Bài giảng Môn Vật lý lớp 7 - Bài 1: Nhận biết ánh sáng - nguồn sáng và vật sáng (tiết 48)

TRƯỜNG THCS PHƯỚC CÁT1 Giáo viên :Phạm Ngọc Sang Ngày soạn :9/9/2006 Tiết 1 Ngày dạy :11/9/2006 Chương 1: QUANG HỌC Bài 1: NHẬN BIẾT ÁNH SÁNG _ NGUỒN SÁNG VÀ VẬT SÁNG A.MỤC TIÊU 1.Kiến thức -Bằng thí nghiệm hs nhận thấy : Muốn nhận bieết được ánh sáng thì ánh sáng đó phải truyền vào mắt ta ,ta nhìn thấy được các vật khi cxó ánh sáng từ vật đó truyền vào mắt ta - Phân biệt được nguồn sáng và vật sáng ,nêu được thí dụ nguồn sáng và vật sáng 2. Kĩ năng : Làm và quan sát các thí nghiệm để rút ra điều kiện nhân biết ánh sáng và vật sáng 3.Thái độ :Biết và nghiệm túc hiện tượng khi chỉ nhìn thấy một vật mà không cầm được B. CHUẨN BỊ : Mỗi nhóm có một hộp kín , bên trong có bóng đèn và pin . C. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC 1, ổn định : 2,bài mới Trợ giúp của GV Hoạt động của trò Hoạt động 1 : Tổ chức tình huống học tập (3phút) -Nêu một vài hiện tượng Cho hs : VD + Nếu mắt ta không bị tật ,bệnh có khi nào mở mắt để trước mắt mà không nhìn thấy vật không ? + Em hảy quan sát hình ảnh ở trang 3 SGK , làm thế nào để biết được trên miếng bìa viết từ gì ? => Muốn trả lời câu hỏi hoặc giải thích hiện tượng vừa nêu trên thì chúng ta cùng nhau nghiên cứu chương 1 phần quang học - y/c 1hs đọc 6 câu hỏi được đặt ra ở đầu chương => sau đó giới thiệu bài Nhận biết ánh sáng- nguồn sáng và vật sáng - Đọc 6 câu hỏi đầu chương Hoạt động 2 : (1phút) Tìm hiểu khi nào ta nhân biết được ánh sáng 1. Tổ chức tình huống để dẫn đến vấn đề - Thầy có 1 cái đèn pin hãy quan sát khi thầy bật đèn và khi tắt đèn - Khi bấm công tắc bật đèn pin mắt ta có nhìn thấy ánh sáng trực tiếp phát ra từ đèn pin khộng ? Vì sao? -Nhấn mạnh : khi đèn pin đã bật sáng mà ta cũng không nhìn thấy được ánh sáng từ đèn pin phát ra , Vậy khi nào ta nhận biết được ánh sáng ? 2. Học sinh tìm câu trả lời câu hỏi khi nào mắt ta nhân biết được ánh sáng - y/c hs tự đọc mục quan sát và thí nghiệm , Thoả luận nhòm và trả lời câu C1 - Hãy điền vào ô trống tong phần kết luận SGK -Quan sát và nhận xét hiện tượng xẩy ra - Làm việc theo nhóm C1 : Có ánh sáng truyền vào mắt ta - Làm việc cá nhân dùng từ thích hợp điền vào ô trống => Hoàn thành phần kết luận :Mắt ta nhận biết được ánh sáng khi có ánh sáng truyền vào mắt ta Hoạt động 3 (15 phút) Nghiên cứu trong điều kiện nào ta nhìn thấy được vật -Ta có thể nhận biết dược ánh sáng khi có ánh sáng lọt vào mắt ta ,nhưng để nhận biết được bằng mắt các vật xung quanh ta nếu chỉ có ánh sáng thôi thì chưa đủ . Vậy khi nào ta nhận thấy được một vật ? - y/c hs hoạt động nhóm đọc thí nghiệm phần C2 và làm thí nghiệm theo hướng dẫn SGK sau đó thảo luận nhóm - y/c các nhóm báo cáo kết quả thí nghiệm -Sau khi các nhóm thảo luận ,báo cáo GV tóm tắt lại câu trả lời C2 : Ta nhìn thấy mảnh giấy trắng khi bật đèn sáng , đó là vì đèn chiếu sáng mảnh giấy , rồi mảnh giấy hắt lại ánh sáng , cuối cùng ánh sáng truyền vào mắt ta . Vậy ta nhìn thấy được mảnh giấy trắng vì có ánh sáng từ mảnh giấy trắng truyền vào mắt ta .Các em hãy đưa ra phương án thí nghiệm khảng định điều này - Từ kết quả thí nghiệm hãy hoàn thành câukết luận - Hoạt động nhóm tiến hành làm thí nghiệm và trả lời C2 - Đại diện nhóm báo cáo kết quả thí nghiệm -Dùng mộ tấm bìa chắn giữa lỗ nhìn và mắt ta thì ánh sáng từ tấm giấy trắng không truyền tới mắt ta nên ta không nhìn thấy mảnh giấy trắng nữa -Kết luận: Ta nhìn thấy được một vật khi có ánh sáng từ vật đó truyền vào mắt ta Hoạt động 4 (4 phút ):Phân biệt nguồn sáng và vật sáng - y/c hs đọc C3 , sau đó đưa ra nhân xét sự khác nhau giữa dây tóc bóng đèn và mảnh giấy trắng ,vật nào phát ra ánh sáng vật nào hắt lại ánh sáng do vật khác chiếu tới - Thông báo : Dây tóc bóng đèn nó tự phát ra ánh sáng gọi là nguồn sáng . Dây tóc bóng đèn phát ra ánh sáng và mảnh giấy trắng hắt lại ánh sáng từ vật khác chiếu vào nó gọi chung là vật sáng -y/c hs hoàn chỉnh câu kết luân vào vở - y/c hs cho một vài ví dụ về nguồn sáng và vật sáng , những vật nào sau đây là nguồn sáng vật nào là vật sáng ( mặt trời , mặt trăng , sao ,ngọn nến đang cháy C3 : Dây tóc bóng đèn nó tự phát ra ánh sáng , mảnh giấy trắng hắt lại ánh sáng do vật khác chiếu tới - Kết luận :Ta nhìn thấy ánh sáng khi có ánh sáng từ vật truyền vào mắt Hoạt động 5 (10 phút) Vận dụng-- củng cố - y/c cac nhóm trả lời C4, C5 . - Tại sao nhìn thấy cả vệt sáng - Củng cố : + Qua bài học y/c hs rút ra kiến thức thu thập được -GV Hs tham khảo thêm mục có thể em chưa biết Hướng dẫn về nhà - Trả lời lại C1, C2 , C3 . - Học thuộc phần ghi nhớ - Làm bài tập 1.1 đến 1.5 SBT -làm việc cá nhân trả lời câu hỏi theo y/c của GV C4 : Bạn Thanh đúng vì tuỳ bật đèn sáng nhưng không chiếu thẳng vào mắt ta , nên ta không nhìn thấy C5: Khói gồm nhiều hạt li ti , các hạt khói được đèn chiếu sáng trở thành vật sáng , các hạt sáng nhỏ li ti xếp gần nhau tạo thành một vệt sáng mà ta nhìn thấy được -Hs nêu được : +Ta nhận biết được ánh sáng khi………. + Ta nhìn thấy một vật khi………….. + Nguồn sáng là vật tự nó ………….. + Vật sáng gồm …………………… D , RÚT KINH NGHIỆM