Bài giảng môn học Vật lý lớp 10 - Tiết 18 - Thực hành xác định gia tốc rơi tự do

THỰC HÀNH XÁC ĐỊNH GIA TỐC RƠI TỰ DO (TT) MỤC TIÊU 1. Kiến thức: - Củng cố kiến thức về chuyển động dưới tác dụng của trọng trường. - Biết nguyên lí hoạt động của hai dụng cụ đo thời gian. 2. Kỹ năng: - Biết cách dùng bộ cần rung và ống nhỏ giọt đếm thời gian. - Nâng cao kĩ năng làm thí nghiệm, phân tích số liệu, vẽ đồ thị và lập báo cáo thí nghiệm đúng thời hạn. - Rèn luyện năng lực tư duy thực nghiệm; biết phân tích ưu nhược điểm của các phương án lựa chọn; khả năng làm việc theo nhóm. 3. Tình cảm, thái độ, tác phong: - Biết được đặc trưng của bộ môn Vật lí là môn khoa học thực nghiệm. Từ đó yêu thích bộ môn. - Rèn luyện tác phong làm việc khoa học, cẩn thận, tỉ mỉ, quen quan sát, tôn trọng thực tế khách quan, trung thực trong học tập. - Tiếp tục quá trình hình thành và phát triển ý thức cộng đồng về hoạt động nhóm trong thí nghiệm. CHUẨN BỊ 1. Giáo viên: - Dụng cụ thí nghiệm theo sgk, phòng thí nghiệm, bàn ghế và các phụ kiện.... - Tiến hành làm 2 phương án trước khi lên lớp, dự định một số số liệu cần thiết. - Chuẩn bị một số kiến thức để giải đáp thắc mắc của hs. 2. Học sinh: - Đọc trước sgk, tìm hiểu cơ sở lí thuyết của 2 phương án thí nghiệm, chuẩn bị các thắc mắc... - Chuẩn bị tìm kiếm một số dụng cụ đơn giản theo yêu cầu của gv. - Chuẩn bị giấy để viết báo cáo thí nghiệm theo mẫu. C. PHÖÔNG PHAÙP - Giaûi quyeát vaán ñeà, thaûo luaän nhoùm - Thực nghiệm D. TIEÁN TRÌNH LEÂN LÔÙP. 1. OÅn ñònh toå chöùc - OÅn ñònh lôùp, ñieåm danh 2. Kieåm tra baøi cuõ 3. Baøi môùi Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø Noäi dung kieán thöùc Hoạt động 1: Tiến hành làm bài thực hành. GV: Tổ chức hoạt động nhóm. - Giao nhiệm vụ cụ thể cho từng nhóm 2 nhóm làm phương án 1 và 2 nhóm làm phương án 2). - Quan sát hs tiến hành làm thí nghiệm. - Giải đáp các thắc mắc khi cần thiết. HS: Tiến hành thí nghiệm theo nhóm GV: Bao quát toàn bộ lớp học, theo dõi hs làm thí nghiệm. - Hỗ trợ những nhóm hs kĩ năng thao tác yếu. - Kiểm tra toàn bộ dụng cụ thí nghiệm. - Bao quát toàn bộ lớp học, theo dõi hs làm thí nghiệm. - Hỗ trợ những nhóm hs kĩ năng thao tác yếu. - Giải đáp các thắc mắc khi cần thiết. HS: Ghi kết quả vào bảng kết quả ở mẫu báo cáo thực hành GV: Cho hs thu dọn dụng cụ khi tiến hành xong thí nghiệm HS: Kiểm tra toàn bộ dụng cụ thí nghiệm, thu dọn Hoạt động 2: Viết báo cáo. GV: Hướng dẫn học sinh viết báo cáo thực hành Nội dung báo cáo: + Mục đích của thí nghiệm. + Cơ sở lí thuyết của 2 phương án. + Thực hiện 1 phương án đã chọn, lí do chọn phương án, nêu các thao tác chính đã làm. + Bảng số liệu của các lần làm thí nghiệm. + Kết quả: tìm giá trị gần đúng và sai số, nhận xét về các giá trị thu được, nhận xét về các đồ thị thu được. + Nhận xét về phép đo. + Trả lời 2 câu hỏi cuối bài (trang 56). HS: Viết báo cáo thực hành 1. Cơ sở lý thuyết. Các CT trong sự rơi tự do không vận tốc đầu: , 2 . Phương án thí nghiệm và tiến hành thí nghiệm * Phương án 2: + Lắp nam châm điện trên đỉnh giá đỡ, cổng quang điện Q ở dưới và cách N 0,8m. + Điều chỉnh chân giá đỡ, quan sát dây rọi... + Đặt vật nặng bằng kim loại vào nam châm điện. + Nhấn nút rơle cho cần rơi. Đọc kết quả trên đồng hồ hiển thị số, ghi số liệu. + Lặp lại thí nghiệm vài lần với các khoảng cách NQ khác nhau. + Xử lí số liệu và tính gia tốc rơi tự do. Điền số liệu thu nhận được vào bảng: 3. Báo cáo thực hành: - Mục đích của thí nghiệm. - Cơ sở lí thuyết của phương án. Điền số liệu thu nhận được vào bảng: Lần đo s (m) Thời gian rơi t (s) t2 g v 1 2 3 0,200 0,600 + Vẽ đồ thị của v theo t và s theo t2. - Làm thí nghiệm xong, thu dọn dụng cụ thí nghiệm. 4. Cuûng coá vaø luyeän taäp. GV: Yêu cầu: hs nắm lại cơ sở lý thuyết và phương án thí nghiệm. Cách tính sai số và các đạo lượng ở bảng kết quả HS: Nắm cách viết báo cáo thực hành. - Ghi tóm tắt các kiến thức cơ bản: sai số, công thức tính. 5. Höôùng daãn hoïc sinh töï hoïc ôû nhaø - Chuaån bò baøi môùi: “Kiểm tra” +Kiến thức đã học ở chương I . + Dụng cụ tính toán