Bài giảng Chương 5: dẫn xuất của hiđrocacbon. polime bài 44: rượu etylic

GVBM: Lê Văn Hiếu Tuần: 29 Môn: Hóa Học 9 Tiết : 54 Chương 5: DẪN XUẤT CỦA HIĐROCACBON. POLIME Bài 44: RƯỢU ETYLIC Công thức phân tử: C2H6O Phân tử khối: 46 I . Mục tiêu 1 . Kiến thức Học xong bài này Hs biết: - C«ng thøc cÊu t¹o, tÝnh chÊt v¹t lý, tÝnh chÊt hãa häc cđa rượu etylic. - Nhãm - OH lµ nhãm nguyªn tư g©y ra tÝnh chÊt hãa häc ®Ỉc tr­ng cđa r­ỵu. - §é r­ỵu, c¸ch tÝnh ®é r­ỵu, c¸ch ®iỊu chÕ r­ỵu. 2 . Kỹ năng Rèn kỹ năng viết PTHH và tính toán hóa học. 3 . Thái độ Giáo dục ý thức học tập. II . Đồ dùng dạy học GV : Mô hình phân tử rượu etylic, bảng phụ. Dụng cụ: cốc thuỷ tinh, đèn cồn, panh sắt, diêm Hoá chất: Na, Cồn, H2O HS : Đọc trước bài III. Hoạt động dạy - học 1 .Ổn định lớp 2. Kiểm tra bài cũ 3 . Vào bài mới Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung Hoạt động 1 .I. TÍNH CHẤT VẬT LÍ Gv cho Hs đọc thông tin, quan sát hình 5.1 SGK tr. 136 ’ hỏi: + Nêu tính chất vật lí của rượu etylic? + Ở trªn nh·n chai r­ỵu cã ghi c¸c chØ sè: 120C, 250C, 960C... chØ ý g×? Gv nhận xét Gv đưa th«ng tin thªm c¸c chØ sè ®ã chØ ml cđa r­ỵu cã trong 100ml hçn hỵp r­ỵu. + ĐĨ ®o ®é r­ỵu ng­êi ta dïng dơng cơ ®o gäi lµ r­ỵu kÕ. Bµi tËp: TÝnh thĨ tÝch cđa r­ỵu etylic cã trong 2 lit r­ỵu 250. Gi¶i: Vr­ỵu = = 500 (ml) Hs đọc thông tin, quan sát hình 5.1 SGK tr. 136 ’ nêu: + Rượu etylic là chất lỏng, không màu, nhẹ hơn nước, tan vô hạn trong nước. Rượu etylic sôi ở 78.30C. Rượu etylic hoá tan được nhiều chất như iot, benzen. + Nồng độ độ rượu Hs nhận xét Hs nghe Hs làm bài tập Gi¶i: Vr­ỵu = = 500 (ml) + Rượu etylic là chất lỏng, không màu, nhẹ hơn nước, tan vô hạn trong nước. + Rượu etylic sôi ở 78.30C. + Rượu etylic hoá tan được nhiều chất như iot, benzen. - §é r­ỵu lµ sè ml r­ỵu cã trong 100ml hçn hỵp. - VD: r­ỵu 96 ®é cã nghÜa lµ trong 100ml hçn hỵp r­ỵu cã chøa 96 ml r­ỵu nguyªn chÊt. - C«ng thøc ®Ĩ tÝnh ®é r­ỵu lµ: §é r­ỵu = x 100% => Vr­ỵu = Hoạt động 2: II. CẤU TẠO PHÂN TỬ Gv viết công thức phân tử và công thức cấu tạo của rượu etylic Gv lắp ráp mô hình phân tử rượu etylic ( dạng rỗng và dạng đặc) Gv hỏi: +Rượu etylic khác với hiđrocacbon như thế nào? Gv nhận xét Gv th«ng tin nhê cã nhãm - OH mµ lµm cho r­ỵu cã tÝnh ®Ỉc tr­ng. Nhãm -OH cßn ®­ỵc gäi lµ nhãm chøc. Nhê nhãm -OH mµ r­ỵu cã nh÷ng tÝnh chÊt hãa häc riªng. Hs chú ý và viết CTPT và CTCT của rượu etylic. Hs quan sát Hs trả lời: + Có thêm nhóm OH Hs nhận xét Hs nghe và ghi bài CTPT: CH4 CTCT: Viết gọn: CH3-CH2-OH - Nhãm -OH lµm cho r­ỵu cã tÝnh ®Ỉc tr­ng ( Nhãm chøc). Hoạt động 3: III. TÍNH CHẤT HOÁ HỌC Gv làm thí nghiệm theo