Bài dạy môn Vật lý 8 tiết 5: Sự cân bằng lực - Quán tính

Tuần 5 Tiết 5 SỰ CÂN BẰNG LỰC - QUÁN TÍNH . Ngày soạn : 11/09/2012 I.Mục tiêu: - Nêu được hai lực cân bằng là gì? - Nêu được ví dụ về tác dụng của hai lực cân bằng lên một vật đang chuyển động - Nêu được quán tính của một vật là gì? - Giải thích được một số hiện tượng thường gặp liên quan đến quán tính. II.Chuẩn bị:Dụng cụ làm thí nghiệm hình 5.3;5.4. Bảng 5.1 ( điền kết quả TN ). III.Hoạt động dạy và học: Hoạt động của GV Hoạt động của học sinh H/động 1::( 10 phút ). - Kiểm tra 1.Nêu ba yếu tố của lực?( 5 đ )Cách biểu diễn lực ?( 5 đ) 2.Biểu diễn trọng lực của một vật P=100 N.Tỉ xích 1 cm ứng với 20N( 10 đ ) - Tổ chức tình huống học tập: GV dựa vào hình 5.2 và đặt vấn đề;lực tác dụng lên vật cân bằng nên vật đứng yên.Vậy nếu vật đang chuyển động mà chịu tác dụng của hai lực cân bằng thì vật sẽ thế nào? H/động 2:( 15 Phút ) Tìm hiểu về lực cân bằng: - Cho hs quan sát hình 5.2.Các vật đang đứng yên .Chứng tỏ điều gì? - Yêu cầu hs nêu ví dụ về các lực cân bằng - Hướng dẫn hs trả lời C1 -Hướng dẫn hs tìm hiểu về tác dụng của hai lực cân bằng lên vật đang chuyển động : hs dự đoán theo hai ý sau: + Lực làm thay đổi vận tốc. + Khi vật đang chuyển động mà chỉ chịu tác dụng của hai lực cân bằng thì vật có vận tốc không đổi nên nó chuyển động thẳng đều mãi mãi. - Làm thí nghiệm kiểm chứng bằng máy A-tút.hướng dẫn hs quan sát theo dõi trong 3 giai đoạn: + Hình 5.3a:Ban đầu quả cân A đứng yên. + Hình 5.3b:quả cân A chuyển động. + Hình 5.3.c:Quả cân A chuyển động khi A/ chuyển bị giữ lại - Y/cầu hs trả lời C2 - Y/cầu hs trả lời C3 - Y/cầu hs trả lời C4 -Y/cầu hs dựa vào tn để điền vào bảng C5. - Khi vật đang chuyển động chịu tác dụng của hai lực cân bằng thì sao? H/động3:(15 phút) Tìm hiểu về quán tính - Đưa ra một số hiện tượng ô tô tàu hoả đang chuyển động thì không thể dừng klại động ngột mà phải trượt tiếp một đoạn. -GV chốt lại: khi có lực tác dụng vật không thể thay đổi vận tốc ngay lập tức vì mọi vật đều có quán tính .Hoạt động 4:Củng cố, vận dụng và dặn dò:( 5 phút ) - Hướng dẫn hs trả lời C6,C7,C8 - Y/cầu HS nêu ví dụ về quán tính và giải thích từng ví dụ cụ thể. Giao bài tập về nhà bài tập Hai hs lên bảng - Suy nghĩ tình huống đưa ra I.Lực cân bằng: 1.Hai lực cân bằng là gì? -Chứng tỏ vật chịu tác dụng của hai lực cân bằng. -Nêu ví dụ -Trả lời C1 theo nhóm: + Quyển sách: trọng lực P và lực đẩy Q của mặt bàn. + Quả cầu:Trọng lực P,lực căng T. + Quả bóng:Trọng lực P,lực đẫy của mặt bàn Q. Chúng là các lực cân bằng.Chúng có cùng điểm đặt ,cùng phương,ngược chiều,cùng độ lớn. -HS:nhắc lại trường hợp hai lực cân bằng tác dụng lên vật đang chuyển động. *Hai lực cân bằng là hai lực cùng đặt lên vật có cường độ bằng nhau,phương cùng nằm trên một đường thẳng,chiều ngược nhau. 2.Tác dụng của hai lực cân bằng: a.Dự đoán : - Học sinh dự đoán b. Thí nghiệm kiểm tra : -HS: theo dõi thí nghiệm -HS:trả lời C2:quả cân A chịu tác dụng của hai lực cân bằng :trọng lực P và lực căng dây T. -HS:trả lời C3:Lúc này trọng lượng của hai vật lớn hơn lực căng dây T nên vật đi xuống. -HS trả lời C4:Khi A/ bị giữ lại thì hai lực tác dụng lên quả cân A cân bằng nên A tiếp tục chuyển động.Chuyển động này là chuyển động thẳng đều. -HS điền vào bảng C5 -HS: khi vật đang chuyển động chịu tác dụng của hai lực cân bằng thì vật sẽ chuyển động thẳng đều. c.Kết luận : Dưới tác dụng của các lực cân bằng :Một vật đang đứng yên sẽ tiếp tục đứng yên;đang chuyển động sẽ tiếp tục chuyển động thẳng đều. chuyển động này được gọi là chuyển động theo quán tính II.Quán tính: 1.Nhận xét : Khi có lực tác dụng ,mọi vật không thể thay đổi vận tốc đột ngột được vì có quán tính. 2. Vận dụng: Làm C6 , C7 , C8 IV. Rút kinh nghiệm :