Bài giảng Câu hỏi và bài tập ôn chương 3

Tiết 39 : Câu hỏi và bài tập ôn chương 3 Ngày soạn : 30/11/ 06 I / Mục tiêu : 1/ Kiến thức : Củng cố, khắc sâu kiến thức về phương pháp giải PT bậc nhất và bậc hai 1 ẩn + Một số PT quy về PT bậc hai + HPT bậc nhất nhiều ẩn và hệ bậc hai hai ẩn 2. Kĩ năng : - Rèn luyện kĩ năng , thao tác giải PT , HPT bậc nhất và bậc hai - Thành thạo các phép biến đổi giải PT , HPT 3/ Về tư duy và thái độ : - Bước đầu hiểu các loại PT , HPT bậc nhất , bậc hai , giải và biện luận đối với PT, HPT có tham số - Hiểu được cách giải từ cụ thể đến tham số và ngược lại - Linh hoạt, cẩn thận, chính xác - Thấy được nét đẹp của Toàn học và thú vị khi giải PT, HPT II/ Phương tiện dạy học : GV : Chuẩn bị đề bài phát cho học sinh , bảng phụ . HS : Chuẩn bị kiến thức : ôn lại chương 3 và bài tập ôn chương 3 III/ Phương pháp dạy học : Gợi mở , vấn đáp , chia nhóm học tập , phân bậc hoạt động qua các nội dung IV/ Tiến trình bài học : Lớp học chia làm 3 đối tượng : TB – Khá - Giỏi , ứng với 2 nhóm học tập Phân bậc hoạt động các nội dung học tập , giao nhiệm vụ theo mức độ tăng dần , hơi khó hơn so với trình độ HS mỗi nhóm . Kiểm tra bài cũ : Lồng vào các HĐ học tập của giờ học . Bài mới : HĐ1: Tìm hiểu nhiệm vụ : Câu I : ( Trắc nghiệm khách quan ) a ± 1 a = 1 a 1 a = - 1 (1.1) (1.2) (1.3) (2.2) (2.1) (2.4) 1/ Cho hệ PT : . Hãy ghép các hàng ở cột 1 với các hàng ở cột 2 để khẳng định đúng : Hệ có nghiệm duy nhất (2.3) Hệ vô nghiệm Hệ có vô số nghiệm 2/ Cho PT : mx + 1 = x2 + m2 , m là tham số Hãy chọn 1 phương án đúng trong 4 phương án A, B , C, D a/ Với giá trị nào của m thì PT trên có nghiệm duy nhất : A, m ≠ 1 ; B, m =1 ; c, m 1 b/ Với giá trị nào của m thì PT trên có vô số nghiệm A, m ± 1, B , m ≤ 1, C, m =1 ; D. m > 1 3/ Cho PT : x2 + 3x + m + 1 = 0 với m là tham số Hãy ghép mỗi dòng ở cột 1 đến 1 dòng ở cột 2 để được khẳng định đúng Cột 1 Cột 2 PT có nghiệm PT vô nghiệm PT có 2 nghiệm phân biệt PT có 2 nghiệm thỏa mãn x12 + x22 – x1x2 = 8 m > 5/4 m < 5/4 m ≤ 5/4 m = - 2/3 m =-1 4/ Hãy ghép mỗi dòng ở cột 1 đến 1 dòng ở cột 2 để được khẳng định đúng | 5x + 6 | = | 4x + 3 | = 0 = x – 2 x = -3 hoặc x = -1 x = 5 x = -3 x = 1 hoặc x =3 hoặc x= 4 x =3 hoặc x =4 x =0 hoặc x =5 Cột 1 Cột 2 Câu II : a/ Giải PT : b/ Giải HPT : c/ Giải HPT : Câu III : a/ Giải PT : x2 – 2x -3 + 6 = 0 b/ Giải HPT : c/ Giải HPT : Hoạt động của HS Hoạt động của GV + Chép ( hoặc nhận ) bài tập + Đọc và nêu thắc mắc về đầu bài + Định hướng cách giải bài toán Dự kiến chia thành hai nhóm Nhóm 1 : TB-Khá Nhóm 2 : Khá - Giỏi Phát đề câu I Đọc câu II cho nhóm 1 Đọc câu III cho nhóm 2 Giao nhiệm vụ cho từng nhóm Nhóm I câu I và câu II Nhóm II câu I và câu III HĐ2: HS đoọc lập tiến hành tìm lời giải câu đầu tiên có sự hướng dẫn , điều khiển của GV Hoạt động của HS Hoạt động của GV -Đọc đầu bài câu I được giao và nghiên cứu cách giải - Độc lập tiến hành giải TL: 1/ Để HPT bậc nhất 2 ẩn : + Có nghiệm duy nhất khi D ≠ 0 + Có vô số nghiệm : D = Dx = Dy = 0 + Vô nghiệm : hoặc 2/ PT ax + b = 0 + Có nghiệm duy nhất khi a ≠ 0 + Vô nghiệm : a= 0 và b ≠ 0 +Vô số nghiệm khi a = 0 và b = 0 3/ PT ax2 + bx + c = 0 ( a ≠ 0) + Có nghiệm khi và chỉ khi D ≥ 0 + Nghiệm kép khi và chỉ khi D= 0 +Có 2 nghiệm phân biệt Û D > 0 + Định lý viet , PT có 2 nghiệm x1, x2. Khi đó + Thông báo kết quả cho GV khi hoàn thành nhiệm vụ. + Chính xác hoá kết quả - Giao nhiệm vụ cả 2 nhóm cùng trao đổi làm câu I , có sự hướng dẫn củng cố lý thuyết khi cần thiết . - ? Xác định mối quan hệ D, Dx , Dy để HPT bậc nhất hai ẩn : + Có nghiệm duy nhất khi + Có vô số nghiệm + Vô nghiệm ? PT : ax + b = 0 . xác định a, b để PT + Có nghiệm duy nhất + Vô nghiệm +Vô số nghiệm ? PT ax2 + bx + c = 0 ( a ≠ 0) . Tìm điều kiện để : + Có nghiệm + Nghiệm kép +Có 2 nghiệm phân biệt + Định lý viet - Đánh giá kết quả hoàn thành nhiệm vụ của HS . Chú ý sai lầm thường gặp . Hoạt động 3 : HS tiến hành giải câu thứ 2 có sự hướng dẫn , điều khiển của GV Hoạt động của HS Hoạt động của GV -Đọc đầu bài câu II được giao và nghiên cứu cách giải - Độc lập tiến hành giải + Thông báo kết quả cho GV khi hoàn thành nhiệm vụ. + Chính xác hoá kết quả -2 HS ghi lời giải bài toán IIa/ Đặt t = | | , t ≥ 0 có dạng : t2 + t - 2 =0 Û t= 1 và t = 2 (loại) Suy ra | | = 1 Û x=1,x = -1, x = ± ẵ IIa/ : x2 – 2x -3 + 6 = 0 x2 – 2x + 4 – 3 + 2 = 0 = 2 Û x = 0 , x = 2 - Chú phương pháp đặt ẩn số phụ để giải PT + Giao nhiệm vụ ở mức độ khó khăn hơn , theo dõi hoạt động của HS , hướng dẫn khi cần thiết . Nhóm I câu II , nhóm II câu III + Nhận và chính xác hoá kết quả của 1 hoặc 2 HS hoàn thành nhiện vụ đầu tiên + Chú ý sai lầm thường gặp + Yêu cầu 2 HS đại diện cho 2 nhóm làm câu IIa, IIIa +PP đặt ẩn số phụ để đưa 1 số PT về bậc hai + Nhận xét lời giải , sửa lõi nếu có , củng cố PP Hoạt động 4: HS tiếp tục độc lập tiến hành giải câu thứ 2 có sự hướng dẫn , điều khiển của GV Hoạt động của HS Hoạt động của GV -Đọc đầu bài câu II được giao và nghiên cứu cách giải - Độc lập tiến hành giải + Thông báo kết quả cho GV khi hoàn thành nhiệm vụ. + Chính xác hoá kết quả IIb/ Trả lời : có 2 cách C1: Bấm máy tính C2 : Biến đổi hệ về dạng trong đó có 2 PT bậc nhất đối với 2 ẩn IIIb/ ĐS : (x ; y) = -Giao nhiệm vụ nhóm I vâu Iib, nhóm II câu IIIb + Nhận và chính xác hoá kết quả của 1 hoặc 2 HS hoàn thành nhiện vụ đầu tiên + Chú ý sai lầm thường gặp + Yêu cầu 2 HS đại diện cho 2 nhóm làm câu IIa, IIIa ? Có mấy cách giải HPT bậc nhất 3 ẩn ? Chú ý PP giải HPT đẳng cấp bậc hai C1: Đưa 1 PT của hệ về đẳng cấp thuần nhất C2 : Đặt x = ty + chú ý nhận xét y = 0 có là nghiệm của HPT hay không + Đưa về PT bậc 2 ẩn t Củng cố : a/ Qua bài học các em cần nắm vững các PP giải PT , HPT bậc nhất , bậc hai b/ Biết chưyển những dạng PT , HPT dạng khác qua phép đặt ẩn số phụ đưa về dạng cơ bản BTVN : Hoàn thành các câu còn lại của bài tập vừa học Bài tập : 50-64 trang 102