nội dung SGK tr. 137 Gv cho Hs dự đoán hiện tượng thí nghiệm và viết PTPƯ. Gv nhận xét Gv liên hệ: Rượu etylic cháy toả nhiều nhiệt nên được dùng làm nhiên liệu ( cồn đốt) Gv làm thí nghiệm theo nội dung SGK tr. 137 Gv cho Hs dự đoán hiện tượng thí nghiệm và viết PTPƯ. Gv nhận xét Hs quan sát Hs nêu hiện tượng thí nghiệm: + Rượu etylic cháy trong oxi với ngọn lưả xanh, toả nhiều nhiệt tạo CO2, H2O . + PTPƯ: C2H6O +3O22CO2 + 3H2O Hs nhận xét Hs nghe Hs nêu hiện tượng thí nghiệm: + Có khí hoát ra và mẫu Na tan dần + PTPƯ: CH3-CH2-OH + Na ž 2CH3-CH2-ONa + H2 Hs nhận xét 1. Rượu etylic có cáy không? PTPƯ: C2H6O +3O22CO2 + 3H2O 2. Rượu etylic có phả ứng với natri không? PTPƯ: CH3-CH2-OH + Na ž 2CH3-CH2-ONa + H2 3. Phản ứng với axit axetic Xem ở bài 45 Hoạt động 4: IV. ỨNG DỤNG Gv cho Hs đọc thông tin’ hỏi: + Nêu các ứng dụng của rượu etylic? Gv nhận xét Gv th«ng bẫ r­ỵu cã h¹i ®èi víi søc kháe con ng­êi. Hs đọc thông tin’ nêu: - Lµm nhiƯn liƯu. - Lµm nguyªn liƯu s¶n xuÊt n­íc hoa. - §iÌu chÕ Axit axe tic. - 1 phÇn r­ỵu ®­ỵc dïng lµm ®å uèng. Hs nhận xét - Lµm nhiƯn liƯu. - Lµm nguyªn liƯu s¶n xuÊt n­íc hoa. - §iÌu chÕ Axit axe tic. - 1 phÇn r­ỵu ®­ỵc dïng lµm ®å uèng. Hoạt động 5: V. ĐIỀU CHẾ Gv cho Hs đọc thông tin’ hỏi: +Trong thùc tÕ ng­êi d©n s¶n xuÊt r­ỵu nh­ thÕ nµo tõ nh÷ng nguyªn liƯu nµo. Gv th«ng tin thªm trong CN ng­êi ta s¶n suÊt r­ỵu b»ng 2 c¸ch: + Lªn men chÊt bét ®­êng. + SX tõ C2H4 Hs đọc thông tin’ nêu: + …… Hs nghe và ghi bài - Tõ tinh bét: Tinh bét, ®­êng R­ỵu etylic - Tõ Etylen: C2H4+ H2O C2H5OH 4. Cũng cố Gv cho Hs tóm tắt lại nội dung bài học Gv cho Hs đọc ghi nhớ, mục em có biết 5 . Dặn dò Về nhà học bài Làm bài tập 1,2,3,4,5 SGK tr. 1139 Đọc trước bài 45 GVBM: Lê Văn Hiếu Tuần: 29 Môn: Hóa Học 9 Tiết : 55 Bài 45: AXIT AXETIC Công thức phân tử: C2H4O2 Phân tử khối: 60 I . Mục tiêu 1 . Kiến thức Học xong bài này Hs biết: - C«ng thøc cÊu t¹o, tÝnh chÊt v¹t lý, tÝnh chÊt hãa häc cđa axit axetic. - BiÕt nhãm COOH lµ nhãm nguyªn tư g©y ra tÝnh axit. - BiÕt s¶n phÈm cđa r­ỵu etylic vµ axit axetic lµ este. 2 . Kỹ năng Rèn kỹ năng viết PTHH và tính toán hóa học, suy đoán. 3 . Thái độ Giáo dục ý thức học tập. II . Đồ dùng dạy học GV : Mô hình phân tử axit axetic, bảng phụ Dụng cụ: ống nghiệm, kẹp gỗ, giá sắt, đèn cồn, cốc thuỷ tinh, ống dẫn khí, ống hút. Hoá chất: dd CH3COOH, Zn, quú tÝm, C2H5OH, H2SO4. HS : Đọc trước bài III. Hoạt động dạy - học 1 .Ổn định lớp 2. Kiểm tra bài cũ Câu hỏi: Tr×nh bµy tÝnh chÊt hãa häc cđa r­ỵu etylic? 