Bài giảng môn học Vật lý lớp 10 - Tiết 38: Cân bằng của vật rắn dưới tác dụng của ba lực không song song

Ngµy so¹n 11/01/08 G/V: §ç Quang S¬n TiÕt 38 .CÂN BẰNG CỦA VẬT RẮN DƯỚI TÁC DỤNG CỦA BA LỰC KHÔNG SONG SONG A.MỤC tiªu - Biết cách tổng hợp lực đồng quy tác dụng lên cùng một vật rắn. - Nêu được điều kiện cân bằng của vật rắn chịu tác dụng của ba lực song song. - Biết cách suy luận dẫn đến điều kiện cân bằng của một vật rắn chịu tác dụng của ba lực song song. - Trình bày được thí nghiệm minh họa. - Vận dụng điều kiện cân bằng để giải một số bài tập. B.CHUẨN BỊ 1.Giáo viên - Biên soạn các câu hỏi để kiểm tra bài cũ, củng cố bài giảng dưới dạng trắc nghiệm theo nội dung câu hỏi 1-3 SGK. - Chuẩn bị các thí nghiệm H 26.3. - GV có thể biên soạn các câu hỏi trắc nghiệm cho phần kiểm tra bài cũ và củng cố bài giảng. - Chuẩn bị những hình ảnh cân bằng của các vật. - Mô phỏng các lực cân bằng 2.Học sinh - Ôn tập quy tắc hình bình hành lực tác dụng lên chất điểm. C. TiÕn tr×nh d¹y- häc Ho¹t ®éng 1:KiÓm tra bµi cò Ho¹t ®éng cña thÇy Ho¹t ®éng cña trß Đặt câu hỏi cho HS. Cho 1 HS vẽ hình. Nhận xét các câu trả lời. Nêu quy tắc hình bình hành lực? Vẽ hình biểu diễn. Nhận xét trả lời của bạn Ho¹t ®éng 2: T×m hiÓu qui t¾c tæng hîp hai lùc ®ång qui Ho¹t ®éng cña thÇy Ho¹t ®éng cña trß Yêu cầu HS đọc SGK, trả lời các câu hỏi. Có thể cho HS thảo luận. Hướng dẫn HS vẽ hình. Nhận xét các câu trả lời. - Đọc SGK phần 1, xem hình H27.1, trả lời các câu hỏi: *Thế nào là hai lực đồng quy - Xem hình H27.2 đưa ra các điªu cầnch/ý và khái niệm hai lực đồng phẳng. *Nêu các bước để tổng hợp hai lực đổng quy? Vẽ hình minh họa? Trượt hai lực trên giá của chúng cho tới khi điểm đặt của hai lực là I. Áp dụng quy tắc hình bình hành, tìm hợp lực của hai lực cùng đặt lên điểm I. Ghi nhËn kiÕn thøc Ho¹t ®éng 3:T×m hiÓu c©n b»ng cña vËt r¾n d­íi t¸c dông cña ba lùc kh«ng song song Ho¹t ®éng cña thÇy Ho¹t ®éng cña trß a) §iÒu kiÖn c©n b»ng Yêu cầu HS tìm hiểu SGK, xem hình vẽ. Gợi ý cách trình bày đáp án. Gợi ý cách chứng minh, nhận xét kết quả. Làm thí nghiệm, yêu cầu HS quan sát, kiểm tra lại các kết quả vừa thu được b) ThÝ nghiÖm minh ho¹t Gợi ý cách chứng minh, nhận xét kết quả. Làm thí nghiệm, yêu cầu HS quan sát, kiểm tra lại các kết quả vừa thu được ở trên. Nêu câu hỏi, yêu cầu HS xem H 27.5. VÝ dô ( SGK) Nêu câu hỏi, yêu cầu HS QS H27.6/sgk Cho HS xem phần 3. Gợi ý cách biểu diễn và chú ý. à điểm đặt của trên mặt phẳng nghiêng Xem hình H27.3, trình bày cách suy luận trong SGK để đưa ra điều kiện cân bằng của một vật rắn chịu tác dụng của ba lực không song song. a) Điều kiện cân bằng: Điều kiện cân bằng của một vật rắn chịu tác dụng của ba lực không song song là hợp lực của hai lực bất kỳ cân bằng với lực thứ ba. (Nói cách khác ba lực phải đồng phẳng và đồng quy và có hợp lực bằng không) Quan s¸t thÝ nghiÖm ®Ó tr¶ lêi c©u hái Trả lời câu hỏi C1 SGK. Xem phần 3, tìm cách biểu diễn các lực tác dụng lên vật hình hộp nằm trên mặt phẳng nghiêng? Đưa ra nhận xét. GHi nhËn kiÕn thøc Ho¹t ®éng 4:Cñng cè vËn dông kiÕn thøc Ho¹t ®éng cña thÇy Ho¹t ®éng cña trß Yêu cầu: Nêu câu hỏi.Nhận xét câu trả lời của các nhóm. Yêu cầu: HS trình bày đáp án. Thảo luận nhóm trả lời các câu hỏi trắc nghiệm theo nội dung câu 1-3 (SGK); bài tập 1, 2 (SGK). Làm việc cá nhân giải bài tâp 3 (SGK) Ghi nhận kiến thức: quy tắc tổng hợp hai lực, ba lực đồng quy, đồng phẳng Ho¹t ®éng 5:H­íng dÉn bµi vÒ nhµ Ho¹t ®éng cña thÇy Ho¹t ®éng cña trß Nêu bài tập về nhà: 1,2,3 SGK. Yêu cầu: HS chuẩn bị bài sau. Ghi câu hỏi và bài tập về nhà. Những sự chuẩn bị cho bài sau.