Bài giảng môn học Vật lý lớp 9 - Tiết 57: Ánh sáng trắng và ánh sáng màu

Ngµy soạn:........................ Ngµy giảng: 9A:..................................... 9B:..................................... Tiết 57: ÁNH SÁNG TRẮNG VÀ ÁNH SÁNG MÀU. A.MỤC TIÊU: 1. Kiến thức: -Nêu được ví dụ về ánh sáng trắng và ánh sáng màu. -Nêu được ví dụ về sự tạo ra ánh sáng màu bằng tấm lọc màu. -Giải thích được sự tạo ra ánh sáng màu bằng tấm lọc màu trong một số ứng dụng trong thực tế. 2.Kĩ năng: Kĩ năng thiết kế thí nghiệm để tạo ra ánh sáng màu bằng các tấm lọc màu. 3. Thái độ: Say mê nghiên cứu hiện tượng ánh sáng được ứng dụng trong thực tế. B. CHUẨN BỊ: Đối với mỗi nhóm HS: -Hộp đèn tương đương 3 nguồn phát ánh sáng trắng ( dùng hệ gương phẳng). các cánh gương hai bên có thể điều chỉnh góc để thay đổi vị trí nguồn sáng, ở cả 3 vị trí nguồn sáng có khe gài các kính lọc màu. Nguồn tiêu thụ 12V, 25W. -Một bộ các tấm lọc màu: đỏ, xanh lục, xanh lam. -Nguồn điện 12V xoay chiều ( dùng máy biến áp hạ áp). -Các dây nối. C. PHƯƠNG PHÁP: Trực quan, đàm thoại. D. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC. *Ổn định Lớp: + Lớp 9A có mặt .. + Lớp 9B có mặt .. *H. Đ.1: TẠO TÌNH HUỐNG HỌC TẬP (2 phút). Trong thực tế ta được nhìn thấy ánh sáng có các loại màu. Vậy vật nào tạo ra ánh sáng trắng? Vật nào tạo ra ánh sáng màu? *H. Đ.2: TÌM HIỂU NGUỒN ÁNH SÁNG TRẮNG VÀ NGUỒN ÁNH SÁNG MÀU ( 10 phút). I. NGUỒN PHÁT ÁNH SÁNG TRẮNG VÀ ÁNH SÁNG MÀU. -Yêu cầu HS đọc tài liệu và quan sát nhanh vào dây tóc bóng đèn đang sáng bình thường ( chú ý không cho HS nhìn lâu vào dây tóc bóng đèn đang sáng bình thường → dễ làm nhức mắt). -Nguồn sáng là gì? Nguồn sáng trắng là gì? Hãy nêu ví dụ? -HS đọc tài liệu, phát biểu nguồn ánh sáng màu là gì? Tìm hiểu đèn lade và đèn lade trước khi có dòng điện chạy qua: Kính của đèn màu gì? Khi có dòng điện đèn phát ánh sáng màu gì? -Hãy tìm thêm nguồn sáng màu trong thực tế. 1.Các nguồn sáng phát ra ánh sáng trắng. Nguồn sáng phát ra ánh sáng trắng: -Mặt trời ( trừ buổi bình minh, hoàng hôn). -Các đèn dây đốt khi nóng sáng bình thường. -Các đèn ống ( ánh sáng lạnh). 2. Các nguồn sáng màu. -Nguồn sáng màu là nơi tựu phát ra ánh sáng màu. Ví dụ: Nguồn sáng màu như bếp củi màu đỏ, bếp ga loại tốt màu xanh, đèn hàn: màu xanh sẫm. *H. Đ.2: NGHIÊN CỨU CÁCH TẠO RA ÁNH SÁNG MÀU BẰNG TẤM LỌC MÀU (20 phút). II. CÁCH TẠO RA ÁNH SẮNG MÀU BẰNG TẤM LỌC MÀU LÀ TẤM KÍNH, MẢNH GIẤY BÓNG, NHỰA TRONG CÓ MÀU. -Yêu cầu HS làm TN như tài liệu yêu cầu ghi lại kết quả vào vở. a-Chiếu 1 chùm sáng trắng qua tấm lọc màu đỏ. b-Chiếu 1 chùm sáng đỏ qua tấm lọc màu đỏ. c-Chiếu 1 chùm sáng đỏ qua tấm lọc màu xanh. Dựa vào kết quả thu được qua TN, yêu cầu HS thực hiện C1. -Thay tấm lọc màu đỏ bằng tấm lọc màu xanh, đặt tiếp tấm lọc màu đỏ sau tấm lọc màu xanh-So sánh kết quả TN. HS phát biểu→Cả lớp trao đổi, GV chuẩn hoá lại kiến thức. (0-Yêu cầu HS trả lời C2.) 1.Thí nghiệm: Thí nghiệm 1: Chiếu 1 chùm sáng trắng qua tấm lọc màu đỏ→được ánh sáng màu đỏ. Thí nghiệm 2: Chiếu ánh sáng đỏ qua tấm lọc màu đỏ→được ánh sáng đỏ. Thí nghiệm 3: Thay tấm lọc màu đỏ bằng tấm lọc màu xanh → ta thấy tối. C1. - Chiếu 1 chùm sáng trắng qua tấm lọc màu đỏ→được ánh sáng màu đỏ. - Chiếu ánh sáng đỏ qua tấm lọc màu đỏ→ được ánh sáng đỏ. - Thay tấm lọc màu đỏ bằng tấm lọc màu xanh→ta thấy tối. 2. Các thí nghiệm tương tự. 3.Kết luận: +Chiếu ánh sáng trắng qua tấm lọc màu được ánh sáng có màu của tấm lọc. +Chiếu ánh sáng màu qua tấm lọc cùng màu ta được ánh sáng vẫn có màu đó. +Chiếu ánh sáng màu qua tấm lọc khác màu sẽ không được ánh sáng màu đó nữa. →Tấm lọc màu nào thì hấp thụ ít ánh sáng có màu đó, nhưng hấp thụ nhiều ánh sáng có màu khác. *H. Đ.3: VẬN DỤNG CỦNG CỐ HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ (13 phút). -Yêu cầu HS thực hiện C3, C4 →Gọi HS trung bình trả lời. -GV thông báo phần “Có thể em chưa biết”. 1. Vận dụng: C3: Ánh sáng đỏ, vàng ở các đèn sau và các đèn báo rẽ của xe máy được tạo ra bằng cách chiếu ánh sáng trắng qua vỏ nhựa màu đỏ hay màu vàng. Các vỏ nhựa này đóng vai trò như tấm lọc màu. C4: Một bể nhỏ có thành trong suốt, đựng nước màu, có thể coi là một tấm lọc màu. 2.Củng cố: HS phát biểu và ghi phần ghi nhớ, lấy thêm ví dụ, làm bài tập SBT. E. RÚT KINH NGHIỆM: