m ¬n ®Æt sai vÞ trÝ. - C¸ch dïng tõ ng÷ nhiÒu chç ch­a phï hîp trong viÕt ®¬n nh­ dïng tõ biÓu c¶m, v¨n miªu t¶: sèt li b×, ®Çu ®au nhøc. ? Nªu c¸ch ch÷a lçi cho l¸ ®¬n trªn? - Thay tªn ng­êi viÕt b»ng tªn cña phô huynh. - Thay c¸ch x­ng h« cña HS b»ng c¸ch x­ng h« cña phô huynh. - Tr×nh bµy l¹i phÊn lÝ do cho phï hîp. - Thªm lêi høa, viÕt ®óng vÞ trÝ lêi c¶m ¬n. - HS ®äc l¸ ®¬n hoµn chØnh sau khi ®· ch÷a lçi. Bµi tËp 4. Ch÷a mét l¸ ®¬n xin nghØ häc cña HS trong líp. ? L¸ ®¬n trªn m¾c nh÷ng lçi g×? H·y ch÷a nh÷ng lçi trong ®¬n? - Néi dung: thiÕu mét sè môc c¬ b¶n. Ng­êi nhËn kh«ng cô thÓ. Thêi gian xin nghØ kh«ng râ rµng. - H×nh thøc: tr×nh bµy ch­a khoa häc, ch÷ viÕt cÈu th¶, g¹ch xo¸. - HS ®äc l¸ ®¬n ®· ch÷a lçi. ? Qua nh÷ng l¸ ®¬n trªn em nhËn thÊy, khi viÕt ®¬n, ng­êi viÕt th­êng m¾c nh÷ng lçi g×? - HS tr¶ lêi, GV kh¸i qu¸t thµnh nh÷ng lçi c¬ b¶n. ? Nguyªn nh©n cña viÖc m¾c c¸c lçi trªn lµ g×? ? NÕu m¾c c¸c lçi trªn khi viÕt ®¬n th× hËu qu¶ nh­ thÕ nµo? Ho¹t ®éng 2. H­íng dÉn luyÖn tËp. - GV chia nhãm cho HS thùc hiÖn bµi tËp: Tæ 1,2 bµi 1. Tæ 3,4 bµi 2. - HS viÕt vµo giÊy, GV thu kÕt qu¶ vµ nhËn xÐt, ®¸nh gi¸, bæ sung nh÷ng néi dung cßn thiÕu sãt. - GV biÓu d­¬ng c¸c nhãm thùc hiÖn tèt. *GV tæng kÕt, cñng cè: ? Nªu c¸c lçi th­êng gÆp khi viÕt ®¬n? Nªu c¸ch kh¾c phôc? I. C¸c lçi th­êng m¾c khi viÕt ®¬n. 1. Lçi vÒ néi dung: - ThiÕu, thõa mét sè môc cÇn thiÕt trong mét l¸ ®¬n. - LÝ do tr×nh bµy kh«ng x¸c ®¸ng. 2. Lçi vÒ h×nh thøc: - C¸c phÇn viÕt liªn tôc. - ViÕt sai vÞ trÝ. -> Tr×nh bµy ch­a c©n ®èi, khoa häc, kh«ng ®óng quy c¸ch. 3. Lçi diÔn ®¹t: - ViÕt c©u sai, viÕt c©u dµi dßng, nhiÒu th«ng tin, dïng tõ sai, thiÕu chÝnh x¸c, sai lçi chÝnh t¶. - Ch÷ viÕt cÈu th¶, tr×nh bµy bÈn. *Nguyªn nh©n: - Do sù tuú tiÖn, cÈu th¶ cña ng­êi viÕt ®¬n. - ThiÕu t«n träng ng­êi nhËn ®¬n. *HËu qu¶: NguyÖn väng, yªu cÇu cã thÓ kh«ng ®­îc gi¶i quyÕt. *C¸ch kh¾c phôc: - Häc thuéc vµ n¾m v÷ng c¸c môc cÇn thiÕt trong mét l¸ ®¬n (®¬n gåm nh÷ng môc nµo, nh÷ng môc nµo b¾t buéc ph¶i cã). - N¾m ch¾c thÓ thøc tr×nh bµy mét l¸ ®¬n (c¸ch tr×nh bµy c¸c phÇn nh­ thÕ nµo, lêi lÏ, ch÷ viÕt ra sao, nªn g¹ch ch©n tiªu ng÷, tªn ®¬n). II. LuyÖn tËp: D. Hướng dẫn tự học: - Häc thuéc c¸c néi dung cÇn thiÕt vµ c¸ch tr×nh bµy mét l¸ ®¬n. - TËp viÕt ®¬n th«ng th­êng. - ChuÈn bÞ bµi §éng Phong Nha.