Bài giảng môn học Vật lý lớp 9 - Tiết 29 - Bài 28: Động cơ điện một chiều

Lớp: Tiết: (tkb). Ngày giảng: Sĩ số: Vắng: Tiết 29, bài 28: động cơ điện một chiều I, Mục tiêu: 1-Kiến thức -Mô tả được các bộ phận chính, giải thích được hoạt động của động cơ điện một chiều -Nêu được tác dụng của mỗi bộ phận chính trong động cơ điện -Phát hiện sự biến đổi điện năng thành cơ năng trong khi động cơ điện hoạt động 2-Kĩ năng -Vận dụng quy tắc bàn tay trái xác định chiều lực điện từ, biểu diễn chiều lực điện từ -Giải thích được nguyên tắc hoạt động của động cơ điện một chiều 3-Thái độ -Ham hiểu biết, yêu thích môn học II/Chuẩn bị: Mỗi nhóm -1nguồn điện 6V, 1mô hình động cơ điện một chiều có thể hoạt động được với nguồn điện 6V Cả lớp -Hình vẽ 28.2 SGK phóng to III, Tổ chức hoạt động dạy và học: 1-Kiểm tra bài cũ: ( Hoạt động 1) 2-Bài mới. Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Ghi bảng Hoạt động1: kiểm tra, tổ chức tình huống Học tập 1-kiểm tra -Phát biểu quy tắc bàn tay trái -Chữa bài tập 27.3 SBT. Có lực từ tác dụng lên cạnh BC của khung dây không ? Vì sao? 2-Tổ chức tình huống học tập Đặt vấn đề như SGK -Một HS lên bảng trả lời câu hỏi của GV nêu ra -HS dưới lớp chú ý lắng nghe, nêu nhận xét - lắng nghe Tiết 29, bài 28: động cơ điện một chiều Hoạt động 2: Tìm hiểu nguyên tắc cấu tạo của động cơ điện một chiều -GV phát mô hình động cơ điện một chiều cho các nhóm -Yêu cầu HS đọc SGK phầnI kết hợp với quan sát mô hình trả lời câu hỏi Chỉ ra các bộ phận của động cơ điện một chiều - Cá nhân HS làm việc với SGK, kết hợp với nghiên cứu hình vẽ 28.1 và mô hình động cơ điện 1chiều nêu được các bộ phận chính của động cơ điện I/nguyên tắc cấu tạo và hoạt động của động cơ điện 1 chiều 1.Các bộ phận chính của ĐC điện một chiều Gồm 2 bộ phận chính là nam châm và khung dây dẫn ngoài ra còn có bộ góp điện Hoạt động 3: Nghiên cứu nguyên tắc hoat động của động cơ điện một chiều -Yêu cầu HS đọc phần thông báo và nêu nguyên tắc hoạt động của động cơ điện một chiều -Yêu cầu HS vận dụng quy tắc bàn tay trái xác định lực điện từ tác dụng lên đoạn AB và CD của khung dây, biểu diễn cặp lực từ đó trên hình vẽ -Gợi ý: Cặp lực từ vừa vẽ được có tác dụng gì đối với khung dây ? -Yêu cầu HS làm TN theo nhóm để kiểm tra dự đoán -Theo dõi các nhóm làm TN và yêu cầu các nhóm báo cáo kết quả TN cho biết dự đoán đúng hay sai ? -Nêu câu hỏi: Động cơ điện một chiều có các bộ phận chính là gì ? Nó hoạt động theo nguyên tắc nào ? -Từng cá nhân HS nghiên cứu SGK thực hiện C1: Xác định lực điện từ tác dụng lên đoạn AB và CD của khung dây dẫn có dòng điện chạy qua -HS thực hiện C2 nêu dự đoán hiện tượng xảy ra với khung dây -HS tiến hành TN kiểm tra dự đoán câu C3 theo nhóm. Đại diện các nhóm báo cáo kết quả, so sánh với dự đoán ban đầu -HS trao