Bài giảng môn học Vật lý lớp 9 - Tiết 46: Thấu kính hội tụ (Tiếp)

Tiết 46: THẤU KÍNH HỘI TỤ I. Mục tiêu - Kiến thức: Nhận dạng được thấu kính hội tụ. Mô tả được các tia sáng đặc biệt qua thấu kính hội tụ - Kĩ năng: Vận dụng kiến thức đã học để giải bài tập đơn giản về thấu kính hội tụ. - Thái độ: Giải thích được các hiện tượng thường gặp trong thực tế II. Chuẩn bị. Thấu kính hội tụ, giá quang học, màn hứng, 1 nguồn sáng. III. Tiến trình NỘI DUNG HOẠT ĐỘNG CỦA HS TRỢ GIÚP CỦA GV THẤU KÍNH HỘI TỤ I. Thấu kính hội tụ 1. Thí nghiệm C1. Chùm tia ló hôi tụ C2. tia tới: Chùm tia // Tia ló: Chùm tia hội tụ 2. hình dạng của thấu kính hội tụ: Có rìa mỏng hơn phần giữa. Kí hiệu: II. Trục chính quang tâm, tiêu điểm, tiêu cự của thấu kính hội tụ. 1. Trục chính (D): Là đường thẳng trùng với tia sáng đi tới thấu kính và tia ló vẫn tiếp tục truyền thẳng. 2. Quang tâm (O): Điểm gặp nhau của thấu kính và trục chính 3. Tiêu điểm (F): Điểm hội tụ của trùm tia ló trên trục chính C6. Hội tụ tại một điểm F’ 4. Tiêu cự (F) Khoảng cách từ quang tâm đến tiêu điểm. f=OF=OF’ * Ba tia sáng đặc biệt - Tia tới qua quang tâm, tia ló tiếp tục truyền thẳng - Tia tới // trục chính, tia ló đi qua tiêu điểm -Tia tới đi qua tiêu điểm, lia ló // trục chính C7. C8. TKHT là thấu kính có rìa mỏng Ánh sáng mặt trời là chùm sáng // mà thấu kính hội tụ cho ánh sáng // đi qua hội tụ tại 1 điểm. Hoạt động 1( ). Ôn tập lại những kiến thức có liên quan -Cá nhân HS thực hịên những yêu cầu của GV Hoạt động 2(10’). Nhận biết đặc điểm của thấu kính hội tụ - Cá nhân HS bố trí và tiến hành TN hình 42.2 - Cá nhân HS suy nghĩ trả lời C1 - Cá nhân HS đọc thông báo về tia tới và tia ló trong SGK - Cá nhân HS trả lời C2 Hoạt động 3(5’). Nhận biết hình dạng của thấu kính hội tụ. - Cá nhân HS trả lời C3 - Cá nhân HS đọc phần thông báo về thấu kính và thấu kính hội tụ SGK Hoạt động 4(15’). Tìm hiểu khái niệm trục chính, quang tâm, tiêu điểm, tiêu cự. a. Tìm hiểu khái niệm trục chính - Các nhóm HS thực hiện lại TN h42.2 - Thảo luận nhóm trả lời C4 - Cá nhân HS đọc phần thông báo về trục chính b. Tìm hiểu khái niệm quang tâm -Cá nhân HS đọc thông báo về quang tâm -Vẽ hình vào vở c. Tìm hiểu khái niệm tiêu điểm - Nhóm HS tiến hành lại TN hình 42.2, từng HS trả lưòi C5, C6. Từng HS đọc thông báo SGK và trả lời câu hỏi của GV d. Tìm hiểu khái niệm tiêu cự Đọc thông báo về khái niệm tiêu cự Hoạt động 5 (10’) Củng cố, vận dụng. -Từng HS trả lời các câu hỏi của giáo viên -Cá nhân HS suy nghĩ trả lời C7, C8 - Vẽ tia khúc xạ truyền từ: +Không khí sang thuỷ tinh +Nước sang không khí Yêu cầu HS lên bảng vẽ Hướng dẫn HS tiến hành TN. Theo dõi giúp đỡ HS yếu. - Y/c HS trả lời C1 - Thông báo về tia tới và tia ló -Y/c HS trả lời C2 -Yêu cầu HS trả lưòi C3 -Thông báo về chất liệu làm thấu kính hội tụ thường dùng trong thực tế, nhận biết kí hiệu của thấu kính hội tụ -Y/c HS trả lời C4 -Hướng dẫn HS quan sát TN, đưa ra dự đoán. -Y/c HS tìm cách kiểm tra dự đoán - Thông báo về khái niệm trục chính -Thông báo về khái niệm quang tâm, GV làm TN khi ánh sáng truyền tới qua O thì tia ló như thế nào? -Y/c HS vẽ hình xđ O -Hướng dẫn HS tìm hiểu k/n tiêu điểm: +Y/c HS quan sát lại TN, trả lời C5, C6 +Tiêu điểm của thấu kính là gì? +Mỗi thấu kính có mấy tiêu điểm? Vị trí của chúng có đặc điểm gì? -Thông báo khái niệm tiêu cự -Làm TN với tia tới đi qua tiêu điểm -Hãy nêu các cách nhận biết thấu kính hội tụ -Hãy cho biết đường truyền của 1 số tia sáng khi qua thấu kính hội tụ -Y/c HS trả lời C7,C8 HƯỚNG DẪN HỌC Ở NHÀ Bài vừa học: Học thuộc và vận dụng tốt ghi nhớ. Làm bài tập trong sách bài tập Bài sắp học: Tìm hiểu cách vẽ ảnh của vật qua thấu kính hội tụ.