Bài giảng môn học Vật lý lớp 10 - Tiết 45: Định luật bảo toàn động lượng (tiếp)

Ngày soạn : 2/2/08 Tiết : 45 GV: Đỗ Quang Sơn Bài: định luật bảo toàn động lượng A/ Mục tiêu: Kieỏn thửực : Naộm vửừng khaựi nieọm heọ kớn vaứ khaựi nieọm ủoọng lửụùng. Naộm vửừng noọi dung yự nghúa vaứ taàm quan troùng cuỷa ủũnh luaọt baỷo toaứn ủoọng lửụùng . - Kyừ naờng : Vaọn duùng ủửụùng ủũnh luaọt baỷo toaứn ủoọng lửụùng trong caực heọ ủửụùc xem laứ heọ kớn . - Tử duy : Reứn luyeọn phửụng phaựp nghieõn cửựu khoa hoùc. B/Chuẩn bị: 1) Giáo viên: Hệ thống câu hỏi và bộ thí nghiệm (H31.1/sgk) 2) Học sinh: Ôn lại kiến thức hệ vật và ba định luật Niutơn C/Tiến trình Dạy- Học: Hoạt động 1: Giới thiệu chương ........ Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Yêu cầu h/s đọc phần giới thiệu chương SGK Nêu một số nội dung chính của chương - Đọc phần giới thiệu chương trong sgk và ghi nhớ những nội dung cần tìm hiểu trong chương 4 Hoạt động 2: Tìm hiểu khái niệm hệ kín ........ Hoạt động của thầy Hoạt động của trò - Yêu cầu h/s nhắc lại kn hệ vật , khái niệm nội lực vàngoại lực - Yêu cầu h/s đọc phần 1 /tr144/sgk và từ đó nêu khái niệm hệ kín -Phân tích ý nghĩa của hệ kín trong nghiên cứu các định luật bảo toàn - Trả lời câu hỏi của gv - Đọc sgk hiểu được khái niệm hệ kín (( Moọt heọ vaọt ủửụùc goùi laứ heọ kớn neỏu caực vaọt trong heọ chổ tửụng taực vụựi nhau maứ khoõng tửụng taực vụựi caực vaọt ụỷ ngoaứi )) , và ý nghĩa của nó trong nghiên cứu các định luật bảo toàn . Ghi nhớ kiến thức Hoạt động 3: Các định luật bảo toàn ........ Hoạt động của thầy Hoạt động của trò - Nêu vai trò của các định luật bảo toàn trong giải bài toán cơ - Yêu cầu h/s đọc sgk và trả lời các câu hỏi +. Đại lượng bảo toàn ? +Định luật bảo toàn +. Vai trò của các định luật bảo toàn - Yêu cầu h/s nhận xét câu trả lời của bạn - Nêu kết luận chuẩn kiến thức - Hiểu vai trò các định luật bảo toàn trong việc giải các bài toán cơ -. Đọc sgk trả lời câu hỏi của g/v +. Đại lượng vật lí được bảo toàn : là đại lượng không thay đổi theo thời gian + ẹũnh luaọt baỷo toaứn cho bieỏt ủaùi lửụùng vaọt lyự naứo cuỷa heọ kớn ủửụùc baỷo toaứn. +.- Caực ủũnh luaọt baỷo toaứn ủuựng cho moùi hieọn tửụùng trong vaọt lyự laón trong theỏ giụựi voõ sinh, hửừu sinh. - Nhận xét câu trả lời của bạn Ghi nhận kiến thức Hoạt động 4: .Tìm hiểu định luật bảo toàn động lượng ....... Hoạt động của thầy Hoạt động của trò 1 )tương tác của hai vật trong hệ kín - Yêu cầu h/s đọc kĩ đề của ví dụ trong sgk - Hướng dẫn h/s sử dụng công thức tính gia tốc ,định luật 2 và định luật 3Niutơn đẻ xây dựng công thức (31.1/sgk ) - Nêu nhận xét về ý nghĩa của biểu thức (31.1) 2 )Động lượng - Giới thiệu khái niệm động lượng và yêu cáàu h/s đọc sgk -- Yêu cầu h/s : Nêu các yếu tố đẻ xác định động lượng của một vật và của một hệ vật - Nhận xét câu trả lời của h/s và nêu kết luận chuẩn kiến thức - Lấy ví dụ : Xác địng động lượng của một hệ gồm 2 vât, 3 vật ... 3 ) Định luật bảo toàn động lượng - Khái quát biểu thức (31.1) , kết hợp với ( 31.2 ) để giới thiệu định luật bảo toàn động lượng - Yêu cầu h/s đọc và phát biểu lại nội dung định luật bảo toàn động lượng - Giới thiệu vài trường hợp riêng để h/s xây dựng biểu thức và hệ quả của nó 4) Thí nghiệm kiểm chứng - Yêu cầu h/s đọc sgk - Hướng dẫn h/s tìm hiểu các bước của thí nghiệm và kết quả thu được từ thí nghiệm - Nghiên cứu kĩ đề ví dụ - Kết hợp kiến thức cũ để xây dựng công thức (31.1/sgk) Bieồu thửực: Neỏu heọ kớn goàm 2 vaọt coự khoỏi lửụùng m1 vaứ m2 thỡ: ẹLBTẹL: Vụựi: vaứ laứ vaọn toỏc cuỷa 2 vaọt trửụực tửụng taực. vaứ laứ vaọn toỏc cuỷa 2 vaọt sau tửụng taực. Thảo luận,nhận xét phần xây dựng của bạn Ghi nhận kiến thức -. Ghi nhớ khái niệm động lượng Hiếu các xác định động lượng của một vật và của một hệ vật ẹũnh nghúa :ẹoọng lửụùng cuỷa moọt vaọt laứ moọt ủaùi lửụùng vectụ baống tớch khoỏi lửụùng m vaứ vaọn toỏc cuỷa vaọt aỏy. - Bieồu thửực: * ẹụn vũ: kiloõgam meựt treõn giaõy (kgm/s) * ẹoọng lửụùng cuỷa moọt heọ laứ toồng vectụ ủoọng lửụùng cuỷa caực vaọt trong heọ. - Trả lời câu hỏi của g/v - Thảo luận , nhận xét câu trả lời của bạn Ghi nhận kiến thức -. Đọc nhớ và vận dụng được định luật bảo toàn động lượng Phaựt bieồu: “Toồng ủoọng lửụùng cuỷa moọt heọ kớn ủửụùc baỷo toaứn” - Bieồu thửực: : ủoọng lửụùng cuỷa heọ trửụực tửụng taực. : ủoọng lửụùng cuỷa heọ sau tửụng taực. - Neỏu heọ kớn goàm 2 vaọt coự khoỏi lửụùng m1 vaứ m2 thỡ: ẹLBTẹL: Vụựi: vaứ laứ vaọn toỏc cuỷa 2 vaọt trửụực tửụng taực. vaứ laứ vaọn toỏc cuỷa 2 vaọt sau tửụng taực. * Trửụứng hụùp rieõng: Neỏu trửụực tửụng taực 2 vaọt ủửựng yeõn thỡ: ẹLBTẹL: * Chuự yự: ẹũnh luaọt baỷo toaứn ủoọng lửụùng chổ ủuựng trong heọ kớn. -. Đọc thí nghiệm sgk Nhớ được kết quả thí nghiệm Ghi nhận kiến thức Hoạt động 5: .Củng cố và vận dụng ....... Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Yêu cầu học sinh trả lời các câu hỏi tr148/sgk - trả lời câu hỏi củng cố kiến thức Hoạt động 6: .Hướng dẫn bài về nhà ....... Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Yêu câu h/s làm bài tập tr148/sgk Ghi nhớ bài về nhà