Bài giảng môn học Vật lý lớp 10 - Tiết 19: Lực. Tổng hợp và phân tích lực

CHƯƠNG II ĐỘNG LỰC HỌC CHẤT ĐIỂM Ngµy so¹n :27/10/07 GV: Dç Quang S¬n TiÕt 19 Bài . LỰC. TỔNG HỢP VÀ PHÂN TÍCH LỰC A - MỤC TIÊU 1. Kiến thức - Hiểu được các khái niệm lực, hợp lực. - Biết cách xác định hợp lực của các lực đồng quy và phân tích 1 lực thành các lực thành phần có phương xác định. 2. Kỹ năng Biết giải các bài tập về tổng hợp và phân tích lực. B - CHUẨN BỊ 1. Giáo viên - Xem lại những kiến thức đã học về lực mà HS đã học từ lớp 6 và lớp 8. - Chuẩn bị dụng cụ thí nghiệm về quy tắc hình bình hành. 2. Học sinh:Xem lại khái niệm về lực đã học ở lớp 6, biểu diễn bằng 1 đoạn có hướng học ở lớp 8. 3. Gợi ý ứng dụng CNTT - Một số thí nghiệm ảo về tổng hợp và phân tích lực. - Một số hình ảnh minh họa. - Một số câu hỏi trắc nghiệm cho phần củng cố. C .tiÕn tr×nh d¹y-häc Ho¹t ®éng 1: §Æt vÊn ®Ò Ho¹t ®éng cña thÇy Ho¹t ®éng cña trß -Yªu cÇu h/s : §äc phÇn giíi thiÖu ch­¬ng tr59/sgk -. Nªu tÇm quan träng cña ch­¬ng ®éng lùc häc chÊt ®iÓm vµ ph­¬ng ph¸p c¬ b¶n ®Ó nghiªn cøu ch­¬ng nµy -§äc vµ hiÓu ý nghÜa cña ch­¬ng ®éng lùc häc chÊt ®iÓm trong ch­¬ng tr×nh vËt lÝ Ho¹t ®éng 2:Nh¾c l¹i kh¸i niÖm lùc Ho¹t ®éng cña thÇy Ho¹t ®éng cña trß - Đặt câu hỏi yêu cầu HS nhắc lại kiến thức về lực. - Nhận xét câu trả lời và nhấn mạnh tác dụng của lực. - Yêu cầu HS quan sát hình 13.1 và chỉ rõ lực mà dây treo tác dụng lên quả rọi - Nhận xét và đánh giá câu trả lời. - Phát biểu khái niệm về lực. -.Nh¾c l¹i c¸ch biÓu diÔn lùc b»ng mòi tªn( VÐc t¬ lùc ) - Đọc phần 1 SGK. Xem hình H 13.1 - Vẽ lực mà dây treo tác dụng lên quả rọi. Ho¹t ®éng 3:H­íng dÉn x©y dùng phÐp tæng hîp lùc Ho¹t ®éng cña thÇy Ho¹t ®éng cña trß - Yêu cầu HS : +.Quan s¸t h×nh 13.2/sgk nªu t¸c dông cña hai lùc so víi khi thay thÕ hai lùc ®ã b»ng mét lùc +.xem SGK tìm hiểu k/ niệm về tổng hợp lực. - Nhận xét câu trả lời. - Yêu cầu HS đọc SGK, nêu câu hỏi về khái niệm tổng hợp lực. - Nhận xét câu trả lời của HS. a ) thí nghiệm minh họa về tổng hợp lực. - Tổ chức hoạt động nhóm - Nhận xét kết quả hoạt động nhóm. - Nêu câu hỏi C1. - Nêu câu hỏi C2. - Nhận xét kết quả. b)Qui t¾c tæng hîp lùc -Yªu cÇu h/s : tr¶ lêi c©u hái C1 vµ nªu qui t¾c tæng hîp lùc - Yªu cÇu h/s tr¶ lêi c©u hái C2 -Giíi thiÖu cho h/s qui t¾c ®a gi¸c trong tæng hîp lùc - Xem SGK, suy nghĩ và đưa ra khái niệm về tổng hợp lực. - Trả lời câu hỏi. - Đọc SGK và trả lời câu hỏi. - Ghi nhận quy tắc tổng hợp lực. KN: Tổng hợp lực là thay thế nhiều lực tác dụng đồng thời vào một vật bằng một lực có tác dụng giống hệt như tác dụng của toàn bộ những lực ấy. Hoạt động nhóm kiểm nghiệm quy tắc. - Làm thí nghiệm về tổng hợp lực. - Trình bày kết quả thí nghiệm theo nhóm. - Trả lời câu hỏi C1. vµ nªu qui t¾c tæng hîp lùc * Quy tắc hình bình hnh (HBH): Hợp của hai lực đồng quy được biểu diễn bằng đường chéo (từ điểm đồng quy) của HBH mà hai cạnh là những vec tơ biểu diễn hai lực thành phần. - Trả lời câu hỏi C2. Ho¹t ®éng 4 : H­íng dÉn t×m hiÓu phÐp ph©n tÝch lùc Ho¹t ®éng cña thÇy Ho¹t ®éng cña trß Yêu cầu HS đọc SGK phần 3. - Nêu câu hỏi. - Yêu cầu HS lấy ví dụ về phân tích lực - Nhận xét câu trả lời. -H­íng dÉn h/s : Ph©n tÝch lùc do vËt t¸c dông lªn mÆt ph¼ng nghiªng (H13.8/sgk) - Đọc SGK phần 3, trả lời câu hỏi: -.HiÓu ®­îc phÐp Phân tích lực là : Phân tích lực là thay thế một lực bằng hai hay nhiều lực tác dụng đồng thời và gây hiệu qủa giống hệt như lực ấy. - Lấy ví dụ thực tiễn về phân tích lực. Ho¹t ®éng 5: Cñng cè vËn dông Ho¹t ®éng cña thÇy ho¹t ®éng cña trß - Yªu cÇu h/ s tr¶ lêi c©u hái 1 ;2 /tr62/sgk - NhËn xÐt c©u tr¶ lêi cña h/s Tr¶ lêi c©u hái 1;2 Ghi nhËn kiÕn thøc Ho¹t ®éng 6: H­íng dÉn bµi vÒ nhµ G/v Yªu cÇu h/s lµm tiÕp c¸c bµi tËp tr63/sgk H/s : ghi nhí bµi vÒ nhµ