đổi và rút ra kết luận về cấu tạo và nguyên tắc hoạt động của động cơ điện 1 chiều 2.Hoạt động của động cơ điện một chiều -Dựa trên tác dụng của từ trường lên khung dây dẫn có dòng điện chạy qua đặt trong từ trường ³Trả lời C1 ề C3 3.Kết luận SGK Hoạt động 4: Tìm hiểu động cơ điện một chiều trong kỉ thuật -Gợi ý cho HS nhớ lại cấu tạo của stato và rôto trong động cơ điện đã học ở chương trình công nghệ lớp 8 từ đó trả lời C4 -Nêu câu hỏi : Trong động cơ điện kỉ thuật, bộ phận tạo ra từ trường có phải là nam châm vĩnh cửu không ? Bộ phận quay của động cơ điện có đơn giản chỉ là 1 khung dây hay không ? -Giới thiệu với HS : Ngoài động cơ một chiều còn có động cơ điện xoay chiều, là loại động có động cơ điện thường dùng trong đời sống và kỉ thuật -HS làm việc cá nhân với hình 28.2 SGK để chỉ ra hai bộ phận chính của động cơ điện trong KT -Cá nhân HS thực hiện C4: Trong động cơ điện kỉ thuật bộ phận tạo ra từ trường là NC điện Bộ phận quay của ĐC điện không đơn giản là 1 khung dây mà gồm nhiều cuộn dây đặt lệch nhau và song song với trục của 1khối trụ làm bằng các lá thép kỉ thuật ghép lại -HS rút ra kết luận về động cơ điện một chiều trong kỉ thuật II, động cơ điện một chiều trong kỉ thuật 1.Cấu tạo của ĐC điện một chiều trong Kỉ thuật ³Trả lời C4 2.Kết luận SGK Hoạt động 5: Phát hiện sự biến đổi năng lượng trong động cơ điện -Nêu câu hỏi : Khi hoạt động, động cơ điện chuyển hoá năng lượng từ dạng nào sang dạng nào ? -Giúp HS hoàn chỉnh nhận xét, rút ra kết luận -Cá nhân HS nêu nhận xét về sự chuyển hoá năng lượng trong động cơ điện -HS nêu được : Khi động cơ điện một chiều hoạt động, điện năng được chuyển hoá thành cơnăng III, sự biến đổi năng lượng trong đ/cơ điện Khi động cơ điện một chiều hoạt động điện năng được chuyển hoá thành cơ năng HĐ 6: Củng cố -Tổ chức cho HS làm việc cá nhân trả lời câu hỏi C5, C6, C7 vào vở học tập -Hướng dẫn HS trao đổi trên lớp ềĐáp án đúng -Với C7, HS thường kể các ứng dụng của động cơ điện xoay chiều trong thực tế, có thể gợi ý HS lấy thêm thí dụ về ứng dụng của động cơ điện một chiều -Cá nhân HS trả lời câu hỏi C5, C6, C7 vào vở -HS tham gia thảo luận trên lớp hoàn thành các câu hỏi, sửa chữa vào vở nếu sai IV/vận dụng +C5: Quay ngược chiều kim đồng hồ +C6: Vì nam châm vĩnh cửu không tạo ra từ trường mạnh như nam châm điện +C7: Đ/cơ điện có mặt trong các dụng cụ gia đình phần lớn là Đ/cơ điện xoay chiều như quạt điện, máy bơm, động cơ trong máy khâu trong tủ lạnh, máy giặt... Ngày nay Đ/cơ điện một chiều có mặt trong phần lớn các bộ phận quay của đồ chơi trẻ em 3-Hướng dẫn về nhà -Học thuộc phần ghi nhớ , Làm bài tập 28.1 ề 28.4 SBT -Tham khảo thêm mục "Có thể em chưa biết" -Kẽ sẳn mẫu báo cáo thực hành trong SGK trang 81, trả lời trước các câu hỏi ở phầnI để tiết sau thực hành