Bài giảng Công nghệ 12 Bài 14: Mạch điều khiển tín hiệu

Bài 14: Mạch điều khiển tín hiệuMục tiêu: Hiểu được khái niệm về mạch điều khiển tín hiệu. Biết được các khối cơ bản của mạch điều khiển tín hiệu.I. Khái niệm về mạch điều khiển tín hiệuMạch điều khiển tín hiệu là mạch điện tử điều khiển sự thay đổi trạng thái của các tín hiệu để thông tin về một hoạt động hay một chế độ làm việc nào đó.Bộ Bảo vệ tủ lạnhđiện thấpđiện caoLàm việcONOffMạch điều khiển tín hiệua. Điều khiển tín hiệu giao thông, b. Điều khiển bảng điện tử,c. Báo hiệu và bảo vệ điện ápabcII. Công dụngThông báo về tình trạng thiết bị gặp sự cố: báo điện áp cao, thấp; quá nhiệt độ, cháy nổ, tàu qua đường ngang....Thông báo những thông tin cần thiết cho con người thực hiện theo hiệu lệnh: báo đèn xanh, đỏ của tín hiệu giao thông...Làm các thiết bị trang trí bằng bảng điện tử: hình ảnh quảng cáo, biển hiệu...Thông báo về tình trạng hoạt động của máy móc: đèn tín hiệu thông báo có nguồn, băng catset đang chạy, âm lượng của catset...III. Nguyên lý chung của mạch điều khiển tín hiệu Khi nhận lệnh từ cảm biến, mạch xử lý sẽ điều chế tín hiệu nhận được theo một nguyên tắc nào đó rồi qua hệ thống khuếch đại công suất lên mức cần thiết để đến bộ phận chấp hành. Khối chấp hành thực hiện lệnh nhờ các tín hiệu: chuông, đèn, hàng chữ chạy,Nhận lệnhXử lýKhuếch đạiChấp hànhSơ đồ khối một mạch điều khiển tín hiệuVí dụ: Sơ đồ mạch báo hiệu và bảo vệ quá điện áp220V15VBAĐ1ĐoVR1CR1R2R3T1 KĐHChuôngK1K2CTT2Ra tảiNhận lệnhXử lýKhuyếch đạiChấp hànhĐ2Sơ đồ mạch báo hiệu và bảo vệ quá điện ápBA - biến áp hạ điện áp từ 220V xuống 15V để nuôi mạch điều khiển.Đ1, C - diod và tụ điện biến đổi từ điện xoay chiều thành điện một chiều nuôi mạch điều khiển.220V15VBAĐ1ĐoVR1CR1R2R3T1 KĐHChuôngK1K2CTT2Ra tảiĐ2Sơ đồ mạch báo hiệu và bảo vệ quá điện ápVR, R1 - điện trở chỉnh ngưỡng tác động khi quá áp.Đo, R2 - diod ổn áp và điện trở đặt ngưỡng tác động cho T1, T2.220V15VBAĐ1ĐoVR1CR1R2R3T1 KĐHChuôngK1K2CTT2Ra tảiĐ2Sơ đồ mạch báo hiệu và bảo vệ quá điện ápT1, T2 - tranzito điều khiển rơle K hoạt động.K - rơle đóng, cắt nguồn ( điều khiển tiếp điểm K1, K2 ).Đ2 - điện trở bảo vệ các tranzitor220V15VBAĐ1ĐoVR1CR1R2R3T1 KĐHChuôngK1K2CTT2Ra tảiĐ2Sơ đồ mạch báo hiệu và bảo vệ quá điện ápR3 - điện trở tạo thiên áp cho T2ĐH - đèn báo hiệuCT - công tắc chuông220V15VBAĐ1ĐoVR1CR1R2R3T1 KĐHChuôngK1K2CTT2Ra tảiĐ2Nguyên lý hoạt độngBình thường, UV = 220V, rơ le K không hoạt động, K1 đóng, cấp điện ra tải.Khi UV > 220V, biến trở VR nhận tín hiệu vượt ngưỡng làm việc của ổn áp Đo, hai transitor T1 và T2 khuếch đại dòng điện chạy qua từ diot Đo cấp điện cho cuộn dây rơle K mở tiếp điểm thường đóng K1, cắt dòng điện ra tải và đóng K2 (đèn ĐH sáng ) với CT (chuông kêu ) báo hiệu điện áp cao nên mất điện.Nguyên lý hoạt độngBình thường, UV = 220V, rơ le K không hoạt động, K1 đóng, cấp điện ra tải.220V15VBAĐ1ĐoVR1CR1R2R3T1 KĐHChuôngK1K2CTT2Ra tảiĐ2Nguyên lý hoạt độngKhi UV > 220V, biến trở VR nhận tín hiệu vượt ngưỡng làm việc của ổn áp Đo, hai transitor T1 và T2 khuếch đại dòng điện chạy qua từ diot Đo cấp điện cho cuộn dây rơle K220V15VBAĐ1ĐoVR1CR1R2R3T1 KĐHChuôngK1K2CTT2Ra tảiĐ2Nguyên lý hoạt độngRơle K mở tiếp điểm thường đóng K1, cắt dòng điện ra tải và đóng K2 (đèn ĐH sáng ) với CT (chuông kêu ) báo hiệu điện áp cao nên mất điện.220V15VBAĐ1ĐoVR1CR1R2R3T1 KĐHChuôngK1K2CTT2Ra tảiĐ2 Bài học đến đây là hết!Giao bài về nhàTrả lời các câu hỏi ở cuối bài học trong SGK.Chuẩn bị bài mới cho kỳ sau: Bài 15 Thực hành Mạch điều khiển tốc độ động cơ điện xoay chiều 1 pha  XIN CHÂN THÀNH CÁM ƠN TOÀN THỂ QUí THẦY Cễ VÀ CÁC EM HỌC SINH