Bài giảng môn học Vật lý lớp 9 - Bài 61: Sản xuất điện năng - nhiệt điện và thủy năng

BÀI : 61 SẢN XUẤT ĐIỆN NĂNG _ NHIỆT ĐIỆN VÀ THỦY NĂNG MỤC TIÊU Kiến thức Nêu được vai trò của điện năng trong đời sống và sản xuất, ưu điểm của việc sử dụng điện năng so với các dạng năng lượng khác Chỉ ra được các bộ phận chính trong nhà máy Thủy điện và Nhiệt điện Chỉ ra các quá trình biến đổi năng lượng trong nhà máy Thủy điện và Nhiệt điện Kỹ năng Biết được và vận dụng định luật bảo toàn năng lượng vào việc sản xuất ra nguồn điện Tình cảm và thái độ Giáo dục học sinh ý thức sử dụng điện tiết kiệm CHUẨN BỊ Đối với giáo viên Tranh vẽ sơ đồ nhà máy Thủy điện và Nhiệt điện TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC Kiểm tra bài cũ ( 4ph ) Hãy chỉ rõ thế năng và động năng của viên bi đã biến đổi như thế nào khi viên bi chuyển động từ A đến C, C đến B - Từ đó phát biểu định luật Bảo Toàn Năng Lượng Bài mới Hoạt động của học sinh Trợ giúp của giáo viên - Hoạt động 1: ( 2ph ) Học sinh ghi tựa bài vào vở Bài 61: SẢN XUẤT ĐIỆN NĂNG _ NHIỆT ĐIỆN VÀ THỦY ĐIỆN Vai trò của điện năng trong đời sống và sản xuất Hoạt động 2: ( cá nhân ) ( 5ph ) -Phát hiện vấn đề cần nghiên cứu là sản xuất điện năng như thế nào - Trả lời : C1, C2, C3 - Nhận biết được điện năng không có sẵn trong tự nhiên mà phải biến đổi từ dạng năng lượng khác HS ghi bài : Hoạt động 3: ( nhóm ) ( 11ph ) Nhiệt điện ( học sinh ghi mục tiêu 2) Tìm hiểu các bộ phận chính của nhà máy nhiệt điện và quá trình biến đổi năng lượng trong các bộ phận đó - Thảo luận nhóm trả lời C4 Tìm hiểu các bộ phận chính của nhà máy nhiệât điện ở hình 61.1 SGK - Chỉ ra quá trình biến đổi năng lượng trong lò đốt, nồi hơi, tuabin, máy phát điện. Kết luận : ( học sinh ghi ) Trong nhà máy nhiệt điện, năng lượng của nhiên liệu bị đốt cháy được chuyển hóa thành điện năng Hoạt động 4: ( nhóm ). ( 11ph ) Thuỷ điện : ( học sinh ghi mục tiêu 2 ) Tìm hiểu các bộ phận chính của nhà máy thủy điện và quá trình biến đổi năng lượng trong các bộ phận đó - Thảo luận nhóm trả lời C5, C6 - Chỉ ra quá trình biến đổi năng lượng trong ống dẫn nước, tuabin và máy phát điện - Kết luận ( học sinh ghi) Trong nhà máy thủy điện, thế năng của nước trong hồ chứa được chuyển hoá thành điện năng - Hoạt động 5 ( cá nhân ) ( 7ph) Vận dụng : HS trả lời C7 SGK - GV tạo tình huống : Trong sinh hoạt và sản xuất, hiện nay ta thấy không thể thiếu nguồn điện, nó đóng vai trò rất cần thiết trong cuộc sống của con người, nhưng nguồn điện năng lại không có sẵn trong tư nhiên như các nguồn năng lượng khác ( than đá, dầu khí .) Chính vì thế việc sản xuất ra nguồn điện là quan trọng như thế nào ? Để trả lời câu hỏi này ta qua bài - Yêu cầu học sinh suy nghĩ trả lời C1, C2, C3 - Một trong các nguyên tắc để tạo ra được nguồn điện và nhiệt điện. Bây giờ chúng ta tìm hiểu xem nhà máy nhiệt điện hoạt động như thế nào? - GV treo tranh vẽ hình 61.1 SGK lên bảng - Yêu cầu học sinh suy nghĩ trả lời C4 Thông báo thêm : trong lò đốt ở nhà máy nhiệt điện trên hình 61.1 SGK người ta dùng than đá, bây giờ có lò đốt dùng khí đốt lấy từ mỏ dầu ( như nhà máy nhiệtđiện ở Bà Rịa – Vũng tàu ) - Giải thích thêm về tuabin cấu hình như hình 61.1. Khi phun nước hay hơi nước có áp xuất cao vào các cánh quạt thì tuabin sẽ quay - Một nguyên tắc khác để tạo ra nguồn điện là sử dụng sức nước nguyên tắc đó gọi là Thủy điện - Cho HS thảo luận kết luận Yêu cầu học sinh suy nghĩ trả lời C5, C6 - Vì sao nhà máy thủy điện phải có hồ chứa nước trên cao? - Thế năng của nước biển phải biến đổi thành dạng năng lượng trung gian nào rồi mới thành điện năng? - Cho HS thảo luận KL - Yêu cầu học sinh suy nghĩ trả lời C7 - Thông báo cho HS : Vật nâng lên càng cao thì thế năng của vật càng lớn. Nếu vật có trọng lượng P được nâng lên đến độ cao h thì vật có thế năng bằng công mà vật đó sinh ra khi rơi xuống đất A = P.h Cũng cố dặn dò : ( 5ph ) Làm thế nào để có được điện năng ? Sử dụng điện năng có thuận lợi gì hơn so với sử dụng năng lượng của than đá, dầu mỏ, khí đốt Trả lời câu hỏi nâu ở đầu bài Dặn dò : - Đọc phần có thể em chưa biết Học bài 61 Làm bài tập 61.1à 61.3/ 68 SBT Xem trước và gặp dưới những ý chính của bài 62 Rút kinh nghiệm