3 . Vào bài mới Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung Hoạt động 1 .I. TÍNH CHẤT VẬT LÍ Gv cho Hs đọc thông tin, quan sát lọ axit axetic’ hỏi: + Nêu tính chất vật lí của metan? Gv nhận xét Hs đọc thông tin’ nêu: + Axit axetic là chất lỏng không màu, có vị chua, tan vô hạn trong nước. Hs nhận xét Axit axetic là chất lỏng không màu, có vị chua, tan vô hạn trong nước. Hoạt động 2: II. CẤU TẠO PHÂN TỬ Gv viết công thức phân tử và công thúc cấu tạo của Axit axetic Gv lắp ráp mô hình phân tử Axit axetic ( dạng rỗng và dạng đặc) Gv hỏi: + Ph©n tư cã cÊu t¹o ®Ỉc tr­ng g×.? Gv nhận xét Hs chú ý và viết CTPT và CTCT của Axit axetic Hs quan sát Hs trả lời: + Ph©n tư axit cã nhãm -COOH mang tÝnh ®Ỉc tr­ng cđa axit. Hs nhận xét CTPT: C2H4 CTCT: Viết gọn: CH3- COOH Ph©n tư axit cã nhãm -COOH mang tÝnh ®Ỉc tr­ng cđa axit. Hoạt động 3: III. TÍNH CHẤT HOÁ HỌC Gv làm thí nghiệm theo nội dung SGK tr. 141 Gv cho Hs nhận xét thí nghiệm và viết PTPƯ. Gv nhận xét Gv làm thí nghiệm theo nội dung SGK tr. 141 Gv cho Hs nhận xét thí nghiệm và viết PTPƯ. Gv nhận xét Hs nêu hiện tượng thí nghiệm: + SGK + PTPƯ: CH3COOH + NaOH ž CH3COOONa + H2O 2CH3COOH+Na2CO3 ž 2 CH3COOONa + H2O + CO2 Hs nhận xét Hs nêu hiện tượng thí nghiệm: + SGK + PTPƯ: CH3-COOH+CH3-CH2-OH CH3-COO-CH2-CH3+ H2O (Etyl axetat) S¶n phÈm cßn gäi lµ Este. Hs nhận xét 1. Axit axetic có tính chất của axit không? CH3COOH cã ®đ tÝnh chÊt hãa häc cđa mét axit v×; - T¸c dơng víi kim lo¹i. - Lµm quú tÝm ®ỉi mµu ®á. - T¸c dơng víi dung dÞch kiỊm PTPƯ: CH3COOH + NaOH ž CH3COOONa + H2O - T¸c dơng víi muèi cacbon nat. PTPƯ: 2CH3COOH+Na2CO3 ž 2 CH3COOONa + H2O + CO2 2. Axit axetic có tác dụng với rượu etylic không? PTPƯ: CH3-COOH+CH3-CH2-OH CH3-COO-CH2-CH3+ H2O (Etyl axetat) S¶n phÈm cßn gäi lµ Este. Hoạt động 4: IV. ỨNG DỤNG Gv cho Hs đọc thông tin’ hỏi: + Nêu các ứng dụng của axit axetic? Gv nhận xét Hs đọc thông tin’ nêu: + Lµm nguyªn liƯu ®Ĩ. + ChÕ d­ỵc phÈm. + ChÊt dỴo. + T¬ sỵi nhËn t¹o. + Thuèc diƯt trïng. + GiÊm ¨n (2-> 5%) Hs nhận xét + Lµm nguyªn liƯu ®Ĩ. + ChÕ d­ỵc phÈm. + ChÊt dỴo. + T¬ sỵi nhËn t¹o. + Thuèc diƯt trïng. + GiÊm ¨n (2-> 5%) Hoạt động 5: V. ĐIỀU CHẾ Gv cho Hs đọc thông tin’ hỏi: + Nêu các cách điều chế của axit axetic? Gv nhận xét Hs đọc thông tin’ nêu: - Trong CN ®iỊu chÕ tõ Hi®ro cacbon 2C4H10+5O2 4CH3COOH+2H2O - S¶n xuÊt giÊm ¨n b»ng ph­¬ng ph¸p lªn men dd r­ỵu etylic lo·ng. CH3CH2OH+O2 CH3COOH+H2O Hs nhận xét - Trong CN ®iỊu chÕ tõ Hi®ro cacbon 2C4H10+5O2 4CH3COOH+2H2O - S¶n xuÊt giÊm ¨n b»ng ph­¬ng ph¸p lªn men dd r­ỵu etylic lo·ng. CH3CH2OH+O2 CH3COOH+H2O 4. Cũng cố Gv cho Hs tóm tắt lại nội dung bài học Gv cho Hs đọc ghi nhớ 5 . Dặn dò Về nhà học bài Làm bài tập 1,2,3,4,5,6,7 SGK tr. 143 Đọc trước bài 46