Bài giảng môn học Địa lý lớp 9 - Tiết 27 - Bài 20: Vùng đồng bằng sông Hồng

Tiết 27 Bài 20 VÙNG ĐỒNG BẰNG SÔNG HỒNG NS:7/11/08 I/ Mục tiêu : Sau bài học, HS cần : - Nắm được các đặc điểm về đồng bằng sông Hồng, giải thích một số đặc điểm như đông dân, nông nghiệp thâm canh, cơ sở hạ tầng. . . Biết tài nguyên quan trọng nhất là đất. Việc sử dụng hợp lý và bảo vệ đất không bị ô nhiễm là mục tiêu quan trọng hàng đầu của Đồng bằng sông Hồng. Mức độ tập trung dân cư đông đúc ảnh hưởng tới môi trường. - Đọc lược đồ, kết hợp với kênh chữ để giải thích một số ưu thế, một số nhược điểm của vùng đông dân và một số giải pháp để phát triển bền vững. - HS thấy được việc phát triển kinh tế phải gắn liền với việc bảo vệ môi trường và phát triển bền vững. II/ Chuẩn bị : - Lược đồ tự nhiên vùng Đồng bằng sông Hồng. - HS mang theo máy tính bỏ túi. III/ Tiến trình bài dạy : 1) Ổn định tổ chức lớp 2) Kiểm tra bài cũ : - So sánh sự chênh lệch về diện tích, sản lượng các cây chè, cà phê của vùng Tây Nguyên với vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ? 3) Khởi động : Hoạt động của GV và HS Nội dung chính Giới thiệu lược đồ vùng ĐB sông Hồng : HS lên bản đồ xác định ranh giới, giới hạn vùng ĐB sông Hồng, vị trí các đảo: Cát Bà, Bạch Long Vĩ ? - Kể tên các tỉnh và thành phố thuộc vùng Đ.B sông Hồng ? - Em có nhận xét và đánh giá vị trí địa lý Đ.B sông Hồng ? - So sánh với vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ về diện tích và dân số ? Rút ra nhận xét gì ? * HS hoạt động nhóm Dựa vào những kiến thức đã học và lược đồ vùng Đồng bằng sông Hồng thảo luận các nội dung sau : + Ý nghĩa của sông Hồng đối với sự phát triển nông nghiệp và đời sống dân cư ? + Kể tên và nêu sự phân bố các loại đất ở Đồng bằng sông Hồng ? + Xác định sự phân bố các nguồn tài nguyên khoáng sản ? + Đánh giá những thuận lợi và khó khăn về tài nguyên thiên nhiên và khoáng sản ? Các nhóm trình bày, bổ sung và GV chuẩn xác kiến thức. Củng cố : Vùng Đồng bằng sông Hồng có những điều kiện tự nhiên thuận lợi và khó khăn gì trong việc phát triển kinh tế ? Giới thiệu biểu đồ H . 20.2 : - Nhận xét về mật độ dân số của Đ.B sông Hồng ? - Tính xem mật độ dân số của Đ.B sông Hồng cao gấp lần mức trung bình cả nước, của các vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ, Tây Nguyên ? - Với mật độ dân số như vậy, có những thuận lợi và khó khăn gì cho việc phát triển kinh tế ? HS quan sát bảng 20.1 : - Nhận xét tình hình dân cư, xã hội của vùng Đ.B sông Hồng so với cả nước ? GV phân tích và bổ sung. Củng cố : Vấn đề việc làm ở ĐB sông Hồng đã và đang được giải quyết theo hướng : a. Đẩy mạnh việc thực hiện chính sách dân số, kinh tế, kế hoạch hóa gia đình. b. Chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hóa. c. Chuyển cư d. Tất cả các hướng trên. I/ Vị trí địa lý và giới hạn lãnh thổ : - Diện tích : 14.806 km2 ( 4,5%) - Dân số : 17,5 triệu người (22,0% năm 2002) II/ Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên : - Điều kiện tự nhiên thuận lợi cho việc phát triển kinh tế ( đất đai, khí hậu, thủy văn ). - Tài nguyên khoáng sản có giá trị đáng kể: các mỏ đá, sét cao lanh, khí tự nhiên. . . - Tài nguyên biển khai thác có hiệu quả nhờ phát triển nuôi trồng, đánh bắt thủy sản, du lịch. . . III/ Đặc điểm dân cư, xã hội : - Dân cư đông đúc - Có mật độ dân số cao( 1179 người/km2) ( 2002 ) - Nguồn lao động dồi dào, kết cấu hạ tầng nông thôn tương đối hoàn thiện. - Một số đô thị được hình thành từ lâu đời. IV/ Đánh giá - Từng phần V/ Hoạt động nối tiếp: 1. Bài vừa học : - Nắm vững vị trí địa lý, và các tỉnh trong vùng ĐB sông Hồng. - Những thuận lợi và khó khăn của điều kiện tự nhiên trong việc phát triển kinh tế ? - Làm bài tập 3 sgk. 2. Bài sắp học : - Xác định sự phân bố các ngành công nghiệp trọng điểm ở vùng Đồng bằng sông Hồng. - Đánh giá tình hình phát triển của ngành dịch vụ ? VI/ Phụ lục :