Bài giảng Mệnh đề và mệnh đề chứa biến

Tiết 1,2 : Ngày soạn : 03/9/06 Đ1. mệnh đề và mệnh đề chứa biến I/ Mục tiêu : 1/ Về kiến thức : - Nắm được khái niệm mệnh đề , nhận biết được 1 câu có phải là mệnh đề không - Nắm được khái niệm mệnh đề phủ định , kéo theo tương đương - Biết khái niệm mệnh đề chứa biến 2/ Về kỹ năng : -Biết lập mệnh đề phủ định của 1 mệnh đề , mệnh đề kéo theo và mệnh đề tương đương từ 2 mệnh đề đã cho và xác định được tính đúng sai của các mệnh đề này - Biết chuyển mệnh đề chứa biến thành mệnh đề bằng cách : hoặc gán cho biến 1 giá trị cụ thể trên miền xác định của chúng , hoặc gán các kí hiệu và vào phía trước nó - Biết sử dụng các kí hiệu và trong các suy luận toán học - Biết cáh lập mệnh đề phủ định của 1 mệnh đề có chứa kí hiệu và 3/ Về tư duy và thái độ : - Hiểu được mệnh đề là câu khẳng định có tính đúng – sai rõ ràng - Hiểu được các phép toán logic - Hiểu được toán học có ứng dụng trong thực tiễn - Biết quy lạ về quen . II/ Chuẩn bị phương tiện dạy học : GV : Giáo án và các phiếu học tập HS : Đọc bài trước ở nhà III/ Phương pháp : Cơ bản dùng PP gợi mở vấn đáp thông qua các HĐ điều khiển tư duy , đan xen hoạt động nhóm IV/ Tiến trình bài giảng : Tiết 1: Hoạt động 1: Mệnh đề là gì ? Hoạt động của HS Hoạt động của GV - Xác định tính đúng sai của các khẳng định đó - HS lấy ví dụ về mệnh đề - Xác định xem các câu này có phải là mệnh đề không ? Từ đó nêu chú ý SGK - Đưa ra 1 số câu khẳng định ( VD1) - Đưa ra khái niệm mệnh đề - GV đưa ra 1 số câu hỏi và câu cảm thán , câu mệnh lệnh Hoạt động 2 : Mệnh đề phủ định Hoạt động của HS Hoạt động của GV - HS đưa ra 1 câu khẳng định đúng - HS xác định câu phủ định đúng hay sai - HS tự đưa ra 1 câu khẳng định sai và câu phủ định của nó - Xác định xem các câu trên có phải là mệnh đề không ? rút ra nhận xét (SGK) - HS đưa ra mệnh đề phủ định theo các cách khác nhau . Từ đó nêu chú ý - HS trả lời H1 SGK - GV đưa ra câu phủ định - GV có thể sửa câu cho đúng yêu cầu VD : số 6 chia hết cho 2 GV củng cố Đáp án Số 6 không chia hết cho 2 Số 6 không phải là số chẵn Số 6 là số lẻ Hoạt động 3 : Mệnh đề kéo theo và mệnh đề đảo Hoạt động của HS Hoạt động của GV - HS lấy 1 số VD về mệnh đề kéo theo - Xét sự đúng sai của các mệnh đề đó - HS lấy VD cho 2 tình huống thường gặp - Trả lời H2 “ Nếu tứ giác ABCD là hình chữ nhật thì nó có 2 đường chéo bằng nhau” - HS phát biểu mệnh đề Q ị P và xác định tính đúng sai của 2 mệnh đề trên - HS phát biểu lại ĐN , lấy VD - Nhận xét sự khác nhau giữa VD5 và VD4 - Khái niệm mệnh đề kéo theo - GV đưa ra nhận xét tổng quát - Yêu cầu HS giải thích VD4 - Nếu cho Pị Q, Qị P thì mệnh đề Pị Q được phát biểu như thế nào ? GV đưa ra khái niệm mệnh đề đảo GV đưa ra VD5 (SGK) Hoạt động 4 : Mệnh đề tương đương Hoạt động của HS Hoạt động của GV - Nhận xét sự khác nhau giữa VD6 so với VD4, VD 5 - Mệnh đề đảo ở VD6 cũng đúng - Lấy VD : Pị Q mà cả P và Q đều sai -X ác định tính đúng sai của mệnh đề P Û Q P Û Q đúng khi P, Q đúng hoặc P,Q sai - Trả lời H3 - a/ mệnh đề tương đương (đúng ) - b / P, Q đúng , P Û Q đúng - Gv đưa ra VD 6 - Khái niệm mệnh đề tương đương kí hiệu P Û Q P Û Q đúng khi Pị Q và QịP đúng - Cách phát biểu khác : P khi và chỉ khi Q GV của cố Tiết 2 : Hoạt động 5: Khái niệm mệnh đề chứa biến Hoạt động của HS Hoạt động của GV - HS nhắc lại khái niệm - Lấy VD về mệnh đề chứa biến - Trả lời H4 P(2) – sai P(1/2) - đúng Trả lời : a/ đúng với tất cả x b/ đúng với x ≠ 3 - Yêu cầu HS nhắc lại khái niệm - Lấy VD và trả lời câu hỏi BT : Xét tính đúng – sai a/ |x| ≥ x với x là số thực b/ x2 – 6x + 9 > 0 với x là số thực Hoạt động 6: Các kí hiệu và Hoạt động của HS Hoạt động của GV -HS lấy VD -Trả lời H5 - ‘ là số lẻ ’ – sai , giải thích - HS lấy VD - - Chuyển mệnh đề chứa biến có kí hiệu và kí hiệu - Trả lời H6 đúng HĐTP1: a/ Kí hiệu BT ở trên a/ Đúng với tất cả x là số thực |x| ≥ x GV đưa ra kí hiệu tổng quát HĐTP2 : b/ Kí hiệu Câu b : - 6x + 9 = 0 GV đưa ra kí hiệu “” hoặc “” Hoạt động 7: Mệnh đề phủ định của mệnh đề có chứa kí hiệu và Hoạt động của HS Hoạt động của GV - HS lấy VD về mệnh đề có chứa kí hiệu và và phát biểu mệnh đề phủ định của chúng , rồi xét tính đúng sai của các mệnh đề này - Trả lời H7 : Có 1 bạn trong lớp em không có máy tính Đưa ra kí hiệu Hoạt động 8 : Củng cố , luyện tập - Nhắc lại các kiến thức trọng tâm - BT : 1, 3, 5 SGK - BTVN : Các bai tậpp còn lại và BT ở sách bài tập